Tíminn - 27.10.1977, Blaðsíða 11

Fimmtudagur 27. október 1977
n
Tilgangur samtakanna
er að berjast fyrir rétt-
indum og vinna að mál-
efnum þroskaheftra í
landinu og tryggja
þeim fulla jafnréttisað-
stöðu á við aðra þjóðfé-
lagsþegna. Samtökin
leitast við að hafa mót-
andi áhrif á allar
aðgerðir sem ríkisvald-
ið hefur forystu um
með það takmark að
leiðarljósi/ að hinn
jiroskahefti njóti í hví-
vetna sama réttar,
sömu aðstöðu og fólk
almennt.
sú skylda aB rikiB skuli sjá þess-
um börnum fyrir kennslu og einn-
ig er þaB tekiB fram f sérkennslu-
reglugerBinni. Þess vegna teljum
viB þetta marklausa grein i reglu-
gerBinni.
ÞaB væri hægt aB túlka hana
þannigaB yfirvöld gætu skotiö sér
á bak viö þaö aB þau fengju engan
eyri til aö framkvæma neitt af
þessu. Þarna er greinileg mót-
sögn. Fyrst er talaö um skylduna,
en siöan er þetta ákvæöi sett: aö
þaö sé algjörlega háö fjárveit-
ingavaldinu hve miklu fé er variB
I framkvæmdirnar.
Viö teljum beinlinis aö þaö sé
ekki eingöngu skylda heldur vilj-
um viö ganga svo langt, aö þessi
börn hafi forgangsrétt sökum
þess hve vanrækt þau hafa veriö
allar götur til þessa.
Þroskaheftum mismun-
að
Þaö erhægtaö benda á misrétt-
iö á svo mörgum sviöum I sam-
bandi viö þroskahefta. Ég get t.d.
nefnt kennslu sex ára barna. Þaö
virðist vera til fjármagn til aö
fjármagna kennslu þeirra, þó aö
þau séu ekki skólaskyld fyrr en
um 7 ára aldur, sem er i sjálfu sér
góöra gjalda vert. Hins vegar er
hrópandi ósamræmi i þessu, þeg-
ar látið er i veöri vaka, aö þaö
skorti fjármagn til aö sjá þroska-
heftum börnum fyrir kennslu,
börnum sem eru á skólaskyldu-
aldri.
Stefnan i framtiðinni
— Hvaö er á stefnuskrá i fram-
tiöinni hjá landssamtökunum
Þroskahjálp?
— Það er þetta markmiö, aö
vinna aö jafnrétti þessara ein-
staklinga á öllum sviöum, en til
þess þarf löggjöf fyrir þroska-
hefta, sem hefur ekki veriö til.
Viö teljum að ella veröi þessum
markmiöum ekki náö.
Innan samtakanna er ekki
ágreiningur um að slika löggjöf
þurfi aö setja, vegna þess aö nú-
verandi löggjöf er þaö ófullnægj-
andi. 1 henni er ekki gert ráö fyrir
þeirri uppbyggingu og þjónustu
sem þarf fyrir þroskahefta. Þjón-
ustu sem er byggð á þessum nú-
timalegu viöhorfum og kenning-
um um normaliseringu.
Þegar löggjöfin veröur orðin aö
veruleika er þaö einnig okkar aö
þrýsta á um uppbyggingu og
framkvæmdir í samræmi viö lög-
gjöfina.
Vinnustaðir og fjöl-
skylduheimili
Löggjöfin þarfm.a. að fela isér
aö komiö veröi upp nægilega
mörgum fjölskylduheimilum i
venjulegum Ibúöahverfum, þar
sem hinir þroskaheftu eiga si
heimili. Ég hef þá skoöun aö þa
gæti mikill meirihluti þessa fólk.
búið á þannig heimilum, meira
eða minna vernduöum. Sú stefna
er rikjandi erlendis, aö flest
þroskaheft börn alist upp hjá for-
eldrum sinum. Foreldrum er
veitt margvisleg aðstoö tilþess aö
þeim sé þetta kleift. Ekki allir
foreldrar eru þess umkomnir aö
hafa börn sin heima. Þá erstefnt
aö þvi aö vista þau á fámennum
vistheimilum, þar eru eingöngu 4-
5 böm. Heimilin eru byggö upp
eins og foreldraheimili.
Fjölskylduheimili fyrir full-
oröna er reynt aö byggja upp sem
ltkast venjulegum heimilum.
Hinir þroskaheftu búa þar og þaö-
an fara þeir til sinnar vinnu, eins
og venjulegt fulloröiö fólk, annaö
hvort á vernduöum vinnustööum,
eða úti á hinum almenna vinnu-
markaöi. Auk þess stunda þeir
sinar tómstundaiökanir, eftir þvi
sem þeir hafa áhuga, hvort sem
þaö er að fara i bió, dansleiki,
knattspyrnuleiki o.s.frv.
Fræðsla og upplýsing
Mesti þrándur i götu enn, eru
hin gömlu viðhorf og fordómar,
sem ráöa ennþá rikjum. Þaö er
einmitt eitt af viðfangsefnum og
markmiðum samtakanna aö
beita sér fyrir fræöslu og upplýs-
ingum bæöi i skólum, fjölmiðlum
og ennfremur foreldrafræöslu.
Það er að okkar mati gifurleg
þörf fyrir upplýsingar I þjóðfélag-
inu um þessi mál. Þaö er jú þýö-
ingarmikið að jafnhliða þvi sem
við vinnum að normaliseringu, þá
veröum viö aö fræða almenning
um þessi málefni, til að fólk öölist
þekkingu á þeim. Þvi vanþekking
elur af sér fordóma. Svo aö ég
taki dæmi þá er ég ekki viss um
aö fólk almennt viti af hverju
mongólismistafar, sem er eitt af-
brigöi þroskahömlunar. Þaö er
langt siöan aö ástæðan var kunn,
mongólismi stafar af þvi aö litn-
ingarnir raðast ekki rétt i upp-
hafi. Þaö er ekkert dularfullt viö
þetta og hefur þetta veriö rann-
sakaö. Tölfræðilegum rannsókn-
um ber yfirleitt saman um að af
hverjum 6-700 börnum sem fæð-
ast þá veröur eitt mongóllti.
Jú verkefnin viröast mörg og
margþætt, sem landssamtökin
þurfa aö láta til sin taka. Þaö er
ósk min og von aö þau eigi eftir aö
láta margt gott af sér leiöa fyrir
hiua þroskaheftu i samfélaginu
og ryöja þeim braut til betra lifs.
GV