Tíminn - 26.08.1982, Blaðsíða 7

Tíminn - 26.08.1982, Blaðsíða 7
FIMMTUDAGUR 26. ÁGÚST 1982 7 ■ Reagan að ræða við Thomas O’Neill (lengst til hægrí) íyrir atkvæðagreiðsluna Ábyrgir andstæðing ar hjálpuðu Reagan Hægrisinnaðir Republikanar brugðust honum ■ SENNILEGA hefur Reagan forseti unnið mesta stjórnmálasigur sinn síðast- liðinn föstudag. Flokkslega mun hann þó ekki græða á honum, því að þetta var einnig sigur stjómarandstöðunnar. Það má einnig segja, að þetta hafi verið sigur bandarísku þjóðarinnar og stjórnkerfis hennar, því að hann sýndi, að þegar mest við liggur, geta ábyrgir stjómmála- menn slitið flokksviðjarnar og staðið saman. Hér er átt við hina sögulegu atkvæða- greiðslu um síðasta skattafrumvarp Reagans-stjómarinnar, sem fól í sér meiri skattahækkanir en nokkurt skatta- fmmvarp, sem hingað til hefur verið lagt fyrir Bandaríkjaþing. Samanlagt hækk- aði það ýmsar skattaálögur um 98.3 milljarða dollara. Hægri menn í flokki republikana töldu þessar skattahækkanir algert brot á kosningaloforðum Reagans og snemst því öndverðir gegn því. Við atkvæða- greiðsluna á föstudaginn, greiddu 89 þingmenn republikana atkvæði gegn því, en 103 með. Næstum helmingur þingflokksins snerist gegn forsetanum. í þeim hópi var að finna flesta þá, sem studdu hann ákafast í forsetakosning- unum. Frumvarpið náði samt fram að ganga. Hjálpin barst forsetanum frá andstæð- ingum hans. Með fmmvarpinu greiddu atkvæði 123 þingmenn demókrata, en 118 á móti. Frumvarpið var því samþykkt með 226 atkvæðum gegn 207. ÞEGAR þess er gætt, að kosningar til fulltrúadeildarinnar fara fram eftir rúma tvo mánuði, eða í byrjun nóvember, mun mörgum koma þessi afstaða demókrata meira á óvart en ella. Hér höfðu þeir tækifæri til að láta forsetann bíða mesta ósigur sinn á þingi, en hann hafði síðustu vikur beitt öllum tiltækum ráðum til að vinna frumvarpinu fylgi og þó einkum meðal flokksbræðra sinna. Hinn aldni leiðtogi demókrata í fulltrúadeildinni, Thomas O’Neill taldi samt hyggilegast að láta málefni ráða. Gífurlegur halli er á fjárlögunum, sem taka gildi um næstu mánaðamót, og kemur það til viðbótar stórkostlegum halla á ríkisrekstrinum á þessu ári. Nær allir fjármálamenn voru sammála um, að þessi mikli halli myndi hafa hinar verstu afleiðingar. Frá sjónarmiði frjálslyndra demó- krata þóttu þær afleiðingar einna verstar, að miklar lántökur ríkisins vegna hallans myndu leiða til þess, að vaxtalækkun kæmi miklu síður til greina en ella. Að dómi þeirra er vaxtalækkun óhjákvæmileg til að örva atvinnulífið og draga úr atvinnuleysinu. Þá óttuðust þeir, að áframhaldandi gífurlegur halli á ríkisrekstrihum, myndi ýta undir það að dregið yrði úr ýmsum ■ Thomas O’Neill félagslegum útgjöldum, sem bæta hlut þeirra, sem lakast eru settir. Það var vegna slíkra sjónarmiða, sem O’Neill hvatti flokkbræður sína eindreg- ið til að styðja frumvarpið. Við Reagan erum sjaldan sammála, sagði hann. Við fylgjum gerólíkum stjómmálastefnum. Við getum hins vegar átt samleið, þegar um er að ræða heili og hag þjóðarinnar. Báðir viljum við treysta framtíð hennar. Þess vegna eigum við nú samleið. Meirihluti flokksbræðra hans í full- trúadeildinni féllst á þessi sjónarmið. í öldungadeildinni hafa republikanir meirihluta og þar naut forsetinn mikils stuðnings flokksbræðra sinna. NOKKRU kann það að hafa ráðið um afstöðu demókrata í fulltrúadeildinni, að þeir töldu þetta skattafrumvarp eins konar skipbrot þeirrar stefnu, sem Reagan boðaði í forsetakosningunum. í samræmi við hana voru það fyrstu verk hans sem forseta að lækka stórlega skatta og auka útgjöld til vígbúnaðar. Þetta jók stórlega hallann á fjárlögun- um, þótt framlög til félagsmála væm vemlega skorin niður. Helztu efnahagsráðunautar forsetans vöruðu hann við þessu, en hann lét sér ekki segjast. Hann hélt því fram, að fengi stefna hans að njóta sín nógu lengi, myndi hún leiða til efnahagsbata. Skattalækkanir myndu auka eftirspurn, sem örvuðu framleiðsluna. Svo fór þó að lokum að Rcagan sannfærðist um, að óhjákvæmilegt væri að minnka hallann. Hann féllst á, að áðumefnt skattafrumvarp væri flutt og beitti sér síðan eindregið fyrir samþykkt þess. Það er nú orðið að lögum. Samkvæmt því leggjast skattar á ýmsar vörur og þjónustu, eins og tóbak, símgjöld og flugfargjöld. Þá hækka ýmsir skattar á fyrirtækjum. Hins vegar helzt óbreytt sú lækkun á tekjuskatti einstaklinga, sem Reagan hafði komið fram. Hinir afturhaldssömu þingmenn repu- blikana, sem greiddu atkvæði gegn fmmvarpinu, halda áfram að berja höfðinu við steininn og deila nú á Reagan fyrir það, að hann hafi komið í veg fyrir, að stefna hans fengi nægan reynslutíma. Reagan sætir nú vaxandi gagnrýni þeirra hægrimanna, sem mest studdu hann í kosningabaráttunni. M.a. er hann nú gagnrýndur fyrir að hafa bmgðist Taiwan í nýgerðum samningum milli Kína og Bandaríkjanna. Ef til vill er það gert til að mæta þessari gagnrýni, að Reagan heldur áfram baráttunni gegn gasleiðslunni frá Síberíu til Vestur-Evrópu. Þórarinn Þórarinsson, ritstjóri, skrifar ill erlendar fréttir Danmörk: Sjálfsmorðum fjölgar ört — Danmörk nú með flest sjálfsmorð á vesturlöndunum ■ Stærsta bylgja sjálfsmorða í Danmörku fyrr og síðar gengur nú yfir landið, en áætlað er að um 20 þúsundir Danir muni reyna að svipta sig lífi í ár og talið er að 1800 muni heppnast fyrirætlun sín á móti 1614 sjálfsmorðum í fyrra. Danmörk er nú það land á vesturlöndunum sem hefur flest sjálfsmorð á hverja 100 þúsund íbúa eða 31 en þessar tölur em frá 1980 og aðeins í Ungverjalandi og Tékkóslóvakíu er þetta hlutfall hærra af löndum Evrópu. Þetta er þrisvar sinnum hærra hlutfall en til dæmis í Hollandi og Englandi en geta má þess að í Grænlandi ero 40 sjálfsmorð á hverja 100 þúsund íbúa. Prófessor N. Juel-Nielsen við sjúkrahúsið í Óðinsvéum segir í samtali við Extra blaðið nýlega að ekkert bendi til þess að sjálfsmorðs- bylgjan sé að hægja á sér eða hafi náð hámarki sínu, en Juel-Nielsen hefur rannsakað þetta náið. Hann segir að orsakanna til þessara auknu sjálfsmorða sé ekki langt að leita. Hrakandi efnahagur landsins, hið gífurlega atvinnuleysi, óöryggið á vinnumarkaðinum, hræðsla við framtíðina, og tilfinning ■ „Ekkert bendir til að sjálfs- morðsbylgjan hafi náð hámarki sínu“ segir prófcssor Juel-Nielsen. ráðaleysis sem fylgi í kjölfar ofan- greinds. 11 Hvers vegna Danmörk hafi orðið verst úti á þessu sviði af vesturlönd- unum, sem mörg hver búa við svipuð vandamál, hefur hann ekki öruggar skýringar á. „Sjálfsmorðin hér hafa stigið í réttu hlutfalli við þá þróun sem orðið hefur í þjóðfélaginu hér,“ segir Juel-Nielsen. Sýrland að- varar Gemayel — vid ad gera friðarsamn- inga við ísraelsmenn ■ Talsmaður stjórnarinnar í Sýr- landi aðvaraði Bashir Gemayel nýkjörinn forseta Líbanon við að gera friðarsamninga við ísraels- menn. f yfirlýsingu sinni sagði hann að Sýrlendingar væm reiðubúnir að kalla allt hcrlið sitt í Líbanon heim með sólarhings fyrirvara svo framar- lega sem ísraelsmenn gerðu slíkt hið sama. Eins og fram kom í fréttum í gær urðu átök við þjóðveginn til Damask- us í fyrradag og af þeim sökum var hætt við að flytja 600 PLO menn þá leið til Sýrlands og verða þeir í staðinn fluttir sjóleiðina.' Áætlað er að brottflutningi PLO-manna frá Beimt verði lokið á næstu 10 dögum. Fidel Castro lciðtogi Kúbu hefur gefið út yfirlýsingu þar sem segir að land hans sé reiðubúið að taka á móti 500 munaðarlausum börnum frá Beimt. Loftárásir á Kharkeyju ■ írakar gerðu harða loftárás á Khark eyju í Persaflóa í gærdag, en þar er aðalolíuhöfn írana, og sagði talsmaður stjómarinnar í Bagdad að árásin væri svar við árásum lrana á borgina Bashra og aðrar borgir innan Iraks. Talsmaðurinn sagði ennfremur að þau olíuskip sem sigldu til Khark eyjar gætu átt von á því að verða fyrir loftárásum af hendi íraka hverrar þjóðar sem þau væm. ■ Pólland: Þúsundir manna streyma nú til borgarinnar Czestochowa í suðurhluta landsins en í klaustrinu þar verður þess minnst að 600 ár em liðin frá því að þjóðin eignaðist mestu helgimynd sína af guðsmóður. Áætlað er að við messu sem haldin verður þar í dag og Josep Glemp yfirmaður kaþólsku kirkjunnar í Póllandi flytur verði nær 200 þúsund manns. Yfirvöld í Póllandi hafa tekið upp harðari stefnu í samskiptum stnum við meðlimi óháðu verkalýðsfélaganna um mótmæli þann 31. þessa mánaðar, þar sem á að lýsa stuðningi við félögin og andúð á stjórninni. ■ PERÚ: Stjómmálamenn hafa lagt fram kröfu um að dauðadómsrefsingu verði beitt í málum þeirra sem hafa gerst sekir um pólitísk morð og er þetta nú til umræðu á þinginu í Perú.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.