Tíminn - 14.06.1986, Side 17

Laugardagur 14. júní 1986
Tíminn 17
Evgení Barbukho:
Hvað lögðu Varsjárbandalags-
löndin til við Vesturlönd?
Þann 11. júní sl. varskýrt frá því í vestrænum blöðum og þará meðal hinum
íslensku, að líklega yrðu settar fram tillögur á sviði afvopnunar á fundi
aðildarlanda Varsjárbandalagsins ■ Búdapest. Satt að segja komu fram nýjar
tillögur (og það verður ekki hægt að segja annað en hin vestræna pressa sé
spámannlega vaxin X í hverju er megininnihald þeirra og inntak fólgið í stuttu
máli?
Varsjárbandalagslöndin sam-
þykktu í Búdapest ávarp til NATO-
landanna og allra annarra landa í
Evrópu, þar sem lagt var til að
samþykkt yrði áætlun um fækkun í
herjum og niðurskurð hefðbundinna
vopna í Evrópu. Þetta er í raun
áætlun um árangursríkt öryggiskerfi
á álfunni.
Á okkar öld er litið æ meir á
sköpun öryggis sem pólitískt verk-
efni, sem aðeins verður framkvæmt
eftir pólitískum leiðuni fremur en
hernaðarlegum. Burtséð frá því að
fjarlægja gereyðingarvopn úr vopna-
búrum þjóðanna eins og Sovétríkin
hafa áður lagt til, ættu nú herir og
hefðbundin vopn að vera það sem til
umræðu er milli hinna tveggja hern-
aðar- og stjórnmálabandalaga.
Það sem á að fækka og skera niður
eru allir þættir í landher og taktískar
árásarflugvélar Evrópubandalag-
anna og samsvarandi hergögn
Bandaríkjanna og Kanada, sem hafa
verið sett upp í Evrópu. Einnig á að
fækka kjarnorkuvopnum sem draga
allt að 1000 km.
Það landsvæði sem niðurskurður-
inn nær til: Öll Evrópa frá Atlants-
hafi til Úralfjalla.
Þak skal vera það sem gagnkvæmt
samkomulag næst um, jafnvægi skal
ríkja á sem minnstu hernaðarstigi án
þess að öryggi nokkurs skaðist.
Fyrsta stig: Fækkað skal í einu um
100.000 - 150.000 menn beggja
vegna á einu ári eða tveimur. Var-
sjárbandalagið er reiðubúið til að
halda áfram verulegri fækkun þegar
á eftir.
Þau áhrif sem fækkunin hefur er
að í upphafi síðasta áratugar aldar-
innar mun hafa fækkað í landher og
taktískum flugvélum fækkað í hern-
aðarbandalögunum tvcim í Evrópu
um fjórðung.
Tiltölulega séð þýðir þetta hálfa
milljón manna beggja vegna.
Þetta hefði í för með sér þær
skuldbindingar að allir. sem undir-
rita samkomulag um að fækka í
herjum og fækka vígbúnaði, taka á
sig þá skuldbindingu að fjölga ekki
samsvarandi þáttum utan þess
svæðis, sem niðurskurðurinn nær til.
Ráðstafanir til að draga úr hættu
á gagnkvæn.ri árás. Þarna er lagt til
að semja um verulegan niðurskurð í
upphafi á taktískum árásarflugvél-
um beggja aðila, um fækkun í her-
deildum í orrustulínu bandalag-
anna og um skipti á nákvæmari
upplýsingum meðan á æfingum
stendur. Svæði án kjarnorkuvopna
og efnavopna, en Varsjárbandalagið
styður að slíkum svæðum verði kom-
ið á fót, gætu stuðlað að trausti og
öryggi í Evrópu.
Eftirlit með niðurskurði vfgbún-
aðar og fækkun í herjum gæti verið
bæði eftir tæknilegum leiðum í
hverju landi fyrir sig og samkvæmt
alþjóðlegu eftirliti, þar með töldu
eftirliti á staðnum. Það er einnig
ráðlegt að fylgjast með hernaðarað-
gerðum þeirra herdeilda sem eftir
verða.
Allar þessar tillögur væri hægt að
ræða frekar á öðru stigi ráðstefnunn-
ar um ráðstafanir til að byggja upp
öryggi og traust í Evrópu. Jafnframt
væri hægt að ræða þær núna á
sérlegum fundi allra Evrópuland-
anna, Bandaríkjanna og Kanada.
Hernaðarkenningar eru ekki
minnsti þátturinn í mati á raunveru-
legum fyrirætlunum stjórnmála- og
hernaðarbandalaga. Það er kominn
tími til að skoða þær nákvæmlega.
Varsjárbandalagslöndin aðhyllast
eingöngu varnarkenningu - þau eiga
enga aðra. Það er lagt til að rutt
verði úr vegi þeirri tortryggni, sem
hefur hlaðist upp gegnum árin.
Hinar nýju tillögur Varsjárbanda-
lagslandanna eru verulegt framlag
til sovésku áætlunarinnar um kjarn-
orkuafvopnun.
Sameiginleg yfirlýsing ráðstefnu
liinnar pólitísku ráðgjafanefndar
Varsjárbandalagslandanna sýnir
einnig að þau eru reiðubúin til að
vinna mcð öðrum löndum við að
leysa eftirfarandi verkefni til að
hægja á vígbúnaðarkapphlaupinu:
Binda enda á kjarnorkuvopnatil-
raunir og jafnhliða að taka skref í átt
til kjarnorkuafvopnunar, eyðileggja
algerlega á gagnkvæmum grundvelli
meðaldrægar eldflaugar Sovétríkj-
anna og Bandaríkjanna í Evrópu að
því tilskildu að Bretland og Frakk-
land bæti ekki við samsvarandi
kjarnorkuvopn sín og að Bandaríkin
láti ekki kjarnorkueldflaugar sínar
öðrum löndum í té, að ná sérlegu
samkomulagi á viðræðum Sovétríkj-
anna og Bandaríkjanna um kjarn-
orkuvopn og geimvopn, þar sem
tekið væri tillit til hagsmuna beggja
aðila og allra annarra ríkja, að
afnema á þessari öld framleiðslu-
grundvöll kemískra vopna.
...Það virðist erfitt eftir þennan
lestur að mótmæla því, að Varsjár-
löndin hafa enn einu sinni lagt til við
Vesturlönd raunhæfar leiðir til að
draga úr spennunni á alþjóðavett-
vangi,sem er afar brýnt verkefni.
Allar þessar tillögur væri hægt að
ræða frekar á öðru stigi ráðstefnunn-
ar um ráðstafanir til að byggja upp
öryggi og traust í Evrópu.
Evgcní Barhukho,
yfírmaður APN á Islandi,
Reykjavík 11. júní 1986
Málverkasýning Mattheu Jónsdóttur stendur nú yfir í vinnustofu hennar að Digranesvegi 71, Kópavogi. Matthea
hefur áður haldið níu cinkasýningar og tekið þátt í fjölda samsýninga erlcndis.
Á sýningunni eru 90 olíuinyndir auk fácinna vatnslitamynda.
Matthea segist hala málað myndirnar sem sýndar eru á síðastliðnunt þremur áruni og sæki hún hugmyndir að þeim
í umhverfi sitt.
Sýningin er opin kl. 14-22 laugardag og sunnudag.
Útsölustaðir:
Kaupfélögin um
land allt. Sambandið
byggingavörur, Suðurlands-
braut 32.
Umboð:
Verslunardeild
Sambandsins
1
yp
QluggaKarmar
opnanleg fög
Útihurðir - Svalahurðir
Rennihurðir úr timbri eða áli
Bílskúrshurðir
BílsKúrshurðaiJárn
Sólhýsi - Qarðstofur
úr timbri eða áli
Gluggasmiðjan S“20°
St. Jósefsspítali
Landakoti
Saumakonu vantar nú þegar. Sumarafleysingar
koma til greina. Upplýsingar í síma 19600 / 209.
Kennarar
Kennara í eina og hálfa stöðu vantar við Grunn-
skóla Bæjarhrepps Borðeyri, Hrútafirði.
Upplýsingar veita skólastjóri í síma 95-1126 og
skólanefndarformaður í síma 95-1117.