Fréttablaðið - 12.06.2008, Blaðsíða 6

6 12. júní 2008 FIMMTUDAGUR
STJÓRNSÝSLA Lagt verður til á næstu dögum að
stofnað verði millidómstig í sakamálum.
Allir fjórir fulltrúar nefndarinnar sem á að
gefa álit sitt á stofnun millidómstigsins voru, í
samtali við blaðamann, jákvæðir í garð
hugmyndarinnar.
„Hæstiréttur á erfitt með að snúa sýknu-
dómi yfir í sekt. Ástæðan er
sú að Hæstiréttur má ekki
notast við vitni,“ segir
Símon Sigvaldason, formað-
ur dómstólaráðs og einn
nefndarmanna.
Hann segir að eina leið
Hæstaréttar til þess að meta
vitnaleiðslur betur sé að
ómerkja héraðsdóminn og
senda málið aftur til
aðalmeðferðar.
„Hugsunin á bak við
hugmyndir sem hafðar hafa verið uppi um
millidómstig er að tryggja það að yfirheyrsla
vitna geti farið fram á tveimur dómstigum,“
segir Sveinn Andri Sveinsson, hæstaréttarlög-
maður og einn nefndarmanna.
Um hundrað sakamálum er áfrýjað á ári til
Hæstaréttar. Með tilkomu millidómstigsins
yrði aðeins einstökum, þýðingarmiklum
málum áfrýjað til réttar.
„Tala þeirra myndi með tilkomu millidóms-
tigs líklega fækka í 15-20 mál á ári,“ segir
Símon Sigvaldason.
„Með þessum breytingum er verið að
tryggja og vanda málsmeðferðina en í því
felast mikil þjóðfélagsleg gæði. Ekki er hægt
að meta það til verðmæta að hafa gott
réttarkerfi.“
Umræðuna um millidómstig má rekja til
máls sem höfðað var gegn íslenska ríkinu
fyrir Mannréttindadómstóli Evrópu árið 2003.
Í því máli, sem oft er kallað „Vegasarmál-
ið“, voru tveir menn ákærðir fyrir líkamsárás.
Annar þeirra var sakfelldur fyrir árásina en
hinn sýknaður í héraðsdómi.
Hæstiréttur sneri sýknu mannsins í
sakfellingu án þess að gefnar væru vitna-
skýrslur fyrir dómi. Sá sem hlaut sakfelling-
una í Hæstarétti fór með málið fyrir Mann-
réttindadómstól Evrópu sem gagnrýndi
réttarskipan Íslands harðlega.
Í desember 2006 sendi dómstólaráð
minnisblað til dómsmálaráðherra þar sem lagt
var til að millidómstig í sakamálum yrði tekið
upp.
Dómsmálaráðherra skipaði í kjölfarið nefnd
í nóvember 2007 um málið og sú nefnd er að
ljúka störfum í þessari viku.
Tillögur um nafn á dómstólnum hafa til
dæmis verið Lögrétta og Landsyfirréttur.
vidirp@frettabladid.is
Landsyfirréttur tekinn upp
Nefnd sem fjallar um millidómstig í sakamálum mun birta niðurstöður sínar í vikunni. Nefndarmenn
hafa talað fyrir stofnun millidómstigs. Talið að það verði raunin. Kostnaður talinn 150 milljónir á ári.
SÍMON
SIGVALDASON
HÆSTIRÉTTUR Líklegt er að ekki þurfi jafnmörg mál að fara alla leið til Hæstaréttar eftir tilkomu millidómstigsins.
FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
KOSTIR:
■ Gott dómskerfi verður ekki metið til fjár. Vandaðri
málsmeðferð.
■ Dómstólaráð reiknaði út að lítill kostnaður yrði af milli-
dómstigi eða um 150 milljónir. Það er minna en kostar
að reka Námsmatsstofnun.
■ Millidómstig hefur reynst vel á hinum Norðurlöndun-
um sem við miðum okkar löggjöf vanalega við.
■ Fordæmisgildi Hæstaréttar mundi aukast því færri mál
væru til meðferðar hjá réttinum og því meiri tími tekinn í
hvert mál og dómar betur rökstuddir.
GALLAR:
■ Mun lengri tími fer í dómsmál, gæti jafnvel tafist um
ár. Íslenskt réttarkerfi er eitt það skilvirkasta í heiminum.
■ Gæti orðið töluvert meiri kostnaður en dómstólaráð
reiknaði með og mörgum spurningum er enn ósvarað.
■ Millidómstigið mundi einungis fást við sakamál en
ekki einkamál en einkamálin eru um 80 prósent þeirra
mála sem koma til kasta dómstóla og því í raun um að
ræða mikla peningaeyðslu fyrir lítinn hluta dómsmála.
MILLIDÓMSTIG Í SAKAMÁLUM LÍTILL TÍMI
„Um 600 mál eru dæmd í Hæstarétti
á hverju ári,“ segir
Róbert R. Spanó,
prófessor í lögum við
Háskóla Íslands.
„Fjöldi málanna leiðir
til þess að mjög lítill
tími fer í þau. Það
hefur þau áhrif að
dómarnir eru oft illa
rökstuddir.“
„Fordæmishlutverk
Hæstaréttar er mjög
takmarkað eins og skipan réttarins er
núna. Ef Hæstiréttur fengi meira svigrúm
og tíma fyrir hvert mál yrði réttaröryggið
meira og niðurstöður dóma fyrirsjáanlegri.“
Róbert telur mögulegt að millidómstig,
hvort sem er í sakamálum eða einkamál-
um mundi minnka álagið á Hæstarétti og
auka fyrir vikið fordæmisgildið.
RÓBERT R. SPANÓ
ÞÝSKALAND, AP George W. Bush
Bandaríkjaforseti sagðist í gær
helst kjósa friðsamlega lausn á
deilunni um kjarnorkuáætlun
Írana, en hann álíti „alla valkosti
vera uppi á borðinu“, einnig hugs-
anlega hernaðaríhlutun.
Á blaðamannafundi með Ang-
elu Merkel, kanslara Þýskalands,
við Meseberg-höll norður af Berl-
ín varaði Bush Íransstjórn við því
að draga það á langinn að láta
undan kröfum alþjóðasamfélags-
ins um að hætta auðgun úrans uns
hann, Bush, væri farinn frá völd-
um.
Bush þrýstir nú á evrópska
bandamenn sína að styðja
strangari refsiaðgerðir gegn Íran.
Mahmoud Ahmadinejad Írans-
forseti beindi líka skilaboðum til
Bush í gær. Hann sagði forsetatíð
Bush liðna og að honum hefði mis-
tekist að framfylgja markmiðum
sínum um að ráðast á Íran og
stöðva kjarnorkuáætlun landsins.
Í ræðu fyrir þúsundum áheyrenda
í Mið-Íran sagði Ahmadinejad
Bush vera „illan“ og að bandaríski
forsetinn beindi nú spjótum sínum
að Íran í kjölfar þess að hafa sent
her sinn inn í bæði Írak og Afgan-
istan.
„Ég segi (Bush) ... þinn tími er
liðinn,“ sagði Ahmadinejad. „Fyrir
náð Guðs mun þér ekki verða unnt
að skaða svo mikið sem einn senti-
metra af helgri foldu Írans.“
Íranski utanríkisráðherrann
Manouchehr Mottaki sagði í heim-
sókn í París að hótanir um hernaðar-
íhlutun væru markleysa. - aa
Forsetar Bandaríkjanna og Írans skiptast á stóryrðum hvor í annars garð:
Bush útilokar ekki hervald
MAHMOUD
AHMADINEJAD
GEORGE W.
BUSH
Telur þú Baugsmálinu lokið?
Já 47,4%
Nei 52,6%
SPURNING DAGSINS Í DAG:
Ert þú fylgjandi auglýsingum í
barnatímum í sjónvarpi?
Segðu þína skoðun á vísir.is
SÚDAN, AP Enn er ekki vitað
hversu margir létu lífið í
flugslysi í Súdan á þriðjudag. Í
fyrstu var talið að um eitt
hundrað hefðu látist, en lögregla
segir að lík 23 manna hafi verið
flutt í líkhús. 214 manns voru um
borð í vélinni og hefur verið
staðfest að 113 þeirra hafi lifað
af. Yfirvöld segja að einhverjir
til viðbótar gætu hafa yfirgefið
flugvöllinn strax eftir slysið og
því gætu mun fleiri verið á lífi.
Verið er að rannsaka tildrög
slyssins, en þau eru enn óljós.
- þeb
Flugslysið í Súdan:
Tala látinna og
tildrög óljós
NEPAL, AP Gyanendra, konungur
Nepals sem var sviptur krún-
unni er landið var lýst lýðveldi,
flutti í
gærkvöld út
úr konungs-
höllinni til að
hefja nýtt líf
sem óbreytt-
ur borgari.
Hann kvaðst
ekki hafa í
hyggju að
flytja úr
landi.
Gyanendra
sagðist hafa afhent ráðherrum
hinnar nýkjörnu ríkisstjórnar
veldissprota sinn og kórónu úr
páfuglsfjöðrum, jakuxahári og
gimsteinum er hann kvaddi
konungshöllina í Katmandú. Eins
og samið hafði verið um flutti
hann í sumarhöll sína skammt
frá höfuðborginni.
Stjórnvöld hafa í hyggju að
breyta konungshöllinni sjálfri í
safn. Ætt Gyanendra ríkti yfir
Nepal í 239 ár. - aa
Söguleg umskipti í Nepal:
Konungurinn
kveður hásætið
GYANENDRA
DÓMSMÁL Ógæfumaður á fimm-
tugsaldri hefur verið dæmdur til
að greiða 90 þúsund króna sekt í
ríkissjóð vegna ítrekaðra brota.
Hann er meðal annars dæmdur
fyrir að hafa sjö sinnum á
tímabilinu frá síðastliðnum
október og fram í febrúar valdið
hneykslan á almannafæri vegna
ölvunar. Hann var ýmist staddur í
verslun Nóatúns á Selfossi eða í
Snælandsvídeói.
Þá stal hann matvöru og
öskudagshatti úr Nóatúni og hótaði
starfsmanni lífláti. Maðurinn er
langt leiddur drykkjusjúklingur og
var síðast dæmdur árið 2003 fyrir
fjársvik. - sh
Ógæfumaður sektaður:
Hneykslaði Sel-
fyssinga ítrekað
KJÖRKASSINN