Tíminn - 06.08.1983, Qupperneq 2

2-
LAUGARDAGUR 6. ÁGÚST 1983
■ „Þessi tölvustýrði rennibekkur er sennilega eitt fullkomnasta verksmiðjutækið á sínu sviði á íslandi," sagði Finnbogi
Bernódusson vélsmiður í Bolungarvík.
■ „íslendingar búa yfir mjög mikilli
tækni og vinnuþekkingu varðandi
málmsmíðar. Næðu markaðirnir saman
og menn færu að hugsa af alvöru uin
þessa hluti er ég viss um að hægt væri að
fjölga mönnum hérna í járnsmiðastétt-
inni um jafnvcl allt upp í 60%, einungis
vegna smíða í þjónustu við fiskveiöarnar
og fiskvinnsluna. Til þessa hefur nær allt
scm þessar grcinar þurfa verið flutt til
landsins, bæði vegna þess hve hin er-
lenda þjónkun er rík í hugum okkar og
þess að of fáir hafa næga trú á eigin getu.
Ég hef þá trú að gjaldeyrismálum okkar j
væri betur komiö ef menn hugsuðu
meira um þcssa liluti." Það er Finnbogi
Bernódusson, vélsmiður í Bolungarvík
sem svo mælir. Hann er einn af eigend-
um vélsmiðjunnar Mjölnis hf. þar á
staðnum.
Menn gefa ekki
akkerisfestar í jólagjöf
Væntanlega er þá nóg að starfa hjá
Mjölni.
„Það hefur verið meira en nóg að gera
í sumar - hefur vantað fleiri menn í
smiðjuna. Það er auðvitað mest að gera
á sumrin - þá koma hingað skip alls
staðar að af landinu. T.d. hefur verið
mikið að gera í þjónustu við rækjubátana
í sumar og mikiö verið um aðkomubáta
sem þurfa á alls konar þjónustu að
halda. Það er leitað til okkar á öllum
tímum sólarhringsins og við höfum jafn-
vel orðið að vísa mönnum frá vegna þess
að við höfum ekki annað verkefnunum.
Hins vcgar hafa staðið hér yfir lagfæring-
ar á höfninni þannig að maður hcfur
ekki getað haft hér neina langlegusjúk-
linga viö bryggju. Yfir veturinn gctur
vcrið rólegra m.a. vcgna þess hve þá
getur veriö crfitt að koma verkefnum að
og frá staðnum vegna snjóþyngsla, þó
s.l. vetur slái þar auðvitað öll met. Og
jólamánuðirnir eru eðlilega rólégastir -
menn gcfa ckki akkerisfcstar í jólagjöf."
Hjá okkur cins og
læknunum
- Er þaö ekki þannig í þessari stétt að
mest er að gcra hjá ykkur þegar óhöppin
clta aðra?
„Það cr hjá okkur eins og læknunum
og jafnvel prestunum - sé mikið um
vcikindi, þá hafa læknarnir mikið að
gera."
Umboöin hafa tangarhald
á mönnum
- I hverju felast verkefnin helst?
„Við framlciðum ciginlega allan fj.
Við erum nú búnir að fá okkur tölvu-
stýrðan rennibekk og fleiri tæki og
getum því tckið að okkur alls konar
smáhlutaframleiðslu, m.a. í fiskvinnslu-
vélar og önnur tæki. í vetur vorum við
t.d. mcö stórt verkefni fyrir rækjuverk-
smiöjurnar, sem hingað til hefur verið
sent út til Bandaríkjanna með ærnum
tilkostnaði og unniö þar að mcstu. Þar
er um að ræða kefli, sem ganga úr sér
og þarf aðrcnnaupp. Nokkrirkílómetrar
af slíkum keflum eru hér í gangi árlega.
Fjöldinn allur af slíkum verkefnum
liggur fyrir tánum á okkur hér á landi,
en fáir vilja prófa að nýta þau tækifæri.
Þarna koma umboðin líka sterkt inní
- þau hafa tangarhald á þeim sem
kaupa af þéim. Það er líka svo þægilegt
að flytja bara inn alla hluti og umboös-
mennirnir hafa alltaf sín 50% fyrir. þó
oft á tíðum liggi þeir ekki nema meö
lítið brot af þeim varahlutum sem mcnn
vantar og þeir verði því að bíða svo og
svo lengi eftir þeini. Að niínu áliti höfum
við ckkert mcð öll þessi umboð að gera.
sem cru þarna á Reykjavíkursvæðinu og
jafnvel farin að teygja sig út um all;
land."
Oft helmingi ódýrara
frá okkur
en erlendis frá
- Standist þið þá verðsamkeppnina?
Segir ekki almannarómur að «11 fram-
lciðsla sé svo dýr á Islandi?
,.í mörgum tilvikum erum við með
vcrðið um helmingi fyrir neðan það sem
hlutirnir kosta keyptir erlendis frá. Sem
dæmi get ég nefnt öxla sem við smíð-
uðum í jarðýtu, sem frá okkur kostaði
um 25 þús. kr. með söluskatti og öllu. 1
umboðinu átti hann að kosta rúmar 50
þús. kr., auk þess sem 3ja til 5 vikna bið
hefði verið eftir honum að utan. Við
buðum líka 70 þús. kr. í smíði á hásingu
úr stáli undir ámokstursskóflu og stóð-
umst það verð vel, auk þess sem ekki
liðu nema 7 dagar frá því verkið kom til
okkar og þar til grafan var komin í gang.
Innflutt átti stykkið að kosta um 120 þús.
kr. - smíðað úr steypujárni, sem ekki
hefur reynst nógu gott efni. Jafnframt
hefði það kostað um 5 vikna bið.
Ég leyfi mér líka að fullyrða að við
höfum t.d. smíðað öxla i' malarhristivél-
ar, úr betra efni en innfluttir. Og yfirleitt
hafa menn fengið 3 slíka hjá okkur fyrir
verð tveggja innfluttra. í slíkum verkum
er efniskostnaðurinn tiltölulega lítill en
vinnuþátturinn stór, þannig að þetta er
jafnframt töluvcrður gjaldeyrissparnað-
ur.“
Óskaplegt að sjá vélum
kastað vegna þess að
varahluti vantar
- Og þú telur svona verkefni víða að
finna?
„Það er alveg gífurlegur innflutningur
til landsins á hlutum sem hægt væri að
framleiða hér heima. Okkur finnst t.d.
— Viðtal vid
Finnboga
Bernódusson
vélsmid á
Bolungarvík
um ýmislegt
sem betur
mætti fara
alveg óskaplegt að sjá allar þær vélar
sem liggja ónotaðar hingað og þangað í
kringum frystihúsin - hefur bara verið
kastað þar af því að ekki hafa fengist í
þær varahlutir og þessháttar. Okkur sem
höfum orðið að lifa á þvi sem við höfum
getað aflað okkur þykir alveg svakalegt
að horfa upp á þetta en því miður er
þetta svona.
Við höfum verið að kynna okkur
hvaða efni eru notuð í þessa hluti og
erum komnir í samband við ýmsa efnis-
framleiðendur. Við getum því tekið að
okkur margs konar stykkjaframleiðslu
og reynum að leggja okkur fram um að
ftska upp þá hluti sem menn vantar og
vinna þá í samvinnu við þá menn sem
reynslu hafa og þekkingu á því hvernig
þeir geta bestir orðið. Hins vegar er sá
galli á samvinnu við þá aðila sem þurfa -
að nota hlutina. að þeir eru mjög gjarnir^
á að koma til okkar á síðustu stundu. Þeir
eru kannski búnir að panta hlutina hjá
öðrum, sem síðan bregst, og vilja fá þá
í hvelli. Þá getur hist svo á að allar
vélar hjá okkur séu tepptar í öðru þá
stundina. Jafnframt eru þá kannski
pöntuð aðeins örfá stykki, þó vitað sé að
tugi eða hundruð slíka þarf að nota yfir
árið. Þetta gerir málin bæði erfiðari og
það sem smíðað er verður dýrara. Það
er jafnmikil vinna að stilla vélarnar til að
búa til 5 stykki og t.d. 500.“
Landinn er að sækja
í sig veðrið
- Ég frétti aö þú værir nýkominn
erlendis frá af sýningu á fiskvinnslutækj-
um og fleiri maskínuin?
„Við förum alltaf á svona sýningar og
fylgjumst með því sem nýjast kemur á
markaðinn hverju sinni. Og ég verð að
segja eins og er, að landinn er virkilega
að sækja í sig veðrið. Það er ekki nálægt
því eins langt bil á milli okkar og
erlendra framleiðenda núna og það var
fyrir aðeins tveim árum, að ég tali nú
ekki um fyrir svona fjórum árum síðan.
Það er því vissulega gaman að fylgjast
með þessari þróun núna að undan-
förnu.“ - HEI
3^
Sumargetraun
Tímans:
Getraunaseðill III
■ Er nú komið að þríðja áfanga i hinni glæsilcgu sumargetraun Timans. Eins og
lesendur muna var íýrst dregið 16. júlí uni ferð fyrir tvo til Rimíni og dvöl þar í
þijár vikur. 15. júlí var dregið um viðleguútbúnað, hiistjald með öllu, frá Sportval.
Að þessu sinni verður dregið 19. ágúst. Sá heppni hlýtur í verðlaun ferð fyrir tvo til
Amsterdam með Ferða.skrifstofnnni Sögu.
Fyrirkomulag sumargetraunarinnar er hið sama og áður. Verður getraunascðill-
inn birtur alla laugardaga fram til 19. ágúst n.k., og cinnig þriðjudaginn 16. ágúst.
Aðcins þcir sem eru skuldlausir áskrifcndur þcgar drátturinn fer fram gcta tekið
þátt í gctrauninni.
Drcgið vcrður í fjórða og síðasta áfanga sumargctraunarinnar 16. septemhcr n.k.,
cn þá verður vinningurinn húsbúnaðaníttckt frá JE-húsinu.
Hvaða borg hefíir verið köUuð
„Feneyjar norðursins“?
□ Reykjavík
i
□ Amsterdam
□ Kulúsúk
□ Óðinsvé
Nafn...............................................Nafnnúmer.................... .
Heimilisfang.....................................................................
ED Ég er áskrifandi að Tímanum Q] Ég vil gerast askrifandi að Tímanum