Tíminn - 15.07.1995, Qupperneq 3
Laugardagur 15. júlí 1995
3
Feröamálafrömuöir telja umfjöllun um nœturlíf íslenskra unglinga skaöa ímynd íslands:
Viljum ekki túrista sem leita
eftir skemmtanaorgíum
Boriö hefur á því undanfarib í
breskum blööum ab fjallab er um
Reykjavík sem eins konar dýra-
garb næturlífsins. Sérstaklega
þykja unglingarnir sem safnast
saman í mibborg Reykjavíkur
áhugaverö fyrirbæri og er þá ekki
síst gert út á ýmsa miður
skemmtilega fylgikvilla þeirrar
drykkju sem þar fer fram. Nýlega
birtust tvær greinar, önnur í The
Guardian og hin í The Sunday
Times þar sem einkum var fjallaö
um Reykjavík næturinnar.
Þar sem markaðssetning á íslandi
sem ferðamannalandi hefur hingað
til ekki beinst að þeim hópi túr-
hesta sem eru að leita sér tilbreyt-
ingar í skemmtanalífi heldur hin-
um sem áhuga hafa á menningu og
sögu þjóðarinnar og náttúru lands-
ins, er líklegt að þessar greinar séu
illa séðar af ráðamönnum í ferða-
þjónustu. Tíminn hafði því sam-
band við Birgi Þorgilsson, formann
Ferðamálaráös, og Sigurð Skagfjörð,
svæðisstjóra Flugleiða í London, og
kannaði viðbrögð þeirra við grein-
um sem þessum.
Dýragarbur
næturlífsins
Birgir Þorgilsson hafði ekki lesiö
þessar greinar en eftir að hafa hlýtt
á þýddan kafla úr grein Sunday
Times sem birtist hér á síðunni
sagði hann að svona skrif hlytu að
skapa neikvæða ímynd af Reykjavík
og íslandi fyrir þessa vénjulegu
ferðamenn því ungt fólk sé yfirleitt
ekki þeirra á meðal. Birgir telur því
ekki að það sé nærtækast fyrir ís-
lendinga að fara að gera út á Reykja-
vík sem dýragarð næturlífsins. „Við
höfum annað aödráttarafl í ferða-
mennskunni sem vegur þyngra og
við þurfum að fá fólk hingað sem
dvelur hér lengur en bara til að
skoða þetta næturlíf. Ég held að ís-
lensk náttúra og öll hennar fjöl-
breytni sé og verði um ókominn
aldur okkar helsta aðdráttarafl."
Fiann bendir á að gert hafi verið
út á íslenskt næturlíf fyrir nokkuð
mörgum árum þegar hingað komu
hópar af Skandinövum um helgar í
leit að tveimur stúlkum í einni og
sömu lopapeysunni. Hann telur að
ef við auglýstum ísland upp sem
land þar sem menn gætu tekið þátt
í einhverri skemmtanaorgíu um
helgar kæmi það okkur í koll fyrr
eða síöar. „Ég held aö fæstir ferða-
menn sem koma hingað taki þátt í
þessu skemmtanalífi borgarinnar."
Hann bætti því við að viö svona
greinaskrifum væri auðvitaö ekkert
að gera. Ekki sé hægt að koma í veg
fyrir að blaðamenn skrifi um land-
ið eins og það kemur þeim fyrir
sjónir.
Natturlega leleg grein
Sigurður Skagfjörð var öllu harð-
oröari um þessi greinaskrif. Um
greinina í Guardian hafði hann
þetta að segja: „Þetta er náttúrulega
léleg grein og skrifuð af hugsanlega
lélegum blaðamanni og sjónarvink-
illinn var afar hallærislegur." Hann
bendir þó á að meðal um fimm
hundruð góðra greina um ísland
komi um ein léleg. „Við erum búin
aö fá fullt af hringingum frá fólki
sem er ósammála greinarhöfundi
og sumir hafa ætlað að skrifa í blöö-
in út af þessu. Einnig kem ég til
meö að tala við ritstjóra feröamála í
þessu blaði. Þannig að þaö verður
haldið áfram með þetta."
Aðspurður um það hvort greinin
gæti ekki laðað að sér annars konar
ferðamenn en við erum vön að sæki
landið heim þá hélt Sigurður ekki.
Ferðalög til Islands kosti yfirleitt
töluvert meira en til Spánar þannig
að skemmtanafíkið fólk sæki ekki í
að koma til íslands og því hafi
greinar sem þessar engin áhrif til
þess að trekkja ungt fólk að land-
inu. Hins vegar gæti svona greinar
fælt hinn almenna ferðamann frá.
„Það er mjög erfitt fyrir okkur að fá
svona greinar þar sem við höfum
lagt mikið upp úr því að fara með
góöa blaðamenn til íslands og við
höfum fengið ákaflega góðar grein-
ar um landið. Skandinavískir koll-
egar okkar hér eru mjög öfundsjúk-
ir yfir því mikla efni sem birtist í
blöðunum um ísland og við höfum
verið mjög heppin með fólk sem
hefur fariö til landsins, yfirleitt tek-
ur það ástfóstri viö land og þjóð."
Hann taldi greinina í Sunday Tim-
es, en hluti hennar birtist hér á síö-
unni, mun mildari þó hún snerist
að einhverju leyti um unglinga-
drykkjuna í bænum.
Frekar í eldri kantinum
„Almennt séð er ekki mikiö af
hópferðum ungs fólks til íslands,
það hefur helst verið eitthvað af
tónlistarfólki í kringum skemmti-
staðinn Tunglið hér um árið. Þessir
Bretar sem koma til íslands eru frek-
ar í eldri kantinum en yngri. Það er
auðvitað ekkert rétt að breiða yfir
þá staðreynd að þessir unglingar
eru þarna niður í miðbæ. Blaða-
menn eiga auðvitað sýna það sem
þeir sjá. Fyrir mér er þetta hins veg-
ar vont mál, við erum sennilega bú-
in að fá hátt í hundraö blaöamenn
til íslands, síðan ég kom fyrir ári, og
svo kemur ein svona grein sem fjall-
ar bara um þetta atriði. Við höfum
yfirleitt fengið mjög vinsamleg skrif
um ísland nema aö því leyti hve
verðlag þyki hátt. Þeir ræða mikið
um verðlag á bjór sem þykir auðvit-
að óheyrilega dýr enda um fimm-
falt ódýrari í Bretlandi. Við höfum
verib að reyna að sýna þeim fram á
að verðlag á öðrum vörum er sam-
bærilegt eða lægra á íslandi en það
gengur misvel að koma þeim í
skilning um það."
Hann bendir einnig á að ísland
hafi fengið mikla umfjöllun í blöð-
um í tengslum við nýju plötu Bjark-
ar. Um leið hefur hún verið í fjölda
viðtala og þar sem hún sé oft hressi-
leg í lýsingum þá gefi hún afskap-
lega skemmtilega mynd af islandi.
Siguröur var þó ekki á því að gera
ætti út á aðdáendur hennar og
beina þeim í reykvískt næturlíf.
„Auðvitað er borgarlífið hluti af
allri markaðssetningu og kynningu
hér enda er það grundvöllur ab
vetrar- og ráðstefnuferðum. Við
auglýsum ekki bara Þingvelli og
Skaftafell heldur bendum við ekki
síst á möguleika í veitingum, næt-
urlífi og gæðum gistingar í Reykja-
vík og annars staðar á landinu."
Sigurður segir að írska feröamála-
ráðið hafi einmitt lengi miðaö sína
markaðssetningu við grænku og
fegurð írlands en síðan hafi þeir
breytt sínum áherslum fyrir nokkuð
mörgum árum og fóru að gera út á
þjóðina, þ.e. að fólk sem landi
byggi væri lifandi og skemmtilegt.
„Feröamenn vilja sjá þjóðina og
menningu hennar." ■
Umfjöllun um menningarborgina Reykjavík í The Sunday Times:
Lækjartorg líkt og vígvöllur frá miööldum
THE SUNDAY TlMES-9 JULY 1995
TRAVEL 5 7
Night & the City
REYKJÆ
lt is a very long, very lively day’s journey
into night for Europe's most northern
capital. ROBERT ELMS joins the locals
in making the most of it
New York rnay bc
the cily Ihal never
slecps. bul even
Ihe perpeiual may-
hem ol Manhallan
can seem positively narcoleplic
compared lo a midsummer Fri-
day nighi in dow ntown Reyk-
javik. Il's no« jusi Ihal ihc tiny
lcelandic capilal i> prone lo fits
of occasional bul reinurkable
hedonism. which il ia. Nor thai
a leenage Viking or Iwo will
take io serenading you al all
hours wilh Björk s lalesl hil.
which ihey wilL li's ihai ihe
sun. in the ihree monlhs w hen it
bothers lo lum up al all. refuses
lo do what suns invanably do in
oiher. more convenlional parls
of Ihe world: sct. If you aclually
go lo bed. sturdy blinds or ihick
curtains mighl fool you inu>
thinking il's night. but deep
down you known Ihal il is slill
blissfully brighi oul ihere. and
what's more. ihere are Ihings
going on. very odd ihings.
Of course. to gel Ihe full ef-
fecl of the phenomenon known
as midnight sun, you need lo
see the orb itsclf — an overcasl
nighl jusl isn'l ihe same. A few
warming rays are also very wel-
cotne dunng ihe day when
you're oul marvclling at Ihe
other nalural qutrks lor which
mosl people atlually iravel lo
Ihis magnettc northcrn land.
Geysers and glacters. waler-
falls. volcanocs and lava flows.
Kverywhere surreal. primeval
Itndscapes wantonly bubbling
and boiling and belching slcam
as you iravel emraaced ihtough
a worid siill being bom. Iceland
by day is a fabulous. iruly fas-
cinating geography field inp.
Reykjavik by nighl is urban
amhropology gone bonketv
As well as the midnight-plus
maelslrom. ihc facl that Ihe sky
stubhomly refuses lo gel dark
provides ihe potenlial for othcr
unusual nighl-nme pursuits.
Reykjavik is really liltle morc
ÉThe sun,
when it turns
up, refuses
to set}
Ihan an overgrown hamlel in
this estraordinary nalural sel-
ting. So al a lime whcn you
would usually be conccntrating
eaclusively on dinner and
dancc. you can be ftoaling in
ihe supposedly curalive over-
fluw from the power plant. All
hol waler in lceland comes
from geothermal springs and
ihe plant which supplies ihe
capiúl has bccome a bizarre
spa. known. a louch euphemis-
tically. as ihe Blue Lagoon.
Houscd 30 ntinules away m ihe
sel fur Braserhead Goes To The
Moon. locals and lounsis alike
go lo immerse themselves in
the mineral-rich and bright tur-
quoise efflucut up unlil I Ipm.
But ihen pm and um arc prelly
much Ihe same arouiul hcre.
So you can ulso swim in one
of ihe tnore couvcnlional hol
puoli in lown. go bird-waiching
on the lake jusl yards from Ihe
Ejffm lo iheir offsht
ish for salmon in Ihe cryslal
river which dissects ihe cily; or
read ihe sagas by the sea while
walching Ihe sun not going
down over ihe ice-capped
mountains. There is a midntght
tennis lournamenl boasling
“major lcelandic lennis play-
ers". which is prubably only
slightly better Ihan atlending
the bold modemist church
which dominates the modcsi
skyline. Reykjavik. wiih its
rows of corrugated iron
Monopoly houves and ooe
slightly shabby shopping sirtei.
is a truly humble town. bul
somehow there is loads lo do —
although. because the nighi has
no obvious slart or fmish. there
is no rush lo cram il all in.
Twice a week. Icelandcrs
turn lcmporarily Mediierra-
ncan. Every weekend, bul es-
pecially Fridays in sumincr. ihe
inhabitants of Europe’s most
northerly capilal forgcl that
they are meani to be slcm.
mirovened Scandmavians with
a Luthcran work ethic and a
tendency towards melancholia.
and behave as if this is rcally
Scville or Siena. For as Italians
take an elegant curio and ihe
Spanish peacock Iheir way
ihrough ihe paseu before fi-
nally settling in for a ludi-
crously late dinner. so
lcelanders have the runiur ll
means circuit. and as ihe witch-
ing hour approaches jusi aboui
everybody lakes part in this rit-
ual revolution. Some dnve iheir
huge jeeps. used for cruising
glaciers. aruund and jround.
causing fhe only traffic jam of
Ihe week. Othcis jusi stroll
from bar to bar umil they setllc
in a restaurant. Bui Ihe true
runiurs arc loo young for driv-
ing or eapcnsive dining
They're loo young for legal
dnnking. too, but ii doesiiT stop
them. The sighl of Reykjavik's
Whaa you wotiM usually b*
main vquarc — actually it's
Reykjavik's only squarc —
awasn with uniformly blonde.
overdressed and wiidly ine-
briaied lecnagers. is as remark-
able as any of Ihe nalural
eruptions. but there's time for
Ihal lalcr Firsl you have 10 eat.
Rcykjavik is a uúlitanan
town, a fronticr selllcinent on
Hic edge of the habiuble worid.
and unlil rccently resUurants
werc in keeping wilh a hard.
no-frills world view. Bul. rich
on ihe spoils of winning the cod
wars. ihese Norscmen have
grown soft. and a number of ex-
cellent eaienes have emerged
They are hombly expensive. of
course. bul ihen so is every-
Ihing in lceland. you just biie
ihe bullel before biling inio,
vmoked guillcmot with horse-
radish ur honcy-soaked caifish.
The mosl crealive cooking is
probably al Tjomina. a cosy old
housc bordering on the kitsch.
where ihe fnrmci ship's chef
has lotally rcvampcd classic
lcelandic dishcs. Thc poshesl
spoL's ihe icvolving rcslaurant
al Ihe lop of Ihe Pearl. This is
actually a hol-waler container
crowncd wilh a futurislic glass
doinc. high on a hill ovcrlook-
ing Ihe cily. which affords
wonderful views and excellent
luiuir cuisine al even haughlier
prices. Then ihcre's Astro.
Owned by lceland's oiher
ruck sur (Helge). ihis is Reyk-
javik's answer lo Barcelona's
designcr bars and ibe very bcsl
placc lo base yourself for a spot
of runmr-walching. Upsuirx is
a music bar and tetrace with
beers ai a remarkably reason-
ablc 13.50 a xmall glass.
(Thai's reasonable around
hcrt.) Downsuirs is a swish bul
highty informal rcsiaurani
where ihe pretty ihings gaihcr
lo gossip and flin And they
don'l come much piettier. An
undeniably handsome lot.
they rc uniformly alúred in ihe
very latcst styles and cxudc an
au of sophisticalion oul uf sync
witli ihcir earthy cily. Ouiside
ihough. ihcir liltle brothers and
siaters are doing iheir besl lo re-
mind you of Ihai Viking pasi.
Il is csinnated ihai on a sum-
mcr's nighl 95% of all Ihe 13-
the 13-lu-18-year-olds in lce-
land) are oul a-runturing.
Cluiching botlles of Sprile or
Coke laccd wilh supermarkei
vodka, frum aboul 11.30 on
Ihey lour downlown in increax-
ingly wobbly cirdes. Gangs of
girls in preposierous platforms
and lurid salin skirts mingle
with boys. boils erupting. and
adolcscem desire spouting in
all directions. Righl ouuide
Asiro is thc epicentre.
Fhe lime coines when vou.
thal ihis is a lnne-honoured tra-
dition Yet. dcspile all ihe hor-
moncs flying. ihere is a non-
violcnl air. Ii’s exiraordinary
and exiremely silly. bul il ixnT
remotely threaiening.
So you gaze upon all ihis,
navigating carefully. as you
head for Ihe places thal these
eager sludenls will gradualc to
whcn they come of legal drink-
ing age. Ón. or jusl off. ihe onc
main drag. therc's Café Solon
Islandus. elegant and arty; Café
22. boisterous and crowded;
Café List. older. cooler. and.
best of ihe k*. Kaflibarinn.
where the hip hein to Björk's
thronc galhcr lo plot pup world
domination. Fnendly. funky
and full. they wuuld gracc any
city. bul are tnily remarkable in
this disianl ouiposi. Oulside. as
ihe limc which would be dawn
anywherc else approaches,
gracc is noi the word which
springs lo mind.
Reminisccnl of a inedieval
Ihem as you make youi way lo
your notei, hope Ihat the cur-
lams are up to the task and ihal
nobody is carousing direclly
oulside your window. Then
maybc. just maybe, you'll gei
some slcep.
• Robert Klms truvrlied lo
Rrjrkjavik as a guest ofTune
• Getting thert: Icelandair
(0171-388 5599) has daily
flights to Reykiavik from
Heathrow, and at least twice a
week from Glasgow. Apex
fares £319 plus £18 tax. Time
Off (0171-235 8070) has two
nighu in Reykjavik from £249.
Oiher lour operators includc
ATMays (0141-951 8411).
Cresla (0161-927 7177), Scan-
tours (0345-581400), Thomson
(0171-707 9000) and Travel-
scene (0181-427 4445).
Kurther Informatlon: Iccland
Tourisl Infonnation Bureau.
0171-388 7550.
Oftast nær þykir það hið
besta mál þegar ísland fær
ókeypis landkynningu í ein-
hverju stórblaðinu erlendis.
Það kann þó að vera að ferða-
málafrömuðir á íslandi yrðu
heldur óhressir með grein
sem birtist í einu útbreiddasta
blabi Breta, The Sunday Tim-
es, þann 9. júlí síbastliöinn.
Greinin nábi yfir hálfa síðu
og fjallar að þessu sinni ekki
um eld og ís heldur leiksvið
næturlífsins í Reykjavík.
Robert Elms, greinarhöfund-
ur, kom til Reykjavíkur fyrir
skömmu og leist ágætlega á
land og þjóð. Óvíst er að hinn
almenni túrhestur væri jafn
umburðarlyndur eða hrifinn og
Elms af því sem fyrir augu ber
þegar gengiö er um götur mið-
bæjarins á dagsbjörtum helgar-
nóttum.
Elms afgreiðir túristatrekker-
íiö í tveimur málsgreinum og
hefur svo sem ekkert ljótt um
þab að segja. „Hverir og jöklar,
fossar, eldfjöll og hraunbreiður.
Súrrealískt, frumstætt landslag-
ið ólgar og kraumar á meðan
maður ferðast í leiðslu um
þennan heim sem er í sífelldri
endurnýjun." Eftir að hafa lýst
stuttlega möguleikum til
dægrastyttingar sem mönnum
stendur til boða í Reykjavík,
minnst á Bláa lónið og tungl-
ættaö landslag á Suöurnesjum,
sagt frá létt"sóðalegum" Lauga-
veginum vindur hann sér í næt-
urlífið sem virðist einna helst
hafa „heillað" hann í þessari
ferð.
„Næturlíf Reykjavíkur er þétt-
býlismannfræöi á geggjuðu
stigi... íslendingar hafa „the
runtur". En hinir sönnu rúntar-
ar eru of ungir til aö keyra rúnt-
inn eða fara á dýra veitingastað-
ina. Of ungir til að stunda lög-
lega drykkju en það heldur ekki
aftur af þeim. Að horfa yfir að-
altorg Reykjavíkur — í raun
eina torg Reykjavíkur — og sjá
allt morandi í einsleitum, ljós-
hærbum og ofurölvuðum tán-
ingum í tískuklæbum er fullt
eins athyglisvert og umbrot
náttúrunnar."
Elm talar þá um nýtilkomna
veitingastaði í borginni og lofar
hina skapandi eldamennsku á
Tjörninni, lýsir Perlunni og
nýja veitingastaðnum Astró í
Lækjargötunni sem hann segir
vera í eigu „hinnar rokkstjörn-
unnar á íslandi." Hann heldur
því fram að áætlað sé að um
95% reykvískra unglinga milli
13 og 18 ára séu á rúntinum á
sumarnóttum þar sem þau
halda dauðahaldi í Sprite- og
Kókflöskur sem hann telur
reyndar fylltar með „stórmark-
aðsvodka". Miöbæjarrölti ung-
linganna lýsir hann á eftirfar-
andi hátt.
„Rétt utan viö Astró er skjálf-
tamiðjan. Á sama tíma og þú
situr og sötrar (hægt, ofurhægt)
horfir þú upp á þau falla saman
í eina æpandi, fálmandi og
skjögrandi hringiðu.
Það kemur að því að þú þarft
líka að stíga út í bjarta nóttina
til að kíkja á hina barina. Það er
eins og að ganga inn í allsherjar
leikprufu fyrir alkhólíska túlk-
un á Flugnahöfðingjanum.
Krakkarnir syngjandi, volandi
og glímandi, nú eða að rífast,
faðmast og hrynjandi niður.
Valhöll, ab viðbættri ælu. Þau
ganga um með tannkremstúpur
í þeim tilgangi að vera í góðu
formi til kossa eftir að hafa kast-
að upp. Lögreglan stendur vel-
viljuð hjá, tryggir að enginn
meiðist, sem er merki þess ab
hér sé um virðingarveröa hefð
að ræða."
Elm leggur þá leið sína á þá
staði þar sem hin löglega
drykkja fer fram og fer fögrum
orðum um Sólon íslandus, Café
List en þykir þó Kaffibarinn
bestur enda sér hann þar arf-
taka Bjarkar upp um alla veggi.
Þegar líða tekur á nóttina held-
ur hann heim á hótel og verður
þá fyrir honum þessi sjón:
„Minnir helst á vígvöll frá
miðöldum; ungir búkar liggja
eins og hráviði út um allt, sum-
ir dregnir í burt af eldri systkin-
um sem streyma út af nærliggj-
andi börum og klúbbum, þeir
harðgerustu enn að hella í sig
eða í biðröð eftir pylsu í morg-
unmat.
Eini möguleikinn að hótelinu
aftur er að stíga ýfir þau, í þeirri
von að gluggatjöldin þjóni
hlutverki sínu og að enginn sé
svallandi beint fyrir neban
gluggann þinn. Þá geturbu
kannski, bara kannski, sofnab í
smástund."
Þýtt og endursagt upp úr
The Sunday Times.