Fréttablaðið - 30.01.2008, Blaðsíða 19
Vélsleðarnir eru mikil þarfa-
þing þegar leitað er að fólki
á jöklum eða fannhvítri jörð.
Gísli Páll Hannesson hefur ver-
ið í björgunarsveitinni Kyndli
í Mosfellsbæ frá 1992 og er
höfundur nýs kennsluefnis um
vélsleðamennsku.
„Vélsleðar eru fljótvirkustu leit-
artækin sem við höfum í snjó,
fyrir utan þyrlu. Þeir komast oft
fyrstir á staðinn og svo koma
jeppar og snjóbílar á eftir sem
flutnings- eða leitartæki,“ svarar
Gísli Páll þegar hann er spurður
um gildi vélsleða hjá björgunar-
sveitum. Þó segir hann ekki aðal-
atriðið að sleðarnir fari hratt yfir
heldur að þeir komist um í erfiðu
færi. Hann segir það fara eftir
því hvernig innspýtingarkerfinu
á sleðunum sé háttað hversu hætt
þeim sé við að drepa á sér í byl.
„Ef um venjulega blöndungssleða
er að ræða getur drepist á þeim í
frosti og byl en á nýrri sleðunum
sem eru með beinni innspýtingu
er minni hætta á því. Þeir þola
líka betur hæðarmismun en
hinir.“
Leitargetan er háð eldsneytis-
eyðslu og færi að sögn Gísla Páls.
„Við erum alltaf með eldsneyti
fyrir sólarhring. Eftir það þurf-
um við að fá birgðir og í útköllum
er það svæðisstjórn Landsbjarg-
ar sem útvegar þær.“ Hann segir
björgunarsleðana búna talstöðv-
um, þannig að hægt sé að hafa
fjarskipti á ferð, öflugum GPS-
tækjum og negldum beltum.
Sleðamenn sveitanna eru líka
þjálfaðir í að takast á við erfiðar
aðstæður. „Við erum þannig
útbúnir að við getum verið úti í
tvo til þrjá sólarhringa, hvort sem
við þurfum að grafa okkur í fönn
eða komast í vondum veðrum
milli skála. Erum með töskur á
sleðanum og líka bakpoka á bak-
inu með nauðsynlegum búnaði ef
við verðum viðskila við sleðann
eða lendum ofan í sprungu. Í bak-
pokanum erum við með auka
handstöð, GPS-tæki, matvæli,
snjóflóðastöng og skóflu.“
Gísli Páll hefur útbúið kennslu-
efni sem heitir Grunnnámskeið í
vélsleðamennsku eða Sleðamað-
ur eitt. „Þarna er verið að miðla
þekkingu og leitast við að forða
frá mistökum,“ segir hann um
efnið. „Auðvitað kemur ekkert í
staðinn fyrir reynslu en ef menn
hafa réttan útbúnað og gera sér
grein fyrir þeim hættum sem
þeir geta lent í er verið að stytta
þeim leið. Þeir lenda þá síður í að
skemma sleðana og slasa sig jafn-
vel.“ Hann kveðst bara búinn að
vera með eitt námskeið hjá
Landsbjörgu í þessu fagi og nú sé
verið að kanna hvaða björgunar-
sveitir hafi áhuga á að fá slíka
kennslu til sín. „Það er full ástæða
til að fara á námskeið í þessum
fræðum áður en menn fara upp á
fjöll á vélsleða, alveg eins og
menn þurfa kennslu áður en þeir
stýra trillu úr höfn eða taka á loft
í lítilli rellu. Þetta námsefni er
fyrst og fremst til leiðbeiningar
fyrir björgunarsveitarfólk en
gert með það í huga að hægt sé að
aðlaga það almenningi.“
gun@frettabladid.is
Vélsleðar fljótvirkustu leitartækin
Gísli Páll hefur verið í björgunarsveitinni Kyndli í fimmtán ár og er hér með félaga sínum Guðjóni Helga Guðmundssyni á fjöllum.
Spenna og
ævintýri
VÉLSLEÐAFERÐIR ERU HIN
MESTA SKEMMTUN OG FRÁBÆR
LEIÐ TIL AÐ UPPLIFA SPENNU
OG ÆVINTÝRI. FYRIRTÆKIÐ
ARCANUM BÝÐUR UPP Á VÉL-
SLEÐAFERÐIR Á MÝRDALSJÖKLI.
Vélsleðaferðir eru annars konar
leið til að njóta stórbrotinnar
náttúru landsins. Víða er boðið
upp á snjósleðaferðir þar sem
reyndir leiðsögumenn sýna fólki
fallega staði um leið og tækifæri
gefst til að skemmta sér á öflug-
um snjósleðum.
Mýrdalsjökull er ein af
náttúruperlum Íslands og
býður fyrirtækið Arcanum upp
á snjósleðaferðir á Mýrdals-
jökli. Eigendur fyrirtækisins eru
Andrína Guðrún Erlingsdóttir og
Benedikt Bragason en þau hafa
mikla reynslu af ferðalögum á
fjöllum og hafa rekið ferðaþjón-
ustu við Mýrdalsjökul í á annan
áratug. Upp við jökulinn eru þau
með skála er nefnist Sólheima-
skáli og eru um tíu kílómetrar
frá þjóðvegi 1 að skálanum, eða
um 15-20 mínútna akstur. Þar
er allur nauðsynlegur klæðnað-
ur og einnig er hægt að fara í
fjórhjólaferðir niður Sólheima-
sand. Nánari upplýsingar má fá í
síma 487 1500, á síðunni www.
snow.is og með því að senda
tölvupóst á snow@snow.is - hs
Mýrdalsjökull er fagur á að líta þar
sem hann breiðir úr sér á stærstu
eldfjallaöskju landsins.
MIÐVIKUDAGUR 30. janúar 2008 3