Tíminn - 31.07.1983, Blaðsíða 16

Þar sem
alkóholismi
og lauslæti
eru óþekkt
fyrirbæri
■ Þessi „rutshebahn" var i einum skemmtigarðanna sem ég kom i, og ég
sýndi þá fádæma hugdirfð að fara í hann, og þar með fór ég hringinn
hroðalega, og öskraði beinlínis allt loft úr lungum mér. Sjálfstilling
Kóreumanna er hins vegar slik, að þegar þeir fara í þetta drápsfarartæki þá
gefa þeir ekki frá sér hljóð. Þeir gerðu óspart grín að mér og sumir gerðust
meira að segja svo djarfir, að þeir báðu mig að fara afturi farartækið, svo
þeir gætu séð og heyrt Islendinginn öskrandi, hverju ég að sjálfsögðu
harðneitaði. Tímamyndir- Agnes
hann er 169 metra hár! Aörir leiösögu-
menn sögöu félögum mínum aö Noröur-
Köreumcnn framleiddu sjálfir Volvoana
og Benzana scm í landinu eru! Einn
leiösögumaöurinn vinnur að öðru jöfnu
viö þýðingar úr enska blaðinu Guardian,
og þýðir hann eingöngu íþröttafrcttir,
Hvers konar íþróttafrcttir skyldi hann
svo þýöa yfir á kóreönsku - jú, hann
þýðir þaö sem skrifaö er í Guardian um
norður-kórcanskar íþróttafréttir! Hann
hafði aldrei heyrt minnst á Björn Borg!
Enn einu sinni verö ég aö undirstrika
þaö, að ég segi alls ekki frá þcssum
dæmum til þess að gcra Kórcumenn
hlægilega. heldur til þess að undirstrika
þá staöreynd aö Norður-Kóreumenn
lcggja gífurlega mikið upp úr-að vcra
sjálfum sér nægir. og þurfa ekki aö leita
út fyrir land sitt cftir björgum.
Alkóhólismi
þekkist ekki!
Mér datt í hug. eftir eina kvöldstund-
ina meö Kóreumönnum. hvort ekki væri
hægt aö biöja þá aö taka að sér rekstur
á starfsemi SÁÁ. Ég var í herlegheita-
veislu noröur-kóreanska blaðamanná-
sambandsins, þar sem Insamrótar-
brcnnivín þeirra, rauövín sem líkist
cinna helst portvíni, og norður-kóre-
anskur bjór var veitt af rausnarskap allt
kvöldiö. en ekki sá vín á nokkrum
manni. Brennivínið var vcitt í litlum
kristalstaupum og í hvert sinn scm
skálaö var. þá var stungið út úr glasinu,
og þaö fyllt á nýjan leik. Ég spuröi
sessunaut minn, einn Kóreumannanna,
hvort ekki bæri talsvert á alkóhólisma í
landinu, cn þá var ég ckki farin að 'sjá
drukkinn Kóreumann, gerði það rcynd-
ar aldrei. Kóreumanninum fannst spurn-
ing mín næsta hlægileg. Hann sagðist
einfaldlega aldrei hafa séð drukkinn
Kóreumann, - áfengisvíma stríddi gegn
sögu og menningu þjóðarinnar. Viö
gætum tekiö Kóreumcnn okkur til fyrir-
myndar á mörgum sviðum! Ekki varð
undrunarsvipurinn á andliti sessunautar
míns minni, þegar ég spurði hann hvað
væri gert í tilfcllum, þegar ungarstúlkur
yröu þungaðar, án þess aö vera giftar.
Hann sagðist aldrci hafa heyrt um slíkt
tilfelli og var næsta hneykslaður á svo
siðlausri spurningu, en bætti því við, að
ef slíkt tilfelli kæmi upp, einhversstaðar,
einhvern tíma, þá yrði stúlkunni samtím-
is útskúfað. Ekki vissi hann hvað yrði
um drenginn sem hjálpað hefði til með
verknaðinn!
í bcinu framhaldi af þessum umræðum
spurði ég hvers konar glæpir væru al-
gengastir í Norður-Kórcu og fékk það
svar að það væru cngir glæpir framdir í
landinu. Því væri engin lögregla í land-
inu, einungis umferðarverðir.
Voru þá cngin fangelsi í landinu,
spuröi ég, og fékk þetta óborganlcga
svar: „Það veit ég ekki, - ég er bara
túlkur."!!!
Norður-Kórcumenn virðast því ckki
vera ýkja forvitnir, og ég fékk enn
frekari staðfestingu á því þegar ég spurði
Kim minn, eins og ég kallaði hann alltaf
hvort Kim Jong II væri cina barn Kim II
Sung, því hann svaraöi því til, að það
vissu Kóreumcnn ekki. Hvort Kim Jong
II ætti barn eða börn vissi hann Kim
minn ekki hcldur. Þá rifjaðist það upp
fyrir mér, að það cru ekki nema svona
sex til sjö ár síðan leiðtoginn kæri Kim
Jong II kom fram á sjónarsviðið, fram til
þcss tíma var lciðtoginn mikli einn í
sviðsljósinu, og íbúar landsins vissu
ekkert um tilvist hins kæra, en hann er
nú 41 árs gamall, og faðir hans er 71 árs
að aldri.
Ekki læt ég svo staðar numið að ég
greini ekki frá sýningu þeirri sem um 15
þúsund skólahörn og íþróttamenn héldu
okkur, ráðstefnugestum, á Kim II Sung
leikvanginum. Sú sýriing var, að öllu
öðru ólöstuðu það áhrifamesta sem ég
sá í förinni. Leikvangurinn tekuryfir 100
þúsund manns í sæti, og gegnt heiöurs-
stúkunni, þar sem við sátum, voru börn
úr 21 skóla, sem léku svipaða hluti og
leiknir voru af þrautþjálfuðum íþrótta-
mönnum viö sctningarathöfn Ólympíu-
leikanna í Moskvu 1980-Hvermanekki
Rússneska björninn, þarscm tárin runnu
niður kinnar hans. Börnin settu upp,
með slæðum hin ótrúlegustu listaverk,
svo sem mynd af fjalllendi Kóreu, mynd
af leiðtoganum mikla með börnum borg-
arinnar, mynd af borginni. þar sem
Jucheturninn gnæfði yfiro.fl. o.fl. ogallt
var þetta stórkostlega „show" aðeins
eins konar bakgrunnur fyrir svo frábæra
íþrótta-, dans- og fimleikasýningu á
sjálfum leikvanginum, að mig hreinlega
brestur orðs til þess að lýsa því scm ég
sá. Þessi sýning stóð samtals í tvo tíma,
og það var ekki einn dauður punktur í
allri sýningunni.
■ Þessi mynd er tekin af leiðsögumauni mínum, í Mangyongdae, fæð-
ingarstað Kim II Sung, sem liggur rétt fyrir utan borgina Pyongyang, og
þennan stað heimsækja hundruðir þúsunda íbúa landsins á ári hverju - þeir
fara þangað i eins konar pílagrímsför. Húsið i baksýn, er endurbyggt húsið
sem Kim II Sung fæddist i.
■ Það þarf ekki að fara mörgum orðum um fimi þessara manna, myndin
talar fyrir sig sjálf, en ég bendi þó á manninn sem er í lausu lofti, aftarlega
til vinstri á my ndinni—ástæðu stellingar hans er að f inna i brettinu á torginu,
en þeir voru tveir um að stökkva hvor á sinn endann til skiptis og senda þar
með hinn i loftköstum upp i loftið, og fyrir neðan ekkert nema steinsteypan
— það er beinlínis eins og alls ekki sé gert ráð fyrir því að mönnunum geti
mistekist.
■ Eins konar minikammersveit, - börnin eru frá 5 og upp i 8 ára gömul,
og spila eins og þrautreyndir músíkantar og sú litla fremst söng eins og
primadonna.
■ Þið hljótið að vera sammála mér um töfra kóreanska kvenfólksins.
Annar viðburður sem ég má til með
að minnast örlítið á, er síðasti dagur
okkar í Pyongyang, en þá var öllum í
borginni gefið frí frá vinnu. og allan
liðlangan daginn voru einhvers konar
hátíðahöld, danssýningar, íþróttasýn-
ingar, söngvar, leikir. allt á götum úti.
eða í skemintigörðum. Hundruðir þús-
unda tóku þátt í þessum hátíðahöldum,
og verða þau okkur blaðamönnum áreið-
anlega með öllu ógleymanleg. Um
kvöldið varsvo lokaskemmtun á Kim II
Sung torginu, þar sem þúsundir á þús-
undir ofan dönsuðu og sungu, og þar
vorum við blaðamennirnir teknir í
kennslustund í kóreönskum þjóð-
dönsum og var það stórkostleg
skemmtun.
Mér finnst satt að segja, að ég sé rétt að
byrja á frásögn minni, en sé það samt
sem áður á dálksentímetrunum að ég er
búin með pláss það sem mér er ætlað. Ég
■ Leiðsögumaður minn. Mr. Kim.
hef ekki sagt frá för minni til fæðingar-
staðar Kim II Sung, ég hef ekki sagt frá
sýningu 6 þúsund skólabarna í ráðstefnu-
höllinni, ég hef ekki sagt frá búðarferð-
um rrp'num, sem voru mjög svo spenn-
andi, ég hef ekki sagt frá því þegar ég
reyndi að stinga leiðsögumanninn minn
af, en mistókst, og ég hef ekki sagt frá...
En ég varð auðvitað að velja og hafna,
því hér er um blaðagrein að ræða, en
ekki bók. Ég reyndi að velja þau atriði,
sem ég taldi að gætu varpað einhverju
Ijósi á landið og þjóðina. Mér finnst ég
hafi náð að kynnast lítillega þjóð sem er
einkar vinsamleg, ákaflega holl þjóð-
höfðingja sínum, full kapps að byggja'
upp og þróa land sitt svo fljótt sem auðið
er, áköf í að útbreiða hugmyndafræði
leiðtogans, Juchehugmyndina, - þjóð
sem einlæglega þráir að Suður-Kórea og
Norður-Kórea sameinist á ný í einu
landi, einni þjóð, eftir þrjátíu ára að-
skilnað, en sl. miðvikudag voru 30 ár
liðin frá því Kóreustríðinu lauk. En
samt sem áður, sýnist mér sem margar
eyður séu í þessari kynningu minni af
Norður-Kóreu. Ótalmargt var það sem
ég alls ekki sá, og margt var það sem ég
sá eða var sagt og ég skildi ekki. Það sem
ég ekki skildi, læt ég liggja á milli hluta
- en það sem ég skildi hvað best, var
‘þörfin fyrir þjóðarsameiningu á nýjan
leik.
Burtséð frá ólíkri hugmyndafræði
suðursins og norðursins í Kóreu, þá er
hörmulegt til þess að vita, að þjóð sem
byggir á jafnfornri og rótgróinni menn-
ingararfleifð og þessi þjóð gerir, skuli
skyndilega vera klofin í tvær þjóðir,
fjölskyldur klofnar, vinir aðskildir. Mér
finnst því sjálfsagt að lýsa yfir einlægum
stuðningi við þá sem berjast fyrir samein-
ingu suðursins og norðursins. Þjóðin á
að fá tækifæri til þess að sameinast á
friðsamlegan hátt, án íhlutunar utanað-
komandi afla, og síðan ætti þjóðin að fá
frið til þess að ákveða sitt framtíðarþjóð-
skipulag, án þess að stórveldin væru með
puttana í slíkri ákvarðanatöku.
Að lokum þetta: Hver og cinn sem fær
tækifæri til þess að heimsækja þetta
mjög svo sérstaka land, ætti að nýta það
tækifæri. Þetta tækifæri var einstakt fyrir
mig, og er ég sannfærð um að svo verður
einnig með aðra. Landið cr svogjörólíkt
okkar eigin landi, og þjóðskipulag allt,
að það er ómetanlegt tækifæri að fá að
kynnast því að eigin raun. Þar að auki er
gestrisnin og höfðingskapur Norður-
Kóreumanna slíkur, er þeir taka á móti
gestum, að öðru eins hef ég aldrei
kynnst, enda leið mér þennan ævintýra-
tíma sem ég hefði gengið beint inn í
Öskubuskuævintýrið, og var ég þá ekki
í hlutverki einnar systranna, heldur
Öskubusku sjálfrar! Það er því vel við
hæfi að niðurlagsorð greinarinnar verði
þessi - Norður-Kóreumenn: Kom sa mi
da.