Fréttablaðið - 31.01.2009, Blaðsíða 16

16 31. janúar 2009 LAUGARDAGUR
K
unnuglegur heim-
ur blasir við á sviði
Þjóðleikhússins
þegar stigið er inn í
stóra salinn. Þarna
er turn, hús, heill
bær. Kardemommubærinn sjálf-
ur þar sem Tóbías, Tommi, Kam-
illa, Soffía frænka og ræningjarnir
búa. Eftir þrjár vikur verður þetta
sígilda verk frumsýnt og nú þegar
er uppselt á þrjátíu sýningar – það
er óhætt að segja að það ríki eftir-
vænting á meðal Íslendinga um að
kíkja við í Kardemommubæ.
„Leikritið er klassík og það eru
ekki bara krakkar á leið í leikhús-
ið, foreldrar, afar og ömmur bíða
líka eftir því. Það hafa allir skoð-
un á þessu leikriti, hvernig Bastí-
an bæjarfógeti lítur út og hvernig
Soffía frænka á að vera. Þetta er
fallegt, hvetjandi og dálítið ógn-
vekjandi,“ segir Selma Björnsdótt-
ir sem er önnum kafin um þessar
mundir við að setja upp hið sígilda
verk Thorbjörns Egner. „En ég er
auðmjúk gagnvart áskorun og von-
andi getum við gert sem flestum
til hæfis, en mér finnst sú stað-
reynd að verkið er svona þekkt
ekkert heftandi, bara skemmtilegt.
Leikritið er líka svo vel skrifað og
leikararnir eru flestir svo miklir
aðdáendur þess að þeir voru strax
tilbúnir að tileinka sér andrúms-
loftið í því.“
Lék tíu ára í Kardemommubænum
Þó flestir þekki Kardemommubæ-
inn vita færri að Selma tók þátt
í uppsetningu Þjóðleikhússins á
verkinu árið 1984: „Ég kom inn sem
staðgengill Kamillu. Svo gekk verk-
ið svo vel, var sýnt í tvö leikár, og
það síðara fengum við að skiptast á
ég og Brynja Valdís Gísladóttir sem
í dag er leikkona.“
Tilviljun leiddi Selmu á svið
Þjóðleikhússsins. Systir hennar
var kölluð í prufu en var þegar til
kastanna kom of stór en Klemens
Jónsson leikstjóra rámaði í að hún
ætti yngri systur og þess vegna var
Selma kölluð til. „Það er ekki ofs-
ögum sagt að þegar leikhúsbakter-
ían kviknar þá slokknar hún ekki,
ég hef haft ástríðu fyrir leikhúsinu
síðan þetta var,“ segir Selma sem
nú 25 árum síðar situr við stjórnvöl-
inn í sama verki. „Og það skemmti-
lega er að þarna kynntist ég krökk-
um sem ég er enn að leika með,
Atli Rafn Sigurðarson lék Tomma
á móti mér, Páll Óskar var vagns-
tjórinn, Unnur Ösp Stefánsdóttir
var köttur og Hilmir Snær lék aft-
urendann á asna,“ rifjar Selma upp.
Hún er samt lítið fyrir að velta sér
upp úr hlutunum, frábiður sér að
tíunda ferilinn. „Ég nenni ekki að
vera alltaf að segja það sama, það
er ekkert skemmtilegt.“
Og það væri heldur ekki hægt
að halda því fram að Selma rói
sífellt á sömu mið. Hún hefur feng-
ist við allt mögulegt í leikhúsinu
og skemmtanabransanum, sung-
ið, dansað, leikið, samið hreyfing-
ar (kóreugrafíu) og leikstýrt, svo
fátt eitt sé talið. Frá því að hún var
tvítug hefur hún hrærst í þessum
heimi, lært af reynslunni en ekki
í skóla.
Hélt hún gæti ekki leikstýrt Gosa
Það háir henni ekki en hún segist
þó hafa þurft að telja í sig kjark-
inn þegar henni var boðið að leik-
stýra Gosa í Borgarleikhúsinu fyrir
tveimur árum. „Ég veit ekki hvort
þetta er kvenlegt eða persónulegt,
en þegar mér var boðið verkið þá
byrjaði ég á því að segja við sjálfa
mig að ég gæti þetta ekki, en svo
hristi ég það af mér og sagði við
sjálfa mig að auðvitað gæti ég þetta.
Það eru alltaf einhverjar raddir
sem pirra sig á því að ég er ólærð
og átta sig ekki á því að ég er með
mjög mikla reynslu, miklu meiri en
margir leikstjórar sem eru að stíga
sín fyrstu skref. En ég upplifði ekki
þennan kvíða þegar mér var boðið
að leikstýra Kardemommubænum,
ég sagði bara já takk og ákvað að
njóta hverrar mínútu. Ég hugsaði
bara með mér að ef ég myndi leggja
mig 100 prósent fram og gera mitt
allra besta þá gæti ég ekki orðið
ósátt við útkomuna.“
Selma segir yndislegt að starfa í
Þjóðleikhúsinu, þar vinni endalaust
mikið af mjög hæfu fólki í öllum
deildum. Ég hef svo oft í gegnum
tíðina verið að leikstýra og vinna
hjá sjálfstæðum leikhúsum og þá
er maður í öllu sjálfur, kemur með
„props“ að heiman og þar fram
eftir götunum, hér er það auðvitað
ekki raunin.“
Samvinnan, hópeflið og sköp-
unargleðin sem ræður ríkjum við
undirbúning leiksýninga er í ein-
stöku uppáhaldi hjá Selmu. „Þetta
er frábær tími, það eru öll skiln-
ingavit svo opin og næm og allt á
fullu. Á svona tímabilum þá horfi
ég öðruvísi á lífið, horfi öðruvísi
á fólk.“ Þannig getur skemmtilegt
göngulag á Laugaveginum endað
í leiksýningu, teiknimyndafígúrur
veitt innblástur eða einlæg augna-
blik í leik barnanna hennar. „Ég
sæki innblástur í umhverfið, það
er óhætt að segja það.“
Rúnar lætur að stjórn
Selma á tvö börn með eiginmanni
sínum leikaranum Rúnari Frey
Gíslasyni. Hún segir lítið mál að
samræma móðurhlutverkið vinn-
unni. „Maður þarf bara að skipu-
leggja sig betur, ég er mjög skipu-
lögð í vinnu og móðurhlutverkið
hefur gert mig enn skipulagð-
ari, þannig jafna ég álagið, því
ekki þýðir að leggjast bara upp í
sófa þegar maður kemur heim til
tveggja barna.“
Rúnar Freyr leikur einn ræn-
ingjanna í Kardemommubænum
og nú leikstýrir hún honum í fyrsta
skipti. „Það er lítið mál, hann er
voða ljúfur. Hlýðir bara eins og
hann á að gera,“ segir hún og hlær.
Segir að þrátt fyrir fyrri yfirlýs-
ingu um að hún sé kontrólfrík þá
Skemmtilegast að ögra sjálfri mér
SKÖPUNARFERLIÐ ER SKEMMTILEGAST Selma sækir innblástur í umhverfið við undirbúning leiksýninga. Teiknimyndir, bækur og börnin hennar eru uppspretta hugmynda.
Selma Björnsdóttir,
leikstjóri og þúsund-
þjalasmiður í leikhús-
inu, segir það skemmti-
lega áskorun að takast
á við Kardemommubæ-
inn, þetta vinsæla verk
sem afar og ömmur
bíða eftir rétt eins og
ungviðið. Sigríður Björg
Tómasdóttir settist í
rauðan Þjóðleikhússtól
og ræddi við Selmu.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/A
N
TO
N