Tíminn - 21.06.1990, Blaðsíða 18
18 Tímínn-
Fimmtudagur 21. júní 1990
Landamæri Kaliforníu og Mexíkó:
Kaliforníubúar taka
lögin í sínar hendur til
að hindra innflytjendur
„ Á hverri nóttu eru þúsundir Mexíkana saman
komnir í hæðunum þar sem sjá má yfir til San Di-
ego. Það eru bílljósin á hraðbrautinni yfir landa-
mærin til Bandaríkjanna sem draga þá að sér eins
og flugur. Ljósin eru tákn „bandaríska draumsins" í
þeirra augum, ef þeim tækist að komast framhjá
landamæravörðum og yfir grugguga Tijuana ána,
kynnu þeir að geta sagt skilið við fátæktariífið
heima fýrír og byggt upp nýtt í gósenlandinu.
En Mexíkanamir hafa tekið eftir
því að ný Ijós hafa bæst við ljósa-
dýrðina sem fyrir var, Ijós sem
beint er rakleiðis að þeim. Hvítir
miðstéttar Bandaríkjamenn, sem
eru búnir að fá nóg af því hvað
landamæraverðimir em óduglegir
að góma „þá blautu" sem streyma
til Kalifomíu, hafa gripið til sinna
eigin ráða meðfram 18 km löngum
landamærunum frá Kyrrahafi til
eyðimerkurinnar, þar sem allt að
500.000 ólöglegir innflytjendur
komast árlega yfir.
Aukin andúð hvítra á
spænskumælandi fólki í
Kalifomíu
Þessir hvítu sjálfskipuðu lög-
reglumenn era tákn aukinnar and-
úðar á spænskumælandi fólki í
Kaliforníu, sem rcynir á sambúð
Mexikó og Bandaríkjanna. Sú var
tíöin að ólöglegir innflytjendur
vora vel þcgnir sem ódýrt vinnuafl
á bandarískum búgörðum og fram-
boðið var meira cn nóg. En fjögurra
ára þurrkatíð hefur komið illa við
bændur og ótti hvítra í nágrenni við
landamærin um að mexikanskir
innflytjendur beri þá ofúrliði eykst
hröðum skrefum.
Samhliða því að biðraðir atvinnu-
lausra innflytjenda í atvinnuleit
hlykkjast um hvcrt götuhom í
bandarískum landamærabæjum,
hafa árásir á Mexíkana færst í auk-
ana. Ekki alls fyrir löngu var 12 ára
mcxíkanskur drengur skotinn til
bana, og þykir fullvíst að þar hafi
verið að vcrki félagi í hópi hvítra
sjálfskipaðra lagavarða. Lögreglan
hefur þó sleppt þeim granaða úr
haldi vegna skorts á sönnunargögn-
um.
A undanfomum vikum hafa tveir
aðstoðarmenn lögreglustjórans í
San Diego skotið á og drepið mexi-
kanskan verkamann, sem sagður er
hafa ógnað þeim með múrskeið, og
landamæraverðir skutu inn í fólks-
bíl sem neitaði að stansa, og særði
við það 16 ára pilt á hálsi og unga
stúlku á handlegg.
Mannréttindahópar segja að hvítir
öfgamenn hafi tekið upp á því að
elta uppi innflutta verkamenn og
stundi það eins og hverja aðra
sportveiði. Þeir kenni Mexíkönum
um aukna glæpi á svæðinu. Nýlega
læddist hópur vopnaðra hvítra tán-
inga í hermannabúningum að tveim
úr hópi verkamanna og drap þá.
„Þeir blautu" njóta lítilla vinsælda f Kalifomíu nú. Hér er það lögreglumaður
sem stendur ólöglega innflytjendur að verki en ef hann hefði ekki veriö á rétt-
um stað á réttum tíma er alit eins líklegt að sjálfskipaðir laganna verðir hefðu
grípið til sinna ráða.
þess að nákvæm rannsókn fari fram
vegna síðustu manndrápanna.
Mexíkanska utanríkisráðuneytið
hefur líka sent fjögurra manna hóp
til að kynna sér andúð á Mexikön-
um í Suður- Kalifomíu.
Aðalræðismaðurinn segir að Mex-
íkönum hafi orðið ákaflega órótt
við morðin á löndum þeirra. Hann
segir líka að rannsóknamefndin
hafi sagt í skýrslu sinni að ekki væri
skynjanlegt almennt kynþáttahatur,
en að litið sé á hópa eins og „Kveik-
ið Ijósin á landamæranum" sem
fulltrúa þess, jafnvel þó að þeir séu
ekki andsnúnir Mexíkönum al-
mennt. Mótmæli þeirra séu mjög
gróf og vottur um óvinsemd.
Fleira hefúr reynt á samskipti ríkj-
anna tveggja. Þar má m.a. telja að-
gerðir eiturlyfjaráðuneytis Banda-
ríkjanna, eða mexíkanskra „hausa-
veiðara“ á þeirra vegum, sem
rændu dr. Humberto Alvarez Ma-
chain, sem ákærður er fyrir að hafa
aðstoðað við að pynta og drepa
bandarískan eiturlyfjalögreglu-
mann sem vann með leynd í Mexí-
kó. Mexíkönsk yfirvöld hafa gagn-
rýnt ofríkisfúllar slarfsaðferðir
bandarísku eiturlyfjalögreglunnar á
mexikönsku yfirráðasvæði.
Þó að spenna hafi aukist milti
fólks af suður-amerískum upprana
og hvítra Ameríkana í Kalifomiu
era allir á einu máli um að fordæma
áhrifin af endurskoðuðu bandarísku
innflytjendalögunum frá 1986, sem
í raun stöðvuðu útgáfú atvinnuleyfa
til Mexíkana með þeim afleiðing-
um að mörg hundrað þúsund þeirra
fóra í felur og gefa nú á sér ágætt
færi til arðráns.
Hvað er til ráða? Gam-
aigróin tortryggni Mexí-
kana þrándur í götu?
Hins vegar liggur engin lausn í
augum uppi. Hægri menn vilja taka
upp aukið vopnað eftirlit við landa-
mærin en andstæðingar þeirra vilja
að til komi meiri samvinna milli yf-
irvalda ríkjanna beggja, einkum og
sér í lagi auki Bandarikjamenn að-
stoð sína við Mexíkó.
En þama stendur hnífúrinn í
kúnni. Mexíkönsk stjómvöld fá að-
eins 45 milljón dollara aðstoð frá
Bandaríkjunum og era ófús til að
taka á móti ffekari hjálp vegna
gamalgróinnar tortryggni á aðgerð-
ir Bandaríkjamanna í Mið-Amer-
íku. Embættismaður í utanríkis-
ráðuneytinu í Washington orðar
þessa tortryggni þannig: „Þeir sjá
fingraför CIA á öllu því sem þeim
er rétt.“
Skömmu síðar var Mexíkani hand-
jámaður á afskekktum stað og skil-
inn eftir bundinn við staur úti á akri
með poka um höfuðið.
í hópi sjálfskipuðu
lagavarðanna kennir
ýmissa grasa
Þessi aukna spenna milli þjóð-
anna tveggja við landamærin er að
hluta til skrifúð á reikning hinna
sjálfskipuðu lögreglumanna. Þeir
era samsafh miðstéttarhúsmæðra,
kaupsýslumanna og öfgasinnaðra
smábænda sem leggja skutbílunum
sínum og vörabílum á veg við
landamærin á hverjum degi þegar
rökkrið skellur á. Þegar orðið er
dimmt setja þeir full ljós á bílana og
ljóskastara sem senda harða birtu
yfir til Mexíkó sem segir: Þið erað
óvelkomnir.
Þeir sem að herferðinni „Kveikið
ljósin" standa fullyrða að mótmæli
þeirra séu friðsamleg, enda sé til-
gangur þeirra aðeins að beina at-
hyglinni að „ringulreiðinni, ofbeld-
inu og eiturlyijanotkuninni sem
fylgi stórkostlegum ólöglegum inn-
flytjendastraumi". Fyrram borgar-
stjóri í San Diego auglýsir herferð-
ina dyggilega í útvarpsþætti sem
hann hefur á hverjum degi.
Hann segir það hinn Ijóta sann-
leika að stjómleysi ríki á landamær-
unum. „Fjórir af hverjum 10 ólög-
legum innflytjendum koma hingað
á þessum 18 km spotta. Þar er út-
ungunarstöð fyrir ofbeldi og glæpi.
Enginn vafi leikur á því að óttinn
um að héraðin hér verði kaffærð
hefúr leitt til þess að íbúamir hafa
bitið frá sér, en þetta er ekkert skylt
apartheid eða kynþáttahatri," sagði
hann nýlega i útvarpsþætti.
Ekki era allir sammála þessari
túlkun borgarstjórans fyrrverandi.
Gloria Romero, aðstoðarprófessor í
sálfræði við Kalifomíuríkisháskól-
ann í Los Angeles, segir að þessar
aðgerðir hinna sjálfskipuðu lög-
reglumanna hafi lagt sitt af mörkum
til „aukinnar and-mexíkanskrar
móðursýki um allt landið“. Hún
segir að það liggi í augum uppi að
þegar hópur að því cr virðist heiðar-
legs fólks safnist saman á þennan
hátt hljóti það að hvetja öfgamenn
og auka á spennuna.
Reynir á samskipti
ríkjanna
Þó að tengslin við stjómvöld í
Washington séu enn opinberlega í
góðu lagi, hafa mexíkönsk stjóm-
völd bragðist reiðilega við og gert
tilraun til að kveða niður vaxandi
ójöfnuð og árásir á mexikanska
borgara. Mexíkanski aðalræðis-
maðurinn í San Diego hefúr krafist
Sottr