Tíminn - 19.01.1982, Blaðsíða 9

9
Þriðjudagur 19. janúar 1982
eingöngu rættum „hina glæsilegu
stöðu landbúnaðarins né hið fjöl-
breytta og mikla framboð af úr-
valsvöru,sem mjólkuriðnaðurinn
færirá borð neytenda”, svo notuð
séu hans orð. Reyndar ber að
taka fram, að ég lét einmitt orð
falla i þessa veru i lok þáttarins
og benti raunar á að mjólkur-
iðnaðurinn stæði sig mjög vel,
hvað varðar þetta atriði, sérstak-
lega fsamanburði við aðrar mat-
vælaframleiðslugreinar. Hins
vegar er það mikill bjarnargreiði
við mjólkuriðnaðinn, að einblína
svo á kosti hans að gallarnir sjá-
ist ekki.
Það var alls ekki nýtt fyrir
neytendur að á s.l. sumri var
þeim dag eftir dag boðið up á
gallaða mjólk. Þetta hefur verið
árviss viðburður undanfarin
sumur og einnig t.d. umpáska, þö
ekki hafi ástandið verið eins
slæmt og nú. Og það verður að
teljast takmarkaður fræðslu- og
heimildaþáttur ef ákveðnir
þrýstiaðilar koma málum svo
fyrir, að jákvæðu hliðarnar megi
ræða, en alls ekki þær neikvæðu.
Það er mikileinföldun að halda
þvi fram að ástandið s.l. sumar
hafi verið einskær öheppni.
Benda má á, að stóran hluta
vandans má frekar skoða sem
kæruleysi forráðamanna Mjólk-
ursamsölunnar. Eða hvernig ber
að skilja það á annan hátt, að
þessum mönnum var ljóst þegar i
marsmánuði s.l., að gerilsneyð-
ingartæki þar var bilað, en tækið
ekki tekið úr notkun fyrr en 19.
júlis.l.,eða fjórum mánuðumsið-
ar. Einnig taldi starfshópur heil-
brigðisráðherra, að hluta vand-
ans væri að leita i lélegu hráefni
sem berst til m jólkursamlaganna
á suður-og vesturlandi. En Guðni
Ágústsson er greinilega á annarri
skoðun, en ég læt lesendum eftir
að dæma hvor er trúverðugri,
Guðni eða þeir menn sem mynd-
uðu þennan starfshóp.
Lokaorð
Guðni reynir að gera litið Ur
menntun minni og starfsreynslu
sem mjólkurfræðingur. Rétt er
„Það er mikU
einföldun að halda
þvi fram, að
ástandið s.l. sumar
hafi verið einskær
óheppni. Benida má
á, að stóran hluta
vandans má frekar
skoða sem kæru-
leysi forráða-
manna Mjólkur-
samsölunnar.”
þvi að upplýsa lesendur um, að
allt fram til vorsins 1980 starfaði
ég samfleytt við þennan iðnað frá
þvi' ég hóf mjólkurfræðinám
haustið 1966.Þar á meðal hef ég
starfað i þeim þremur mjólkur-
samlögum sem mest komu við
sögu s.l. sumar. Ég tel mig þvi
vita nokkuð Ut frá þessari starfs-
reynslu, hvar skórinn kreppir
helst hjá islenskum mjólkur-
iðnaði.
Þótt Guðni telji að fulltrUi
Neytendasamtakanna eigi ekki
erindi i þátt sem þennan, er ekki
vist að allir séu honum sammála.
Ég vil leyfa mér enn að vitna i orð
Harðar Sigurgrimssonar, í þessu
sambandi, en hann benti einmitt
á, að þegar i' hlut ættu fyrirtæki
sem hefðu einokunaraðstöðu, þá
væri afar mikilvægt aðneytendur
og samtök þeirra hefðu ennþá
meiri möguleika en ella til að
hafa áhrif á gang mála, en þegar
samkeppni værifyrir hendi. Und-
ir þessi orð Harðar vil ég taka og
undirstrika að litill væri land-
búnaðurinn efekkiværu neytend-
ur til að kaupa framleiðslu hans.
Alla vega er ekki hægt að skilja
orð Guðna á annan hátt en þann
að hann telur að neytandinn eigi
ávallt að kaupa vöruna gagnrýn-
islaust og það komi honum ekki
við hvort varan sé i lagi.
Rétteraðendagreinþessa með
litilli ráðleggingu til Guðna
Ágústssonar. Ef hann vill að i
framtiðinni verði tekið mark á
orðum hans sem einhvers konar
sérfróðs aðila um mjólkurfram-
leiðslu, verður hann að haga orð-
um si'num á málefnalegri hátt en
hann gerðii áðurnefndri grein.Ef
hann telur sig hins vegar fyrst og
fremst vera málpipa þröngsýnna
forystumanna i mjólkuriðnaði og
sumra félagasamtaka dreifbýlis-
ins, vera málsvari þessara
heilögu kúa sem ekki þola
minnstu gagnrýni á nokkuð sem
þær telja vera sina bása i sinum
fjósum, þá heldur Guðni áfram á
þeirri braut sem hann markaði i
grein sinni, það er að nota rang-
færslur og persónunið i stað raka.
Jóhannes Gunnarsson
Stofnið launabótasjóð
lágtekjumanna
Launamismunur hér á landi er
orðinn svivirðilegur. — Margt
fólk mun fá lægri laun en það
hefur þarfir fyrir. En hér er
einnig fjöldi manns með hærri
laun.en þeimeru nauðsynleg. Og
i þeim flokki margir, sem fá
meira en þeir vinna fyrir, miðað
við afköst og annað vinnandi fólk.
— Að ógleymdum ýmsum
mönnum á margföldum eftir-
launum.
Fjárhag rikissjóðs, útvegs og
iðnaðar er nú sagt svo illa komið,
að þeir aðilar geti ekki hækkað til
muna kaup láglaunam anna án
þess að vandræðum valdi.
Þangað til þeim þrengingum
linnir, verður þvi að leita á önnur
mið.
Ég sting upp á að stofnaður
verði: Launabótasjóður lágtekju-
manna. Fyrst um sinn má afla
honum tekna, með launa-
jöfnunargjaldi af góöum tekjum
einstaklinga. Það gjald á að fara
stighækkandi af tekjum ofan við
gjaldfrjálst hámark árs — eða
mánaðartekna — einstaklings.
Vera tildæmis: 1% af 6.000 króna
mánaðartekjum ómagalausra
manna, —2% af 7.000 krdnum, 3%
af 8.000 krónum, 5% af 10.000
krónum, 10% af 15.000 krónum,
15% af 20.000 króna mánaðar-
tekjum. Og gjald af öllum hærri
tekjum i samræmi við það.
Ofan skráðarhundraðstölur eru
hér sýndar til ábendingar, en
engan veginn,sem þæreinu réttu,
enda ræði ég ekki meira um þær.
Hitt vil ég undirstrika: Þarna er
leið til að laga nokkuð óverjandi
ranglátan mismun hæstu og
lægstu launa hér á landi! Að svo
mæltu endurtek ég þetta:
Frestið hækkun visitölu og
frestið lögmæti verkfallsréttar,
meðan þið komið verðbólgunni i
viðunandi horf.
Ritað í desember 1981.
HelgiHannesson
prófkjör
Gerður Steinþórsdóttir:
„Félagsmálin
eru vídtækur
málaf lokkur og
áhugaverður”
. ■ ,,1 tólf ár hef ég verið vara-
borgarfulltrúi Framsóknar-
flokksinsog hef mikinn áhuga á
borgarmálum. A þessu kjör-
timabili hefur verið unnið að
ýmsum breytingum og nýjung-
um sem til heilla horfa, i at-
vinnu-, skipulags- og félagsmál-
um svo eitöivað sé nefnt. Ég gef
kost á mér i prófkjörið til að
hafa áhrif á gang borgarmála,
tilað fá tækifæritil að fylgja eft-
ir málum sem nú er unnið að en
tekur ekki mánuði heldur ár að
framkvæma”, sagði Gerður
Steinþórsdóttir, þegar hún var
spurð að þvi hvers vegna hún
gæfi kost á sér i prófkjör fram-
sóknarmanna i Reykjavik.
,,Má nefna uppbyggingu dag-
vistarheimila, skipulagsmál,
þéttingu byggðar, húsnæðismál
og skautahöll. Afi minn Jónas
Jónsson minntist oft á það við
mig að það hefði tekið hann 20
ár að fá samþykkta byggingu
Sundhallar Reykjavikur. Allir
viðurkenna nú að sundlaugarn-
ar eru mikill heilsubrunnur og
gleðigjafi. Og góðar hugmyndir
eru lítils virði nema þeim sé
fylgt eftir.
Varðandi prófkjörið er nauð-
synlegt að fá fleiri konur til
starfa og ofarlega á lista. Það er
eðlileg og réttlát krafa timans.
Störf min að borgarmálum
hafa fram til þessa einkum ver-
ið á sviði menningar- og félags-
mála, en ég hef verið formaður
félagsmálaráðs þetta kjörti'ma-
bil. Félagsmálin eru viðtækur
málaflokkur og áhugaverður.
Vitanlega er mér ljóstað grund-
völlur félagslegrar þjónustu,
svo og annarrar þjónustu er öfl-
ugt atvinnulif. Þá hef ég verið
varaformaður stjórnar Borgar-
bókasafns, en þar fer fram hin
merkasta starfsemi. Ég vil
vernda höfuðborgina okkar á
þann hátt að hún haldi reisn
sinni og skapi eðlilegt jafnvægi
við landsbyggðina. Ég tel rétt
að lita á Stór-Reykjavikursvæð-
ið sem eina heild, þar sem öll
sveitarfélögin leggja fram sinn
skerf. Það eru þvi mörg mikil-
væg verkefni framundan”,
sagði Gerður Steinþórsdóttir.
Páll R. Magnússon:
„Sem flestir
eigi kost að
búa í eigin
húsnæði”
■ ,,Ég gef kost á mér i þetta
prófkjör af fleiri en einni
ástæðu. Ifyrsta lagi,vegna þess
að fjölmargir aðilar hafa hvatt
mig til þess, enn fremur vegna
þess aðég hef áhuga á fjölmörg-
um af þeim málefnum sem
fjallað er um á vettvangi
borgarmála. Málefnum sem
varða daglegt lif hvers einasta
ibúa þessarar borgar, og e.t.v.
get ég stuðlað að þvi að gera
góða borg enn betri en hún er
nú, ef ég fæ til þess tækifæri”,
sagði Páll R. Magnússon, þegar
hann var spurður að þvi hvers
vegna hann gæfi kost á sér i
prófkjöri framsóknarmanna i
Reykjavik.
„Meðal þeirra málefna, sem
ég hef hvað mestan áhuga fyrir
má nefna atvinnumál, hús-
næðismál, skipulagsmál, um-
hverfismál og fjármál borgar-
innar. Ég tel það eitt brýnasta
verkefni borgarst jórnar á
hverjum tima að stuðla að öfl-
ugu og fjölþættu atvinnulifi.
Þess vegna þarf að minna á
kosti Reykjavikur, þegar stór-
um fyrirtækjum sem stofna á er
valinn staður, enn fremur þarf
borgin að endurheimta sem
flest þau fyrirtæki sem
hrökkluðust með starfsemi sina
úr borginni á síðustu stjórnar-
árum sjálfstæðismanna.
1 húsnæðismálum ber að
leggja höfuðáherslu á að sem
flestir eigi þess kost, að búa i
eigin húsnæði. Þvi markmiði
verður best náð með nægu
framboði af byggingalóðum til
almennings, félagasamtaka og
þeirra aðila sem byggja ibúðir á
félagslegum grundvelli. í skipu-
lagsmálum verði haldið áfram
við þéttingu byggðar, ásamt
skipulagningu nýrra hverfa.
Stórum byggingaraðilum verði
gefinn kostur á að skipuleggja
sjálfir si'n byggingarsvæði i
samráði við Borgarskipulagið.
Að lokum vil ég að kannað
verði sérstaklega, hvað Reykja-
vikurborg, hefur mikinn kostn-
að, umfram önnur sveitarfélög,
við t.d. heilsugæslukostnað sem
greiddur er af rikinu fyrir ibúa
annarra sveitarfélaga”, sagði
Páll R. Magnússon.
Pétur Sturluson:
„Eg vil gera
Rey kjavfk að
líflegri bæ”
■ „Ástæðan fyrir framboði
minu er löngun til þess að hafa
áhrif á gang rnála i nútið i
borgarstjórnarmálum. Reykja-
vik er og á að vera höfuðborg
landsins, en ekki svefnbær”,
sagði Pétur Sturluson, þegar
hann var spurður að þvi' hvers
vegna hann gæfi kost á sér i
prófkjöri framsóknarmanna i
Reykjavik.
„Ég vilgera Reykjavik að lif-
legri bæ. Miðað við ibúaf jölda er
Reykjavik mjög dreifö, sé tekið
miðafborgum svipaðrar stærð-
ar i nágrannalöndum okkar. Sú
stefna, er núverandi meirihluti
i borgarstjórn hefur mótað, og
kölluð er „þétting byggðar”, er
spor i rétta átt. Hins vegar má
ekki staönæmast við hin
óbyggðu svæði einvörðungu,
heldur verður að láta þessa
,þéttingu byggðar” ná til eldri
borgarhverfa, þar sem landnýt-
ing er mjög viða i lágmarki.
Þannig er unnt að koma til
móts við orkusparnað sam-
göngutækja og jafnframt að
veita fleiri ibúum borgarinnar
tækifæri til þess að búa mið-
svæðis í borginni. Þó verður að
gæta þess, að nýsköpun i þess-
um málum aðlagist þeim ein-
kennum byggöar, sem fyrir eru
og að menningararfur verði
ekki skertur. Gamli miðbærinn
var, er og mun verða hjarta
Reykjavfkur um ókomna fram-
tíð. Að minu mati hefur þessi
borgarhluti verið algjörlega
vanræktur siðustu áratugina.
tbúar, verslun, skemmtana-
iðnaður og menningarstarf-
semi, hafa verið og eru að
hverfa úr miðborginni. Ég vil
leggja rika áherslu á það, að
rekstrarskilyrði miðbæjarsæk-
■innar starfsemi verði storbætt
og grundvöllur skapaður til að
stórauka miðbæjarlifið”, sagði
Pétur Sturluson.