Tíminn - 01.05.1981, Blaðsíða 7

Föstudagur 1. mai 1981
7
1. MAI
Ávarp 1. mai nefndar Fulltrúráðs
verkalýðsfélaganna i Reykjavik og BSRB
Fyrsta mai fylkir islensk alþýða liði með alþýðu allra
landa i baráttu fyrir afnámi óréttlætis, fyrir friði.
I baráttu fyrir réttlátári skiptingu auðs, fyrir útrýmingu
hungurs og vesældar.
í baráttu fyrir frelsi, jafnrétti og bræðralagi.
Fyrsta mai 1981 býr enn mikill hluti mannkyns við hungur
og vesöld.
Enn eru viða grundvallar mannréttindi fótum troðin.
Enn eykst bil milli rikra þjóða og fátækra.
Enn er hótað að slita friðinn.
Gegn þessu ber okkur að berjast.
Við skorum á Alþingi fslendinga að sjá til þess að framlög
til þróunarlanda verði a.m.k. 1% þjóðartekna, þannig að
við getum i verki sýnt hug okkar til ibúa jarðar, sem búa
viö hungur og allsleysi.
Við verðum jafnt i orði sem i verki að beita okkur gegn
viðskiptaháttum alþjóðlegra auðhringa, sem rýra kjör og
skerða efnahagslegt sjálfræði þjóða.
Við sýnum samstöðu með félögum okkar, sem berjast
gegn þvi blóðuga ofbeldi, sem beitt er við að berja niður
verkalýðssamtök, m.a. i Bóliviu, Argentinu, Guatemala
og E1 Salvador.
Við sýnum eindregna samstöðu okkar meö baráttu
pólskra verkamanna fyrir samtaka- og tjáningarfrelsi.
Við mótmælum tilraunum eða áformum að brjóta pólska
verkalýðshreyfingu á bak aftur.
Verkafólk viða um heim og ekki sist i grannlöndum okkar,
beinir geira sinum gegn stórfelldu atvinnuleysi og vax-
andi verðbólgu.
Það hvetur okkur til sameiginlegrar sóknar gegn tilraun-
um afturhaldsafla, að leysa efnahagskreppur á kostnað
verkafólks.
II.
Reykvisk alþyða berst gegn óðaverðbólgu og rýrnandi
kjörum hér á landi jafnhliða hættunni af atvinnuleysi, sem
sifellt vofir yfir.
Við islenskri alþýðu blasir enn á ný sú staðreynd, að
stjórnvöld gripa inn i gerða kjarasamninga þegar harðnar
i ári.
Kreppunni er velt yfir á herðar hins vinnandi manns.
Reykvisk alþýða mótmælir harðlega og varar alvarlega
viðafskiptum rikisvaldsins af visitölubindingu launa, likt
og átti sér stað 1. mars.
Reykvisk alþýða varar rikisvaldið við að ganga á undan
með verðhækkanir og hafa þannig að engu lög um verö-
stöðvun.
Reykvisk alþýða hvetur allt launafólk til samhentrar
baráttu gegn þeim aðgerðum stjórnvalda, er brjóta geröa
samninga og skerða kjörin. En umfram allt leggur reyk-
visk alþýða áherslu á að vörn verði snúið i sókn. Tryggja
verður aukinn kaupmátt og launajöfnun, stórbætt kjör
þeirra verstsettu, meðt.d. réttlátara skattakerfi, þar sem
lægstu laun verða skattlaus — óskert framfærsluvisitala á
ölllaun er forsenda þess að kaupmáttur umsaminna launa
haldist.
Við hvetjum til sameiginlegrar varnar gegn skerðingu
verkfallsréttar og félagslegrar þjónustu.
Reykvisk alþýða leggur auk þess áherslu á:
— Mannsæmandi laun fyrir 8 stunda vinnudag.
— Gildistimi nýrra kjarasamninga miðist við uppsögn
þess eldri.
— Stórátak i málefnum aldraðra.
— Kjör lifeyrisþega verður enn að bæta með hækkuðum
lifeyri og verðtryggðum lifeyrissjóði allra landsmanna.
— Stórátak þarf að gera málum fatlaðra, bæði hvað varö-
ar kjör, atvinnutækifæri og aðstöðu á vinnustöðum og al-
mennu umhverfi.
— Reykvisk alþýða leggur áherslu á virka þátttöku fatl-
aðra innan samtaka launafólks.
— Stórefla þarf atvinnuleysistryggingar.
— Auknar félagslegar ibúðabyggingar.
— Næg og góð dagvistunarheimili fyrir öll börn.
— Stórbætt verkmenntun og aukinn stuðningur viö
fræðslustarf alþýðu.
— Bætt aðstaða farandverkafólks. ,
— Hert barátta gegn ávana- og fikniefnum
— Meðákvörðunarréttur verkafólks i tölvuvæöingu.
— Bættan hag leigjenda.
— Óskertan verkfalls- og samningsrétt handa iðnnemum.
— Sömu laun fyrir sömu vinnu
— Jafnrétti kynjanna.
— Aukið öryggi og bættan aðbúnað á vinnustöðum.
III.
I upphafi niunda áratugsins blasir við á alþjóðavettvangi
nýtt kalt strið.
Við upplifum stöðugt fleiri kreppu- og hnignunareinkenni
og eina svarið hjá valdamönnum virðist vera aukinn og
meiri vigbúnaður.
Við vitum af fenginni reynslu, að slik þróun leiðir fyrr eða
siðar til styrjaldar. I okkar heimshluta koma fram æ
sterkari kröfur frá hernaðarbandalögum á hendur sam-
herjum sinum um aukna hlutdeild i vigbúnaði og
styr jaldarundirbúningi.
Það fer ekki hjá þvi að þessi aukni vigbúnaður teygi arma
sina hingað til okkar. Seinustu árin hefur æ fleirum orðið
ljós hin auknu hernaðarumsvif hér á landi svo sem áætl-
anir sýna.
Þetta sýnir að á ófriðartimum er liklegt að Island yrði
hættusvæði, og gæti haft i för með sér gereyðingu.
Siðast, en ekki sist, varar islenskur verkalýður við aukn-
um vigbúnaði hér á landi. Hinn eini raunverulegi skerfur
Islendinga til friðar i heiminum, er herlaust land, án þátt-
töku i hernaðarbandalögum.
IV.
Reykviskalþýða leggst harðlega gegn þeim áróöri, að það
séu launin og einkum visitölubinding þeirra, sem séu or-
sök verðbólgunnar hér i landi.
Reykvisk alþýða bendir á að gegndarlaust fjárfestingar-
bruðl liðinna ára er höfuðorsök þess vanda, er hrjáð hefur
islenskt efnahagslif. íslensk alþýða hefur ekki stjórnað
þvi bruðli og hlýtur þvi að neita að axla þær byrðar, sem
skapast hafa af óráðsiu eignarstéttar og rikisvalds.
Reykvisk alþýða skorar þvi á islenska alþýðu alla, að
þjappa sér saman i vörn gegn kjaraskerðingu og til sóknar
fyrir bættum kjörum og auknu félagslegu jafnrétti.
íslensk alþýða.
Snúum vörn i sókn.
Fram fyrir hugsjónir verkalýðs allra landa
Frelsi — jafnrétti — bræðralag.
Ávarp Alþjóðasambands frjálsra verkalýðsfélaga 1981
l.mai minnast hundruð miiljóna verka-
manna um heim allan liðinna tima. Þeir
hugleiða þá félagslegu þróun, sem orðið
hefur á siðustutiu, fimmtán eða hundrað
árum. Þeir þekkja afkomuskilyrði for-
eldra sinna og forfeðra. Þeir bera þau
saman við stöðu sina nú og eru sér með-
vitandi um þær gifurlegu umbætur, sem
skipulögð verkalýðshreyfing hefur náð
fram með þrotlausri baráttu við forrétt-
indahópa i heiminum fyrr og nú. 1. mai
minnast margir þeirra sem orðið hafa að
þjást fyrir verkalýðsfélag sitteða stjórn-
málaskoðanir og starf, þeirra sem hafa
verið reknir úr starfi eða i útlegð, brott-
reknir, fangelsaðir og pyntaðir og jafn-
vel myrtir.
1. mai lýsa verkalýðsfélög um heim all-
an yfir, meö lögmætum eöa ólögmætum
hætti, þeim kröfum sem þau gera til
vinnuveitenda og rikisvalds. Þau setja
fram hugmyndir sinar um réttlátara, lýð-
ræðislegra og frjálsara þjóðfélag og nýja
skipan alþjóðlegra efnahags- og félags-
mála.
1. mai standa hundruð milljóna verka-
manna saman um heim allan, og i trausti
á mátt sinn horfa þeir vongóðir til betri
framtiðar.
Fyrir 6 mánuðum samþykkti stjórn Al-
þjóðasambands frjálsra verkalýðsfélaga
stefnuyfirlýsingu fyrir 9. áratuginn. í
sambandinu eru nú 128 aðildarsambönd
meðyfir70milljónirmeðlimai91 landi. í
stefnuyfirlýsingunni er bent á að frum-
markmið sambandsins, sem dregin eru
saman i slagorðinu „brauð, friður og
frelsi” séu hvert öðru háð, og séu í fullu
gildi. En efnahagslegar, félagslegar og
stjórnmálalegar aðstæður til að ná þeim
fram hafa breyst.
Heimurinn sem við lifum i einkennist af
vaxandi ágreiningi og kreppu vegna þess
að hagvexti eru takmörk sett. Fáein risa-
vaxin fjölþjóðafyrirtæki verða sifellt að-
sópsmeiri i efnahagskerfi heimsins, og
þau stjórna oft bæði heimsmarkaðinum
og hráefnaöflun vegna einokunaraðstöðu
sinnar.Tekjumunur þjóða á milli fer stöð-
ugt vaxandi.
Samkvæmt upplýsingum Alþjóðabank-
ans búa áttahundruð milljónir manna i
þriðja heiminum við aðstæður sem ekki
uppfylla nein réttlætanleg skilyröi um
mannsæmandi lif. Atvinnuleysi i öllum
heimshlutum er hrikalegt. Nú þegar eru
23 milljónir manna i OECD-löndum ein-
um saman atvinnulausar.
Ráðstefna Alþjóðasambands frjálsra
verkalýðsfélaga um „Hlutverk verka-
lýðshreyfingarinnar i þróunarmálum”,
sem haldin var i Nýju-Delhi i marslok sl.,
sýndi að óhjákvæmilega fer efnahagslegt
og félagslegt ástand i heiminum versn-
andi, eins og margir hafa spáð.
Við lifum öll i sama heimi. Fátækt, hvar
sem hún er, stefnir almennri velferð i
hættu. Þess vegna verður að ná jafnvægi i
hagvexti og bilið milli rikra og fátækra
veröur að minnka.
Hér fara á eftir nokkrir þættir úr
stefnuyfirlýsingu samtakanna um þróun-
arlöndin.
— t nýrri efnahags- og félagslegri skip-
an verður að viðurkenna frjáls verkalýös-
samtök og hlutverk þeirra i þjóðfélaginu.
— Með endurskipulagningu alþjóðlegs
fjármálakerfis verður að færa stóraukið
fjármagn til þróunarlanda og lækka vexti.
Gera þarf orkuáætlun fyrir allan
heiminn og hafa eftirlit með oliugróða.
Stofna þarf orkuþróunarsjóð fyrir þróun-
arlöndin.
— Með samræmdri hagstjórn verða
iðnrikin að koma á fullri atvinnu, auka
rauntekjur, auka opinbera þróunaraö-
stoö.aðlaga sig nýjum aðstæðum i heims-
viðskiptum og vinna bug á verðbólgunni.
— Gera þarf áætlun til að uppfylla
frumþarfir fólks i þróunarrikjunum
— Afnema veröur viðskiptahömlur.
— Stofna þarf alþjóðlegan sjóð til að
standa straum af endurskipulagningu.
Alþjóðasamband frjálsra verkalýðs-
félága leggur áherslu á að efnahagsað-
gerðir verði ekki eingöngu tii hagsbóta
fyrir forréttindaklikur og fjölþjóða fyrir-
tæki: þær verði að ná til fátækrahverf-
anna og hinna hungruðu milljóna, um-
fram allt i dreifbýlishéruðum þriðja
heimsins. Það er þess virði að berjast
fyrir stefnu Alþjóðasambands frjálsra
verkalýðsfélaga tilað stuðla að réttlæti og
friði.
t mörgum löndum eru nú viðhafðar að-
ferðireins og mannrán, pyntingar, morö,
kúgun, útlegð og innilokun á geðveikra-
hælum, til þess að þagga niður i tals-
mönnum verkalýðsfélaga og öðrum þeim,
sem eru á öndverðum meiði við rikjandi
stjörnvöld.
1. maí láta hundruð milljóna verka-
manna i ljósi áhyggjur yfir versnandi
stjórnamálaastandi i þessum löndum.
Þeirlýsa yfirsamstöðu með öllum þeim
sem hætta lífi sinu fyrir frelsi og lýöræði.
Þeir munu halda áfram að veita fullan
stuðning þeim sem hafa hugrekki til aö
berjast gegn ólýðræðislegum rikisstjórn-
um og ómannúðlegum aðgerðum þeirra.
Ekkert vandamál er óleysanlegt, og
þegar allir verkamenn innan vébanda
frjálsra verkalýðsfélaga og bandamenn
þeirra vinna að þvi að ná fram hinum
réttlátu kröfum okkar, komumst viö á-
reiðanlega nær þvi takmarki aö allir fái
brauð, aö friður riki i heiminum og allir
njóti frelsis.
Lengi lifi 1. mai
Ávarp Fulltrúaráðs verkalýðsfélaganna i Hafnarfirði og Starfsmannafélags
Haf narfj ar ðar
Saga verkalýðssamtakanna er
sagan um hina fáu og smáu er
ekkert áttu annað en skilning á
nauðsyn samtakanna og viljann
og þorið tii að leggja út i barátt-
una við ofureflið. Hefur sá hug-
sjónaeldur verið aflið, sem knúði
brautryðjendurna til dáða og
vissulega hafa verkalýðssamtök-
in valdið straumhvörfum i þessu
landi.
Kjarabætur, þróun atvinnulifs-
ins, aukin mannréttindi og þar
mrii mannlegt viðhorf til þeirra
sem ekki eru sólarmegin i þjóðfé-
laginu, allt þetta og fleira til
framfara á rót sina að rekja til
starfs verkalýössamtakanna.
1. mai er fyrir löngu orðinn há-
tiðisdagur verkalýðsins til þess
að fagna fengnum sigri, en 1. mai
er i raun mikið meira, hann er há-
tiðisdagur, dagur stórra og
djarfra fyrirheita um að sækja
fram til stærri sigra og sem slikur
hefur þessi dagur fyrst og fremst
gildi.
1. mai 1981 rennur nú upp við
þær aðstæður að enn einu sinni
hafa stjórnvöld rofið gildandi
kjarasamninga með lögum og má
þvi segja að sagan frá 1978 hafi
endurtekið sig, þótt með mildari
hætti sé, vegna þeirra félagslegu
umbóta ergerðar hafa verið og að
sjálfsögðu ber að þakka.
Séu verkalýðssamtökin sjálfum
sér samkvæm hljóta þau að for-
dæma það að rikisvaldiö ógildi
með lögum gildandi kjarasamn-
inga.
Hér er um slik grundvallarat-
riöi að ræða, aö ætla mætti að
verkalýössamtökin risu upp og
stæðu einhuga að mótmælum og
baráttu fyrir þvi að knýja fram til
sigurs „samningana i gildi”.
Þvi mour örlar ekki á neinum
tilbur um i þá átt.
Af i vi leiðir aö mótmælt er öll-
um tiliaunum til að leiða verka-
lýðssamtökin inn á þá braut að
verða h^ndbendi eins eöa annars
stjórnmalaflokks.
Kröfur dagsins eru:
Samningana i gildi— Fag-
leg og óháð verkalýðssam-
tök