Tíminn - 04.01.1994, Blaðsíða 2

2 tiftnmM Þri&judagur 4. janúar 1994
Islenskir garöyrkjubœndur segjast treysta sér í samkeppni við erlenda framleiöslu yfir vetrar-
mánuöina veröi þeim skapaöar aöstœöur til aö keppa:
Garðyrkjubændur krefj ast
lækkunar á rafmagnsverði
Garbyrkjubœndur telja mjög brýnt ab fá lœkkun á rafmagnsverbi yfír vetrarmánubina.
Tíminn
spyr
Ganga íslensk stjómvöld betl-
andi til vibræíma vib banda-
rísk stjómvöld um framtíb
vamarlíbsins á Keflavíkurflug-
velli?
Ámi Hjartarson
herstöbvarandstæbingur
„Já. Þab virbist ætla ab verba
fyrsta verk ríkisstjómarinnar á
afmælisári lýbveldisins ab ganga
vib betlisstaf fyrir bandarísk
hemabaryfirvöld til ab reyna ab
herja út úr þeim áframhaldandi
hersetu á þeirri fölsku forsendu
ab verib sé ab skapa trúverbugar
loftvamir."
Halldór Ásgrímsson, varafor-
mabur Framsóknarflokksins
„Ab sumu leyti virkar þetta
þannig. Þab er eblilegt ab íslend-
ingar gangi til þessara vibræbna
meb sína eigin hagsmuni í huga.
Þab þurfa ab vera hér einhverjar
vamir. Hér þarf ab vera vibbún-
abur sem er í samræmi vib ís-
lenska hagsmuni. Ég vænti þess
ab þannig verbi stabib ab mál-
inu. Þab hefur hins vegar komib
mér á óvart ab lítiö sem ekkert
samráö hefur verib haft í þessu
máli vib Framsóknarflokkinn
sem þó alltaf hefur stabib á bak
vib vamarsamninginn viö
Bandaríkjamenn."
Bjöm Bjamason, formabur ut-
anríkismálanefndar Alþingis
„Ég hef fylgst meö þessum viö-
ræöum viö Bandaríkjamenn al-
veg frá þvi aö þær hófust í sept-
ember 1992. Ég fullyröi aö aldrei
hafi íslendingar gengib betlandi
til þessara vibræöna. Þau sjónar-
mib sem hafa rábiö í þessum viö-
ræbum em öryggishagmunir ís-
lands og vamarhagsmunir aöild-
arríkja Atlantshafsbandalagsins.
Þaö era þessir langtímahags-
munir sem rába feröinni í vib-
ræbunum."
Bjöm sagbi aö fundur yröi hald-
inn í utanríkismálanefnd í dag
þar sem staöa málsins yrbi
kynnt.
Kjartan Ólafsson, formabur
Sambands garbyrkjubænda,
segir ab þab muni hafa mjög
slæmar afleibingar fyrir garö-
yrkjubændur á Islandi ef þeim
veröa búnar abstæbur sem gera
þeim ómögulegt ab keppa á
markabi um sölu á grænmeti á
vetrartímanum. Hann segir af-
ar mikilvægt ab garbyrkju-
bændur fái rafmagn á sam-
bærilegu verbi og bændur í ná-
grannalöndum okkar og ab
tollar á abföngum til garb-
yrkju verbi lækkabir.
Á allra síbustu árum hafa ís-
lenskir garöyrkjubænndur verib
ab fikra sig áfram meö fram-
leibslu og sölu á grænmeti utan
heföbundins framleiöslutíma.
Nokkrir bændur hafa reynt fyrir
sér meb framleiöslu á grænmeti
allt áriö. Slík framleiösla kallar á
mikla raflýsingu. Kjartan sagöi
ab framleiöslan yfir vetrarmán-
uöina sé vaxtarbroddurinn í
garöyrkju á íslandi og aö þaö
geti haft slæmar afleiöingar ef
hann fái ekki ab dafna. Hann
sagöi aö bændur teldu aö samn-
ingur íslands og EvTÓpubanda-
lagsins um innflutning á tiltekn-
um landbúnaöarvöram ætti ekki
aö þurfa aö eyöileggja þennan
vaxtarbrodd svo fremi sem
bændum á íslandi væri gert
mögulegt ab keppa vib starfs-
bræöur þeirra annnars staöar í
Evrópu. Kjartan sagöi ab þannig
væri því ekki fariö í dag. Fram-
leiösla garöyrkjubænda í Evr-
ópubandalaginu sé mikiö styrkt
og niöurgreidd. Hollenskir tóm-
atar sem fluttir era hingaö til
lands séu t.d. 20-25% styrktir af
EB. Grænmetiö sem flutt sé til
landsins sé flutt þangaö toll-
frjálst, en aöföng sem íslenskir
bændur nota viö framleiöslu
sína beri háa tolla. Þá borgi ís-
lenskir garöyrkjubændur rúmar
Öldreifing í Kaupmannahöfn er
svo erfitt starf ab flestir bílstjórar
bjórfyrirtækjanna era útslitnir
upp úr fertugu. Enda hefur ný
könnun á starfsabstöbu ölbílstjór-
anna leitt í ljós aö þeir þurfa
hvem einasta dag ab buröast meb
kringum 24 tonn af bjór, gosi og
tómum kössum ab jafnaöi. Könn-
unin sýndi sömuleiöis aö nær all-
ir bjórbílstjórar borgarinnar, í
kringum 230 talsins, kvarta yfir
verkjum í baki, öxlum og hnakka.
Þaö er blaö dönsku verkalýössam-
takanna, Lo-bladet, sem segir frá
þessari könnun. Þótt þetta starf
hafi alla tíö veriö erfitt þá hafi
Markaössetning íslenska jóla-
sveinsins erlendis nú fyrir jólin
gekk vonum framar ab sögn for-
svarsmanna íslenska jólasveina-
verkstæbisins, Santas Works-
hop. Þúsundir beiöna bárust um
bréf frá jólasveininum á íslandi
til bama erlendis, en mikill
meirihluti þeirra kom ekki frá
foreldrupi heldur öfum og
ömmum.
Aö sögn Daníels Þorgeirssonar,
markabsstjóra hjá Santas
þrjár krónur fyrir kílówatts-
stundina á meöan norskir bænd-
ur þurfa ekki aö greiöa nema
rúma eina krónu. Þessu þurfi að
breyta.
Samband garðyrkjubænda hef-
ur fariö fram á þab vib stjórn-
völd aö íslenskri garðyrkjufram-
leiöslu séu búnar þær ytri aö-
stæður sem geri henni kleift að
keppa við erlenda framleiðslu yf-
vandamálin samt vaxiö stóram
viö breytingar sem geröar vora á
öldreifingunni áriö 1988. Þær
breytingar fólust m.a. í því aö
bjóöa fyrirtækjum, þar sem aö-
gangur var góöur, afslátt af veröi
ef þau sæju sjálf um aö koma öl-
kössunum í hús hjá sér.
í stuttu máli sagt komu breyting-
amar þannig út að bjórbílstjór-
amir sátu uppi meö „erfiðustu
kúnana", þ.e.a.s. minnstu búöim-
ar og vertshúsin þar sem aögengi
var hvaö erfiöast og ekki var hægt
ab notast viö neinskonar vagna
eöa önnur hjálpartæki. Bílstjón-
amir verða því að burðast meö
Workshop í Reykjavík, voru 70-
80% þeirra beiðna sem bárust
frá öfum og ömmum, en af-
gangurinn frá foreldram og
frændfólki. Best var svöran við
auglýsingum í Bretlandi og Ástr-
alíu. Daníel fullyrbir aö íslenski
jólasveinninn sé kominn til ab
vera á alþjóölegum markaöi og
vinna vib markabssetningu fyrir
næstu jól sé þegar hafin.
íslenski jólasveinninn var aug-
lýstur í stóra fjölskyldutímariti
ir vetrarmánuðina. Stjómvöld
hafa enn ekki svarað beiðni þar
að lútandi. Kjartan sagöi aö ef ís-
lenskri framleiöslu yrðu skapaö-
ar aöstæöur til aö keppa vib inn-
flutta vöra, ætti innlend fram-
leiösla ágæta möguleika á aö
standast samkeppnina. íslenskir
gróöurhúsabændur þyrftu ekki
að leggja í aukinn kostnað á vet-
urna við aö hita upp sín gróöur-
alla ölkassana á öxlunum eöa í
fanginu.
Könnunin leiddi í ljós að bíl-
stjóramir veröa nú ab bera miklu
meira en áöur. í staöinn fyrir að
bera 16 tonn á dag fyrir áratug,
sem flestum þótti nóg, veröa þeir
jú jafnaðarlega ab buröast meö 24
tonn á dag, sem áöur segir. Og af-
leiðingin er sú, að flestir hverfa úr
faginu þegar á aldrinum 40 til 45
ára. Annað hvort að eigin ósk,
vegna þess að skrokkurinn á þeim
þolir ekki meira, ellegar þá aö
þeim er sagt upp undir yfirskini
endurskipulagningar. - HEI
sem gefib er út af New York Tim-
es í Bandaríkjunum, en í Bret-
landi var bæöi auglýst í tímarit-
um og á gervihnattastöbvunum
UK Gold og UK Living. Fram-
kvæmdin gengur þannig fyrir
sig aö þeir sem vilja senda böm-
um bréf.frá jólasveininum á ís-
landi, senda ákveöna upphæö
til Santas Workshop í Reykjavík,
sem síðan sendir viökomandi
bami bréf til baka í nafni jóla-
sveinsins. -ÁG.
hús, en bændur annars staöar í
Evrópu þurfi hins vegar aö hita
upp sín gróðurhús meb æmum
tilkostnaði á vetuma. Þá njóti
innlend framleiðsla einhvenar
fjarlægöarvemdar. Kjartan sagö-
ist vona aö íslensk stjómvöld
geröu hvaö þau gætu til að
styrkja stöðu innlendrar garö-
yrkjuframleiöslu nú þegar EES-
samningurinn tekur gildi. -EÓ
Skobunargjöld
hækka umll%
Skoðunargjald fyrir almenna skob-
un bifreiða hækkaöi um áramótin
um 11,2%. Hækkunin fylgir í kjölfar
breyttra reglna um skoðun öku-
tækja, sem fólu m.a. í sér aö Bif-
reiöaskoðun íslands féll frá einka-
rétti á skoðun bifreiða frá og með 1.
janúar.
Hámarksgjald fyrir skoöun bifreiða
undir fimm tonnum aö heildar-
þyngd hækkaði úr 2.230 krónum í
2.480 krónur. Aðrir flokkar aðal-
skoðunar, endurskoðunar og sér-
skoðunar hækka í svipuöu hlutfalli.
Frá og meb áramótum er öllum
skoðunarfyrirtækjum sem hlotið
hafa svokallaöa faggildingu heimilt
að skoða biffeiðir. Til þess að tryggja
viðunandi þjónustu eru taldir upp í
reglugerb 27 staðir um landib þar
sem lögboðin abalskobun skal fara
fram. I reglugerðinni er reynt að
jafna upp aðstöðumun milli höfuð-
borgar og landsbyggðar, en ef þörf
krefur er þeim sem fá starfsleyfi
skylt að taka að sér skoðun á skoð-
unarstöðvum utan höfuðborgar-
svæðisins á grundvelli markabshlut-
deildar sinnar á höfuðborgarsvæð-
inu.
Þær breytingar á skoðanaskyldu
gengu jafnframt í gildi um áramót
að fólksbílar skulu nú skoðabir í
fyrsta sinn á þribja ári frá fyrstu
skráningu og síban árlega frá og
meö fimmta ári. Þetta felur í sér ab
ekki þarf aö skoba á fjóröa árinu.
Danskir ölbílstjórar eru útslitnir upp úr fertugu:
Buröast meö 24 tonn á dag
íslenski jólasveinninn kominn til aö vera á alþjóölegum jólasveinamarkaöi:
Markaðssetning gekk vonum framar