Tíminn - 06.11.1993, Blaðsíða 19

Laugardagur 6. nóvember 1993
Tíminn 19
Guðný Guðrún Jónsdóttir
Fædd 31. desember 1905
Dáin 17. október 1993
Suðursveit og Öræfi einkennast af
byggðakjömum: nokkur býli þétt
saman, en alllangur vegur milli
kjarnanna. Einn byggðakjamanna í
Suðursveit er Borgarhöfn. Þegar ég
var að alast þar upp á 5. áratug þess-
arar aldar stóðu þar fimm bæir sam-
an í hvammi undir fjöllum, en tveir
nokkm fjær, nær sjónum. í Lækjar-
húsum bjuggu þá sæmdarhjónin
Guðný Jónsdóttir og Sigurður
Magnússon. Guðný var frænka mín,
móðir hennar hálfsystir ömmu
minnar. Milli Lækjarhúsa og
Gamlagarðs, þar sem ég átti heima,
vom vart meira en 100 metrar. Það
var því margt sem olli þvf að sam-
gangur var mikill milli þessara
bæja: lítil fjarlægð, frændsemi og
vinátta mikil. Á þessum ámm hugs-
aði bamið ekki mjög um frænd-
semi, laðaðist miídu fremur að
þeirri hlýju sem einkenndi allt fas
húsfreyjunnar og raunar heima-
manna allra. Ávallt var mér vel tekið
í Lækjarhúsum og minnist ég þess
ekki að nokkm sinni hafi styggðar-
yrði fallið í minn garð. Er mér
óhætt að fullyrða að aldrei hafi orð-
ið ágreiningseíni út af búskapar-
háttum milli þessara heimila, sem
þó hefði ekki verið óeðlilegt í slíku
nábýli. Nágrannakrytur var mér þá
óþekkt hugtak.
Með breyttum þjóðfélagsháttum
hurfu þessar tvær fjölskyldur úr
Suðursveit með stuttu millibili: for-
eldrar mínir fluttust á Höfn 1948,
en Guðný og Sigurður með börn sín
tvö, Rögnvald og Jóhönnu, til
Reykjavíkur árið 1951. Áður hafði
elsta dóttirin, Sigurborg, flust þang-
að og gengið að eiga Jóhann Krist-
mundsson, múrara.
Þótt nú væri vík milli vina hélst þó
ávallt gott samband milli þessara
tveggja fjölskyldna. Guðný og Sig-
urður bjuggu í 6 ár ásamt bömun-
um tveimur á efri hæð húss Þor-
steins bróður Sigurðar að Hjallavegi
40, en festu árið 1955 kaup á neðri
hæð í húsinu við Skipasund 34 þar
sem þau áttu heima síðan. Þar var
gott að eiga innhlaup þegar viðdvöl
var höfð í Reykjavík, hvort sem um
lengri eða skemmri tíma var að
ræða. Þarna var fastur áfangastaður
minn á ferðum milli heimilis og
skóla í a.m.k. 10 ár. Og ég var ekki sá
eini, því að vinahópur hjónanna var
stór og húsið opið öllum sem þurftu
á mat og húsaskjóli að halda meðan
dvalist var í höfuðborginni. Var oft
þröngt setinn bekkurinn, því að auk
hjónanna og bamanna vom unn-
usta og síðar eiginkona Rögnvaldar,
Kristín Þórhallsdóttir, sem og Lúð-
vík, bróðir Sigurðar, þar lengi vel
heimilisföst. Húsið þykir ekki stórt
á nútíma mælikvarða, stofugólfið
ekki stærra en svo að þegar búið var
að reiða þar upp þrjár flatsængur
var vart hægt að koma fleimm fyrir.
Svo vom það kvöldgestimir. Á
þessum ámm held ég ekkert kvöld
hafi liðið svo að ekki hafi a.m.k.
einn burtfluttur Suðursveitungur,
oftast margir, lagt leið sína í Skipa-
sund, einnig aðrir vinir og vensla-
menn. Þá var margt skrafað, hús-
bóndinn gekk um gólf með vasaúrið
sitt og húsfreyjan brást ekki með
kaffið. Eins var þéttsetið kaffiborðið
á sunnudögum. Þegar hugsað er til
baka virðist sem Skipasund 34 hafi
verið félagsheimili brottfluttra Suð-
ursveitunga.
Sigurður dó úr krabbameini langt
um aldur fram árið 1959. Guðný
hélt þó ótrauð sínu striki og risna
hennar minnkaði ekki. Aldrei var
þreytumerki á henni að sjá, heldur
virtist hún því ánægðari sem hún
hafði fleiri að annast.
Hin síðari ár hrakaði heilsu Guð-
nýjar mjög. Tengdadóttur sína og
son missti hún með fárra ára milli-
bili. Það var undravert hve henni
tókst, þrátt fyrir þessi áföll, að halda
æðmleysi sínu og glaðværð til
hinstu stundar. Bilbug var ekki á
henni að finna. Þótt hún væri oft
illa haldin af þjáningum var lund
hennar síst þyngri en þeirra sem
heimsóttu hana. Og með dyggri að-
stoð og umhyggju Jóhönnu dóttur
sinnar, sem átti heimili með henni
alla tíð, hélt hún áfram að veita
gestum og gangandi húsaskjól og
beina, þótt þörfin fyrir slíkt færi
vissulega minnkandi eftir því sem
fleiri Suðursveitungar fluttust á
mölina.
Meðan Guðný hélt sæmilegri
heilsu var hún sívinnandi. Hún tók
virkan þátt og með mikilli ánægju í
starfi aldraðra og hreif fólk til starfa
með áhuga sínum og atorku. Púðar
og myndir sem hún saumaði skipta
mörgum tugum og em með afar fal-
legu handbragði. Og varla komum
við hjónin svo í heimsókn með börn
okkar að hún Ieysti þau ekki út með
ávöxtum þessarar iðju sinnar.
Guðný var mannblendin með af-
brigðum og lét sér ekkert mannlegt
óviðkomandi. Hún hafði afar gaman
af að segja frá og gerði það af ná-
kvæmni og innileika. Hún lét sér
annt um velferð annarra. Hún var
dáð af öllum sem þekktu hana. Vin-
ir hennar í Borgarhöfn og á Höfn
sýndu aðdáun sína í verki er þeir
fjölmenntu til útfarar hennar þ. 25.
okt. og fylltu, ásamt vinum hennar
og kunningjum hér syðra, Áskirkju.
I lok þessara fátæklegu orða send-
um við Aldís og bömin Jóhönnu,
Sigurborgu og öðmm aðstandend-
um Guðnýjar innilegar samúðar-
kveðjur. Blessuð sé minning Guð-
nýjar Jónsdóttur.
Eysteinn Pétursson
Austanvérar við sama heygarðshomið?
Nýlega komst Andreas Pap-
andreou til valda í Grikklandi, en
hann hafði áður hrökklast þar frá
völdum á árinu 1989. Eins og bent
hefur verið á, hafði hin fyrri stjóm
Papandreous leikið efnahag Grikk-
lands grátt og hefur gengið erfið-
lega að rétta við fjárhag þjóðarinn-
ar síðan.
Á fyrri valdaferli sínum var Pap-
andreou andvígur Evrópubanda-
laginu og Atlantshafsbandalaginu
og dró mjög taum Moskvuvalds-
ins. Nú hefur Papandreou söðlað
um: hann styður NATO og mælir
fagurlega til EB, enda sækir hann
um ríflega fjárstyrki þaðan. Hann
minnist nú ekki á fomvini sína á
Volgubökkum.
Því er þetta rifjað upp hér, að þeg-
ar Papandreou komst til valda í
fyrra skiptið, sendi þáverandi for-
maður Alþýðubandalagsins, Svav-
ar Gestsson, heillaskeyti til Grikkj-
ans (sem samherja í andanum).
Lesendur skrifa
V_________________________>
Fróðlegt væri að vita, hvort hér-
lendir kommar hafa sama hátt á
nú, þegar Papandreou er orðinn
hlynntur NATO og EB og hættur
tengslum við Moskvumenn.
Það leikur nefhilega mikill vafi á
því, hvort þeir Alþýðubandalags-
menn hafi nokkru sinni bilað í
sinni sælu trú, sem þeir tóku forð-
um; þeir SÍA-menn m.a. við nám
sitt í Austur-Þýskalandi. Svo mikið
er víst, að aldrei hafa sést eftir þá
Svavar, Hjörleif og félaga ritverk á
borð við bók Baldurs von Schir-
ach, Ich glaubte an Hitler (Ég
trúði á Hitler), en Baldur þessi var
æskulýðsfulltrúi Hitlers á Ólymp-
íuleikunum í Berlín 1936. Ritverk
þeirra, sem lærðu fræðin í Austur-
Þýskalandi forðum, hefði t.d. get-
að borið heitið: Ich glaubte an
Stalin. Gallinn er bara sá, að þeir
austanvérar og SÍA-menn hafa
ekki tekið sinnaskiptum, svo vitað
sé.
Guðný Jónsdóttir
Bömin læknuð
Bókaútgáfan Iðunn hefur gefið út
bókina Bamalæknirinn, handbók um
bamasjúkdóma og umönnun veikra
bama eftir breska lækninn Miriam
Stoppard, en áður hafa m.a. komið út
eftir hana bækumar Stelpnafræðar-
inn, Stóri kvennafræðarinn og For-
eldrahandbókin.
Bamalæknirinn er handbók fyrir all-
ar bamafjölskyldur. Þar er sagt frá
hátt á annað hundrað bamasjúkdóm-
um, kvillum og vandamálum, ein-
kennum þeirra, meðferð og bata.
Hverjum kafla fylgja leiðbeiningar um
hvenær ástæða sé til að leita læknis og
hvað foreldrar geta sjálfir gert til að
hjúkra barni sínu og bæta heilsu þess.
Mjög auðvelt er að fletta upp í bók-
inni og finna í skyndi umfjöllun um
hvers kyns sjúkleika sem hrjáð getur
böm á öllum aldri, frá fæðingu til
unglingsára. Mikill fjöldi skýringar-
BÆKBB )
teikninga auðveldar greiningu sjúk-
dómseinkenna og hjálpar foreldmm
að átta sig á veikindum bama sinna og
veita þeim hjúkmn og rétta umönn-
un.
Sérstakur kafli er í bókinni um
skyndihjálp í neyðartilvikum. Einnig
er ítarlega fjallað um hjúkmn veikra
bama og um öryggi bama á heimilum
og utan þeirra.
I formála bókarinnar segir höfundur
meðal annars: „Meginmarkmiðið með
bókinni er að veita foreldmm nægar
upplýsingar til að þeir geti metið af
heilbrigðri skynsemi hvenær þeim er
sjálfum kleift að veita bömum sínum
þá hjúkrun og umönnun sem þau
þurfa og hvenær rétt er eða nauðsyn-
legt að leita læknishjálpar."
Bókin er 318 bls.
(Fréttatilkynning)
Félagsvist
Þriggja kvölda félagsvist Framsóknarfélags Amessýslu veröur i Þingborg, Hraun-
geröishreppi. föstudagskvöldin 5., 12. og 19. nóvember klukkan 21.
Aöalvinningur Utanlandsferö aö eigin vali að verömæti kr. 70.000. Góö kvöld-
verölaun.
SpómJn
Framsóknarkonur Kópavogi
Fundurveröur I Freyju, félagi framsóknarkvenna í Kópavogi, aö Digranesvegi 12
fimmtudaginn 11. nóv. kl. 20.30.
Fundarefrii: Konur og stjómmál, framsöguerindi Siv Friöleifsdóttir.
Félagskonur fjölmenniö og takið með ykkur gesti.
Stjómin
Mosfellsbær — Félagsvist —
3ja kvölda keppni
Framsóknarfélag Kjósarsýslu heldur félagsvist I samkomusal félagsins að Háholti
14, Mosfellsbæ, föstudagana 29. okt., 5. nóv. og 12. nóv. kl. 20.30 hvert kvöld.
Verölaun veitt eftir hvert kvöld. Heildarverölaun: Irlandsferö.
Spilastjóri: Ágúst Óskarsson. Sljómln
Akranes — Bæjarmál
Bæjarmálafundur veröur haldinn laugardaginn 6. nóvember næstkomandi I
Framsóknarhúsinu. Fariö verður yfir þau mál sem efst eru á baugi I bæjarstjóm.
Allir velkomnir.
Bæjarfulbúamir
Framsóknarvist
Framsóknarvist veröur spiluð sunnudaginn 7. nóvember I
Hótel Lind kl. 14.
Veitt veröa þrenn verölaun karia og kvenna.
Sigrún Magnúsdótb'r borgarfulltrúi flytur stutt ávarp I kaffi-
hléi.
Aögangseyrir kr. 500 (kaffiveitingar inn'ifaldar).
Framsóknarféiag Reykjavikur
Fulltrúaráð framsóknarfélag-
anna í Rvík
Fundur veröur haldinn á Hótel Lind, Rauöarárstig 18, mánudaginn 8. nóvember
n.k. og hefst kl. 20.30. '
Dagskrá:
1. Akvöröun um hvemig verður staöið að framboösmálum Framsóknarflokksins I
Reykjavik viö borgarstjómarkosningamar [ mai 1994.
2. Onnur mál.
Stjóm fulltrúaróðsins
Sigrún
Ráðstefna um
samræmda slysaskráningu
Föstudaginn 12. nóvember n.k. kl. 9.30-15.00 heldur Slysa-
vamafélag íslands ráöstefnu um Samræmda slysaskrán-
ingu I ráðstefnusal ríkisins að Borgartúni 6, Reykjavtk.
Dagskrá:
Kl. 9.30 Setnlng.
Einar Sigurjónsson, forseti Slysavamafélags Islands.
Ávarp.
Fulltrúi heilbrigðisráöherra.
Slysaskránlng — staöan I dag. Hvemig er hægt að bæta hana.
- Sigurður Helgason, upplýsingafulltrúi Umferöarráös.
- Brynjólfur Mogensen, yfiriæknir Slysa- og sjúkravakt Borgar
spitalans.
- Júlíus Valsson, læknirTryggingastofnun rikisins.
- Daniel Hafsteinsson deildarstjóri SÍT/Vátryggingafélögin.
- Friörik G. Gunnarsson, aöstoöaryfirlögregluþjónn Lögreglunnar
I Reykjavlk.
- Kristinn Ingólfsson, fulltrúi Siglingamálastofnunar rikisins.
- Eyjólfur Sæmundsson, forstjóri Vinnueftiriits ríkisins.
Öflun upplýslnga um slys. Reynslusaga.
Kristján Þorvaldsson, dagskrargerðarmaöur.
Kl. 12.00 Léttur hádegisveröur.
Kl. 13.00 Viöhorf landlæknis, Ólafs Ólafssonar.
Samræmd slysaskránlng—forsenda markvissra slysavama.
Ólafur Hergill Oddsson, héraöslæknir.
Aö ná árangri meö upplýsingatækninni/uppbygging og rekstur
slysaskráningakerfis.
Gunnar Páll Þórisson, rekstrarhagfræöingur.
Viðhorf alþinglsmanns, Lám Margrétar Ragnarsdóttur.
Umræður og raðstefnuslit
Ráöstefnustjóri: Ingi Hans Jónsson, Grundarfirði.
Þeir, sem hafa áhuga á að sækja ráðstefnuna, vlnsamlegast tilkynni þátttöku á
skrífstofu SVFl, síml 91- 627000,1 síðasta lagi miðvikudaglnn 10.
nóvember n.k.
Slysavarnafélag íslands.