Réttur - 01.05.1953, Side 45
RÉTTUR
133
undir öðrum útgjöldum. (Bara gróði olíuhringanna einn á togur-
unum gæti nægt þeim til að bera sig.)
TogaraútgerSin ber slíka gróðabyrði olíuhringa, banka og ann-
arra auðfélaga á herðum sér, að hún er að sligast undir henni.
Sjávarútvegurinn verður drepinn undir þessari byrði, ef henni er
ekki að verulegu leyti af honum létt, með því að minnka gróða
þessa hringavalds.
Og nú er svo komið, að það hlýtur að verða hlutverk verkalýðs-
ins að létta þessari byrði af togaraútgerðinni sem og öðrum íslenzk-
um atvinnugreinum, sem auðvaldið er að sliga. Fyrrum hefði það
verið talið hlutverk togaraeigenda að vinna að slíku. En þeir vold-
ugustu í samtökum togaraeigendanna eru ekki lengur fyrst og
fremst togaraeigendur, heldur þátttakendur í því hringavaldi, sem
þjáir atvinnulífið.
En þetta þýðir, að auk þeirrar beinu hagsmunabaráttu, sem
verkalýðurinn heyir um kaupgjald sitt, þá verður hann að heyja
pólitíska barátta um það, að atvinnuvegunum sé þannig stjórnað,
að atvinnutækin fái að bera sig, en verði ekki að láta þann gróða,
sem togaranrir skapa alþýðunni og bæjarfélögunum, sem okur-
skatt til hringavaldsins. Slíka stjórnmálabaráttu getur alþýðan
aðeins háð með því að fylkja sér um Sósíalistaflokkinn og gera
hann nógu sterkan á Alþingi til þess að knýja þá breytingu fram,
sem verða þarf í þessum efnum, ef vel á að fara. Hingað til hafa
hernámsflokkarnir þrír, þjónar hringavaldsins, fellt allar tillögur
Sósíalistaflokksins um lækkun olíuverðsins, lækkun vaxtanna og
aðrar ráðstafanir, sem myndu tryggja góða afkomu togaranna og
útgerðarinnar yfirleitt. En það myndi breytast, ef Sósíalistaflokk-
urinn yrði mun sterkari á þingi en, nú er.
Ég hef gert togaraútgerðina sérstaklega að umtalsefni í þessari
grein, af því togararnir eru mikilvirkustu atvinnutæki vor og
reikningar þeirra eru að miklu leyti opinberir og því auðvelt að
ræða afkomu þeirra. En það, sem á við um togaraútgerðina, sem
einu sinni hét stórútgerðin, á auðvitað í enn ríkara mæli við um
smáútgerðina. Sé bæjarútgerð togara arðrænd af hringavaldinu í
Reykjavík og erlendis, hve miklu harðvítugrar er þá ekki smá-
útgerðarmaðurinn arðrændur og af fleirum. Og sé togarasjómað-
urinn arðrændur, hve miklu ver er ekki farið með bátasjómennina,
arðrændustu verkalýðsstétt íslands.
Því er það svo að þrátt fyrir allar mótsetningar um kaupgjalds-
mál milli sjómanna á togurum og bátum annarsvegar og útgerð-
anna, smárra og stórra, hinsvegar, þá er andstæðan á milli þessara