Tíminn - 05.02.1982, Blaðsíða 2

Föstudagur 5. febrúar 1982.
í spegli Tímans
Umsjón: B.St. og K.L.
Systkini kittast eftir
39 ára adskilnad
■ — betta er kraftaverk,
sagfti Manya Kornbilt,
þegar hún nýlega loks sá
bróöur sinn, Harry
Nagelsztajn, eftir aö hafa
staöiö i þeirri trú i 39 ár,
aö hann heföi dáiö i
fangabúöum nasista i
Auschwitz.
■ Manya Kornbilt og
bróöir hennar, Harry
Nagelsztajn, fallast I
faöma, þegar þau hittast,
eftir aö hafa hvort um sig
staöiö i þeirri trú i 39 ár,
að hitt heföi dáiö i útrým-
ingarbúöum nasista I
Auschwitz.
Manya var 17 ára og
Harry 16 þegar hún og
bróöir hennar voru allt i
einu umkringd af her-
mönnum meö hakakross-
merki á skyrtunum. Þau
voru þá stödd á brú i nánd
viö heimili sitt i Póllandi,
i grennd viö rússnesku
landamærin. — Hlauptu,
þetta er gestapó, sagöi
hún viö bróöur sinn, en
hann svaraöi: — Þaö get
ég ekki. Þeir skjóta mig
þá. Þau voru flutt til út-
rýmingarbúöanna i
Auschwitz. Og þar með
skildust leiöir.
En svo geröist þaö aö
Manya kom i heimsókn til
ísrael og hitti þar ýmsa
vini fjölskyldunnar, sem
höföu komist af úr „Hel-
förinni”.
Kemur þá upp úr kaf-
inu, að einn frændann
minnti aö hann heföi
fengiö bréf frá Harry
skömmu eftir strið og
heföi þaö veriö póstlagt i
Newcastle i Bretlandi. Þá
fór boltinn aö rúlla og
haföist upp á Harry i
simaskrá Newcastle.
Má nærri geta, hvort
Harry hefur ekki brugöiö
i brún, þegar hann fékk
upphringingu frá Tonca,
Oklahoma og ókunnug
rödd spuröi, hvort hann
væri ekki Chaim
Nagelsztajn frá þorpinu
Hruvelszow i Austur-Pól-
landi. Mundi hann
hvernig hann hafði falið
sig i heystakki með systur
sinni Manya fyrir nasist-
unum? Fyrst i staö datt
honum ekki annaö i hug
en að hér væri um illkvitt-
iö gabb aö ræöa en ekki
leið á löngu uns upplýstist
að hér var hin löngu
horfna systir ljóslifandi
komin.
Manya brá sér til Eng-
lands til að hitta bróöur
sinn og urðu þar
fagnaðarfundir. — Eftir
öll þessi ár, þekkti ég
hann strax, segir Manya.
— Ég var svo taugaóstyrk
að ég skalf og nötraöi. En
þessir endurfundir eru
kraftaverk!
Var læstur
inni í skáp
fyrir
300 árum
— afleiðingarnar enn
að koma í Ijós
■ Að sumu leyti var
William litli Hoby hepp-
inn litill drengur. Hann
átti heima á fallegu
sveitarsetri i Englandi,
faöir hans var vellauöug-
ur og vel metinn fræöi-
maður og móöir hans sem
var gædd miklum andleg-
um og likamlegum hæfi-
leikum, var náin vinkona
drottningarinnar, Elisa-
betar I.
En sá galli var á gjöf
Njarðar, aö William litli
átti erfitt meö nám. For-
eldrar hans höföu fjöl-
mörg tungumál á valdi
sinu, en hann gat ekki
einu sinni lært sitt eigið
móöurmál. Og ekki bætti
það úr skák, aö hann var
meö fádæmum ósnyrti-
legur. Skriftin hans var
nánast ólæsileg, stafsetn-
ingin fyrir neöan allar
hellur og blekslettur
þöktu allar siöur i stila-
bókunum hans. Satt best
aö segja var William fjöl-
skyldu sinni til skammar
og oftar og oftar kom það
fyrir aö móöir hans baröi
hann sundur og saman i
örvæntingu sinni.
Dag nokkurn missti hún
alveg þolinmæðina,
lokaði drenginn inni i
skáp ásamt námsbókum
og stilabókum og hét hon-
um þvi, aö þar skyldi
hann dúsa, þar til hann
hefði lært námsefniö
sómasamlega. Siöan
lagöi hún af staö til
London.
Þaö var svo mikið um
aö vera og skemmtilegt
viö hiröina i London að
lafði Elizabeth Hoby
steingleymdi syni sinum.
Það liöu þvi margar vikur
áður en hún dreif sig
heim. Þar fann hún son
sinn látinn þar sem hún
haföi skiliö hann eftir inni
i skápnum. En nú fylltist
hún iörun og allt til
dauöadags, áriö 1609 gat
hún ekki fyrirgefið sér
það sem hún hafði gert.
En iörunin náöi út yfir
gröf og dauöa segir sagan
þvi aö enn þann dag i dag
má sjá glæsilega en sorg-
mædda konu rangla um
húsiö og er laföu Eliza-
beth Hoby sögö vera þar á
ferð.
Þaö þykir renna
stoöum undir þessa sögu,
aö þegar miklar viögerðir
fóru fram á sveitarsetr-
inu áriö 1840 rákust
verkamennirnir á slitnar
gulnaöar stilabækur.
Skriftin var ósnyrtileg og
blekslettur um allt. En
viða hafði blekiö runniö
út, þar sem tár höföu fall-
ið!
■ Gullmedaliuhafarnir Rodnina og Alexander Zaitsev höföu nærri ient f klfpu, þeg-
ar upp komst aö þau höföu brotiö keppnisregiur.
Skemmdarstarfsemi
á skautasvellinu
■ Þvi var eiginlega sleg-
iö föstu, aö sigurvegarinn
i keppninni yröi unga
fallega skautadansmær-
in. En strax, þegar hún
haföi rennt sér út á ísinn
fóru viprur um andlit
hennar og engu var likara
en aö hún fengi flogköst
svo að nærri lá, aö hún
missti jafnvægiö. Hún
lauk viö atriöiö sitt, en
meö sömu kippunum og
skrykkjunum, svo aö
dómararnir sáu sér ekki
annaö fært en að færa
hana niður i einkunn. Hún
yfirgaf svelliö flóandi i
tárum. Hermdarverka-
mennirnir i skauta-
heiminum höföu enn
veriö að verki.
Einhver haföi dembt
kláðadufti niöur á hrygg-
inn á henni. En þaö var
engin leiö aö finna út,
hver heföi veriö hér aö
verki, þvi aö allir keppi-
nautar hennar höfðu
keppst við aö óska henni
heilla með þvi að faðma
hana aö sér áöur en hún
fór út á svellið.
Nú er svo komiö i
skautaiþróttinni meö
auknum auglýsingum, að
stórar fjárhæðir eru i
veði. Samkeppnin harön-
ar þvi stööugt. Þaö hefur
haft i för meö sér, aö
sumir miöur heiöarlegir
keppendur hafa fallið
fyrir freistingum og gert
keppinautunum ýmisleg-
ar skráveifur, sem geta
haft áhrif á úrslitin. Nú
eru þjálfarar farnir að
innprenta sinu fólki, aö
það skuli aldrei leggja
skautana frá sér, ekki
einu sinni smástund, þar
sem ekki taki langan tima
aö eyöileggja brýninguna
meö þvi aö renna steini
yfir skautajárnin. Kjólar
hafa veriö skornir i tætl-
ur, skrúfur, sem festa
járnin viö stigvélin,
losaöar og reimarnar
skornar svo aö þær hafa
bara hangið á bláþræöi. A
æfingum temja sumir sér
að rekast á keppinautana
óvart náttúrlega, en meö
ófyrirsjáanlegum af-
leiðingum.
Alþjóölegar keppnis-
reglur segja aö karl-
maðurinn megi ekki
styöja dömuna sina fyrir
neöan mjööm þegar hann
lyftir henni upp. Þaö
gerðist fyrir tveim árum,
stuttu fyrir
vetrarólympiuleikana i
Lake Placid, að þáver-,
andi gullmedaliuhafar
Alexander og Rodnina
Zaitsev, voru kærö fyrir
að hafa brotið þessa
reglu. Kvikmynd, sem
tekin hafði veriö af parinu
á æfingu staöfesti þetta,
enda hélt ameriskur
þjálfari þvi fram, aö
þetta væri venja þeirra.
En þar sem máliö var
viökvæmt var það þagaö i
hel og tóku þau hjónin
þetta sem viðvörun. Þau
tóku siöan þátt I keppni
Ólympiuleikanna og
héldu sinum gullverð-
launum, eins og ekkert
hefði i skorist.
Það sakar ekki að
hafa góð sambönd
■ Eitthvað er augn-
svipurinn á þessari ungu
stúlku kunnuglegur. Mik-
ið rétt, hér er komin
systurdóttir sjálfrar Sop-
hiu Loren og er ekki nóg
meö aö hún sæki augn-
svipinn til hinnar frægu
móöursystur sinnar, hún
hefur lika hugsaö sér aö
feta i fótspor hennar og
reyna fyrir sér á leik-
listarsviöinu.
Alessandra Mussolini
heitir hún og er 18 ára.
Nýlega var sýndur i
italska sjónvarpinu fyrsti
sjónvarpsþátturinn henn-
ar. Þar söng hún við
undirleik föður sins,
djasspianistans Ramano
Mussolini og þótti takast
dável. Aö visu segir hún
sjálf að það þurfi bæði
hreysti og heppni til að
komast áfram i
skemmtanaiðnaðinum,
en varla sakar aö hafa
góð sambönd lika.
En Alessandra á fræga
ættingja aöra en Sophiu.
Hvaöa álit hefur hún t.d.
á Benito Mussolini, ein-
ræðisherranum, sem
gekk i bandalag við Hitler
og hlaut að lokum hláleg-
an dauödaga? — Ég ber
mikla viröingu fyrir afa
minum og dái hann mik-
iö, svarar hún.
E r reiðhjóla-
þjófnaður smámál?
■ Maöur nokkur í
Livingstone i Zambiu
gekk inn á lögreglustöö-
ina og baöst aöstoöar.
Hjólinu hans haföi veriö
stoliö og þvi fannst hon-
um eölilegast aö leita á
náöir lögreglunnar. En,
þvi miöur. lögregluþjón-
inum, sem var á vakt,
þótti máliö ekki nógu
stórbrotiö. Kvaöst hann
hafa yfriö nóg aö gera viö
aö leysa stærri afbrota-
mál, liann heföi engan
tima til aö skipta sér af
s I i k u s m á m á I i, s e m
hjolaþjófnaöur er. Hjól-
eigandinn haföi þá engar
vöflurá, heldur brá sér út
fyrir dyrnar og greip
næsta reiöhjól. sem hann
sá. Þaö reyndist vera i
eigu lögregluþjónsins.
Síöan hefur hvorki spurst
til hjóls né þjófs!
Miskunnsami skatt-
heimtumaðurinn
■ Skattheimtumaöurinn
Karl Fieder var rekinn úr
starfi og kærður fyrir að
hafa „misnotað” al-
mannafé. Hann haföi lát-
iö glepjast af óprúttnum
skattgreiðendum, sem
sögöu honum hrikalegar
sögur af þvi, hvaö þeir
væru alltaf óheppnir og i
miklum kröggum. Hann
hreinlega endursendi
þeim stórar fjárfúlgur.
En þegar hann var sjálfur
kominn i þessa klipu rann
þessum „viðskiptamönn-
um" hans blóöiö til skyld-
unnar. Þeir hafa nú stofn-
aö sjóö til aö endurgreiöa
skattayfirvöldum fyrir
hans hönd þaö fé, sem
hann haföi útdeilt til
hinna „þurfandi". Nú
þegar hafa safnast saman
um 340.000 kr. isl.
■ Alessandra Mussolini
fetar i fótspor frænku
sinnar, Sophiu Loren.