Tíminn - 23.02.1986, Blaðsíða 17

Tíminn - 23.02.1986, Blaðsíða 17
Sunnudagur 23. febrúar 1986 Tíminn 17 7 GULUBETRIL Umsjón Þórmundur Bergsson og Heimir Bergsson Breytinga að vænta á áhugamannareglum Ólympíuleikanna: Atvinnumenn með - Alþjóðaólympíunefndin mun sennilega aflétta reglum um áhugamennsku seinna á þessu ári Diego Armando Maradona þénar milljónir á knattspyrnuleik sínum. Spil- ar hann á næstu Ólympíuleikum? þykkja tillögu um afnám áhuga- mannalaganna er spor í rétta átt. „Við viljum hætta þessari hræsni og láta bestu íþróttamenn heimsins keppa á Ólympíuleikum," sagði einn af talsmönnum Alþjóðaólympíu- nefndarinnar fyrir skömmu. Það er öllum Ijóst að dulbúin áhuga- mennska þrífst vcl í sumum löndum og þá sérstaklega hjá Austurblokk- inni. Þá er það orðin krafa stóru sjónvarpsstöðvanna að allar tiltækar stjörnur mæti á leika eins og Ólymp- íulcika. Þctta vilja sjónvarpsstöðv- arnar vegna þess að auglýsendur beita þrýstingi sínurn á þær og án auglýsinga væri ckkert sjónvarp og þá væri engin spcnna nc dollarar i kringunt Ólympíuleika. Þannigvirk- ar kerfið í hciminum í dag og því verðurekki breytt á næstunni. Eins og staðan er í dag þá ráða forráðamenn hinna ýmsu íþrótta miklu um þaö hvorl atvinnumenn fái að taka þátt á ÓL. Þannig munu for- ráðamenn knattspyrnunnar ekki gera neinn greinarmun á áhuga- mönnum og atvinnumönnum. Það kom fram á ÓL í Los Angelcs þar sem knattspyrnuliöin sem þar kepptu voru skipuð atvinnumönnum jafnt sem áhugamönnum. Atvinnu- mennska hcl'ur aldrei verið viður- kennd í Austantjaldslöndunum og hcfur þaðgjarnan valdiö dcilum þeg- ar toppmenn þessara ríkja hafa mætt á ÓL á meðan aðrar stjörnur hafa setið heima lyrir að þiggja pcninga fyrir íþróttir sínar. Ríkið styrkir íþróttamenn Austantjaldslandanna svo dyggilega að telja má þá til at- vinnumanna cn það hefur þó aldrei verið gert. Nú scr sem sagt fyrir endann á áhugamannarcglunum á Ólympíu- leikunum og búast má við cnn mcira spennandi lcikjum í framtíðinni cf pólitíkin eyðileggur ckki fyrir. stjörnur eins og Diego Maradona knattspyrnumaður, íshokkístjarna Kanadamanna, Wayne Gretzky og tennisstjarnan Ivan Lendl allir geta tekið þátt í ólympíuleikunum við hliðina á áhugamönnum frá íslandi og öðrum smáríkjum. Þessar reglur koma til með að gilda um bæði sum- ar- og vetrarólympíuleika og munu þær ryðja í burtu þeim vandræðum sem skapast hafa þar sem hátt- launuðum atvinnumönnum hefur verið meinuð þátttaka á meðan hátt- iaunaðir „áhugamcnn" hafa getað hækkað laun sín enn meir eftir góða frammistöðu á leikunum. Þessar reglur myndi því koma í veg fyrir það sem t.d. gerðist á ÓL í Savajevo þar sem Ingemar Stenmark sktðakappa frá Svíþjóð var meinuð þátttaka vegna atvinnumennsku en stuttu síð- ar þá keppti Carl Lewis á ÓL í Los Angeles fyrir mikla peninga og jók frekar tckjur sínar eftir að hafa unn- ið til fernra gullverðlauna. Það er dálítið skemmtilegt að vita til þess að sá sem fyrstur fékk að kenna á reglunum um áhuga- mennsku á ÓL var líka fyrsta stór- stjarna Ólympíuleikanna. Sá hét Jim Thorpe og var bandarískur indjáni sem vann til gullverðlauna í tugþraut og fimmtarþraut á ÓL í Stokkhólmi árið 1912. Thorpe var að skila gull- verðlaunum sínum árið eftir vegna þess að hann fékk borgaða 60 dollara fyrir að spila amerískan hornabolta. Fjölskyldu Thorpe var síðan skilað gullverðlaununum 70 árum síðar. Á síðustu árum hefur það enn farið vaxandi að „áhugamenn" hafa feng- ið borgaða peninga fyrir auglýsinga- samninga og fara þeir peningar gjarnan „undir borðið". Áhuga- mennskan er að líða undir lok. For- ráðamenn Ólympíulcikanna hafa gert sér þetta Ijóst og það að sam- Það lítur nú út fyrir að síðasta víg- ið sem hugmyndafræði Ólympíuleik- anna er byggð á muni falla innan skamms. Hér er átt við áhuga- mennskuna. í október mun Al- þjóðaólympíunefndin taka fyrir til- lögu um að leyfaöllum íþróttamönn- um þátttöku á Ólympíuleikum - jafnt áhugamönnum sem atvinnu- mönnum. Talið er víst að tillaga þessa efnis verði samþykkt. þar með mun Alþjóðaólympíunefndin viður- kenna þá staðreynd að auglýsinga- gildi nútímaíþrótta er svo mikið að gegn því verður ekki staðið. Um leið hverfur sú mikla ólympíuhugsjón sem Pirre de Coubertin barón setti Alþjóðaólympíunefndinni fyrir 90 árum um að aðeins áhugamenn fengju að taka þátt í Ólympíuleik- um. Samþykkt þessarar tillögu yrði því mesta breyting sem Ólympíu- leikar nútímans hafa gengið í gegn um. Ef nýju regiurnar verða sam- þykktar, sem allt bendir til, þá munu Wayne Gretzky hinn stórsnjalli íshokkýleikmaður frá Kanada getur spil- að á ÓL ef nýju reglurnar verða samþykktar. Hér er hann á fullri ferð með liði sínu Edmonton Oilers. Batillus var 414 metrar, eða 33 metrum lengri en Empire State byggingín, sem hér sést. Skyndilega voru nú til hundruð olíuskipa, sem engin þörf var fyrir. Risaskip eins og Batillus urðu óhagkvæm, þar sem þau voru of stór fyrir diselvélar og varð að knýja meðgufutúrbínum. En túrb- ínurnar þurftu meira eldsneyti en diselvélarnar. Batillus þurfti 250 tonn af olíu á dag, til þess að kynda tvo gufukatla sína. - en það er þungi lítillar flutningajárnbrauta- lestar. Þegar olíukreppan náði há- marki var olíukostnaður Batillusar því orðinn 1.8 milljónir ísl. króna á dag. Þessu stóð útgerðin ekki undir. Því tóku skipaeigendur það til bragðs að leggja bestu og nýjustu skipunum í nokkur ár í von um að ástandið batnaði, olían lækkaði í verði og flutningarnir yrðu arðbær- ir á ný. í ársbyrjun 1985 voru til um hundrað risaolíuskip sem gátu bor- ið hvert 300 þúsund lestir og þaðan af meira. Um þriðjungur lá við fest- ar í aðgerðaleysi. í Kóreu og í Japan spruttu upp fyrirtæki sem tóku að sér að annast þessi skip með því að brciða yfir vélabúnað þeirra og ræsa túrbín- urnar öðru hverju, svo þær ryðg- uðu ekki. En á síðustu mánuðum ársins 1985 hætti flestum útgerðar- forstjórum að lítast á að ástandið batnaði mikið og í október til nóvember sl. voru 23 skip seld til niðurrifs, skip sem til samans gátu borið um átta milljónir lesta. Tap eigendanna var vitanlega gífurlegt. Eitt sinn hafði Shell greitt 100 millj- ónir dollara fyrir smíði Batillusar, en nú keyptu brotajárnssalarnir hann fyrir aðeins 7.5 milljónir doll- ara. Þar frá dragast 1.5 milljón dollara fyrir að koma skipinu í höfnina þar sem því á að tortíma. Ferðin frá Noregi til Austur- landa fjær hefur tekið fjóra mán- uði. Dráttarskip dregur það í þús- und metra löngum dráttarvír með hraða sem er aðeins tíu kílómetrar á klukkustund, eða hraða hjól- reiðamanns. Nú fyrir mánaðarlokin kemur skipið loks til Pusan í Suður-Kór- eu. Þá munu verkamenn frá „Dong Tut“ stálverinu hefjast handa og höggva það og logsjóða niður í smástálbita. Þeir verða bræddir upp og notaðir á ný til skipasmíða. H

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.