Fréttablaðið - 17.08.2006, Blaðsíða 39

[ ]
Margir Íslendingar finna fyrir
þreytu og orkuleysi yfir vetrar-
mánuðina. Þá er gott að gefa
sér tíma í upphafi dags til þess
að koma sér í gang með því að
borða hollan og næringarríkan
morgunmat. Ingibjörg Gunnars-
dóttir, dósent í næringarfræði,
segir að hafragrautur og lýsi
standi alltaf fyrir sínu.
Oft er talað um að morgunmatur-
inn sé mikilvægasta máltíð dags-
ins en því miður eru alltof margir
sem sleppa henni eða borða eitt-
hvað sem ekki er nógu hollt. „Holl-
ur morgunmatur er hluti af heil-
brigðum lífsstíl og þeir sem borða
hollan morgunmat borða almennt
næringarríkari mat,“ segir Ingi-
björg og bætir við að mjög algengt
sé að fólk sem er of þungt borði
engan morgunmat og jafnvel lítið
fram undir fjögur á daginn. „Með
því að borða morgunmat kemst
ákveðin regla á matmálstímana
sem hefur mikið að segja og það
er sérstaklega mikilvægt fyrir
börn að fá næringarríkan morgun-
mat.“
Ingibjörg mælir hiklaust með
því að fólk byrji daginn á hafra-
graut. „Allir sem mögulega geta
komið hafragraut niður ættu að
byrja daginn á honum og helst að
setja í hann hveitiklíð, hörfræ,
möndlur, rúsínur eða eitthvað
gróft og nota lítið valsaða hafra.
Úr hafragrautnum fáum við trefj-
ar og hann skilar sér ekki eins
hratt út í blóðið og fínunnið morg-
unkorn. Allt sem er tilbúið fer
mikið hraðar út í blóðið svo við
verðum fljótt svöng aftur og það á
einnig við um tilbúna
hafragrauta. Það
tekur ekkert svo
langan tíma að
elda hafragraut en
það þarf bara að
koma því inn í
rútínuna.“
Skyr og aðrar
mjólkurvörur geta
líka verið ágætur
kostur á morgnana.
„Fólki er ráðlagt að
borða tvo skammta
af mjólkurmat á
dag og það er ekk-
ert sem segir að
það sé verra að
gera það á morgn-
ana en seinni part-
inn. Hins vegar er
allt umfram þessa
tvo skammta í raun og veru óþarfi
svo að ef fólk drekkur mikla mjólk
þá ætti það frekar að velja eitt-
hvað annað á morgnana,“ segir
Ingibjörg.
Ingibjörg mælir líka með því
að allir sem geta taki lýsi á morgn-
ana. „Við búum það norðarlega að
við njótum ekki nógu mikillar
sólar til þess að fá það D-vítamín
sem við þurfum í húðinni. Þess
vegna verðum við að fá D-vítamín
úr fæðu en mjög fáar fæðutegund-
ir innihalda nóg D-vítamín og eig-
inlega er ekki hægt að setja saman
matseðil sem
gefur okkur
nægjanlega
mikið
magn af D-vítamíni nema við
tökum lýsi eða fjölvítamín. Í lýsi
eru auk þess langar fitusýrur sem
eru okkur nauðsynlegar.“
Marga hryllir við lýsi á flösk-
um og kjósa því frekar að taka það
í belgjum. „Ég mæli helst með
venjulegu þorskalýsi í flösku en í
belgjunum er náttúrulega nauð-
synlegt A- og D-vítamín þó að það
sé minna af fitusýrum í þeim. Ég
mæli ekki með því að fólk taki
ufsalýsi þar sem það er margfalt
sterkara en þorskalýsið. Margir
gera sér ekki grein fyrir því að
aðeins má taka nokkra dropa af
ufsalýsi á móti teskeið eða mat-
skeið af þorskalýsi og það getur
valdið eitrunum.“
Stundum er ástæðan fyrir því
að fólk sleppir því að borða morg-
unmat ekki tímaleysi heldur lyst-
arleysi. „Ávextir eru mjög góður
kostur fyrir þá sem hafa litla lyst
á morgnana og geta ekki hugsað
sér að borða mikið,“ segir Ingi-
björg og bendir á að þegar for-
eldrar nesti börnin sín í skólann
verði þeir að taka mið af því hvað
þau borða mikið áður en þau fara
að heiman. „Börn sem hafa litla
lyst á morgnana verða að vera
með gott nesti og helst brauðmeti
á meðan þau sem eru mjög lystug
á morgnana þurfa kannski bara
einn ávöxt fram að hádegi.“
emilia@frettabladid.is
Edik blandað í vatn er gott meðal við magaverkjum. Einnig er gott að
byrja hvern dag með edikvatni og undirbúa magann fyrir átök dagsins.
Uppfull af
næringarefnum
AGÚRKA HENTAR ÞEIM SEM
VILJA EITTHVAÐ GOTT OG HOLLT Í
KROPPINN.
Margir telja agúrku til hollari
grænmetistegunda. Auk þess sem
agúrka er uppfull af vatni, inni-
heldur hún níu næringarefni sem
stuðla að bættri heilsu, þeirra á
meðal A- og C-vítamín sem búa yfir
bólgueyðandi efnum sem og and-
oxunarefnum. Agúrka inniheldur
líka lítið af kaloríum og ætti því að
henta vel þeim sem vilja hugsa um
línurnar. Fyrir utan að vera holl er
agúrka líka bragðgóð og því tilvalin
í ýmsa rétti, salöt og fleira.
Agúrku má borða án þess að hafa
áhyggjur af að þyngjast.
Hafragrauturinn alltaf góður
Ingibjörg Gunnarsdóttir næringarfræðingur segir að morgunmaturinn sé mikilvægur.
FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
Hafragrautur inniheldur
trefjar og gefur okkur gott
start inn í daginn.
Lýsi inniheldur D-vítamín og fitu-
sýrur sem eru okkur nauðsynlegar.
Fyrir börn
Kids
Frískandi og mildir
hreinsiklútar fyrir
augn- og andlitsfar›a.
Fást í verslunum um land allt.
EKKERT GERVIGRAS!
NÝTT OG BETRA GRAS!
WWW.GRAS.IS
Veggur maraþon-
hlauparans
Þeir sem hyggjast hlaupa maraþonhlaup munu
án efa upplifa fyrirbæri sem langhlauparar kalla
„vegginn“. Veggurinn svokallaði er þekktur meðal
langhlaupara og lenda maraþonhlauparar á
veggnum þegar glýkógen-birgðir líkamans klárast.
Flestir maraþonhlauparar lenda á veggnum eftir
að hafa klárað um þrjá fjórðu hluta maraþon-
hlaups.
Þegar hlauparar lenda á veggnum er eins
og öll orka líkamans hafi klárast og hann geti
ekki farið lengra. Þegar allt glýkógen í líkamanum er
búið fer líkaminn að nota fituforðann sem orkugjafa
og hafa þau umskipti verið mörgum íþróttamönn-
um nær ómöguleg. Á meðan óvanir maraþon-
hlauparar geta fundið fyrir óþægindum um allan
líkamann og krampa í vöðvum, þá finna bestu
langhlaupararnir oft aðeins tímabundið fyrir
óvenjulega mikilli þreytu.
- vör
Maraþonhlauparar lenda á veggn-
um svokallaða þegar glýkógen-
birgðir líkamans klárast.