Fréttablaðið - 13.07.2008, Blaðsíða 8

8 13. júlí 2008 SUNNUDAGUR
S
íst virðist vera að draga úr
orkuþörf hér á landi þrátt
fyrir stórar virkjanir sem
teknar hafa verið í notkun á
undanförnum árum. Áform um raf-
orkufreka atvinnustarfsemi eru
stórhuga, og þyrfti að virkja tals-
vert meira en áform eru um til að
uppfylla allar óskir um orku.
Þrjú stærstu orkufyrirtæki
landsins framleiða svo til alla orku
sem til verður hér á landi. Afl virkj-
ana Landsvirkjunar er um 1.900
megavött, afl jarðvarmavirkjana
Orkuveitu Reykjavíkur er um 250
megavött, og Hitaveita Suðurnesja
nær í dag um 175 megavöttum.
Smærri orkufyrirtæki framleiða
samanlagt um 56 megavött.
Samanlögð orkuframleiðsla á
landinu er nú um 2.400 megavött.
Verði af áformum Landsvirkjunar
um virkjanir í neðri hluta Þjórsár,
og við Búðarháls bætast um 350
megavött við. Þá er Landsvirkjun
með áform um jarðvarmavirkjanir
á Norðurlandi, á Kröflusvæðinu,
Þeistareykjum, við Gjástykki og í
Bjarnarflagi sem gætu skilað um
400 megavöttum til viðbótar
Orkuveita Reykjavíkur áformar
að bæta við um 180 megavatta
virkjunum á Hellisheiði, auk 90
megavatta virkjunar í Hverahlíð.
Hitaveita Suðurnesja ætlar einn-
ig að bæta raforkuframleiðsluna í
Reykjanesvirkjun og víðar, samtals
vonast þeir til að virkja um 150 til
200 megavött til viðbótar á næstu
árum.
Af um 1.200 megavatta fram-
leiðsluaukningu sem áformuð er
munu um 850 megavött koma frá
jarðvarmavirkjunum. Í dag fram-
leiða jarðvarmavirkjanir um 20
prósent þeirrar orku sem fram-
leidd er hér á landi. Gangi áformin
eftir kemst hlutfall jarðvarma-
virkjana í rúman þriðjung, um 37
prósent.
Stóriðjan notar 61 prósent
Íslensk heimili nýta ekki nema brot
af þeirri orku sem framleidd er hér
á landi. Gróft áætlað dugir eitt
megavatt til að framleiða rafmagn
fyrir um 440 heimili. Heimilin í
landinu eru nú um 246 þúsund. Þau
þurfa því um 290 megavött til að
ljósin slokkni ekki. Það er innan við
áttundi hluti orkuframleiðslunnar.
Þó má að sjálfsögðu bæta við
talsverðri rafmagnsnotkun sem er
í þágu almennings, götulýsingum,
orkunotkun opinberra fyrirtækja
og þar fram eftir götunum.
Sú stóriðja sem starfandi er í
landinu í dag, þrjú álver og járn-
blendiverksmiðja, notar samtals
um 1.460 megavött á ári. Það er um
61 prósent allrar framleiddar orku
í landinu. Stærsti notandinn er
álver Alcoa Fjarðaáls á Reyðar-
firði, sem notar um 560 megavött.
Gangi öll áform um stóriðju og
netþjónabú sem nefnd hafa verið á
undanförnum misserum eftir mun
raforkunotkun stórnotenda tæp-
lega tvöfaldast.
Munar þar mest um tvö álver og
framleiðsluaukningu í því þriðja,
samanlagt um 900 megavött.
Fréttaskýring: Virkjanir í Þjórsá 4. hluti
FJÓRÐA GREIN AF FJÓRUM
Stóriðja fær meirihluta orkunnar
Afl allra helstu vatnsafls- og jarðvarmavirkjana hér á landi er í dag samanlagt nærri 2.400 megavött. Þar af nota heimilin í land-
inu um 290. Verði þær virkjanir sem áformaðar eru hjá orkufyrirtækjunum að veruleika má búast við að megavöttin komist
nálægt 3.600 á næstu árum. Um fimmtungur orkunnar kemur frá jarðvarma, en hlutfall jarðvarma mun hækka á næstu árum.
ORKAN Fyrirhugaðar virkjanir í neðri
hluta Þjórsár munu ekki anna nema
broti af eftirspurn stórnotenda eftir orku
á komandi árum. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
„Það er eðlilegt að menn fullklári
Þjórsár- og Tungnársvæðið, stefn-
an er sú að klára þau svæði sem
byrjað hefur verið á,“ segir Friðrik
Sophusson, forstjóri Landsvirkj-
unar, spurður um næstu virkjana-
kosti á eftir Þjórsárvirkjunum og
Búðarhálsvirkjun.
„Ég hef sagt að tími stærstu
virkjananna sé liðinn, það verði
ekki byggð jafn stór virkjun og
Kárahnjúkavirkjun á næstu áratug-
um. En ég held að vatnsaflsvirkj-
anir verði reistar áfram, en kannski
í minna mæli en áður,“ segir
Friðrik. Þá áformar Landsvirkjun
jarðvarmavirkjun í nágrenni Kröflu.
Þrjár virkjanir í neðri hluta
Þjórsár, auk Búðarhálsvirkjunar
í Tungnaá, eru nú á teikniborði
Landsvirkjunar. Þar á eftir nefnir
Friðrik að gæti komið virkjun í
Tungnaá við Bjalla, ofan Sigöldu.
Þá hafi Skaftár- og Hólmsárvirkj-
anir verið í skoðun.
STEFNAN AÐ
FULLKLÁRA SVÆÐI
SETJA EKKI SKILYRÐI UM STAÐSETNINGU
Landsvirkjun mun ekki setja kaupendum orku úr virkjunum í neðri hluta
Þjórsár stólinn fyrir dyrnar þó starfsemi þeirra verði ekki á Suðurlandi.
Heimamenn, sveitastjórnir jafnt sem aðrir, leggja áherslu á að hluti orkunnar
verði nýttur á Suðurlandi, helst í einhverjum af þeim fjórum sveitarfélögum
sem virkjanirnar eru í.
Gefnar hafa verið út viljayfirlýsingar um sölu á orku til tveggja fyrirtækja,
segir Friðrik Sophusson, forstjóri Landsvirkjunar.
Vilji stendur til að selja Greenstone samtals 50 megavött, í tveimur áföng-
um, til að knýja netþjónabú í Þorlákshöfn. Þá stendur til að selja Rio Tinto
Alcan um 75 megavött vegna framleiðsluaukningar í álveri fyrirtækisins í
Straumsvík.
Tvö fyrirtæki hafa óskað eftir að kaupa um 150 megavött hvort til að
framleiða hreinkísil í Þorlákshöfn. Þá hefur Norðurál áhuga á að kaupa meiri
orku til að auka framleiðslu í álveri sínu á Grundartanga.
„Við stjórnum því ekki hvar atvinnustarfsemin er sett niður,“ segir Friðrik.
Hann segir skilaboðin frá Landsvirkjun hins vegar þau að það væri til hags-
bótar fyrir alla aðila verði orkan nýtt á Suðurlandi.
„Landsvirkjun hugsar fyrst og fremst um að fá sem hæst og best verð fyrir
framleiðslu sína, og að það sé sem best tryggt,“ segir Friðrik.
Netþjónabú vilja gjarnan semja til skemmri tíma en stóriðja og eru að
auki með veikari baktryggingar, segir hann.
N E T Þ J Ó N A B Ú
V E R N E H O L D I N G
Orkunotkun: 25 MW
Keflavíkurflugvöllur
Á L V E R R I O T I N T O
A L C A N
Orkunotkun: 335 MW
Straumsvík
N O R Ð U R Á L
Orkunotkun: 440 MW
Grundartangi Á L V E R A L C O A
F J A R Ð A R Á L S
Orkunotkun: 560 MW
Reyðarfjörður
Á L V E R
N O R Ð U R Á L S
Orkunotkun: 435 MW
Helguvík
R A F Þ Y N N U V E R K S M I Ð J A
B E C R O M A L
Orkunotkun: 75 MW
Þorlákshöfn
K Í S I L F L Ö G U V E R K S M I Ð J A
B E C R O M A L
Orkunotkun: 150 MW
Við Eyjafjörð
Á L V E R R I O
T I N T O A L C A N
(FRAMLEIÐSLUAUKNING)
Orkunotkun: 75 MW
Straumsvík
K Í S I L F L Ö G U -
V E R K S M I Ð J A
Orkunotkun: 150 MW
Þorlákshöfn
N E T Þ J Ó N A B Ú
G R E E N S T O N E
Orkunotkun: 50 MW
Þorlákshöfn
Fljótsdalsvirkjun 690 MW
Bjarnarflag 3 MW
Krafla 60 MW
Laxá 28 MW
Blanda 150 MW
Búrfell 270 MW
Sultartangi 120 MW
Hrauneyjafoss 210 MW
Vatnsfell 90 MW
Sigalda 150 MW
*
Straumsvík 35 MW
*
Búðarhálsvirkjun 90 MW
*Hvammsvirkjun 82 MW*Holtavirkjun 53 MW*Urriðafossvirkjun 53 MW
Á L V E R A L C O A
Orkunotkun: 400 MW
Bakka við Húsavík
Andakílsárvirkjun 6,7 MW
Sogsstöðvar 90 MW
Nesjavellir 120 MW
Hellisheiðarvirkjun 123
Elliðaárvirkjun 3,9 MW
Þverárvirkjun 2,2 MW
Múlavirkjun 3,2 MW
Í S L E N S K A
J Á R N B L E N D I F É L A G I Ð
Orkunotkun: 128 MW
Grundartangi
Mjólkárvirkjun 8,1 MW
Rafstöðin á Fossum 1,1 MW
Skeiðafossvirkjun 5 MW
Orkustöð í Hrísmóum 2 MW
Glerárvirkjun 3 MW
Svartsengi 75 MW
Reykjanesvirkjun 100 MW*
1 MW sér um
440 heimilum
fyrir rafmagni
Heimilin í landinu
Stórt netþjónabú
Álver Alcoa á Reyðarfirði
Öll álver í landinu
Það sem virkjað hefur verið
290 MW
50 MW
560 MW
1.335 MW
2.385 MW
T E G U N D V I R K J A N A
Vatnsaflsvirkjanir 1.863 MW
Jarðvarmavirkjanir 483 MW
Eldsneytisstöðvar 35 MW
78,2%
20,3%
1,5%
F Y R I R T Æ K I
79,6%
10,7%
7,3% 2,4%
Landsvirkjun 1.896 MW
Orkuveita Reykjavíkur 254 MW
Hitaveita Suðurnesja 175 MW
Aðrir 56 MW
Alls: 2381 MW
Starfandi stóriðja
Fyrirhuguð stóriðja
Vatnsaflsvirkjanir
Jarðgufustöðvar
* Fyrirhugaðar vatnsaflsvirkjanir
* Eldsneytisstöð
* Fyrirhugaðar jarðgufustöðvar
*
Landsvirkjun
á Norðurlandi
400 MW
Lagarfossvirkjun 28 MW
FRÉTTASKÝRING
BRJÁNN JÓNASSON
brjann@frettabladid.is
Grímsárvirkjun 3 MW
Smyrlabjargarárvirkjun 1,3 MW
1Fyrirhuguð stækkun Hellisheiðarvirkjunar um 180 MW (samtals 303 MW)
*Fyrirhuguð stækkun um 50 MW
*Hverahlíðarvirkjun 90
G
R
A
FÍK
/JÓ
N
A
S U
N
N
A
R
SSO
N