Tíminn - 09.05.1992, Blaðsíða 14

14Tíminn
Laugardagur 9. maí 1992
NOTAÐU
PENINGANA ÞÍNA
f EITTHVAÐ ÁNÆGJULEGRA EN
DRÁTTARVEXTI
Við minnum á gjalddaga
húsnæðislána sem var
1. MAÍ
18, MAi_________
leggjast dráttarvextir á
lán með lánskjaravísitölu.
leggjast dráttarvextir á
lán með byggingavísitölu.
cSd HÚSNÆÐISSTOFNUN RlKISINS
LJ SUÐURLANDSBRAUT 24 108 REYKJAVÍK SÍMI696900
Hafnarfjörður
Skrifstofa Framsóknarfélaganna að Hverfisgötu 25,' er opin alla þriðjudaga frá kl.
17.00-19.00.
Lltið inn f kaffi og spjall.
Framsóknarfélögin i Hafnarfiröl.
Kópavogur — Félagsvist
Spiluð verður félagsvist að Digranesvegi 12 sunnudaginn 10. mai kl. 15.00.
Góð verölaun og veglegar kaffiveitingar.
Freyja, féiag framsóknarkvenna.
Framsóknarmenn Akranesi
Bæjarmálafundur verður haldinn I Framsóknarhúsinu við Sunnubraut laugardaginn
9. mai n.k. kl. 10.30.
Rætt veröur um dagskrá næsta bæjarstjórnarfundar.
Þeir, sem sitja i nefndum og ráðum hjá Akranesbæ á vegum Framsóknarflokksins,
enj eindregið hvattir til að mæta, og einnig varamenn.
Stjóm Framsóknarféiags Akraness.
Vorferð
Félag framsóknarkvenna I Reykjavik fer
Nánar auglýst síðar.
I vorferð siödegis laugardaginn 16. mal n.k.
Stjómln.
Vorfundur Freyju
Vorfundur Freyju, félags framsóknarkvenna I Kópavogi, verður haldinn mánudaginn
18. mal n.k.
Nánar auglýst slðar.
Stjómtn.
Bændur
12 ára drengur óskar eftir að komast á sveitaheimili
í sumar, án meðgjafar, ef einhver hefir pláss.
Vinsamlega hafið samband í síma 91-38109.
Hús eða íbúð í sveit
óskast
Óska eftir að taka á leigu Ibúð eöa Iftiö hús I sveit i sumar. Tilboö óskast
send á auglýsingadeild Tlmans, merkt „Hús I sveit", sem fyrst.
PÓSTFAX TÍMANS
Hugmyndin um borgina inni í landi var oröin gömui, þegar Kubitschek forseti ákvaö áriö 1955 aö láta
hana veröa aö veruleika.
BRASÍLIA
úrelt framtíðarsýn
Sagt frá borginni, sem átti að verða sú nýtískulegasta og siðfág-
aðasta í heimi. En draumurinn hefur ekki ræst til þessa.
„Brasília er ekki borg, hún er hugmynd.“ Maðurinn, sem segir
þetta við mig, situr á Ipanema-ströndinni í Ríó og horfir á
melludólgana og vasaþjófana allt umhverfis okkur, en einkum
glæsilegar stúlkur í bikinifötum, og hann brosir þegar einhver
þeirra gengur framhjá. Þetta er hugmynd hans um stórborgina,
og hann öfundar mig ekki af fyrirhugaðri ferð minni til höfuð-
borgar landsins.
„Þar eru engin skúmaskot þar sem
hægt er að sitja og drekka,“ segir
hann. Ég svara engu, því aldrei hef
ég ferðast til „hugmyndar" áður. En
er það ekki inntak pílagrímsferða að
ferðast til „hugmyndar"? Ég var á
leið til hugmyndar sem féll úr tísku,
fagurrar nútímahugmyndar sem
heimur nútímans hafnaði eigi að síð-
ur. Því fyrr en varði varð hún úrelt-
asta borg sem um getur á skömmum
tíma.
Borgin úti í eyðimörk-
inni
Eins og allar tómar stórborgir er
Brasília á sunnudegi líkt og í álög-
um. Það er eins og einhver svarti-
galdur hafí sogið úr henni allan lífs-
þróttinn. Þegar á tveggja stunda
flugferð inn yfir landið röskuðust
þær hugmyndir, sem ég hafði gert
mér. Ég hélt að borgin væri eins og
vin inni í regnskóginum, en í raun-
inni stendur Brasília á þurrlendri,
kjarri vaxinni sléttu. Eini svalinn
kemur upp úr báxít-jarðveginum þar
sem ekkert líf þrífst nema termítarn-
ir. Þegar komið er í hótelhverfið, er
maður enn inni í eyðimörkinni.
Þetta er auðn þar sem mest ber á
tómum gangstéttum og sóðalegum
blokkhýsum, óaðlaðandi og sem
enginn maður laðast heldur að.
Menn hugsa til strandarinnar í Ríó
og andvarpa.
Birtir yfir
Drunginn, sem hvílir yfir svæðinu,
ir svo þungur að það þarf viljaþrek
il þess að ganga lengra. En skapið
ireytist, þegar komið er af hótel-
,væðinu og inn í hermannahverfið
eða diplómatahverfið — og þó helst
þegar komið er inn á breiðgötuna
sem liggur um stjómarbygginga-
hverfið. Það er á við upphafningu.
Ferðast verður um borgina í bfl, þótt
umferðaræðar séu vanþróaðar. En
þegar ég sté út úr bflnum og virti fyr-
ir mér undraverk á borð við aðal-
stöðvar hersins eða dómkirkjuna,
þjóðleikhúsið og utanríkisráðuneyt-
ið, breiddist bros yfir andlit mér. Hér
var hún komin, hugmyndin sem ég
átti að berja augum. Stórkostleg
dæmi nýmóðins byggingarstfls
gnæfðu við hitabeltishimininn.
En svo eyðilegg ég öll áhrifin með
því að gera nokkuð heimskulegt: ég
geng út á strætisvagnastöð. Hér sitja
nokkrar manneskjur og bíða, flestir
eru einir síns liðs og svipurinn er
dapurlegur. Umhverfið verður eins
og galtómur hamrasalur, aldauða
miðbær þar sem gatnamót blasa við
án umferðar. Nokkrir pönkarar
slöngruðu framhjá og ég varð að
hnippa í mig til þess að muna að ég
var staddur í landi sömbunnar. Bras-
flia getur gert menn þunglynda á
einu andartaki og fyllt þá eldmóði á
því næsta, því umhverfið er tómir
draumar, tilraunir og hugmyndir.
Gamall draumur
Mestu skipti fyrir þjóðina draumur-
inn sem hafði ásótt hana í hundrað
ár, draumurinn um borg inni í landi.
Allar stærri borgir höfðu verið reist-
ar niðri við ströndina. Þar komu
landnemamir á land og þar héldu
þeir sig upp frá því. Brasilíumönnum
fannst að stórborg inni í þessu víð-
lenda Iandi mundi verða að tákni uíh
að þjóðin byggi þar raunverulega.
Þegar Kubitschek varð forseti 1955,
Fátæklingar í úthverfi í Braslliu.
hét hann því að þegar fimm ára kjör-
tímabili hans lyki yrði búið að reisa
slíka borg.
Ár bjartsýninnar
Heimurinn heillaðist af slíkum
áformum. Þetta voru ár bjartsýninn-
ar, þegar módemisminn skyldi sópa
öllu því gamla burtu og fullkominn
heimur byggðist á því að gera fúll-
komnar áætlanir. Og nú ætlaði það fá-
tæka land Brasilía, sem einkum var
frægt fyrir fótboltalið sín og bað-
strendur, að heljast til vegs og virð-
ingar með því að reisa glæstustu borg
í heimi. Náttúran var þá ögrun til þess
ætluð að sigrast á henni. Hrein, iðju-
söm nútímaborg, þar sem allir lifðu
við jafnrétti í sátt og samlyndi yrði þá
glæst dæmi um slíkan sigur.
Til þess að teikna borgina var valinn
Oscar Niemeyer, gamall nemandi Le
Corbusiers. Hann var sannfærður
marxisti og í fremstu röð brasilískra
módemista. Fylgismenn hans klöpp-
uðu saman lófum af fögnuði. Margir
þeirra vom viðstaddir á vígsludaginn
1960. Ýmsum til furðu hafði Kubit-
schek staðið við heit sitt og þama bar
þrjá háreista tuma þinghússins við
himin.