Tíminn - 19.07.1988, Blaðsíða 5

Þriöjudagur 1,9i’júfí,1c§88
Timinn 5
Náttúruverndarráö íhugar leiöir til aö takmarka gistingu ferðamanna í Landmannalaugum vegna átroðnings
Ferðamenn marka sín
djúpu spor við Laugar
Yfir sumarmánuðina júlí og ágúst
í fyrra gistu tæplcga 20.000 manns í
Landmannalaugum. Þá eru ekki
taldar með þær þúsundir manna sem
koma að Landmannalaugum allt
árið um kring án skráningar. Nú er
svo komið að Náttúruverndarráð er
að undirbúa einhverja lausn á ferð-
amannavandanum í „Laugum" og
er talað um að setja ferðaskrifstof-
um, og öðrum sem standa að rútu-
ferðum um þetta svæði einhverjar
ítölur fyrir Laugar. Hugmyndir eru
uppi um að takmarka mjög gistingu
í friðlandinu að Fjallabaki, en láta
hópana tjalda í Þjórsárdal og austan
Eldgjár og eiga aðeins daglanga
áningu í Laugum. Skrifstofa Ferða-
félagsins hefur áhyggjur af þróun
mála síðustu árin, en ástandið hefur
versnað um allan hclming eftir að
vegur var gerður frá Sigöldu inn í
Laugar. Komast nú allar gerðir híla
inn að Námakvísl, en oftast er fólks-
bílafært yfir hana og alveg að göngu-
stígnum að sjálfri Landmannalaug.
12-17 rúturádag
Er átroðningurinn slíkur að dæmi
eru þess að frá einni af fimm helstu
ferðaskrifstofunum komu alls fjórar
langferðabifreiðar sama daginn.
Þann sama dag komu auk þess tvær
til þrjár frá hverri hinna. Þessar
helstu ferðaskrifstofur eru Úlfar Jac-
obsen, Guðmundur Jónasson, Sam-
vinnuferðir-Landsýn, Ferðamiðstöð
Austurlands og Arena. Ferðamenn
sem ganga um þetta litla svæði
skipta því tugum þúsunda yfir
sumarmánuðina tvo, júlí og ágúst.
ítölur fyrir fridlandið
Að sögn Sigurðar Þráinssonar,
líffræðings og tengiliðar Náttúru-
verndarráðs gagnvart friðlandinu að
Fjallabaki, er allt of mikill ágangur
á þessu svæði. Segir hann að mynd-
ast hafi breiðar troðnar slóðir eftir
göngufólk í friðlandinu. Sérstaklega
er þetta áberandi á þeirri leið sem
liggur frá Laugum og suður til Þórs-
merkur, oftast nefnt Laugavegurinn.
Eru troðnir stígar áberandi úr
fjarska þar sem ferðamenn hafa í
stórum stíl lagt leið sína upp á
Bláhnúk og yfir Brennisteinsöldu
sunnan Laugahrauns. SegirSigurður
að ekki sé lengur hægt að tala um lítt
snortna náttúrufegurð, því auk
troðnings af gangandi ferðamönn-
um, er fjöldi fjár í friðlandinu. Þá er
Einn rólegasti dagurinn í Laugafit þar sem skáli F.f. stendur. í fjarska sést í hlíðar Suðurnáma þar sem fólksbílavegurinn var lagður um 1960.
Tíiiianiynd Óskar
allt of mikið um það að ökumenn
torfærubifreiða aki út fyrir vegi, en
það sé þó að mestu bundið við vor
og vetur. Þessi akstur skapist af því
að jepparnir komist ekki vegarslóð-
irnar vegna snjóa og þá sé verið að
krækja fyrir skafla.
Mesta einstaka áfallið fyrir svæðið
í Landmannalaugum í ár, varð í
vetur er tveir jeppar sukku á kaf á
leið sinni frá skála F.í. í Laugafit að
laugunum sjálfum. Er þett-a um
50-60 metra löng leið, sem virðist
hafa þótt of löng til göngu. Sagði
Sigurður að þeir hafi skilið eftir sig
djúp og mikil sár á einum viðkvæm-
asta hluta Lauganna, því auðvitað
þurfti þriðji jeppinn að fara inn á
svæðið til að draga þá upp.
Hrjóstrug tjaldstæði
þessu svæði og hefur framkvæmdin
því orðið sú að láta stóra hópa tjalda
norður með Námahrauni. Á sjálfu
Laugasvæðinu er landið ýmist mjög
blautt eða þá að tjalda verður á
sléttu malarplani þar sem áður voru
bílastæði. Verða ferðamenn oft að
gefast upp á því að troða niður
tjaldhælum og freista þess að bera
frekar grjót á tjaldstögin. Allir við-
mælendur Tímans í Landmanna-
laugum og annars staðar voru um
það sammála að jafn nanurt tjald-
svæði væru vandfundið. Ásóknin cr
þó slík að ferðamenn láta heldur
fyrir berast á mölinni, en að tjalda
annars staðar. Skáli F.í. er jafnan
þétt setinn og er gisting þar til dæmis
fullbókuð út júlímánuð í ár.
Ófriðsæll fjallareitur
En erfitt er að koma niður tjaldi á Þórunn Þórðardóttir, hjá Ferða-
Viðskiptabankarnir
skoða nýjar leiðir
Þessa dagana eru viðskiptabank-
arnir að athuga nýjar hugmyndir
um sölu ríkisskuldabréfa og -spari-
skírteina. Haft hefur verið eftir
Stefáni Pálssyni, formanni ís-
lenskra viðskiptabanka, að banka-
menn séu að íhuga að gera Seðla-
bankanum tilboð um að ábyrgjast
sölu á ríkisskuldabréfum fyrir
1.260 milljónir króna, til að koma
í veg fyrir að bindiskylda bankanna
hækki. Ríkisstjórnin hefur veitt
Seðlabankanum heimild til þess að
hækka hana um 2 til 4%, en
bindiskyldan er nú 13% af innlán-
um bankanna. Hækkun bindi-
skyldu er ætlað að vinna á halla
ríkissjóðs, sem nemur nú um 2-3
milljörðum króna og til að full-
nægja lánsþörf hans.
„Það er ekki rétt að vera með
fullyrðingar um niðurstöður á
þessu stigi. Viðerum meðviðræður
innan bankanna um hugsanlegar
leiðir," sagði Stefán í samtali við
Tímann í gær, en hann vildi draga
úr þeim fullyrðingum sem fram
hafa komið. „Það er vinnuhópur
að skoða öll þessi mál og þessi vika
verður notuð til þess. Það er ekki
ljóst hvað út úr því kemur.“ Stefán
vildi ekki tjá sig frekar um hvaða
leiðir kæmu til greina. Hann sagði
margt í athugun en ekki útilokað
að tilboð um beina sölu ríkis-
skuldabréfa yrði niðurstaðan.
Formlegar viðræður milli fjár-
málaráðuneytisins og viðskipta-
bankanna hefjast síðar í vikunni
en Sigurgeir Jónsson, ráðuneytis-
stjóri í fjármálaráðuneytinu, vildi
ekki tjá sig um málið í gær. Hann
sagði viðræður á of viðkvæmu stigi
til að þær yrðu viðraðar í fjölmiðl-
unt. JIH
félagi íslands, sagði að Fjallabaks-
leið nyrðri hefði verið opnuð hálfum
mánuði fyrr í ár cn alla jafna, cða
fyrir helgina 24.-26. júní. Sagði hún
að líklega yrðu því fleiri ferðamcnn
í ár cn undanfarið og þóttu þó
margir fyrir. „Landmannalaugar eru
ekki friðsæll fjallarcitur, því þangað
geta allir komist," sagði Þórunn.
Sagði hún að auðnin og litadýrð
líparítfjallanna dragi flcsta fcrða-
menn að þcssum fagra stað.
Miðpunktur allra
Þórunn bcnti á að cftir að vcgur-
inn meðfram Jökulkvísl undir
Suðurnámum var gcrður um 1960,
hafi ferðamannafjöldinn margfald-
ast. Áður þurftu mcnn að komast
yfir kvíslina scm oft var ófær. „Við
getum ekki bara stöðvað strauminn
fyrst hann cr byrjaður. Það er ekki
hægt. Landmannalaugar cru orðnar
að miðpunkti fyrir alla ferðamenn
og þangað virðast allir þurfa að
komast,“ sagði Þórunn. Sagði hún
að F.í hefði ekkcrt æðsta vald á
þessum stað þar sem Náttúruvcrnd-
arráð réði. Hins vcgar reyndu fclag-
arnir í F.í. að taka á móti þeim sem
koma cftir bcstu getu. „íslcndingar
cru bara svo óstýrilátir að citt fclag
ræður ckki við þá scm skcmma vilja
landið."
Tjaldstæðin flutt
í Þjórsárdal?
Ein af tillögum þcim sem nú liggja
fyrir hjá Náttúruvcrndarráði gengur
út á það að takmarka mjög alla
gistingu í Landmannalaugum og
koma upp tjaldaðstöðu á öðrum
stöðum. Hcfur vcrið um það rætt að
allir, eða flestir, fcrðahópar á vcgum
ferðaskrifstofanna cigi náttstað í
Þjórsárdal og síðan austan Eldgjár.
Mcð þessari hugmynd cr gert ráð
fyrir að hóparnir gisti utan friðlands-
ins, en komi þar við á lcið sinni að
Fjallabaki. Þessi hugmynd kemst þó
ckki til framkvæmda fyrr cn tjald-
aðstaða hcfur verið útbúin á um-
ræddum stöðum. KB
Aö áliðnum slætti á Suðurlandi:
Fyrri slætti þegar lokið
Sláttur gengur nú mjög vel á
Suðurlandi og eru bændur ýmist
langt komnir mcð eða hafa þegar
lokið fyrri slætti scm er óvenju
snemmt en tíðarfar er búið að vera
mjög gott á þessum slóðum að
undanförnu.
Jón Ingvarsson bóndi á Skipum
við Stokkseyri sagði Tímanum að
óhætt væri að bera síðasta ár við
þetta hvað árferði varðaði.
„Þetta hcfur gengið ákaflega vel.
Ég byrjaði að slá á Jónsmessudag,
þann 24. júní og lauk slætti síðastlið-
inn föstudag,“ sagði Jón. „í fyrra
byrjaði ég að vísu fyrr en ég lauk
þessu á mjög svipuðum-tíma enda
tíðarfarið mjög gott þá eins og nú,“
bætti hann við.
Jón er með 115.000 lítra búmark,
25 kýr en 50 nautgripi í það heila.
Spurður að því hvernig sláttur
gengi á jörðunum í kring sagði Jón
það vera nokkuð misjafnt þó al-
mennt mætti segja að hann gengi
mjög vel. „í uppsveitunum Ifafa þeir
verið að bíða eftir grasi og hafa því
tapað af þessari góðu tíð að tölu-
verðu leyti,“ sagði Jón að lokum.
IDS