Fréttablaðið - 08.10.2007, Blaðsíða 35
Stjórnandi hljómsveitarinnar í
fyrsta verkefni Íslensku óperunnar
á þessu hausti, Kurt Kopecky, segir
frá því í leikskrá að hugmyndin að
þessu verkefnavali hafi komið frá
Petri Sakari hljómsveitarstjóra.
Sakari boðaði forföll og stóð því
ekki í gryfjunni á frumsýningar-
kvöldið á fimmtudag. Fyrir bragðið
lenti Kopecky í því vandasama
verki að stýra frumflutningi á óperu
eftir Strauss hér á landi. Valið er að
mörgu leyti skynsamlegt: Ariadne
auf Naxos er tveggja þátta verk og
blandar saman tveimur fornum
greinum óperubókmenntanna, seria
og buffo, alvarlegu og tragísku
verki og gamanóperu. Að auki er í
verkinu aragrúi athyglisverðra
hlutverka svo mörgum söngvara er
þar gefinn séns á bitastæðu. Nú svo
er óperan skrifuð fyrir kammer-
sveit, sviðið er aðeins eitt. Stíll tón-
listarinnar er fjölbreytilegur, frá
léttum blæ yfir í hádramatískan,
stundum svo dramatískan að engu
er líkara en um skopfærslu sé að
ræða. Allavega skelltu menn upp
úr í andstæðu tónmáls, texta og
aðstæðna á köflum á fimmtudag.
Það þýðir þó ekki að þetta verk
verði talið auðvelt í uppsetningu;
það gerir miklar kröfur til leikenda
og er leikstjórnarleg þraut: Auð-
maður heldur veislu og kallar til
tvo hópa flytjenda; annar á að flytja
skemmtiefni en hinn hádramatískt
verk. Á síðustu stundu er hópunum
sagt að þeir verði að blanda þessu
saman í eitt verk. Fyrri þátturinn
rekur tildrögin að flutningnum en
hinn síðari er blanda tveggja ólíkra
stíltegunda. Dramatíkin í fyrri
þættinum liggur í spenningi milli
flokkanna tveggja en í hinum verða
báðir að leika með – nánast spila af
fingrum fram. Þessi forsenda
heimtar af leikendum tvöfeldni í
leik, sem tekur á sig kostulega
mynd, einkum í fyrri hluta seinni
þáttarins.
Leikstjórinn, Andreas Frans,
ræður í þessari sviðsetningu ekki
fyllilega við að koma þessari tví-
ræðni á framfæri með flokki sínum.
Hann kýs að setja verkið niður á
ritunartíma og velur því heldur
fátæklegan búnað miðað við hinn
flúraða nouveau-stíl. Þessa gætir
bæði í leikmynd og ekki síst í bún-
ingum sem eru undarlega sundur-
gerðarlegir. Íslenska óperan hefur
einfaldlega ekki efni á að leggja svo
stífa tímalínu í búningum; það er
ekki hægt að fylgja henni til hlítar.
Fulltrúi auðmannsins er ráðs-
maður eða yfirþjónn. Þetta er tal-
hlutverk sem leikstjóri og leikar-
inn, Ingvar E. Sigurðsson, kjósa að
gera að gamanhlutverki; ráðs-
maðurinn er fylliraftur, rétt eins
og fangavörðurinn í Leðurblök-
unni. Fyrir bragðið kemst losara-
gangur, alvöruleysi að verkunum
tveimur sem skeytt er saman; hann
er engin ógn, samblandan óskiljan-
leg kvöð. Grúpperingar verða los-
aralegar í fyrri þættinum og erindi
söngvara í leikhópunum óskýr.
Sungið er á þýsku og þótt texta-
flutningur sé yfirleitt skýr verður
merking í öðru sæti. Óperan á að
láta þýða söngmál eins oft og hún
getur á meðan hún býr við rím-
meistara á borð við Böðvar Guð-
mundsson, Hallgrím Helgason,
Megas og Þórarin Eldjárn. Það er
ein leið til að fjölga gestum úr rétt
þrem þúsundum í tíu.
Hér er saman kominn fjöldi
söngvara og fyrir þá sem vilja
fylgjast með íslenska söngvara-
hópnum er því skyldumæting á
sýninguna: mér þótti reyndar
óperan ekki fara almennilega í
gang fyrr en Hanna Dóra Sturlu-
dóttir fékk pláss í atburðarásinni.
Hún er glæsileg söngkona, fínn
leikari með sterk tök á því sem
hún er að gera. Þarna fór Bergþór
Pálsson með lítið hlutverk tónlistar-
kennara og er eins og alltaf aldeilis
frábær leikari. Persóna Braga
Bergþórssonar var líka dregin
skýrum dráttum en hlutverk
þeirra beggja eru skophlutverk.
Hanna verður aftur að gera raun-
ar þrennt í einu, leika prímadonnu
sem er að syngja alvarlegt hlut-
verk en verður stöðugt að gæta að
öllum öðrum í atriðum sínum í
seinni þættinum. Það var feikivel
gert og ekki spillti flottur söngur
hennar margslungnum leikmáta.
Raunar fór svo að í lokaatriði
verksins tók alvarlegri tónninn
alveg yfir en var ekki nægilega
undirbyggður þótt þar syngi Kol-
beinn Jón Ketilsson af miklum
krafti í hlutverki Bakkusar. Þrjár
dísir voru prýðilega lagðar í seinni
þættinum og sungnar af kómísku
innsæi af þeim Hrafnhildi Björns-
dóttur, Önnu Margréti Óskars-
dóttur og Hallveigu Rúnarsdóttur.
Gaman að þeim. Ekki var síður
gaman að fylgjast með Ágústi
Ólafssyni sem sindraði í öllum
sínum atriðum, hvort sem hann
söng eða þagði. Nú er bara að
finna stóra hlutverkið fyrir þann
glæsilega söngvara.
Nokkur eftirvænting ríkti um
frammistöðu þeirra Guðrúnar
Jóhönnu Ólafsdóttur og Arndísar
Höllu Ásgeirsdóttur sem flytja
hér tvö höfuðhlutverk verksins,
tónskáldið og Zerbinettu. Hlut-
verkin eru raunar andstæður,
pólar í hugmyndaheimi verksins.
Það er nefnilega mikið og margt í
verkið spunnið og dýpt í hugsun
þess, ekki bara í tónlistinni heldur
ekki síður í hugsun textans. Báðar
stóðu þær stöllur sig vel í söng og
miðlungsvel í leik, sem verður
nokkuð að skrifast á leikstjórn;
þær geta miklu betur. Hörmulegt
var að heyra Guðrúnu yfirgnæfða
af hljómsveit í mikilvægri aríu.
Reynslan á fimmtudagskvöldið
færði manni enn heim sanninn um
að Gamla bíó er orðið óperunni
fjötur. Þar sást líka að óþarfi er að
sækja miðlungsleikstjóra út fyrir
pollinn, nær að gefa okkar fólki
séns. Þá verða menn að sætta sig
við fátæktina og ráðast ekki í sam-
sull í búningum og stílfærslu í
leikmynd sem þeir ráða ekki við.
Það eru fjórar sýningar eftir á
þessu meistaraverki. Sýningin er
bjart upphaf á stjórnartíð Stefáns
Baldurssonar sem verður að koma
Íslensku óperunni fram um mörg
skref eigi hann erindi því nógu
kostum við til þessa reksturs.
Gaman og alvara
Úrval
skrifstofuhúsgagna
Skrifborð
Fundarhúsgögn
Hjá okkur fást þrjár grunngerðir
skilrúma sem hver um sig hefur mikinn
sveigjaleika í stærðum og gerðum,
hvort sem um er að ræða áklæði, járn,
gler eða viðartegund. Erum einnig með
gott úrval af leiðslustokkum.
Skermar á borð
Borð í móttöku
Skilrúm
Skermar á milli borða þurfa ekki
endilega að ná niður í gólf. Hægt er
að fá skilrúm á stök borð eða á milli
samliggjandi borða úr áli, gleri eða
klætt með áklæði.
Byggjum á áratuga reynslu
Persónuleg og fagleg þjónusta
• Bjóðum margar stærðir og viðartegundir.
• Hljóðlát rafdrifin hæðarstilling.
• Sérstaklega slitsterkar borðplötur.
Við bjóðum vönduð og slitsterk skrifborð í miklu
úrvali hvort sem um er að ræða stillanlega
borðfætur eða rafmagnsstillanleg skrifborð.
Bjóðum úrval af fundarstólum og fundar-
borðum í mörgum stærðum og gerðum.
Vanir sölumenn með áralanga reynslu og
þekkingu finna réttu samsetninguna. Einnig
látum við sérsmíða húsgögn fyrir allar
stærðir fundarherbergja.
Það er nauðsynlegt að vanda valið í mót-
tökunni sem er yfirleitt fyrsti viðkomustaður
viðskiptavina.Við bjóðum vönduð og falleg
afgreiðsluborð og sérsmíðum fyrir þá sem
þurfa sérstakar lausnir.
Ármúla 22 108 Reykjavík Sími 533 5900 Fax 533 5901 skrifstofa@skrifstofa.is
Opnunartími: mánudaga - föstudaga 9:00 - 18:00 www.skrifstofa.is
ka
ld
al
jó
s
20
07