Fréttablaðið - 05.09.2008, Blaðsíða 20

20 5. september 2008 FÖSTUDAGUR
greinar@frettabladid.is
FRÁ DEGI TIL DAGS
ÚTGÁFUFÉLAG: 365
RITSTJÓRAR: Jón Kaldal og Þorsteinn Pálsson AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir FRÉTTASTJÓRAR: Arndís
Þorgeirsdóttir, Kristján Hjálmarsson, Trausti Hafliðason og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál). FULLTRÚI RITSTJÓRA:
Páll Baldvin Baldvinsson. VIÐSKIPTARITSTJÓRAR: Björn Ingi Hrafnsson og Óli Kr. Ármannsson. Fréttablaðið kemur út í
103.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu, Akureyri og þéttbýlissvæðum á suðvesturhorninu.
Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í
stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. issn 1670-3871
Auglýsendur athugið!
Yfirburðir Fréttablaðsins umfram bæði Morgunblaðið og 24 stundir eru mjög
miklir í nánast öllum aldurshópum. Hvar er þín auglýsing?
Fréttablaðið tryggir þér aðgang að rúmlega 45 þúsund
fleiri lesendum en Morgunblaðið og rúmlega 25 þúsund
fleiri lesendum en 24 stundir í aldurshópnum 18-49
skv. nýjustu könnun Capacent.
Fréttablaðið
Morgunblaðið
24 stundir
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
16000
12–14 ára
15–19 ára
20–24 ára
25–29 ára
30–34 ára
35–39 ára
40–44 ára
45–49 ára
50–54 ára
55–59 ára
60–64 ára
65–69 ára
70–74 ára
75–79 ára
Allt sem þú þarft... ...alla daga
SPOTTIÐ
UMRÆÐAN
Andrea Róbertsdóttir skrifar um
verkfall ljósmæðra
Ég var sett í gær, fyrsta í verkfalli. Áhugi
minn á verkfalli ljósmæðra litast því af
líkamlegu ástandi mínu en ekki síður
vegna réttlætiskenndar og bakgrunns í
námi. Ég styð kröfur ljósmæðra, sérstak-
lega þegar stóra myndin er skoðuð. Hvað á
ég við? Jú, konur hafa jafnað metin við
karla hvað varðar atvinnuþátttöku á Íslandi og
hafa heldur betur sótt í sig veðrið er kemur að
menntun. Sú spurning á því fyllilega rétt á sér
hvers vegna minna er gert úr mannauði kvenna
þegar litið er til menntunar, reynslu og þjálfunar?
Öll viljum við sömu tækifæri fyrir syni okkar og
dætur. Samningsaðilar eiga kannski eftir að
eignast börn sem vilja gegna þessu mikilvæga
starfi sem starf ljósmæðra er. Viðbrögð ríkisins
ættu að vera í takt við það. Mér finnst það
gersamlega óskiljanlegt hversu ódýrt vinnuafl
ljósmæður eru og skandall að innan svokallaðra
kvennastétta megi finna hámenntað útsölustarfs-
fólk. Allt snýst þetta jú um virði starfa og vaknar
því sú spurning hvort ekki sé mikilvægt að
endurskilgreina hvað sé gott og flott. Einstakling-
ar innan mikils metinna stétta verðskulda margir
hverjir ofurlaunin, látum það liggja milli hluta, en
raunsæ tala þarf að vera í umslagi ljósmæðra. Í
máli ljósmæðra má heyra að þær fá mikið út úr
starfi sínu í formi gleði og að hún sé ástæða fyrir
því að þær hafa ekki sagt skilið við stéttina. Gott
og vel, en á einhverju þarf fólk að lifa á og ná
endum saman. Ekki er það gert með gleðinni einni
saman. Hvað segja ljósmæður? „Ég borgaði
reikningana með starfsánægju og í kvöld er
gratíneruð gleði í matinn …“
Við ólíkar aðstæður koma börn í
heiminn um alla veröld og þess vegna ætti
mér að takast þetta. Það er ekki aftur
snúið, það er nokkuð ljóst. Undirmönnun
og starfsfólk undir miklu álagi er þó
nokkuð sem mér finnst lítið spennandi
þegar kemur að stóru stundinni og aldrei
bjóst ég við að til verkfalls kæmi. Nú er
bjúgurinn að ná hámarki, verkfall skollið
á og skilaboð samningsaðila misvísandi
hvað fæðingarþjónustuna varðar og því
erfitt að átta sig almennilega á stöðunni.
Ég vona að neyðarþjónustan byggi ekki á listum
sem fengnir eru af Þjóðminjasafninu, en þeir eru
klárlega úreldir ef þeir taka ekki tillit til deilda
eins og Hreiðursins sem er nú lokað. Á meðan það
er engin undanþága á Suðurnesjum og Selfossi
utan dagvinnutíma verður væntanlega einnig
smellt upp færibandi á Landspítalanum. Ég efast
ekki um að allir sem þar starfa gera sitt besta
miðað við stöðu mála en eru svona aðstæður ekki
ávísun á eitthvað skelfilegt? Ég hugsa í hið
minnsta að barnshafandi konur verði að vinda sér
í fæðinguna af enn meira æðruleysi en ella.
Á ákveðnum tímapunkti hefur ljósmóðir verið
mikilvægasta manneskjan í lífi okkar allra. Þess
vegna er þetta mál okkar allra. Ljósmæður berjast
fyrir að fá laun sín leiðrétt í samræmi við mennt-
un sína og laun sambærilegra stétta hjá ríkinu.
Hvar er stjórnarsáttmálinn nú? Og hvenær er rétti
tíminn til að standa við loforðin? Endalausar
auglýsingar eftir týndum loforðum um jafna stöðu
kynjanna eru orðnar rispaðar og þreytandi.
Verðleggjum hin svokölluðu kvennastörf upp á
nýtt í takt við mikilvægi þeirra.
Höfundur er félags- og kynjafræðingur, með MS í
mannauðsstjórnun og verðandi móðir.
Að borða starfsánægju í öll mál
ANDREA
RÓBERTSDÓTTIR
S
ennilega hefur ádeilan um aðgerðaleysi bitið meir í
ríkis stjórnina en flest annað síðustu mánuði. Með því
að ríkis stjórnin hefur sannarlega aðhafst sitthvað til
þess að bregðast við aðsteðjandi efnahagsvanda er vel
skiljan legt að aðgerðaleysishugtakið hljómi eins og
hvellandi bjalla í eyrum forystumanna stjórnarflokkanna.
Vel má þó vera að forsætisráðherrann hafi ljáð hugtakinu
vængi þegar hann í kerskni svaraði því til á miðju sumri að
vöruskiptahallinn hefði einmitt minnkað af þeim sökum. Hér
skiptir máli til hvers aðgerðir eru ætlaðar. Mikilvægast er að
ríkisstjórnin reyni ekki að hafast það að sem er ógerlegt eða
óráðlegt. Aðgerðaleysi um þá hluti er í almannaþágu.
Það kaupmáttarstig sem þjóðin bjó við fyrir ári var án inni-
stæðu. Það fékkst með lántökum sem endurspegluðust í óhóf-
legum viðskiptahalla. Gengi krónunnar féll af þeim sökum.
Kjaraskerðingin sem gengisfallinu fylgir er óumflýjanleg.
Aðgerðir til að fela þá staðreynd gera illt verra. Hvers vegna þá
að kalla eftir þeim?
Í efnahagsumræðu síðustu daga hafa ýmsir forystumenn í
stjórnmálum átalið aðgerðaleysi leiðtoga stjórnarflokkanna
gagnvart þessari staðreynd. Hvað sem um stjórnina má segja er
það styrkur hennar fremur en veikleiki þegar öllu er á botninn
hvolft að hafa ekki gert tilraun til slíkra aðgerða.
Það eina sem ekki má gerast við núverandi aðstæður er að
hjól víxlhækkana kaupgjalds og verðlags fari í gang. Þegar horft
er til yfirlýsinga forystumanna verkalýðsfélaganna er það sem
þeir hafa ekki sagt ef til vill mikilvægara en hitt sem þeir hafa
sagt. Það lýsir ríkum skilningi þeirra og ábyrgð að trekkja ekki
víxlhækkunargangverkið upp eða búa til eftirvæntingu þar um.
Í þingumræðunum fyrr í vikunni hafði forsætisráðherrann
einn kjark til að segja þessa staðreynd umbúðalaust. Lífskjörin
batna á ný með aukinni verðmætasköpun og nýjum stöðugleika.
Aðgerðir eiga að snúast um þau markmið. Hluti stjórnarandstöð-
unnar telur hins vegar að um þá hluti sé stjórnin of athafnasöm.
Enginn ágreiningur er síðan um þær aðgerðir ríkisstjórnarinnar
að styrkja gjaldeyrisforðann.
Erlenda lánsfjárkreppan hefur á hinn bóginn leitt til þess að
viðskiptabankarnir geta ekki veitt nægjanlegu súrefni inn í
atvinnulífið með hefðbundinni lánafyrirgreiðslu. Við þeim veru-
leika eru engin einföld ráð. En framhjá því verður ekki litið að
takmarkaðir möguleikar stjórnvalda til aðgerða á því sviði eru sá
bráðavandi sem sverfur nú helst að. Eðlilega horfa forystumenn
bæði atvinnufyrirtækjanna og launafólksins til ríkisstjórnar innar
um þetta úrlausnarefni. Það verður að leysa án þess að skattgreið-
endur taki á sig ábyrgð á þeim sem óvarlegast hafa farið.
Loks á ríkisstjórnin eftir að sýna fjárlögin. Þar er þörf á miklu
aðhaldi. Brýnna er að gefa atvinnulífinu svigrúm en opinberum
umsvifum. En stærsti vandi stjórnarflokkanna liggur í því að
trúverðug rök hafa ekki verið færð að því að unnt sé að tryggja
viðunandi fjármálastöðugleika með krónunni.
Niðurstaðan er sú að stjórnin verður ekki með gildum rökum
sökuð um aðgerðaleysi. Hún hefur haft bein í nefinu til að hafna
stundarvinsældaaðgerðum sem grafa undan langtímamarkmið-
um um stöðugleika. En á hinn bóginn hefur hún ekki sýnt allar
þær lausnir sem eðlilega er kallað eftir við ríkjandi aðstæður.
Af aðgerðum og aðgerðaleysi:
Hvað á að gera?
ÞORSTEINN PÁLSSON SKRIFAR
Minnihlutapólitíkin
Engar gjörðir meirihlutans í borgar-
stjórn Reykjavíkur eru svo smáar
eða lítilfjörlegar að Samfylk-
ingin og VG láti þær ekki
til sín taka og reyni að
gera úr þeim svolítið mál.
Nýjast er að efast um
að Guðlaugur Sverrisson
hafi kjörgengi til þess
að sitja sem varamaður
Framsóknar flokksins
í borgarráði. Hafa
Svandís og Dagur aflað
álits skrifstofustjóra
borgarstjórnar en í
því segir að óvissa
ríki og að heppilegt sé
að skera úr um hana í
samþykktum.
Virðing borgarstjórnar
Yfir þessu kætast þau og segja það
ekki til þess fallið að auka virðingu
borgarstjórnar að meirihlutinn láti
óátalið að varamaðurinn sitji
borgarráðsfund þegar efa-
semdir ríki um kjörgengi
hans. Vel má vera að
virðing Svandísar og
Dags gagnvart borgar-
stjórn aukist ekki við
þetta en hér skal
fullyrt að virðing
almennings gagn-
vart borgarpólit-
íkinni byggist á
öðru og meiru.
Virðing Framsóknar
Á hinn bóginn er líklegt að sú
staðreynd að Guðlaugur – sem
var í fjórtánda sæti á lista í síð-
ustu kosningum – er varamaður í
borgarráði verði ekki til að auka
sérstaklega virðingu fólks fyrir
Framsóknarflokknum. Vel má
vera að hann sé allra manna
hæfastur til að vera formaður
stjórnar Orkuveitu Reykjavíkur
en furðulegt er að fólki sem
var ofar á lista en hann sé
ekki treyst til að sitja á
varamannabekknum
fyrir Óskar oddvita í
borgarráðinu.
bjorn@frettabladid.is