Tíminn - 19.01.1982, Blaðsíða 8

8
Þriðjudagur 19. janúar 1982
Utgefandi: Framsóknarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Jóhann H. Jónsson. Auglýsingastjóri: Steingrimur
Gislason. Skrifstofustjóri: Jóhanna B. Jóhannsdóttir. Afgreiöslustjori: Sig-
urður Brynjólfsson. Ritstjórar: Þórarinn Þórarinsson. Elías Snæland Jóns-
son. Ritstjórnarfulltrúi: Oddur V. olafsson. Fréttastjóri: Páll Magnússon.
Umsjónarmaður Helgar-Timans: lllugi Jökulsson. Blaðamenn: Agnes
Bragadottir. Bjarghildur Stefánsdóttir. Egill Helgason. Friðrik Indriðason.
Heiður Helgadóttir, Jónas Guðmundsson, Kristinn Hallgrimsson, Kristin
Leifsdóttir, Ragnar Orn Pétursson (iþróttir), Skafti Jónsson. Utlitsteiknun:
Gunnar Trausti Guðbjörnsson. Ljósmyndir: Guðjón Einarsson, Guðjón
Róbert Ágústsson, Elín Ellertsdóttir. Myndasafn: Eygló Stefánsdóttir. Próf-
arkir: Flosi Kristjánsson, Kristin Þorbjarnardóttir, Maria Anna Þorsteins-
dóttir.
Ritstjórn, skrifsiofur og auglýsingar: Siðumúla 15, Reykj.ivik. Simi:
86300. Auglvsingasimi: 18300. Kvöldsimar: 86387, 86392. — Verð i lausasölu
6.00. Askriftargjald á mánuði: kr. 100.00— Prentun: Blaðaprent hf.
„MJÓLK
í MÁL”
— svar vid skrifum Guðna Ágústssonar, mjólkur-
eftirlitsmanns eftir Jóhannes Gunnarsson
Samkomulag
um nýtt f iskverð
■ Samkomuiag hefur náðst um fiskverð og um
kjaramál sjómanna, sem þegar eru komnir á sjó
að sækja björg i þjóðarbúið.
Samkvæmt þessu samkomulagi hækkar fisk-
verð að meðaltali um 17.9%. Jafnframt lækkar
oliugjald, sem tekið er af óskiptum afla, úr 7.5% i
7%. ‘
Með fiskverðshækkuninni, og þeim kjarasamn-
ingi, sem sjómenn og útgerðarmenn hafa gert sin
á milli, hafa kjör sjómannastéttarinnar batnað
verulega. Hún er vissulega vel að góðum kjörum
komin.
Forsenda fiskverðsákvörðunarinnar eru að-
gerðir af hálfu stjórnvalda. Þótt sumir talsmenn
þeirra hagsmunaaðila, semhér eiga hlut að máli,
tali stundum digurbarkalega um, að það sé
þeirra og engra annarra að ákveða fiskverð, þá
er auðvitað ljóst, að fiskverðsákvörðun hlýtur
alltaf að byggjast á tilteknum aðgerðum og fyrir-
greiðslu rikisvaldsins.
Við lausn þessarar deilu hefur mikið mætt á
sjávarútvegsráðherra, Steingrími Hermanns-
syni, sem meö frumkvæði sinu átti mikinn þátt i
að leysa deiluna, og það þrátt fyrir hatrammar
pólitiskar árásir af hálfu stjórnarandstæðinga og
málgagna þeirra.
Endaslepp veislulok
hjá Morgunblaðsmönnum
■ Það hetur veriö mikil veisla hjá Morgunblaðs-
mönnum siðasta hálfa mánuðinn eða svo. Veislu-
föngin voru þeir erfiðleikar, sem steðjuðu að
þjóðarbúinu vegna deilunnar um fiskverð og kjör
sjómanna. Sérhvert nýtt vandamál fyrir þjóðar-
búið varð að gleðiauka, og kveikti þá von i brjóst-
um Morgunblaðsmanna, að nú væri kannski hægt
að koma rikisstjórninni frá.
Þessa gleðivimu mátti sjá á siðum Morgun-
blaðsins dag eftir dag. Verkfall og verkbann
gladdi hjörtu Moggamanna einn daginn. Þegar
vinnuveitendur sögðu upp kauptryggingu verka-.
fólks i landi og margir létu skrá sig atvinnulausa
um tima, var enn meiri fögnuður á siðum Morg-
unblaðsins. Og hámarki náði gleðskapurinn á
föstudaginn þegar Morgunblaðið sagði i fyrirsögn
yfir þvera siðu: ,,Málið komið i óleysanlegan
hnút”. Og Geir Hallgrimsson var kallaður til að
taka þátt i veisiunni, og draumur hans birtist i
stórri fyrirsögn á sömu siðu: „Stefna rikisstjórn-
arinnar hefur beðið skipbrot”.
En ósköp varð veisla Morgunblaðsmanna
endaslepp. Daginn eftir að þeir fögnuðu þvi, að
málið væri komið ,,i óleysanlegan hnút”, var búið
að leysa fiskverðsdeiluna! Og rikisstjórnin ekki
íallin! Hvilik mæöa!
Þeir Morgunblaðsmenn verða vafalaust fljótir
að ná sér eftir timburmennina, og fara væntan-
lega strax að safna i næstu veislu.
Sem betur fer fyrir hag islensku þjóðarinnar er
áhriíavald Morgunblaðsins mun minna en Morg-
unblaðsmenn halda sjálfir. En gjörðin er sú
sama. —-ESJ.
■ Þann 12. janúars.l. birtist hér i
blaðinu ritsmið ein, mikil af vöxt-
um en minni af gæðum eftir
Guðna AgUstsson mjólkureft-
irlitsmann á Selfossi. Bar greinin
yfirskriftina „Sjónvarpið á villi-
götum”, og er þar fjallaö um
sjónvarpsþátt sem var á dagskrá
sjónvarpsins 9. desember s.l.
undir heitinu „Mjólk i mál”, en
þátturinn var sá fyrsti i nýrri
þáttaröð undir heitinu „Starfið er
margt”.
1 þessari grein ræðst Guöni af
mikilli heift að stjórnanda þáttar-
ins, Baldri Hermannssyni og und-
irrituðum sem þarna kom fram
sem fulltrUi Neytendasamtak-
anna. Ekki er ástæða til að eltast
við allan þann reiðiflaum sem
þarna birtist, en óhjákvæmilegt
þó aö svara nokkrum atriðum.
Gæði m jólkur
hérlendis
Guðni virðist telja sig sjálfkjör-
inn málsvara bænda og er þvi
mjög óánægður með, að i þættin-
um var örlitill minnihluti þeirra
gagnrýndur fyrir að senda of oft i
mjólkursamlag lélega mjólk, sem
svo aftur vegna fyrirkomulags
mjólkurfhitninga, blandast ann-
arri mjólk og dregur þar með Ur
gæðum allrar mjólkurinnar.
Guðni tekur samt undir þessa
gagnrýni igreinsinni.þegar hann
skýrir frá þvi að 1.6% framleið-
enda mjólkur (13 af 800) „féllu
fimm sinnum eða oftar”, við
gæðamat mjólkureftirlitsins. Er
þá ljóst að hann er sammála und-
irrituðum um að örlitill minni-
hluti skemmi talsvert fyrir hin-
um. Stóryrði hans i garð undirrit-
aðs hljóta þvi einnig að vera
sjálfslýsing. En með tilliti til
þeirrar sérkennilegu rökíimi og
skarpskyggni sem einkennir
grein Guðna, áttar hann sig
sennilega ekki' á þessari stað-
reynd.
Ég setti fram þá skoðun i áður-
nefndum sjónvarpsþætti að þeir
framleiðendur sem itrekað senda
II. og III. flokks mjólk ættu að
hafa lifibrauð af öðru en m jólkur-
framleiðslu og að mjólkursam-
lögum ætti aö vera heimilt aö
neita móttöku mjólkur frá þess-
um framleiðendum. Undir þessa
skoðun tók Hörður Sigurgrims-
son, bóndi að Holti i Flóa, sem
einnig var rætt við i þættinum.
Aö þvi hafi verið haldið fram i
þættinum ,,að bændur væru svona
upp til hópa drullusokkar, sem
framleiddu vonda mjólk” svo
notuö séu orö Guðna, eru að sjálf-
sögðu hans eigin fmyndanir og
hafa hvergikomiðfram, nemaþá
i huga hans sjálfs. Ég er ekki i
minnsta vafa um að flestir bænd-
ur,sem og forráöamenn mjólkur-
iðnaðarins eru sammála þvi við-
horfi sem fram kom hjá okkur
Herði, aö bæta megi hráefnið á
þennan hátt og þá um leið hina
fullunnu vöru. Enda er mjög
óréttlátt, að örlitill minnihluti
framleiðenda skuli þannig geta
komið óorði á alla stéttina.
Guðni er einnig mjög óhress
með að i' þættinum vitnaði ég i
samanburðartölur á gæðum
mjólkur i Noregi og á samlags-
svæði I (þ.e. suður og vestur-
land), enþessar tölurvoru fengn-
ar úr skýrslu starfshóps sem heil-
brigðisráðherra skipaði s.l. sum-
ar, þegar súr nýmjólk var sem al-
gengust á borðum neytenda.
Vissulega er það réttað ekki gilda
sömu gæðakröfur hér á landi og I
Noregi. En ef bera á saman tölur,
þá verður sá grundvöllur sem að
baki talnanna liggur, að vera sá
sami. Gæðakröfur á hrámjólk
hafa veriö mun vægari hérlendis,
en i nágrannalöndunum, þ.á.m.
Noregi. Þær tölur sem bornar
voru saman i þættinum byggjast
á þeim kröfum sem Norðmenn
gera til 1. flokks mjólkur. A það
má benda, að mjólk sem er t.d.
með 400.000gerla pr.ml. er á eng-
an hátt betri hér á landi en i
Noregi, þó svo aö herlendis hafi
slik mjólk til skamms tima verið
flokkuð sem I. flokks mjólk en i
Noregi sem II. flokks, gæðin
gerlalega séð hljóta að vera þau
sömu. Þetta hlýtur jafnvel Guðn
að vera ljóst.
Þvi ber að fagna, að nú um ára-
mótin var gerð breyting á mjólk-
urreglugeröinni og kröfur um
gerlainnihald hrámjólkur hertar.
I töfluhér til hliðar má sjá hvaða
reglur giltu hérlendis fyrir og eft-
ir áramót og einnig norsku regl-
urnar. Vissulega er hér stigið
stórt skref fram á við og benda
má á að þessi breyting er i fullu
samræmi við þær kröfur sem
Neytendasamtökin hafa sett
fram, enda verður að ætla að
auknar kröfur muni bæta hráefn-
ið.
Mjólkurgallarnir
á s J. sumri
Guðni er mjög ósáttur við að i
þessum þætti voru vandamál sið-
asta sumars rifjuð upp, en ekki
Flokkunarreglur á hrámjólk (gerlainnihald pr. ml.)
á íslandi og i Noregi.
I. flokkur II. flokkur III. flokkur
ísland, fram til siöustu áramóta 0-500.000 500.000-800.000 800.000 ogyfir
ísland, eftir siðustu áramót 0-250.000 250.000-600.000 600.000 ogyfir
Noregur 0-100.000 100.000-500.000 500.000 og yfir
Mikill háski af
völdum verðbólgunnar
eftir Helga Hannesson
■Aldrei hefur i'slensk alþjóö haft
jafn mikið fé i' höndum, eins og
næstliðinn áratug — og fram á
þennan dag.
Þetta er afleiðing mikilla
þjóðartekna. Fyrst og fremst
þeirrar þjóðarógæfu, að hér hafa
allir sem vilja vinna, nóg að
starfa, ef þeir geta unnið — og til
jafnaöar heldur góð laun fyrir
vinnu sina. óhófseyðsla almenn-
ings er augljóst vitni um þetta —
annar hver maður á einkabifreið,
til þess að leika sér að — þriðji
eða fjórði hver tslendingur
flakkar árlega Ut um lönd og
álfur. Og hálf þjóðin — að
minnsta kosti, etur og drekkur
sér til heilsuspillis — jafnframt
safnar fjöldi manna fé i' spari-
sjóði. Allur meginþorri manna
sýnist hafa nægileg peningaráð.
Hins vegar eiga atvinnuvegir
mjög i vök að verjast. Þvi veldur
að nokkru leyti stórhækkun á
oliuverði, sem sverfur fast að út-
gerð fiskiskipa. Að öðrum og
miklu gildari þræði stalar það af
verðbólgunni, sem óx hraðar en i
flestum löndum — og er ennþá
striðalin á stórkostlega vitlausri
vísitölu.
Allir heilvita sjá og skilja, að
verðbólgan er i þann veginn að
drepa i' dróma allan islenskan
iðnað og sjávarútveg — samhliða
þvi að hún étur upp jafnharðan
allar kauphækkanir verkafólks.
Yfir öllum Islendingum vofir
mikill háski af völdum hennar.
Frestið hækkun vísitölu
i eitt eða fleiri ár!
Nú liggur þjóðinni lifið á að
vinna bug á verðbólgunni —-
Minnka hana sem mest og allra
fyrst. Nærtækasta ráð til þess er:
Að fresta hækkun visitölu í eitt
eða fleiriár. Samhliða þvi þarf að
fresta hækkun allra miðlungs-
hárra og hærri launa.
Einnig þarf að spyrna i hófi
gegn hækkun þjónustugjalda og
vöruverðs.
Ennfremur þarf að fresta verk-
fóllum i nokkur ár — Verkfalls-
rétturinn er háskavopn i höndum
fólskra ósvifinna manna — og
stórhættulegur öllum þjóðum,
sem skortir her tilað skipa i störf,
sem mega ekki falla niður. Enda
er hann hjá okkur orðinn skálka-
skjól ævintýraglópa — og óþjóð-
hollra fégráðugra fanta.
Það virðist okkur þjóðarnauð-
syn, að rikisstjórn hafi tök á að
hemja verkfallsæði óbilgjarnra
hópa sérgæðinga.
Visitalan er vitlausasta þings-
ákvörðun sem hér á landi hefur
verið gerð i mannaminnum.
Verðbólga og visitala eru
magnaðir uppvakningar, sem
hafa lengi að undanförnu, jafnt og
þétt blásið út hvor aðra, alþjóð til
ófarnaðar.
Væri brugðið við og farið að
hér ofan skráðum ráðum, mundi
það draga verulega úr vextiverð-
bólgunnar —og að likindum leiða
til þess, að lánsvextir gætu
lækkað stórkostlega.