Tíminn - 08.04.1982, Blaðsíða 9

Fimmtudagur 8. april 1982
9
„Jón Hrak þótti lélegur reikningsmaður.
Hann lét visa 10 velta á 5 og 9. Rarik og
VST sýna engu minni ónákvæmni i með-
ferð talna. Fjórmenningar i ráðherra-
nefnd virðast gera sér það að góðu. Ég
vænti þess að alþingismenn krefjist
skýringa og geri sér ekki að góðu, að
reiknað sé i anda Jóns sáluga, sem
kallaður var Hrak”.
í skýrslu Rannsóknastofnunar-
innar „Ahrif Blönduvirkjunar á
gróöur og beitarþol afréttarlands
vestan og austan Blöndu” er tekið
fram, að uppgræðsla lands sé þvi
.óhagkvæmari sem ofar dregur
yfir 200-300 m hæð yfir sjó. Við
mat á áhrifum virkjunarvalkosta
á uppgræðslumöguleika er þess
vegna aðeins haft i huga það land
á afréttunum, sem er i 200-600 m
hæð, en ekki ofar.
Tafla 1 sýnir, hversu mikið land
tapast við hina þrjá valkosti og
tafla 2 sýnir hve mikið land er
neðan 600 m hæðar á afréttunum
fyrir og eftir virkjun.
„virt” verkfræði skrifstofa mis-
reikni jafn einfalda framkvæmd
og skurðgröft svo gróflega að
muni kr. 10 millj. á kostnaði
verksins. Ef það er raunin hlýtur
sú spurning að vakna, hvenær er
hægt að treysta tölum og út-
reikningum frá VST. Þessa hluti
veröur að upplýsa og endurskoða,
hvort sem Cooper & Leybrant eða
einhver annar aðili yrði fenginn i
málið.
í anda Jóns sem kallaður
var Hrak
Jón Hrak þótti lélegur reiknings-
maður. Hann lét visa 10 velta á 5
og 9. Rarik og VST sýna engu
minni ónákvæmni i meðferð
talna. Fjórmenningar i ráðherra-
nefnd virðast gera sér það að
góðu.
Ég vænti þess að alþingismenn
krefjist skýringa og geri sér ekki
að góðu, að reiknað sé i anda
Jóns sáluga, sem kallaður var
Hrak.
Flatartungu 3/4 1982.
Gunnar Oddsson.
Tafla 1. Tap á landi viðólika valkosti.
Vestan Blöndu
Algróið ógróið
Valkostur ha ha
Reftjarnartung,-' (I) 4503 557
Sandárhöfði (II) 1479 423
Stifla við Galtárár flóa (IA) 4503 557
Austan Blöndu Vestan og austan Blöndu
Algróið ógróið Algróið Ógróið
ha ha há ha
1002 353 5505 910
1505 501 2984 924
345 8 4848 565
Virðingarfyllst,
Ingvi Þorsteinsson.
Eins og sjá má ber tafla I frá
Rala með sér að við tilhögun II
(Sandárhöfða) 400 G1 er tapað
land 20,06 ferkm. austan Blöndu.
Þetta sama land segir Kristján
Jónsson 27,4 ferkm.
Misræmi sem þetta i meðferð
talna um sama hlutinn, er ekki
hægt að liða og verða alþingis-
menn að láta fara fram rannsókn
á öllum þeim talnaleik sem við-
hafður er i sambandi við Blöndu-
virkjun.
Þar má einnig minna á færslu
á skurði á Auðkúluheiði, sem átti
að bjarga beit fyrir 36 ær. Þessi
breyting átti að kosta 18 millj. kr.
Þegar farið var að gagnrýna
þessa meðferð á opinberu fé, var
óðara gefin út önnur tala kr. 8
milljónir takk! VST, eða Loftur
Þorsteinsson var borinn fyrir
báðum þessum tölum. Hvað er
hér á seyði? Er hugsanlegt að
er 64 stdur f dag
hvort heldur það var nú suður i
Israel eða austur i Rússlandi, þar
sem hún var fædd.
Nú auðvitað smiðuðu fleiri en
gullsmiðurinn á Bessastöðum og
við lestur á sögu síðari alda virð-
ist það með ólikindum hvað Is-
lendingarhalda upp á smiði kjör-
gripa úr góðmálmum. Flestir
lærðir gullsmiðir námu i Dan-
mörku, og verður Danmörk þvi
liklega að teljast hafa lagt til þá
undirstöðu, er islensk gull og
silfursmiði hvilir á um þessar
mundir. Og viðfangsefnin liklega
svipuð, smiði á nauðsynlegum
skartgripum og munum fyrir
samfélagið. Sterk hefð mótaði
alla vinnu, og þótt stöku sinnum
væri smið uð gersem i a f einhver ju
stóru tilefni, var það vist fremur
sjaldgæft.
Sýning gullsmiða
Það er þvi sérstakt fagnaðar-
efni að nú, seinustu áratugina,
skuli islenskir silfursmiðir og
gullsmiðir, gjöra verulegt átak til
að brjótast undan þeirri stöðnun
er rikt hefur í þeirra fagi svo
lengi, og er þá átt við það búðar-
silfur og gull, innlent, sem á boð-
stólum hefur verið svo lengi.
Islenskir gullsmiðir sinna nú
margir, ásamt daglegum skyldu-
verkum smiði á alls konar grip-
um, þar sem ný viðhorf og per-
sónulegri gilda en i hirðgullsmiði
seinustu alda.
Þeir senda gripi á sýningar er-
lendis og margir hafa hlotið
frama og verðskuldaða viður-
kenningu. Og nú halda þeir sýn-
ingu á sérhönnuðum gripum i
Listmunahúsinu, Lækjargötu 2,
en svo einkennilega vill til, að ein-
mitt þar, var áður eitt stærsta og
vandaðasta gullsmiðaverkstæði
landsins og búð Arna B. Björns-
sonar, gullsmiðs.
Alls sýna þarna 20 gullsmiðir
muni sina, en auk þess er haft til
Jónas Guð-
mundsson
skrifar um
sýningu
gullsmiða.
sýnis borð, sem gullsmiðir nota,
og algeng tæki þeirra.
Þarna er marga fagra gripi að
sjá, og sýnilegt að byrjað er að
hugsa upp á nýtt I gerð kjörgripa.
Menn eru hættir að hugsa á
dönsku, á þýsku og eru byrjaðir
að hugsa i heimslinunni. Að visu
eru þarna lika gripir i hefðbundn-
um stil og þeir njóta sin vel og
auðvelda samanburð.
Það er naumast á færi undir-
ritaðs að meta þessa gripi eftir
eins bréfi og gullsmiðurinn á
Bessastööum fékk 11. júni 1817 frá
kónginum. En áhugaverðastir
þóttu mérgripir eftir Onnu Mariu
Sveinbjörnsdóttur, Einar Esra-
son, Halldór Kristinsson, Jens
Guðjónsson, Hrein M. Jóhannes-
son, Jón Snorra Sigurðsson, Jón
Sigurjónsson og Hjördisi
Gissurardóttur.
Yfirleitt eru allir munimir þó
vel gjörðir, en helsti vandi gull-
smiða i nýja stil virðist sá, að
halda samræmdu yfirborðslagi,
eða áferð á heilum grip, en þaðá
sjálfsagt eftir að breytast. Það
sem máli skiptir er, að eftir sýn-
ingu, litur maður islenska silfur-
smiði öðrum augum.
vísnaþáttur
„Djöfla óðum
fækkar fans...”
x
/ )
sgi
■ Enn hefur Halldór Pjéturs-
son orðið um JÓhannes á
Skjögrastöðum: „Eitt sinn
var Sigurði bætt inn á skrá hjá
JÓhannesi, og átti að vera
hans barn. Hann gerði viö
þetta svohljóðandi athuga-
semd:
Afkoman er ekki duld,
ég er skuidum klæddur
En Siggi minn er sist i skuld,
þvi sá er ekki fæddur.
Ef að bæta á mig við
ómegðina þunga,
kysi ég helst að kvenfólkið
kenndi mér þann unga.
Bæti hér einni snilldarvis-
unni við i lokin:
Siði þar ég siður spyr um
— sannleiksgögnin að mér
streyma.
Þar sem grasið grær að dyr-
um,
gestrisnin á ekki heima.
Að lokum segir Halldór:
„Um „Heilaspuna hysteriskr-
ar sálar” er það að segja, ef
rétt er munað, að ég sá hana
fyrst I ritdómi um Bréf til
Láru eftir dr. Guðmund Finn-
bogason, en hvort hún er eftir
hann veit ég ekki.
Vfsan um Kvæðaver Kiljans
er eftir aðra hvora systurina,
Herdisi eða ólinu, en hef ekki
við hendina heimildina.”
Sigfús Kristjánsson Kefla-
vík hefur eftirfarandi fram að
færa:
„Það mun hafa verið á
harðindavetri, nokkru fyrir
aldamót, að stjúpfaðir móður
minnar, Bæring i Furufirði,
varð heylaus, enda lokaði haf-
isinn fyrir alla f jörubeit. Eina
lifsvon sveltandi ánna f fjár-
húsunum var asahláka svo að
einhvers staðar kæmi jörð
undan snjóafarginu. Bóndi var
dapur i sinni, gekk oftast um
gólf og raulaöi fyrir munni
sér, ávallt sama erindið:
Drottinn, iáttu drjúpa á jörð
dropana náðar þinnar
Kenndu i brjósti um
kalda hjörð,
kóngurinn dýrðarinnar.
Mig hefur lengi langað til að
vita, hver væri höfundur þessa
erindis, sem varð svo ákaft
ákall þessa stórgerða manns i
baráttunni við óblið náttúru-
öfl. Vona að einhver lesandi
þáttarins viti það”.
E.G., Reykjavík, sendir
þættinum vfsur úr ýmsum átt-
um. Fyrstu tvær eru eftir
vestur-Islendinginn sem orti
undir nafninu Þorskabitur, og
finnst E.G. sem óþarflega
hljótt hafi veriö um þann
ágæta hagyrðing um sinn:
Foringinn snjalli i friða
dalnum,
form, sem karlmennskunnar
bar,
liggur fallinn lágt i valnum.
Lýkur allra sögu þar.
Ætið léstu beinann besta
búinn gesti úr vinarmund,
Þegar flesta fékkstu hressta,
fannst þér mesta gleðistund.
Þegar Arni sýslumaður
Gislason bjó I Herdisarvík,
var hann mjög i ferðalögum,
hafði oftast tvo til reiðar, og
fór greitt.
Eitt sinn mætti hann
Skáld-Rósu á förnum vegi,
ávarpar hana og segir:
Þekkirðu prettapiltinn þann,
sem pikum glettur býður?
Rósa svarar að bragði:
Arna settan sýslumann,
sem á spretti riður.
Úr þvi að Herdísarvik, ber á
góma er ekki úr vegi að koma
hér að eftirmælum um Herdis-
arvikur-Surtlu siðustu kind-
ina, sem féll á Suðurlandi i
fjárskiptunum 1951. Varð að
leggja fé til höfuðs henni svo
að hún yrði felld:
Þrautir allar þurfti að liða
þar á fjallinu.
Þú ert fallin, hlaust að hlýða
heljarkallinu.
Morðið arma upp til fjalla
eykurharmana.
Ærin jarmar upp á alla
ólánsgarmana.
Gisli Ólafsson
á Eiriksstöðum.
Sr. Páll Sigurðsson i Gaul-
verjabæ (faðir Arna Pálsson-
ar, prófessors) lét frá sér fara
Húslestrabók, tóku sumir
henni tveimur höndum, en
aðrir létu sér fátt um finnast
enda var sr. Páll vantrúaður á
tilvist Djöfulsins; Sigfús Ey-
mundsson gaf bókina út. Að
þvi búnu sendi hann sr. Páli
þessa visu:
Djöfla óðum fækkar fans
fyrir góðum penna,
uns á hlóöum andskotans
engar glóðir brenna.
Steingrimur i Nesi kveður:
öllum er geigvæn sorgin sára,
sérhver gleðinnar þráir mál.
Einn skaltu bergja
bikartára,
en bjóða öðrum gleðiskál.
Nafni hans Daviösson mun
eiga þessa:
Bognar fjalla brákuð eik,
búin falli verjan.
Ellin hallar öllum leik.
A mig kallar ferjan.
Ólafur Hanhibalsson,
bóndi,
Selárdal