Tíminn - 17.09.1987, Blaðsíða 11

Fimmtudagur 17. september 1987
Tíminn 11
SAMVINNUMAL
Ljós með þrefalda endingu
Hreinlæti
er okkar fag
Við verðum með bás C6 á
sjá va rú tvegssý n i ng u nn i.
Hikaðu ekki við að hafa
samband til að fá nánari
upplýsingar um
hreinsiefni okkar og
þjónustu.
USmHF
Jámhálsi 2 Sími 83266 110 Rvk.
Pósthólf 10180
(Tímamynd BREIN.)
Önnur nýjung frá Luma eru svo
litlar Ijósröraperur, sem meö ein-
földu millistykki eru til þess ætlaðar
að skrúfast í venjuleg perustæði.
Hann var greinilega dálítið stoltur af
þessari nýju framleiðslu, sem hann
sagði geta sparað mikið rafmagn. Til
dæmis sagði hann að 13 vatta slík
Ijósrörapera, sem entist í 6000
klukkustundir, gæfi sama ljósmagn
og 75 kerta pera af gömlu gerðinni,
sem vitaskuld sparar mikið rafmagn.
Þessar nýju perur sagði hann að
hefðu verið seldar í Noregi og Finn-
landi í um það bil eitt ár, og verið
væri að byrja að selja þær í Þýska-
landi og vonandi einnig hér.
Kvikasilfur í rafhlöðum
Hann gat þess einnig í samtalinu
að nú væru að taka gildi ný lög í Sví-
þjóð varðandi svo nefndar alkalískar
rafhlöður sem við þekkjum vel hér
heima. í þeim mun vera margfalt
magn af kvikasilfri á við það sem ger-
ist í hefðbundnum rafhlöðum, og
samkvæmt nýju lögunum á nú að
skila öllum alkalískum rafhlöðum
aftur inn til eyðingar eftir notkun.
Þetta byggist á því að kvikasilfur
mun ekki eyðast í náttúrunni og
vegna umhverfisverndarsjónarmiða
eru menn uggandi út af þessu.
Að því er hann sagði hefur Luma
brugðist við þessu með því að selja
svo nefndar umhverfishollar raf-
hlöður sem innihalda aðeins örlítið
brot af því kvikasilfri sem er í hinum.
Þetta gerir Luma í samstarfi við
WWF (World Wildlife Fund) og
undir pandabjarnarmerki þeirra sem
margir þekkja. Sem góður sölumað-
ur gat hann þess að alkalískar raf-
hlöður væru tvöfalt dýrari en panda-
bjarnarrafhlöður þeirra, en líftíminn
væri þó aðeins 20% lengri. Þessar
rafhlöður hafa þó ekki verið seldar
hingað til lands, hvað sem verður.
Baristvið einokun
Annars er Luma elsta iðnfyrirtæki
sænskra samvinnumanna og eitt af
þeim öflugari. Það er nú rekið af
dótturfyrirtækinu KF industri, en
undir það heyra ein níu stór iðnfyrir-
tæki samvinnumanna i Svíþjóð.
Verksmiðjan Luma var stofnsett
árið 1930 og átti sér í byrjun litríka
sögu. Á þeim tíma var rafvæðing í
Svíþjóð að hefjast, en öll framleiðsla
á ljósaperum í landinu var hins vegar
í höndum einokunarhrings sem gætti
þess vandlega að halda verðinu uppi.
( byrjun kostaði það sænsku sam-
vinnufélögin því harða baráttu að út-
vega sér hráefni til að hcfja fram-
leiðslu á ljósaperum, sem væru það
ódýrar að almenningur hefði ráð á að
kaupa þær.
í dag selur Luma mikið í heildsölu
til verslana, en þó er fyrirtækið ekki
síður virkt í sölu til iðnfyrirtækja og
opinberra aðila. Mikið af fram-
leiðslu þess er flutt út, fyrst og fremst
til Norðurlanda og Mið-Evrópu.
-esig
Þar sem ítrasta
hreinlætis er krafist
í hartnær sex áratugi hefur Sápugeröin Frigg framleitt
hreinsi- og sótthreinsiefni fyrir fiskvinnslu og sjávarútveg,
kjötiönaö, mjólkuriönaö og allan annan matvælaiönaö.
Á þessum áratugum hafa efnaverkfræöingar okkar lagt
mikla áherslu á aö þróa nýjar tegundir hreinsi- og
sótthreinsiefna til notkunar í þessum atvinnugreinum.
Hjá fyrirtækinu starfa tveir reyndir efnaverkfræðingar.
Það hefur kostaö mikla vinnu og hugvit, því miklar kröfur
eru geröar til fullkomins hreinlætis í þessari framleiöslu.
Þessum kröfum höfum viö mætt með stööugri vöruþróun
í fullkominni rannsóknarstofu, ásamt nánu samstarfi við
viðskiptavini.
Sápugerðin Frigg getur nú boðið upp á tugi mismunandi
hreinsi- og sótthreinsiefna, sem eru vel til þess fallin aö
leysa hin margvíslegustu og sérhæföustu hreinsunar- og
sótthreinsunarvandamál nútíma fiskvinnslu og alls annars
matvælaiönaöar.
Hikaöu ekki viö aö hafa samband viö okkur til að fá nánari
uþplýsingar um hreinsiefni okkar og þjónustu.
Hreinlæti er okkar fag
.........
Lyngás 1, 210 Garðabær, sími 651822
D
Hér á landi var staddur á dögunum
sænskur maður, Roland Magnusson,
sem er sölustjóri hjá fyrirtækinu
Luma í Karlskrona í Svíþjóð. Þetta
er samvinnufyrirtæki, í eigu sænska
samvinnusambandsins KF eða nánar
til tekið dótturfyrirtækis þess KF
Industri AB. Ég hitti hann að máli og
fékk hann til að segja mér örlítið frá
starfsemi Luma og nýjungum sem
þar eru á ferðinni.
Öll þekkjum við ljósaperur, en
ekki vissi undirritaður það fyrr en í
þessu samtali að venjuleg slík pera
hefur líftíma sem svarar eitt þúsund
klukkustundum. Nú hefur Luma
hins vegar farið út í tilraunir, og ár-
angurinn er sá að komin er á mark-
aðinn hjá þeim ný gerð af perum sem
eiga að geta enst heila 3500 klukku-
tíma.
Hið sama hafa menn þar einnig
gert að því er varðar Ijósrör eða flúr-
ósent perur. Venjulegur líftími
slíkra tækja er um 9000 stundir, en
Roland Magnusson sölustjóri hjá Luma í Svíþjóð.
nú er Luma með á boðstólum ljósrör
sem endast heilar 27000 stundir.
Ég spurði Roland Magnusson
hvort það væri ekki óhagkvæmt frá
sjónarhóli fyrirtækisins að framleiða
svo endingargóða vöru og hvort hún
væri þá ekki fljót að metta markað-
inn. Hann brosti við og sagði að það
gæti svo sem átt við risana í grein-
inni, en þeir hjá Luma væru ekki svo
stórir að þeir þyrftu að vera hræddir
við slíkt.
Dýrtað skipta umperur
Þessar nýj u perur væru eins og gef-
ur að skilja heldur dýrari en hinar, en
það sem viðskiptavinurinn hagnaðist
á í þessu sambandi væri minni kostn-
aður en ella við að skipta um perur.
Á venjulegum heimilum væri þetta
kannski ekki mikið atriði, en þegar
verið væri að tala um stofnanir eins
og sjúkrahús og verksmiðjur, þar
sem hátt væri til lofts, erfitt að kom-
ast að ljósum, eða kannski mikilvægt
að losna við að valda sjúklingum
ónæði, þá gæti þetta skapað verulegt
hagræði.
Það er Verslunardeild Sambands-
ins sem fer með umboð fyrir Luma
hér á landi. Roland Magnusson var
hér þeirra erinda að ræða við menn
þar um sölu á þessum vörum, og er
áhugi þar á því að fara út í kynningu
á þeim fyrir stofnanir og fyrirtæki hér
á landi á næstunni.
„Strandid“ í
skólaútgáfu
Komin er út hjá Iðnskólaútgáf-
unni ný skólaútgáfa á Strandinu eftir
Hannes Sigfússon. Eiríkur Brynj-
N51fsson, fjölbrautaskólakennari, sá
um útgáfuna sem gefin er út í
kiljuformi.
Strandið segir frá örlagaríkum
atburðum þegar erlent oh'uskip
strandaði við Reykjanesvita árið
1951. Hinn raunverulegi atburður er
þó ekki annað en bakgrunnur sög-
unnar. Rithöfundurinn sem gegnir
stöðu vitavarðar segir söguna og
leggur út af henni og lesandinn
kynnist honum og hugðarefnum
hans. Höfundur hefur einnig „aðra
og geigvænlegri atburði“ í huga.
Þessi útgáfa er gerð efir frumút-
gáfunni en nokkrar orðalagsbreyt-
ingar eru gerðar á textanum í samráði
við höfundinn.
í formála er gerð grein fyrir sög-
unni og höfundinum í stuitu máli. Hannes Sigfússon.
Verkefni fylgja en varast er að gefa
nemendum of ítarlegar upplýsingar.
Sömuleiðis fylgir skrá yfir rit Hann-
esar Sigfússonar og um ritdóma og
annað sem birtist um strandið í
dagblöðum og tímaritum. Tilvalið
er fyrir kennara, sérstaklega á Suð-
ur- og Vesturlandi, að fara í vett-
vangsferðir með nemendur sína á
söguslóðir.