Fréttablaðið - 04.02.2008, Qupperneq 6

6 4. febrúar 2008 MÁNUDAGUR
Lágmúli - Smáratorg - Laugavegur - Smáralind - Spöngin - Garðatorg - Setberg - Keflavík - Grindavík - Selfoss - Laugarás
Borgarnes - Stykkishólmur - Grundarfjörður - Búðardalur - Ísafjörður - Bolungarvík - Patreksfjörður - Sauðárkrókur
Blönduós - Hvammstangi - Skagaströnd - Húsavík - Kópasker Raufarhöfn - Þórshöfn - Egilsstaðir - Seyðisfjörður
Fáskrúðsfjörður - Höfn - Neskaupstaður - Reyðarfjörður - Eskifjörður
www.lyfja.is - Lifið heil
ÞAÐ Á
AÐ BURSTA
TENNURNAR
TVISVAR Á DAG!
ÍS
L
E
N
S
K
A
/S
IA
.I
S
/L
Y
F
3
59
11
0
1/
07
með ánægju
Hópferðir
Hópadeild Iceland Express gerir hópum, 11 manns og fleiri, tilboð í allar
gerðir hópferða til áfangastaða flugfélagsins.
Kynntu þér kostina í síma 5 500 600 eða á www.icelandexpress.is/hopar
KJARAMÁL Marel byrjar að borga
evrutengd laun 15. mars í sam-
ræmi við rammasamkomulag sem
gert hefur verið við trúnaðar-
mannaráð fyrirtækisins. Starfs-
menn, sem hafa starfað hjá Marel
í sex mánuði geta óskað eftir því
að fá 10-40 prósent fastra launa í
evrum og er fyrirtækið skuld-
bundið að bregðast við því innan
fjörutíu daga. Samningarnir verða
endurskoðaðir árlega.
Gunnar Haraldsson, forstöðu-
maður Hagfræðistofnunar, segir
evrutengd laun vera athyglisverða
þróun og að mörg álitaefni komi
upp.
„Ákveðin evruvæðing er greini-
lega í gangi hjá sumum fyrir-
tækjum. Hvernig spilar þetta inn í
kjarasamninga í framtíðinni?
Verða menn að taka tillit til þessa
við gerð kjarasamninga? Munu
aðrir krefjast þess sama? Tíminn
einn leiðir þetta í ljós. Mér finnst
líka umhugsunarvert hvort tveir
ólíkir hópar launafólks eru að
myndast í landinu, einn sem fær
greitt í erlendum gjaldmiðli og
annar hópur sem fær greitt í
íslenskum krónum,“ segir Gunnar.
Hjá Marel verða launin greidd í
samræmi við gengi evrunnar á
fyrsta degi hvers mánaðar. Þeir
sem gera samning fyrir næstu
mánaðamót fá greitt í samræmi
við það 15. mars.
Sigsteinn Grétarsson, forstjóri
Marels, segir að launin séu evru-
tengd því að íslenskir bankar gefi
ekki kost á því að greiða í evrum
en vonandi verði það einhvern
tímann í framtíðinni. Evrutengdu
launin séu fyrst og fremst hugsuð
til að koma til móts við erlend hús-
næðislán starfsmanna. Þetta henti
ekki öllum og því ráðleggi fyrir-
tækið starfsmönnum að fara vel
yfir málið með þjónustufulltrúa
sínum til að kanna hvort það henti
hverjum og einum.
Halldóra Friðjónsdóttir, for-
maður BHM, segir að aldrei hafi
komið til tals að gera þá kröfu til
íslenska ríkisins að evrutengja
laun þó að það sé inni í kröfugerð
á almennum vinnumarkaði. „Ég
geri mér ekki grein fyrir því
hversu algeng svona myntkörfu-
lán eru en vafalaust eru einhverjir
ríkisstarfsmenn með þau eins og
aðrir,“ segir hún. „Það verður
fróðlegt að fylgjast með fram-
vindunni.“
Ingimundur Friðriksson seðla-
bankastjóri vildi ekki tjá sig um
málið. ghs@frettabladid.is
Evrutenging launa
er viss evruvæðing
Hundruð starfsmanna Marels eiga kost á evrutengdum launum. Ekki komið til
tals hjá okkur þótt það sé í kröfugerð ASÍ, segir formaður BHM. Forstöðumaður
Hagfræðistofnunar segir vissa evruvæðingu vera í gangi hjá sumum fyrirtækjum.
GRIKKLAND, AP Óeirðir brutust út í
Aþenu á laugardaginn þegar
öfgasinnuðum vinstrimönnum lenti
saman við öfgasinnaða hægrimenn,
sem safnast höfðu saman í borginni.
Að minnsta kosti þrír slösuðust í
óeirðunum. Óeirðalögregla skarst í
leikinn og beitti táragasi og
vegatálmum til að hemja fólkið.
Hægrimennirnir, úr samtökun-
um Hrysi Avgi, eða Gullinni
dagrenningu, söfnuðust saman til
að minnast fallinna hermanna úr
átökum Grikkja við Tyrki árið
1996. Vinstrimennirnir mótmæltu
samkomunni. Hóparnir köstuðu
meðal annars grjóti hvor í annan
og kveiktu í rusli. - sh
Mótmæli breyttust í óeirðir:
Öfgasinnar
slógust í Aþenu
KANNA MÁLIÐ VEL Sigsteinn Grétarsson, forstjóri Marels, ráðleggur starfsmönnum
að kanna vel hvort evrutenging henti sér.
SAMNINGUR BREYTTI ENGU
Ýmis fyrirtæki gefa kost á evrutengdum launum. Jón Sigurðs-
son, forstjóri Össurar, segir að starfsmenn geti tengt allt að
helming launa sinna við erlendan gjaldmiðil og tíu prósent
hafi tekið þennan kost frá áramótum. Þeir tengi að meðaltali
tuttugu prósent launa við annan gjaldmiðil, yfirleitt evru. „Út
frá þröngum hagsmunum fyrirtækisins hentar það okkur betur
að borga fólki í erlendum gjaldmiðli því að við gerum upp í
erlendum gjaldmiðli. Krónan er ekki rekstrargjaldmiðill fyrir-
tækisins,“ segir hann. „Við erum komnir í þetta. Þó það væri
gerður samningur þá væri það engin breyting fyrir okkur.“- ghs
JÓN
SIGURÐSSON
SAMGÖNGUR Ökumaður sem finnur
fyrir syfju við akstur á að leggja
bílnum á öruggum stað og leggja
sig í fimmtán mínútur eða svo.
Þannig stórminnkar hann líkurnar
á að sofna undir stýri og valda
slysi. Þetta er megininntakið í her-
ferð Umferðarstofu gegn syfju og
akstri, og var meðal umræðuefna
á málþingi í síðustu viku.
„Það þekkja þetta margir, ef
maður er mjög þreyttur en þarf
samt að vera vakandi þá tekur til-
tölulega stuttan tíma að hlaða
batteríin,“ segir Ágúst Mogensen,
forstöðumaður Rannsóknarnefnd-
ar umferðarslysa. „Þetta virkar
vel á flesta, að leggja sig í stutta
stund þegar þreytan segir til sín
við akstur.“
Ágúst var meðal fyrirlesara á
málþinginu, sem fór fram á Grand
Hóteli. Í máli hans kom fram að
frá 1998 til 2006 létust 27 manns í
21 slysi, sem má að einhverju eða
öllu leyti rekja til svefns og þreytu
ökumanns. „Þetta er umtals verður
fjöldi, og þriðja til fjórða aðalorsök
umferðarslysa.“
Að lokum bendir Ágúst á mikil-
vægi þess að farþegi haldi sér
vakandi og haldi ökumanninum
félagsskap. „Við höfum tekið eftir
að það er meiri hætta á að öku-
maðurinn sofni ef farþegi er líka
sofandi. Ef fólk er að fara í lang-
ferð þá er mikilvægt að skipu-
leggja ferðina með tilliti til þess
hvað það hefur sofið lengi.“ - sþs
Á árunum 1998 til 2006 létust 27 vegna svefns og þreytu ökumanns við akstur:
Leggðu þig í fimmtán mínútur
BÍLVELTA Formaður Rannsóknarnefndar
umferðarslysa segir svefn og þreytu
undir stýri vera þriðju til fjórðu aðal or-
sök umferðarslysa. Myndin er sviðsett.
MYND/EINAR MAGNÚS MAGNÚSSON
Ert þú bjartsýn(n) á efnahags-
horfur á Íslandi?
Já 47%
Nei 53%
SPURNING DAGSINS Í DAG:
Notar þú þriðju kynslóðar (3G)
farsímatækni?
Segðu skoðun þína á visir.is
Áhugi Bandaríkjamanna á stjórnmálum og íþróttum
rann saman í eitt í gær. Á meðan fjölmiðlar hituðu
landsmenn upp fyrir úrslitaleikinn í NFL, Super
Bowl, hituðu frambjóðendur demókrata og rep-
úblikana stuðningsmenn sína upp á fjölmennum
kosningafundum víða um land.
Stundum er sagt að aðeins lítill hluti Bandaríkja-
manna hafi áhuga og taki þátt í pólitískri umræðu. Í
því samhengi er oft nefnt að fólk þurfi að skrá sig
sérstaklega til að komast á kjörskrá. Hins vegar
verður að segja að allt iðar af pólitík hér í San
Francisco.
Á matsölustöðum í fyrrakvöld mátti víða heyra
nöfn eins og Hillary, Obama og McCain poppa upp í
gegnum niðinn. Á börum varð ég var við háværar
deilur um frambjóðendur. Fyrir utan morgunverðar-
stað við Powell-stræti í gærmorgun stóð maður með
„kjósið Obama“ skilti.
Obama sagði í viðtali á CNN í gær að úrslitin
réðust varla hjá demókrötum á þriðjudaginn þegar
kosið verður í 22 ríkjum Bandaríkjanna. Dagurinn
er kallaður Super Tuesday.
Flestir eru sammála um að Hillary hafi forskot
og Obama sagði sjálfur að hún væri enn betur
þekkt en hann víða um land. Á kosningafundi
Hillary á föstudaginn voru um fimm þúsund
fundargestir. Fólk beið í meira en tvo tíma til að
komast inn. Á kosningafundi McCain í gær voru um
þrjú þúsund manns mættir. Það er met hjá honum.
Nú er Super Bowl búinn en Super Tuesday
framundan. Fleiri eru á þeirri skoðun að McCain
muni sigra Romney. Huckabee sé efni í varafor-
seta. Meiri líkur eru á að Hillary sigri Obama. En
nú er þrýst á að þau fari í sameiningu gegn
repúblikönum í forsetakosningunum í nóvember.
Auðveldara verður fyrir Hillary að hafa Obama
með sér en Obama að hafa Hillary.
Bandaríkjamenn kunna að keppa – bæði í
íþróttum og pólitík. Og hvort sem það er Super
Bowl eða Super Tuesday er ljóst að áhugi lands-
manna er mikill. Og þeir bestu vinna.
Super Tuesday eftir Super Bowl
BJÖRGVIN GUÐMUNDSSON
skrifar frá Flórída
KJÖRKASSINN