Fréttablaðið - 09.05.2007, Blaðsíða 33

Sumir telja að nú sé rétti tím-inn fyrir Iðnbyltingu á Íslandi.
Rúmlega 150 ár eru síðan iðn-
bylgingin hófst út í heimi. Meðal
helstu tækni sem dreif áfram
uppfinningar og framfarir þess
tíma voru gufuafl, vefstólar, járn-
brautalestir og færibandavinna.
Þetta eru ekki lengur nýjung-
ar og Iðnbyltingin gerir engan
ríkan lengur. Neikvæð áhrif verk-
smiðjuvæðingar eru mengun, at-
vinnutengd dauðsföll, veikindi,
atvinnuleysi, skammlífi, og vol-
æði. Það er misskilningur að ætla
sér að verksmiðjuvæða án slíkra
afleiðinga. Í dag eru
helstu vaxtamöguleik-
arnir í atvinnuvegin-
um tengdir upplýsing-
um og tölvutækni. Ef
við viljum horfa fram
á við verðum við að
setja hátækni í fyrir-
rúm. Ekki skal ég segja
hvort það sé skamm-
sýni eða einstaklega
óheppileg blanda af ósk-
hyggju og fortíðarrómantík, en
svo virðist sem sumir Íslending-
ar telji það góða hugmynd að við
komum upp umhverfi hér á landi
sem líkir eftir skítugasta tíma-
bili iðnbyltingarinnar, hráefna-
vinnslu og tilheyrandi mengun,
og færa Íslandsklukkuna þannig
meira en 100 ár aftur í
tíman. Þessir aðilar vilja
ekki iðnað sem byggir á
hönnun eða hugviti; upp-
lýsingatækni eða fram-
leiðslu afþreyingarefn-
is – atvinnugreinar sem
eru ört vaxandi í öllum
nágranalöndunum. O, nei
– þeir vilja frekar iðnað
sem er á hraðri útleið í
hinum vestræna heimi;
iðnað sem krefst svo mikillar raf-
orku að virkja þarf allar helstu
náttúruperlur landsins; iðnað sem
skapar minna en einu prósenti af
vinnufæru fólki landsins atvinnu.
Verksmiðjuvætt Ísland setur
okkur ekki aðeins í samkeppni við
vanþróaðri heimsálfur, sem jafn-
vel til skamms tíma litið er von-
laus barátta, heldur brýtur það
þvert á þá hugmyndaauðgi lands-
manna sem hefur sýnt sig á fjöl-
mörgum sviðum, t.d. fjármála,
stoðtækni og fiskvinnslutækni.
Ef stutt væri betur við rannsókn-
ir og þróun, til dæmis með tíföld-
un fjárlaga í samkeppnissjóði,
yrði það stórfengleg sjón: Ísland
myndi festa sig í sessi sem hug-
myndaríkt og framsýnt land sem
tekur virkan þátt í að móta fram-
tíð hins vestræna heims í tækni,
menntun og listum. Við ættum
möguleika á að komast í fremstu
röð á sviðum sem eiga augljós-
lega eftir að móta hátæknisamfé-
lög framtíðarinnar.
Nú er upplýsingaöld. Við eigum
að skoða þá ótal möguleika sem
skapandi tækni framtíðarinnar
býður upp á. Það er 100 árum of
seint að ætla að taka þátt í Iðnbylt-
ingunni – hundrað ára gamlar iðn-
byltingarhugmyndir knýja okkur
til að einblína í baksýnisspegilinn.
Það vita allir að þeir sem stara á
hann lenda í árekstri, sérstaklega
ef hratt er farið. Til að taka þátt
í framtíðinni þurfum við að búa
vel um fyrir hátæknifyrirtæki,
laða besta fólkið að erlendis frá
og setja okkur markmið í nýsköp-
un sem taka mið af því hvert heim-
urinn er að þróast. Svo einfalt er
það.
Höfundur er dósent og fyrrverandi
verksmiðjustarfsmaður.
Verksmiðjuvæðing: 150 árum of seint
Nú er í fyrsta sinn í sögunni tækifæri fyrir Íslendinga að
fá konu sem forsætisráðherra.
Hingað til hafa
karlar einok-
að þessa æðstu
valdastöðu í
lýðræðissamfé-
lagi okkar.
Þessi kona er
Ingibjörg Sól-
rún Gísladótt-
ir, formaður
Samfylkingar-
innar. Hún er
afburða stjórnmálamaður bæði í
framgöngu og málflutningi. Hún
er jafnaðarmaður að hugsjón og
lætur sig varða velferð og réttlæti
í samfélaginu.
Það er í valdi kjósenda nú að
gera kosningarnar í vor sögulegar
og gera konu, – reynda konu, fyrr-
verandi borgarstjóra í Reykjavík
– að fyrsta forsætisráðherra Ís-
lands. Konu sem hefur látið verk-
in tala þegar hún var í aðstöðu til
að breyta.
Til þess að stuðla að þeim sögu-
legu tíðindum verður Samfylking-
in að koma sterk út í kosningunum
á laugardaginn, 12. maí.
Hugsið ykkur hversu mikilvægt
það er í jafnréttis- og kvennabar-
áttunni að ungt fólk fái slíka fyrir-
mynd, konu sem forsætisráðherra
– frekar en að í forsætisráðuneyt-
ið setjist einn karlinn enn að lokn-
um kosningum.
Kona í forsætisráðuneytinu
hefði sambærileg áhrif og þegar
Vigdís Finnbogadóttir var for-
seti. Það hafði ótrúlega mikil áhrif
á stöðu kvenna og viðhorf lands-
manna til þess að konur standi
jafnfætis körlum í forystuhlut-
verkum.
Höfundur er alþingismaður og
frambjóðandi Samfylkingarinnar í
Reykjavíkurkjördæmi suður.
Kjóstu
fyrirmynd