Tíminn - 04.01.1994, Blaðsíða 4

4
Þriðjudagur 4. janúar 1994
STOFNAÐUR 17. MARS 1917
Ritstjóri: Jón Kristjánsson
Ritstjóm og auglýsingar: Stakkholti 4, 105 Reykjavík.
Inngangur frá Brautarholti.
Sími: 631600
Símbréf: 16270
Pósthólf 5210, 125 Reykjavík
Setning og umbrot: Tæknideild Tímans
Prentun: Prentsmibja
Frjálsrar fjölmiölunar hf.
Mánaöaráskrift 1400 kr. m/vsk. Verð í lausasölu 125 kr. m/vsk.
Útgáfufélag: Tímamót hf.
Áramót í skugga
alvarlegra deilumála
Viö áramótin 1994 leggur íslenska þjóðin upp
í nýjan áfanga um óþekktar leiðir. Nýir al-
þjóðasamningar taka gildi og það reynir á að
nýta kosti þeirra fyrir þjóðfélagið og draga
sem unnt er úr því neikvæða.
Nýtt ár hefst í skugga vaxandi atvinnuleysis
og átaka á vinnumarkaði. Sjómannaverkfall er
skollið á og afleiðingar þess verða alvarlegri
með hverjum nýjum verkfallsdegi sem rennur
upp.
Eins og fram hefur komið er þessu verkfalli
beint gegn ákveðnum þáttum þeirrrar löggjaf-
ar sem er í gildi um fiskveiðistjórnun, þ.e.
framsali á aflaheimildum milli skipa. Þetta
gerir það að verkum að þessi deila er óvenju
erfið viðfangs.
Dragist sjómannaverkfallið á langinn munu
afleiðingarnar skella á með fullum þunga þeg-
ar líður á janúarmánuð. Nú þegar hefur at-
vinnulíf í heilum byggðarlögum lamast.
Það er ekki hægt að horfa fram hjá því að ein
rökin fyrir því að svona er komið eru úrræða-
leysi ríkisstjórnarinnar í sjávarútvegsmálum.
Algjört ósamkomulag hefur ríkt um fiskveiði-
steftiuna. Fyrst voru málin leyst með því að
setja þau til skoðunar í tvíhöfðanefnd sem
hlaut nafn sitt af því að hún hafði tvo for-
menn. Þegar nefndin hafði loks lokið störfum
voru formennimir sendir um landið til að ríf-
ast við sjómenn og fiskvinnslufólk. Ráðherr-
ann sem bar ábyrgð á málinu kom hvergi ná-
lægt. Þegar þeirri fundarferð var lokið var
haldið áftam að rífast um málið í ríkisstjórn.
Rétt fyrir þingfrestun hafðist það af með
harmkvælum að leggja fram frumvarp um
fiskveiðistefnuna. EÍdci er vitað um það enn
hvort öll ríkisstjórnin styður málið.
Þessi ferill hefur valdið því að ágreiningur
hefur vaxið í þjóðfélaginu um þetta mál. Það
hefur verið látið undir höfuð leggjast að finna
leiðir til að mæta þeim vandamálum sem uppi
em varðandi þátttöku sjómanna í kvótakaup-
um, en því meiri rækt lögð við innbyrðis deil-
ur. Hætt er við að miklir erfiðleikar verði á því
að ná niðurstöðu í þeirri tímapressu sem yfir-
standandi verkfall skapar.
Ástandið sem verkfallið skapar er það alvar-
legt að einskis má láta ófreistað til að bera
klæði á vopnin. Fiskvinnsla og útgerðarfyrir-
tæki mega síst við rekstrarstöðvun sem gæti
riðið mörgum þeirra að fullu.
Miðað við forsöguna er því miður ekki
ástæða til bjartsýni. Stjórnarflokkarnir em
sundurþykkir í málinu og skortir þann mynd-
ugleik sem þarf til þess að ná niðurstöðu.
Tíminn óskar þess eigi að síður að þetta alvar-
lega mál leysist farsællega og það ár sem nú er
að hefjast verði landi og lýð til farsældar.
Orbum auknar andláts-
fregnir
Um leið og Garri óskar lesendum
Tímans gleðilegs nýs árs er rétt að
eyða misskilningi sem viröist orð-
inn nokkuð útbreiddur. Það er
brýnt að taka fram aö fréttir af
andláti mínu em stórlega orðum
auknar, ekki síður en hjá Mark
Twain forðum. Hið rétta er að
Garri er hress og vib hestaheilsu.
Sú fiskisaga sem komst á kreik um
brotthvarf Garra úr hringiöu
þeirrar sápuópem sem fjölmiðla-
umræba á íslandi er, á því ekki viö
rök að styðjast.
Dallas og Tíminn
Sannleikurinn er sá ab síbustu
tvo til þrjá mánuði hefur fram-
haldsþáttaröðin á Tímanum ekk-
ert gefib eftir hinni sívinsælu am-
erísku Dallas-þáttaröö, enda hafa
sviptingamar í kringum blaðið
veriö slíkar að Ewingamir á South
Fork gætu veriö fullsæmdir af
þeim. Inn á blaðið hafa Bobbíar
og J.R.-arar bæöi komið og farið
og stórfengleg áform skipulögð
milli þess sem valdabarátta var
ásmnduð með hlutabréfakaupum
og sölu að hætti olíujöfranna í
Dallas. Allar þessar sviptingar
hins vegar eiga sér ekki stoö í
raunvemleikanum vegna þess ab
þetta var bara draumur, eins og
hjá Pamelu í Dallas. Bobby er sem
sé kominn úr smrtunni og er ekki
dáinn frekar en Garri og Pamela
er vöknuö og allt er orðið gott á
ný eftir 25 þátta martröð. Garri er
lifandi, Jón Kristjánsson ritstjóri,
Tíminn kemur áfram út af milum
krafti og lítur ekki á sig sem mót-
vægi við sjónarmiö Framsóknar-
flokksins.
Vinsamleg eftirmæli
Það veröur ab viðurkennast aö
Garra þótti erfitt að verða vimi að
eigin útför, jamvel þótt sú útför
GARRI
væri aöeins draumur. Þaö iljaði
þó heldur að sjá hlýleg eftirmælin
í Tímanum og gerbi martröðina
bærilegri en ella. Svipaða sögu má
segja um vingjarnleg ummæli
Össurar umhverfisrábherrans í
garb Garra, sem fram komu í ein-
hverjum þætti þessarar óvenju-
legu draumaópem eftir að ráð-
herrann var sakaður um aö vera
vondur við fiska.
En þótt það sé freistandi ab
hugsa vel til ráðherrans fyrir hvað
hann mælti vingjamlega til Garra
í draumi, þá gengvu slíkt þó eng-
an veginn upp. Sá veruleiki sem
ráðherrann og ríkisstjómin sem
hann situr í er ábyrg fyrir að hafa
skapað í landinu, er því miður
með slíkum endemum aö enginn
draumur dugar sem smyrsl á sár-
in.
Ríkisstjórnin, meö forsætisráb-
herra í fararbroddi telur sig nú
vera komna á lygnan sjó og hafa
forustumenn þjóöarinnar gumaö
af stöðugleika og emahagsárangri
nú um áramótin. Staðreyndir tala
hins vegar allt öðm máli enda er
þjóðfélagið nánast lamað vegna
vinnudeilna, skuldasöfnun ríkis-
sjóbs nær nú himinháum met-
um, og þúsundir landsmanna búa
vib atvinnubrest og jamvel sult á
meðan aðrir veltast um í vellyst-
ingum. Garri treystir sér einfald-
lega ekki til aö sitja hjá í drauma-
landinu og láta vinsamleg orb
einhvers rábherra í sinn garð
verða til þess ab hann kyssi vönd-
inn.
Tímabili draumfara er sem sé
lokið og Garri enn á sínum stab
og tekur hlutverk sitt sem tals-
manns réttlætis og framfara af-
skaplega alvarlega.
Garri
Tíminn er dauður -
lengi lifi Tíminn
Kóngurinn er látinn, lengi lifi
konungurinn. Eitthvað á þessa
leib hljóðar opinber andlátsfregn
þjóðhöfðingja af guös náb. Þetta
þýðir auövitaö aö þótt einstak-
lingur hverfi yfir móðuna miklu
heldur jarðlífib áfram og ríkið líð-
ur ekki undir lok meö þeim sem
áöur hélt um stjómvölinn. Aörir
taka við.
Tíminn hemr lengi átt vib upp-
dráttarsýki að stríöa, meira og
minna heimatilbúna og er
slæmskan oftast af mannavöld-
um. En blaðið hefur yfirleitt náð
aö hrista af sér slenið og verið all-
hresst með köflum en slegiö nið-
ur aftur þegar einhver hómópat-
inn hefur bmggað því helst til
sterka ólyfjan.
En þar sem Tíminn hefur líf á
viö níu ketti stendur hann af sér
flesta raun þótt fyrir komi að ein-
hverjir séu móbir eftir þegar fyrir-
gangurinn hefur verib hvað
. mestur.
Endurnýjun lífdag-
anna
Rétt einu sinni hefur blaöið nú
endumýjun lífdaganna eins og
fuglinn Fönix sem reis alheill úr
öskunni eftir ab hafa bmnnið á
báli eða einherjar í Valhöll sem
særðust til ólífis í bardögum
flesta daga en risu upp á kvöldum
og svölluðu fram á rauðanótt og
risu úr rekkju ab morgni og
skundubu út á vígvöllinn á ný.
Endurreisn Tímans er ekkert ein-
A víbavangi
angrab fyrirbrigði og á sér ótal
fordæmi á jörðu sem og í öömm
heimum. Blaðið sem komib hefur
út í rúmlega þrjá aldarfjórðunga á
sér fjölskrúbugan feril þar sem
skiptast á skin og skúrir en alla
sína lífdaga hefur Tíminn staðið í
stormum sinnar tíðar og eki legið
á liði sínu í sókn og vöm þeirra
mála sem hæst bám hverju sinni.
Framsóknarflokkurinn stofnaði
og rak blabiö sem málgagn sitt og
hefur blab og flokkur ávallt átt
samleið með dulitlum útúrdúmm
sem aldrei gátu gengið til lang-
frama.
Framsókn og Tíminn em tengd
sögulegum og pólitískum bönd-
um sem ekki verba rofin án þess
að tjón hljótist af. Svo sterk em
þessi tengsl að ,þótt upp hefjist
menn í flokki og á blaði sem upp-
hefja þau í orði, ab eftir sem áöur
líta allflestir á Tímann sem mál-
svara Framsóknar og við það situr
hvab sem hver segir og áætlar.
í ólgusjó
Útgáfufélög hafa veriö stofnuð
um Tímann og þau hrakist um í
ólgusjó hlutafjárlaga og misjafn-
lega grundaöra kalkúlasjóna.
En þótt hlutafélög hverfi í glat-
kismna er Tíminn ekki hrapabur
fyrir ættemisstapa og nýtur end-
umýjunarhæfni sinnar og gerist
jafnvel íhaldssamur upp á gaml-
an mób og skartar nú m.a. höföa-
letrinu sínu góba sem Ríkarður
myndhöggvari skar honum fyrir
margt löngu.
Nýtt fyrirtæki tekur ab sér rekst-
ur gamla málgagnsins. Framsókn-
arflokkurinn ræður ritstjóra og
útgefandinn telur ab Tímanum
hæfi ekki annað en að vera sam-
stíga þeim flokki sem óx úr sama
jarbvegi og blaðið og er sú sam-
fylgd orðin löng og yfirleitt gæfu-
rík. Engin ástæða er til að ætla
annað en að sú samvinna sem
hér er stofnað til gangi hnökra-
laust fyrir sig og að flokkur, rit-
stjóm og útgefandi hafi innbyrð-
is smbning án þess að neinn þess-
ara aðila troði hinum um tær.
Tíminn er nú að hefja sitt 78.
aldursár og allt hans æviskeiö
hemr hann gegnt mikilvægu
hlutverki í íslenskri þjóðmálaum-
ræðu og enn á hann erindi við
alla þá sem skoða vilja málin frá
sem flesmm hliöum.
Langlífi blabsins er ekki bundiö
vib mislöng tímaskeib einstakra
stjómenda heldur hitt, að því
auönist að vera vettvangur heil-
brigðra skoðanaskipta og þeirrar
fjölbreytilegu upplýsingar sem
nauðsynleg er í nútíma þjóöfé-
lagi. Ekki ber aö harma þau feil-
spor sem kunna aö hafa verið
stigin á löngum ferli en víkja öll-
um bölmóði frá og taka unditsíö-
ari hluta tilkynningarinnar sem
minnst er á hér í upphafi - lengi
lifi Tíminn.
OÓ