Tíminn - 12.08.1977, Blaðsíða 12
12
Föstudagur 12. ágúst 1977
Hvers vegna eru íslenzl
vörur ekki seldar í sóla]
Kynning og sala á is-
lenzkum vörum erlend-
is er starfsemi, sem öll
þjóðin á svo til jafn
mikið undir.
— Allir tslendingar
eiga að vera fisksalar,
sagði Sigursteinn
Magnússon, ræðumað-
ur i Edinborg einu sinni
við mig, þegar ég
framseldi honum fyrir-
spurn um fiskkaup frá
brezkum manni, sem
mér hafði borizt bréf-
lega, þar sem hann
kunni ekki neinar
adressur, aðrar.
í skjóli þessara spá-
dómsorða er þessi
grein siðan rituð. Ef til
vill hefði þó verið rétt
aðbera eitt og annað af
efni hennar undi? fróða
menn: lika hefði verið
hægt að kaupa sér
svefnlyf og sofna frá
þessu verki, eins og að
lognast út af fyrir til-
stilli úrtölu manna.
Fiskbúð i Munchen
fyrir erlenda verka-
menn
Aferðalögum minum erlendis
geri ég mér það oft til gamans,
þegar ég kem i stórar kjörbúöir
að athuga, hvort nokkuð fæst
þar frá íslandi.
Stundum er maöur í raun og
veru ekki neitt hissa, til dæmis
eins og þegar ég kom inn i' sér-
verzlun fyrir erlenda verka-
menn i Múnchen, sérverzlun
fyrir spánverja, itali, portúgala
og vafalaust einhverja fleiri.
Þeir skipta tugum, ef ekki
hundruöum þúsunda i suöur-
Þýzkalandi, og auövitað vilja
þeir boröa sama mat og þeir fá
heima.
Viö tslendingar seljum þessu
fólki saltfisk á heimamarkaöi,
en saltfiskurinn i Múnchen var
frá Noregi og Danmörku.
Ef ein svona búð er á hominu
á Kaputchinestrasse, þá gefur
auga leiö, að þær hljóta að vera
fleiri, — og erlendir verkamenn
i Þýzkalandi og öörum betur
stæðum efnahagsbandalags-
löndum, hljóta að kaupa sinn
saltfisk einhvers staðar — og
þeir hafa til þess peninga, en
stundum er frá þvi greint, að
bágboriðefnahagsástand og lítil
kaupgeta i heimalöndum þessa
fólks valdi þvi, að litið er keypt
af saltfiski, miðað við að góöæri
væri hjá almenningi þessara
landa.
Þarna i Kaputchinestrasse
Samkeppnislöndin selja fisk og
önnur matvæli í stórverzlunum
Suður-Evrópu og i sólarlöndum,
meðan íslenzkar vörur sjást ekki
var fjörug verzlun, menn að
kaupa margt, sem ég vissi ekki
hvaö var, kaupa hvitlauk og
pipar, lika margt annað, þar á
meöal saltfisk, og mér varö
hugsað til samkeppninnar um
sölu á saltfiski á hinum þrönga
heimsmarkaði.
Þá vaknar spurningin. Hvers
vegna er islenzkur saltfiskur
ekki boöinn i þessum búðum,
alveg á sama hátt og hann er
boðinn til sölu heima hjá þessu
fólki.
Þvi ef það svarar kostnaöi
fyrir Dani og Norömenn aö
senda fisk i þessar búðir, þá ætti
islenzkur fiskur lika aö geta átt
þangað nokkurt erindi.
Hvar er ísland
i þessum söng?
t stórverzlunum Evrópu er
m.a. seldur hraðfrystur fiskur.
FINDUS selur þangað fisk, en
norski FINDUS hringurinn er i
harðri samkeppni við tslend-
inga á hinum frosna markaöi
sjávarafurða. Þarna fæst rækja
frá Grænlandi, ýmsar niður-
lagöar fisktegundir frá Norður-
löndum, en ekkert er boðiö frá
tslandi.
Menn geta keypt sér vatn frá
Noregi, en ekki frá Islandi,
smjör frá Danmörku, smjör frá
öllum heiminum liggur manni
við aö segja, nema tsland
kemur hvergi við sögu.
Ef maður t.d. kemur i stór-
markaöi i Luxemborg, en
þangaö eru daglegar flugferöir
frá íslandi, fæst islenzkur fiskur
ekki þar. Samtbúa milli 3og 400
tslendingar i Luxemborg, og
þeir verzla yfirleitt i sömu
búðunum. Þeir kaupa þennan
norska fisk. Samt er ekkert
lengra frá tslandi til Luxem-
borgar, en frá Noröur-Noregi,
og dugi flugið ekki, sé það ekki
samkeppnisfært, þá er það eigi
aö siöur dálitið kynlegt, aö okk-
ar fiskur er ekki sýndur þarna,
hvorki saltfiskur, hraðfrystur
fiskur, né rækjur og sild i dós-
um. Ég held aö þarna sé tölu-
verður markaður fyrir islenzk-
ar vörur, a.m.k. sé það þess
virði að þetta sé athugað gaum-
gæfilega.
islenzkar vörur til
ferðamannastaða
Þriðji og siöasti hluti þessarar
hugvekju um markaösmál er
þjónusta i ferðamannaborgum
heimsins,sum sé i sólarlöndum.
Það færist I vöxt aö feröa-
menn kaupa nauðsynjar sinar i
kjörbúðum, stofna heimili á
Spáni, i Portúgal, á ttaliu og á
Kanarieyjum. Matarvenjur
Hvað borðar alit þetta fólk?
Myndin er tekin á Costa
Brava. Jú, það boröar flest
mat, scm það kaupir i kjör-
búðum.
Danskt flesk, danskt smjör
og hollenzkt. Það drekkur
þýzkt eða norskt vatn, auk
annars og gæðir sér á fryst-
um fiskréttum frá Noregi,
rækjum frá Grænlandi.
Þarna er svissneskur ostur
og tunga frá Argentinu. Allt,
sem nöfnum tjáir aö nefna,
nema islenzkar vörur. Þær
eru ekki boðnar til sölu
þarna.
Það færist sum sé i vöxt á
ferðamannastööum, að
menn malla ofan i sig sjálfir
i litlum eldhúsum. Fiðluleik-
ur er úr sögunni i matarhaldi
sólarlanda.