Réttur - 01.01.1969, Page 26

RIT
MARX
OC
ENCELS
Um aldamótin síðustu var frjálslyndi
borgaralegra menntamanna á íslandi
slíkt að Þjóðvinafélagið gaf út hina marx-
istísku „Þjóðmenningarsögu Norðurálf-
unnar“, þýdda af séra Ólafi Ólafssyni í
Arnarbæli, síðar fríkirkjupresti. Með vax-
andi braski og auð borgarastéttarinnar,
hefur þröngsýnin vaxið, einkum á hinum
síðustu tímum undir áhrifum Morgun-
blaðsmennskunnar. Hvergi hefur þessi
nesjamennska sýnt sig aumri en í þekk-
ingarlausu heimskuþvaðri ýmissa borg-
aralegra „menntamanna" hér heima um
marxismann, einmitt þegar m. a. s. borg-
aralegir menntamenn erlendis viðurkenna
gildi hans meira en nokkru sinni fyrr og
háskólar Bandaríkjanna og Bretlands
ræða hann af kappi. (Dettur nokkrum í
hug hið „andlega" ástand Háskóla ís-
lands?). Ekki sízt með tilliti til þessa birt-
ist hér grein eins virtasta borgarablaðs
heimsins, Times Literary Supplement um
rit Marx:
150 ára afmæli Karls Marx kann að vera
réttnefndari alþjóða-minningarhátíð en af-
mæli nokkurs annars mikilmennis liðinna
tíma. Marx hefur tekizt óvenjulega vel að
rjúfa landfræðilegar, menningarlegar, at-
vinnulegar og jafnvel hugmyndalegar girð-
ingar sem að jafnaði takmarka frægð manna.
Þeir sem njóta mestrar og réttmætastrar hylli
í einum hluta heimsins, kunna annarsstaðar
að verða að láta sér nægja margnotuð hástig
lýsingarorða sem vott um menningarlega
kurteisi, eins og til dæmis Dante, Púskín eða
Goethe. Þeir sem njóta sannnefndrar heims-
frægðar, svo sem stærðfræðingar og náttúru-
fræðingar, eru yfirleitt aðeins metnir að verð-
leikum af fámennum hópi eftirkomenda sinna
í fræðunum ...
26