Tíminn - 31.07.1983, Blaðsíða 4

4
SUNNUDAGUR 31. JÚLÍ 1983
■ Hin nýja íhaldssemi i kynferðismalum vekur
upp minningar frá tólftu öldinni þegar konunglegi
hirðpresturinn Andreas Cappellanus setti
eftirfarandi reglu um ástina: „Þér skuluð ástunda
skírlífi vegna hennar sem þér elskið. „Niðurstöður
lesendakönnunar sem bandariska tímaritið
__Psychology Today stóð fyrir í februar siðast
liðnum bendir til þess að bæði menn og konur séu
nú mun líklegri til þess að fylgja slíkri reglu en
____________þau voru fyrir 15 árum.____________
Árið 1969 leiddi samsvarandi könnun í Ijos að
um 17% karla og 29% kvenna alitu að kynlíf án
ástar væri annað hvort ófullnægjandi eða
óviðeigandi. Nú eru 29% karlanna og 44%
kvennanna á þeirri skoðun. Þau segja að án
ástarinnar hafi kynlifið engan tilgang.
■ Þau scm auðveldast eiga með að verða ástfangin taka að meðaltaii upp á því um 14 ára aldurinn en þau sem ónæmust
eru fyrir örvum Ainors verða gjarnan ástfangin í fyrsta sinn um 19 ára gömul.
I’essi tcgund kynfcrðislegrar íhalds-
semi er algcngust á mcðal ungs fólks -
helmingur þeirra sem voru undir 22ja
ára aldri álíta ástlaust kynlíf ófullnægj-
andi eða óviðeigandi. Til dæmis segir
ung kona frá Missouri að kynlífið sé
heilagt. Ilún er cnnþá hrcin mey, 23ja
ára gömul og segir: „við erum nokkrar
eftir... Sumir strákar virða mig fyrir
það." 2N ára gamall maður frá Wheaton,
Illinois, segir að kynlífið sé heilagt
„vegna þess ;tð kynlífsins á að njóta í
hjónabandinu." Ekki er maðurinn þó
hreinn sveinn. en segir „cg vildi að cg
vteri það. ég vildi aðég hefði haldiðaftur
af mér." Sennilega rnunu margir af yngri
kynslóðinrii vaxa upp úr rómatískum
hugsjónum sínum um ást og kynlíí. En
ef þessi tjlhneiging nær yfirhöndinrii er
líklegt að hún boði nýja tíma kynferðis-
legrar íhaldssemi.
Meiri hluti þeirra sem þátt tók í
könnuninni segist trúa því að ást tvcggja
einstaklinga geti enst ævina á enda og
fleslir scgja að rómantíkin sé þeim
inikilvæg. Ilugmvndir fólks um róman-
tík eru þó alar ólíkar. Yfir 50% manna
og kvenna eru sammála um aðgöngufcrð
á strömlinni í tunglskini, ástarjátningar
og kossar á altnanna færi scu rómantísk-
ir. En þegar þau voru bcðin að lýsa
sérstaklega rómantískum atburði sögðu
eitt af hverjum fimm l'rá óvenjulegu eða
spennandi ævintýri.
Ennfremur lýsa 28% karla og 40%
kvenna yfir skorti sínum á löngun til
kynmaka.
I’riðjungur allra giftra manna og
kvcnna segjast Itafa átt ástarævintýri
utan hjónabandsins. Um fertugs aldur-
inn hefur helmingur eigimnanna og eig-
inkvenna átt ástarævintýri utan hjóna-
bandsins.
I þessari könnun kont upp á yfirboröið
smá Itópur fólks sem á sérstaklega auð-
velt með að verða ástfangiö. Um 4% af
þátttakendunum segjast verða ástfangn-
ir á stundinni, oft við fyrstu sýn, og af
mörgum í einu. Mcthafinn segist hafa
orðiö ástfanginn 131 u sinni.
Um 12000 manns tóku þátt í könnun-
inni og lýstu þar með yfir skoðunum
sínum á rómantík, ást, kynlífi og sam-
bandinu þeirra í milli. Þctta er ungt fólk
og vel menntaö með tiltölulega háar
tekjur. Þau eru á bilinu 13 til 86 ára en
meöalaldurinn er 33 ár. Helmingurinn
er giftur og á börn cn um þriðjungur
hefur aldrci verið giftur. Um 45% svar-
anna voru frá pörum, báðum aðilum.
Sum paranna eru gift önnur ógift cn í
sambúð, enn önnur eru gift en ekki
cndilcga hvort öðru. Eitt parið skrifaði:
„Við erum gilt en ekki hvort öðru. Við
byggðum svör okkar á sambandi okkar
en ekki sambandinu sem við höfum
hvort okkar við sinn maka."
Kona nokkur frá Ncw York varaði
aðstandcndur könnunarinnar við því að
niðurstöðurnar gætu skekkst af því að
hamingjusöm pör væru líklegri til að
svara henni en hin óhamingjusömu. Það
má rctt vera en óhamingjusamir cin-
staklingar fylla þá væntanlega upp í
eyðurnar. 34ra ára gömul kona frá Ncw
Orleans sagði að spurningarnar um ást
og rómantík vcktu henni hlátur, slík
fyrirbæri væru útdauð. Hún sagðist ekki
hafa komið nálægt karlmönnum í sjö ár
og væri búin að gleyma því hvernig það
er að vera ástfangin. Sumir þeirra sem
Er romantíkin
hreyfiafl lífsins?
gluggað í athyglisverða könnun sem Kanar gerðu á ást og rómantík
eru í sambúð en svöruðu einir sögðust
gcra það vegna þess að félaginn vildi
ekki „tala um ást við ókunnuga." Aðrir
viðurkenndu að þeir kærðu sig ekki um
að makinn tæki þátt í könnuninni með
sér. „Ég vil ekki að hann sjái hrein-
skilnislegsvör mín,“ skrifaði ein konan.
Rómantíkin
fyrsta stig ástarinnar
Ef til vill eru þeir sem fylla út spurn-
ingalista um ástina áhugasamari um
efnið en þeir sem ekki svara, en nýleg
könnun sýnir þó að 86% Bandaríkja-
manna telja náið samband mjög mikil-
vægt. Það er því ástæða til að ætla að þeir
sem tóku þátt í könnun Psychology
Today séu ekki svo mjög frábrugðnir
öðrum. Þó að ef til vill sé ekki hægt að
teygja niðurstöðurnar yfir alla banda-
rísku þjóðina benda þær til ákveðinnar
tilhneigingar sem hópur fólks hefur í
mikilvægu máli sem snertir líf allra.
Hver er munurinn á rómantík og ást?
Meirihluti þátttakendanna telur að róm-
antíkin sé fyrsta stig ástarinnar - ástin
spretti af rómantíkinni. Meirihluti bæði
karla og kvenna leitar ennfremur ástar
fremur en rómantíkur í samböndum
sínum og setur ástina ennfremur ofar
félagsskap og kynlífi. En skilgreiningar
á ástinni eru mjög breytilegar.
í könnuninni var lagður fram listi yfir
rómantískar athafnir og fólk beðið um
að merkja við það sem þeim fannst
rómantískt. Meirihluta karla og kvenna
finnst rómantískt aðganga um ströndina
á tunglskinsbjartri nóttu, játa ást sína
eða hlýða á ástarjátningu, vera heima og
gera „hitt" aila helgina, borða kvöldverð
saman tvö ein og kyssast ágötum úti. En
þegar fólk var beðið um að lýsa róman-
tískasta atburðinum í lífi sínu var talað
um rómantík á allt annan hátt. Fjöldi
fólks kaus aðrar gamlar aðferðir til að
gæða lífið rómantík -sérstakar kringum-
stæður, fá sérstakar gjafir, finna fyrir
því að vera í nánu sambandi við aðra
manneskju og deila öllu með henni. En
rúmlega 20% lýstu atburði sem fól í sér
óvenjulegt kynlíf: í baðkarinu, úti i
stjörnuskini eða ofsa roki. Og margir
lýstu einhvers konar þjáningum sem
rómantík - óendurgoldin ást, aðskilnað-
ur elskenda, afskipti foreldra, ægileg
svik, ást sem dæmd er til dauða. í
svörum við öðrum spurningum var helm-
■ Þegar ástin blómstrár virðist skötu-
hjúunum ekki einungis liafa tekist að
halda í rómantíkina heldur virðast þau
ennfremur hafa sömu skoðun á því hvað
sé rómantískt og hvað ekki.