Tíminn - 04.10.1988, Blaðsíða 9

Þriðjudagur 4. október 1988
Tíminn 9
^ Vtl I IVANUUH _ ' ■ ' tlllllll
DANSINN í KRINGUM
HANDBOLTAKÁLFINN
Nú er Ólympíuleikunum í Seoul lokið, þar leiddu 160
þjóðir saman íþróttamenn sína í keppni um gull, silfur og
bronsverðlaun. íslendingar sendu 32 keppendur í þessa
leika, þar af 15 handboltamenn.
Nú þegar handboltalandsliðið hefur lokið leikjum sínum
á leikunum er ekki úr vegi að gera sér grein fyrir stöðunni
og hvernig til hefur tekist hjá liðinu.
Undirbúningurinn
Aldrei hafa íslenskir íþrótta-
menn fengið annað eins tækifæri til
þess að stunda íþrótt sína og leik-
menn handboltalandsliðsins. Þeir
hafa til að mynda æft í allt sumar
tvisvar á dag og haft heilt íþrótta-
hús út af fyrir sig. Leikmenn hafa
verið á launum hjá handknattleiks-
sambandinu, þar sem þeir hafa
ekki getað stundað aðra vinnu með
æfingunum. Það má því segja að
liðið sé skipað atvinnumönnum,
en það er nýlunda í íþróttum
hérlendis.
Allt hefur verið gert til þess að
liðið geti einbeitt sér að æfingum
og hefur þar hvergi verið til sparað.
Allir helstu ráðamenn þjóðarinnar
hafa tekið þátt í því að skapa liðinu
sem besta aðstöðu og tækifæri. Þar
hafa ráðherrar og jafnvel forseti
Islands lagt hönd á plóginn til þess
að fá heimsmeistarakeppnina í
handbolta hingað til lands. Matt-
hías Á. Mathiesen fyrrum sam-
gönguráðherra hefur þar verið
fremstur í flokki, enda er málið
honum mjög skylt. Matthíasi og
félögum í áróðurssveit HSÍ tókst í
Seoul, að fá heimsmeistarakeppn-
ina 1995 til íslands og lét Matthías
ekki stjórnarkreppu hindra sig í
því að ná þessu ætlunarverki sínu.
Fjölmiðlar
Ekki má gleyma þætti fjölmiðla
í undirbúningnum. Handbolta-
landsliðið hefur fengið frið til þess
að æfa fyrir Ólympíuleikana og
gagnrýni á liðið og útkomu þess úr
leikjum á undirbúningstímabilinu
fyrir ÓL, hefur verið í algjöru
lágmarki. Fjölmiðlarnir hafa einn-
ig hjálpað HSf til þess að æsa
áhorfendur upp í að mæta í Laug-
ardalshöllina og í sumar þegar
keppni í SL-deildinni íknattspyrnu
stóð sem hæst, var Laugardalshöll-
in hvað eftir annað troðfull af
áhorfendum, jafnvel þó leikir í
SL-deildinni væru á sama tíma og
handboltaleikirnir.
Dansinn í kringum
gullkálfinn
Þá hafa fjölmörg fyrirtæki lagt
sitt af mörkum í þessu máli, sem
minnt hefur undirritaðan á dans í
kringum gullkálf, og nýtt sér þekkt
andlit handboltamannanna til þess
að auglýsa vöru sína og þjónustu.
Nú síðustu dagana hefur ekki mátt
opna fyrir sjónvarp eða líta í
dagblað öðru vísi en handbolta-
mennirnir séu þar mættir. Jafnvel
hefur handboltamönnunum verið
troðið á frímerki, hvað þá annað.
Þá hefur liðið verið látið syngja
inná plötu, sem varla fer af plötu-
spilurum útvarpsstöðvanna. Allt
hefur þetta verið gert í einum
tilgangi, til þess að fjármagna ÓL
þátttökuna og þá áróðursherferð
sem henni hefur fylgt. Mín skoðun
er sú að þessi dans í kringum
handboltakálfinn, hafi snúist upp í
andhverfu sína og skaðað liðið. Of
mikið hefur verið gert úr liðinu og
árangri þess og liðið hefur ekki náð
að standa undir nafni.
Gagnrýni
Hér að ofan kom fram að gagn-
rýni á frammistöðu liðsins hefur
verið haldið í algjöru lágmarki og
jafnan verið talað um að liðið verði
dæmt þegar verkefninu sé lokið.
Nú er sá tími kominn. íslenska
landsliðið í handbolta er búið að.
spila leiki sína á ÓL.
Það er skylda fjölmiðla að halda
uppi gagnrýninni umfjöllun um
menn og málefni, þar með taldar
íþróttir. Það logn sem verið hefur
í kringum landsliðið, hvað varðar
gagnrýni, er einstakt. Þar hafa
fjölmiðlar allt að því brugðist
skyldu sinni og tekið þátt í dansin-
um eins og svo margir aðrir.
Þegar gagnrýnisraddir heyrðust
eftir fyrstu leiki landsliðsins á ÓL,
þar sem liðið olli miklum vonbrigð-
um, tóku handboltamennirnir að
kvarta. Sjálfur þjálfarinn, Bogdan
Kowalczyk, kvartaði sáran undan
því að þegar landsliðsmennirnir
hringdu heim til íslands,frá Seoul,
fengju þeir að heyra hvað illa væri
skrifað um þá í blöðunum. Taldi
þjálfarinn að þetta hefði orðið til
þess að leikmenn liðsins hefðu
spilað undir meira álagi og verið
mjög taugaóstyrkir fyrir vikið.
Það er auðvelt að kenna öðrum
um, þegar illa gengur, en þjálfari
liðs í hópíþróttum er nú samt alltaf
sá sem ábyrgð ber og skellinn tekur
þegar illa gengur.
Þó segja megi að 8. sæti á
Ólympíuleikum sé ágætis árangur,
þá er það mun lakari árangur en að
var stefnt. Markmiðið var sett á 6.
sætið í keppninni og þar með að
halda íslandi í hópi A-þjóða í
greininni. Jafnvel voru menn svo
bjartsýnir að spá liðinu verðlauna-
sæti í Seoul. Með tiliti til þessa og
hvað liðið lék langt undir getu á
leikunum, eru vonbrigðin mikil.
Þegar hátt er stefnt, getur fallið oft
orðið hátt.
Liðið hafði allt til að bera til að
ná langt, leikmennirnir hafa gífur-
lega leikreynslu, sumir segja þá
mestu í heiminum. Þjálfarinn er
búinn að vera lengi með liðið og
þekkir hvern leikmann út og inn.
Hvaö fór úrskeiðis?
Menn spyrja sig nú hvað hafi
farið úrskeiðis. Eftir að hafa séð
alla leiki liðsins i Seoul, vekur það
mikla athygli hvað liðið leikur
einhæfan sóknarleik. Allt byggist á
því að skytturnar lyfti sér upp fyrir
utan og skjóti á markið.
Jafnvel þegar leikmenn liðsins
voru þremur fleiri inná vellinum en
andstæðingarnir, var skotið að
utan í stað þess að leita út í hornin.
Þá hefur það verið áberandi hvað
liðið fær mörg mörk á sig úr
hraðaupphlaupum. Eftir mis-
heppnuð skot íslensku leikmann-
anna á mark andstæðinganna, hafa
þeir staðið og horft á, í stað þess
að hlaupa í vörnina og stoppa
hraðaupphlaupin. Liðið hefur ekki
leikið góða vörn þegar hraði hefur
verið í leiknum og ávallt þurft á því
að halda að geta stillt vörninni upp
í rólegheitum til þess að möguleiki
væri að koma í veg fyrir að and-
stæðingarnir næðu að skora. Mót-
herjar liðsins fengu ávallt mörg
mörk á silfurfati úr hraðaupp-
hlaupum eða fyrstu sókn.
Þetta er hlutur sem auðvelt á að
vera að koma í veg fyrir.
Undirbúningur liðsins fyrir leik-
ana kostaði mikla vinnu og erfiði
leikmannanna. Eiga þeir að sjálf-
sögðu hrós skilið fyrir hvað þeir
hafa fórnað miklu og lagt mikið á
sig til þess að sett takmark mætti
nást. Þess ber þó að geta að
leikmennirnir þáðu laun fyrir
vikið.
Handbolti
í heiminum
Forystumenn áróðurssveitar
HSÍ hafa látið að því liggja að
handboltaíþróttin skipi stóran sess
á Ólympíuleikum og í heiminum.
Þessu trúir þjóðin, en margir vita
betur. Undirritaður er þeirrar
skoðunar að tími sé til kominn að
upplýsa landsmenn um staðreyndir
þessa máls. Handbolti er ekki mjög
útbreidd íþrótt. Hún er aðallega
stunduð í A-Evrópu og á Norður-
löndum. í alþjóðahandknattleiks-
sambandinu eru 128 þjóðir, en 99
þeirra eru þar virkir þátttakendur.
Aðeins um 70 þeirra leika hand-
bolta að einhverju marki. Talið er
að heildarfjöldi handboltaiðkenda
í heiminum í dag sé um 7 milljónir
manna. í öllum öðrum boltagrein-
um eru mun fleiri iðkendur og
nægir þar að nefna að í alþjóða-
blaksambandinu eru 179 þjóðir og
heildariðkendafjöldinn er yfir 150
milljónir. í alþjóðaköriuknatt-
leikssambandinu eru 178 þjóðir og
iðkendur eru 250 milljónir manna.
Og ekki eru tölur úr knattspyrn-
unni lægri.
liðið tekur þátt í stórmótum er-
lendis kemur í ljós að áhugi al-
mennings og fjölmiðla á handbolta
er mjög lítill. Á heimsbikarmótinu,
sem haldið var í Svíþjóð fyrir
nokkrum mánuðum, voru íþrótta-
hallirnar nær tómar og nánast ekk-
ert var skrifað um mótið í dagblöð-
um. Talsmaður samtaka íþrótta-
fréttamanna í Svíþjóð sagði að
skýringin væri einföld. Mjög lítill
áhugi væri fyrir handbolta í
Svíþjóð, þrátt fyrir að Svíar ættu
eitt sterkasta landslið heims og
hefðu átt lengi.
í V-Þýskalandi er handbolti nær
eingöngu stundaður í smábæjum,
en í stórborgum eru það aðrar
íþróttir sem laða að þátttakendur
og áhorfendur. Þrátt fyrir að í
handboltanum í V-Þýskalandi séu
atvinnumenn, þá stunda þeir flestir
aðra vinnu með. íslenskir náms-
menn sem hafa dvalið í Þýskalandi,
segja að mjög erfitt sé að fylgast
með íslensku leikmönnunum sem
þar leika, því umfjöllun um hand-
knattleik í fjölmiðlum í V-Þýska-
landi er nær engin. í sumum tilfell-
um er meira skrifað um v-þýskan
handknattleik í íslenskum dag-
blöðum en í þarlendum blöðum.
Margir erlendir handboltamenn
tala um það hve gaman sé að leika
í Laugardalshöllinni, fyrir fullu
húsi áhorfenda sem láta vel í sér
heyra, nokkuð sem þeir virðast
ekki eiga að venjast í heimalöndum
sínum.
Múgsefjun
Þessi grein er ekki skrifuð í þeim
tilgangi að rífa niður það mikla
starf sem forystumenn HSÍ hafa
unnið, heldur til þess að gefa
almenningi rétta mynd af stöðu
handbolta í heiminum, en mikil
múgsefjun hefur verið ríkjandi hér
á landi uppá síðkastið varðandi
handboltaíþróttina og leikmenn
landsliðsins hafa verið gerðir að
hálfguðum í augum almennings.
Slíkt er örugglega ekki landsliðs-
mönnunum sjálfum til góðs. Næg
var pressan á þeim fyrir, eftir að
stefnan var sett á eitt af 6 efstu
sætunum í Seoul.
Undirritaður telur að nú sé kom-
inn tími til að gefa öðrum íþróttum
gaum. Jafnvel knattspyrnan hefur
í sumar staðið í skugga handbolt-
ans og í mörgum greinum hefur átt
sér stað mikil uppbygging og efni-
legir einstaklingar litið dagsins ljós.
Ekki er þar með sagt að hætta eigi
að fjalla um handbolta í fjölmiðl-
um vegna þess að árangurinn í
Seoul var ekki eins og til var sáð.
Umfjöllunin verður að vera sann-
gjörn og án stjörnudýrkunar. Um-
fjöllun um eina grein má ekki
verða svo yfirgnæfandi að aðrar
greinar hverfi algjörlega í
skuggann. Sanngirni verður að
ríkja í þessum málum eins og
öðrum.
Undirritaður óskar íslenska
handboltalandsliðinu góðs gengis í
B-keppninni í Frakklandi í febrúar
og vonar að liðið muni þar ná að
sýna hvað í því býr.
Bjöm Leósson
íþróttafréttamaður
Þegar íslenska handboltalands-