Tíminn - 31.10.1987, Qupperneq 4

4"Tíminn
Laugardagur 31. október 1987
Launasjóður
rithöfunda
Auglýsing frá Launasjóði rithöfunda
Hér með eru auglýst til umsóknar starfslaun fyrir
árið 1988 úr Launasjóði rithöfunda samkvæmt
lögum nr. 29/1975 og reglugerð gefinni út af
menntamálaráðuneytinu 19. október 1979.
Rétt til greiðslu úr sjóðnum hafa íslenskir rithöfund-
ar og höfundar fræðirita. Heimilt er og að greiða
laun úr sjóðnum fyrir þýðingar á íslensku. Starfs-
laun eru veitt í samræmi við byrjunarlaun mennta-
skólakennara skemmst til tveggja og lengst til níu
mánaða í senn.
Höfundur sem sækir um og hlýtur starfslaun í þrjá
mánuði eða lengur skuldbindur sig til að gegna
ekki fastlaunuðu starfi meðan hann nýtur starfs-
launa. Slík kvöð fylgir ekki tveggja mánaða
starfslaunum, enda skulu þau einvörðungu veitt
vegna verka sem birst hafa næsta almanaksár á
undan.
Skrá um birt ritverk höfundar og verk sem hann
vinnur nú að skal fylgja umsókninni.
Umsóknum ber að skila á sérstökum eyðublöðum
sem fást í menntamálaráðuneytinu. Mikilvægt er
að spurningum á eyðublaðinu sé svarað og verður
farið með svörin sem trúnaðarmál.
Umsóknir skulu sendar fyrir 31. desember 1987 til
menntamálaráðuneytisins, Hverfisgötu 6, Reykja-
vík.
Reykjavík, 30. október 1987.
Stjórn Launasjóðs rithöfunda
Eric Ellen hjá Alþjóða Verslunarráðinu:
„Hef það starf að
vara við svikum“
„Ég hef unnið gegn fölsunum og
svikum í fjöldamörg ár og víða um
heim. Ekkert land er laust við svik
af einhverju tagi, sérstaklega eru
vöru- og flutningasvik algeng.
Blekkingar í viðskiptum eru svo
tíðar að nánast hver sem er getur
orðið fyrir slíku einhvers staðar á
lífsleiðinni,“ sagði Bretinn Eric Ell-
en í samtali við Tímann í gær, en
hann er stjórnandi tveggja alþjóð-
legra stofnana sem rannsaka eftirlík-
ingar og skjalafals. Ellen er kominn
til landsins til að kynna hvernig
staðið er að eftirlíkingum af vörum
og skjalafalsi svo viðskiptamenn,
lögregla og tollur geti verið á varð-
bergi. Hann hefur víða drepið niður
fæti í áralangri baráttu gegn við-
skiptasvikum til að draga úr áhættu
á eftirlíkingum og fölsun skjala og
bréfa en hefur ekki áður komið til
íslands.
Kynning hans er á vegum Lands-
nefndar alþjóða verslunarráðsins og
fór fram fyrir fjölmenni í gær. Fimm-
tíu og þrír hlýddu á fyrirlestur Ellen
um hvort svikarar hafi gagntekið
kerfið, en það eru ekki færri en sóttu
kynningu hans í Stokkhólmi fyrir
fáeinum dögum. Fundinn sátu full-
trúar flutningsfyrirtækja, lög-
fræðingar, rannsóknarlögreglu-
menn, tollverðir og fulltrúar frá
einstaka inn- og útflutningsfyrirtækj-
um.
Eric EUen, hjá Alþjóða verslunar-
ráðinu. Tímamynd Pjetur
Það vekur athygli að enginn full-
trúi skreiðarframleiðenda og/eða út-
flytjenda skyldi sitja fundinn, sem
var gagnlegur í alla staði.
„Mitt hlutverk hér er að vara við
svikurum og gera grein fyrir hvernig
hægt er að vera á varðbergi gagnvart
þeim,“ sagði Ellen. „Framaröðru er
ætíð mikilvægt að ganga úr skugga
um hvern viðskipti eru við. Einnig
að sitja ekki auðum höndum og
berja lóminn þótt menn hafi verið
beittir svikum heldur ganga jákvæðir
til verks að uppræta þau. Það þarf
snör handtök, því að annars geta
svikin orðið manni enn dýrari, sem
margoft hefur sýnt sig.“
Ellen sagði sömu sögu endurtaka
sig í hvert sinn sem hann kæmi á
nýjan stað. í samtölum við viðskipta-
menn virðist í fyrstu allt vera með
felldu, en sé gengið á þá geti hver og
einn sagt frá atvikum, þar sem þeir
hafa verið beittir svikum.
„Menn verða að kynna sér hvar
leita skal aðstoðar," segirhann. „Ég
hef oft rekið mig á misjafnt gildismat
lögreglu og viðskiptamanna. Við-
skiptamenn vilja að fjármunum
þeirra verði bjargað hið snarasta,
áður en svikin velta meira tapi utan
á sig, en lögreglan vill hafa hendur í
hári glæpamannsins til að refsa
honum. Þar er stór munur á og verða
þessi svið að nálgast meira en nú er.
Viðskiptamenn geta ekki ávallt reitt
sig á tryggingar."
Ellen nefndi í þessu sambandi
dæmi um kaupanda sem kaupir vöru
sem ekki er til nema á pappírum.
Tryggingafélög benda í slíkum til-
vikum á að vara sem ekki er til hefur
aldrei verið tryggð. Kaupandinn
stendur því óbættur eftir slík við-
skipti. Þess vegna ríði á að frysta allt
fé sem næst til og þar fram eftir
götunum.
„Það sem mestu skiptir er að gera
eitthvað í málunum, en sitja ekki
með hendur í skauti.“ þj
t
Eiginmaður minn
Sigurjón Hallvarðsson
lést í Borgarspítalanum í gærmorgun 30. október.
Jarðarförin tilkynnt síðar
Fyrir hönd barna, tengdabarna, barnabarna og barnabarnabarna
Gerd Hallvarðsson
t
Þökkum auðsýnda samúð við andlát og útför móður okkar, tengda-
móður og ömmu
Lilju Ingveldar Guðmundsdóttur
Vegamótum 2, Seltjarnarnesi
Börn, tengdabörn og barnabörn
t
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og hlýhug við andlát og útför
eiginkonu minnar, móður, tengdamóður, ömmu og langömmu
Guðbjargar Jónsdóttur
Efri-Holtum, Vestur Eyjafjöllum
Sigurjón Guðjónsson
Jón Sigurðsson
Unnur Jóna Sigurjónsdóttir Oddur Sæmundsson
Kristbjörg Sigurjónsdóttir, Jóhann Bjarnason
barnabörn og barnabarnabörn
t
Minningarathöfn um föður okkar, tengdaföður, afa og langafa
séra Guðmund Benediktsson
fer fram í Akraneskirkju þriðjudaginn 3. nóvember kl. 11.15. Jarðsett
verðurfrá Barðskirkju í Fljótum miðvikudaginn 4. nóvemberkl. 14.00.
Blóm og kransar eru afbeðnir, en þeim sem vilja minnast hins látna
er bent á líknarstofnanir
Guðrun Guðmundsdóttir Helfried Heine,
SignýGuðmundsdóttir ÁgústBerg,
Jón B. Guðmundsson Ása Stefánsdóttir
Guðmundur Guðmundsson Hildur Guðmundsdóttir
Guðfinna Guðmundsdóttir Baldvin Jónsson
börn og barnabörn
Innflutningur á
fötum jókst um
tæp 50 prósent
íslenskur fataiðnaður hefur átt í
miklum erfiðleikum að undanförnu
og fjölda starfsfólks í fataiðnaði
hefur verið sagt upp störfum og fleiri
munu bætast í uppsagnarhópinn á
næstunni.
Skemmst er að minnast samdrátt-
ar í starfsemi Prjónastofu Borgar-
ness og að fyrirtækin Dúkur hf í
Reykjavík og Sunna á Hvolsvelli
hættu starfsemi á þessu ári. Nú hefur
starfsfólki í framleiðsludeild Karna-
bæjar verið sagt upp frá og með
næstu áramótum og saumastofa
Hagkaups hættir þá einnig starfsemi
í blaði íslensks iðnaðar, Á döf-
inni, segir Víglundur Þorsteinsson
það vera opinbert leyndarmál að
mikið sé flutt til landsins af tilbúnum
fatnaði sem framleiddur sé í Austur-
Evrópu og Asíulöndum á fölskum
upprunaskírteinum EFTA og EB til
að komast hjá tolli á íslandi. Og
vitnað er í Halldór Einarsson eig-
anda Henson, þar sem hann segir að
ísland sé eina landið í vestrænum
heimi sem hafi engar hömlur á
fatainnflutningi frá Asíulöndum.
Ekki sé einu sinni um að ræða kvöð
um fullkomnar merkingar á fatnað-
inum. Vegna afnáms verðlagsá-
kvæða flytji menn inn það sem þeim
detti í hug og séu vel í stakk búnir
að keppa við innlenda framleiðslu.
Víglundur Þorsteinsson sagði í
samtali við Tímann að ríkisvaldið
gæti látið kanna hvort erlendir aðilar
sem sagðir eru framleiðendur á upp-
runaskírteinum EFTA og EB séu í
raun og veru framleiðendur. Komi í
ljós að þeir séu það ekki sé ástæða
til að athuga málin nánar, því röng
upprunaskírteini séu búin til til þess
að komast hjá 16% tolli. Víglundur
tók það fram að innlendir innflytj-
endur fatnaðar sem kæmi á röngum
upprunaskírteinum þyrftu alls ekki
að vera neinir vitorðsmenn í þessu.
Á öllu árinu í fyrra var fluttur inn
tilbúinn fatnaður fyrir CIF-verðmæti
rúmlega tvo milljarða króna. Sé
miðað við fyrstu sex mánuði ársins í
fyrra og fyrstu sex mánuði ársins í
ár, kemur fram að hvorki meira né
minna en um 50% brúttóaukning
hefur orðið á fatainnflutningi milli
ára sem þýðir um 25% raunaukning
á innfluttum fatnaði.
Þetta gerist á sama tíma og mikill
samdráttur er í sölu á íslenskum
fatnaði hérlendis. Þessi 25% raun-
auking finnst með því að bera saman
opinberar tölur, en allur fatnaður
sem kemur í ferðatöskum til landsins
er vitanlega fyrir utan þessar tölur.
Hins vegar hafa fataframleiðend-
ur ákveðið að berjast fyrir íslenskum
fataiðnaði og liður í því eru íslenskar
tískusýningar í sjónvarpi svo og
fræðsluþættir um íslenskan fataiðn-
að.
Tíminn hafði samband við Guð-
laug Bergmann eiganda Karnabæjar
hf, en Kamabær hefur sem fyrr segir
sagt starfsfólki framleiðsludeildar
upp frá og með næstu áramótum.
Hvað verður um framleiðsludeild
Karnabæjar, ætlar Karnabær að
flytja inn föt í auknum mæli, jafnvel
í ferðatöskum eins og dæmi em um
í tískuverslunum?
„Ég er ekki búinn að segja að ég
sé að hætta, ég hef bara sagt upp
fólki og er að endurskipuleggja hjá
mér. Það er nú ekki alveg mín deild
að gefast upp og hætta. Það eru sko
hreinar línur að ég fer ekki að flytja
inn í ferðatöskum, það er kotungs-
búskapur sem fyrr eða síðar hættir
að skila sér.
Aðspurður um hvernig hægt væri
að bjarga íslenskum fataiðnaði sagði
Guðlaugur: „Við emm frumstæð
fiskimannaþjóð og því verður ekki
breytt nema breyting verði á hugsun-
arhættinum. Þegar við gengum í
EFTA fyrir 17 árum var ákveðið að
byggja upp íslenskan iðnað og menn
eins og ég vomm beðnir um það.
Við fengum 10 ára aðlögunartíma
og okkur var sagt að það yrði ekki
miðað við fiskgengi. Okkur var líka
sagt að hér yrði sett á kvótakerfi eins
og gerist í löndum sem em í fríversl-
unarbandalagi með okkur til að
vemda vinnuna hér fyrir láglaun-
asvæðunum. Okkur var sagt að við
yrðum ekki skattlagðir og fleira og
fleira. Núna 17 ámm seinna þá
standa málin nú svona, það hefur
ekkert verið gert af opinberri hálfu,
nú er gengið fallið um 20 prósent og
við höfum aldrei haft eins mikið mgl
í kringum okkur varðandi fiskverð.
Hér dansa allir í kringum gullkálfinn
og falskan lifistandard. Honum þarf
að bjarga með því að á okkur og
reyndar alla þjóðina em lagðir
skattar. Við stóðum við okkar, en
þetta fáum við í staðinn. Ég er hins
vegar ekki að gefast upp, ég bý í
þessu landi og ber því skylda til að
fá menn til að skilja þetta. ABS