Réttur - 01.10.1985, Qupperneq 45

Nokkur ártöl
úr sögu Víetnam
Víetnamstríðið hafði staðið í nærfellt 35 ár, þegar því lauk með innreið þjóð-
frelsissveitanna í Saigon 29. apríl 1975. Fyrst var andstæðingurinn Japan, þá Frakk-
land og loks Bandaríkin. En Víetnam hefur þurft að berjast gegn erlendum yfir-
gangi um aldaraðir og síðasta skeið þeirrar sögu hófst um miðja síðustu öld.
1QCO Frakkar 8era Víetnam að ný-
Aöeo lendu sinni og þar með hefst ný-
lenduveldi þeirra í Indókína. Laos og
Kampuchea verða einnig franskar ný-
lendur. Nauðungarvinna á plantekrum og
v>ð lagningu járnbrauta leiðir af sér
hverja uppreisnina á fætur annarri.
Kommúnistaflokkur Indókína er
stofnaður undir forustu Hó Chí
Mính.
Víet Mính, frelsishreyfingin sem
var forveri FNL, er stofnuð að
'rumkvæði kommúnistaflokksins. Hreyf-
lngin tók upp baráttu gegn Japönum, sem
höfðu ráðist inn í Víetnam, en Frakkar
höfðu lagt niður vopnin að skipun Vichy-
stjórnarinnar.
Japan bíður ósigur í heimsstyrj-
öldinni. Frakkar reyna að leggja
undir sig Víetnam á ný, en í Hanoi í
norðurhluta landsins lýsir Víet Mính yfir
st°fnun sjálfstæðs lýðræðisríkis, DRV.
Frakkar neita að ganga að mála-
miðlunartillögu Hó Chí Mính og
1 nóvember brýst út „fyrsta Indókína-
stríðið“.
Frakkar bíða endanlegan ósigur
í Díen Bíen Phú nálægt landa-
mærum Laos. Síðustu árin höfðu Banda-
ríkjamenn staðið undir 80% af kostnaði
Frakka við rekstur stríðsins gegn „út-
þenslu kommúnismans“.
í lok júlí er Genfarsáttmálinn undirrit-
aður af Frökkum og öllum hlutaðeigandi
aðilum í Indókína. Bandaríkin neita að
skrifa undir en segjast samt munu virða
samkomulagið, en það kvað m.a. á um
bann viö erlendum hersveitum í Víet-
nam, að frjálsar kosningar skyldu fara
fram eigi síðar en 1956 og að sameina
skyldi norður- og suðurhluta landsins en
l’ram til þess yrði landinu skipt um 17.
breiddargráðu.
Bandaríkin koma sér upp fyrsta hand-
bendi sínu á valdastóli í Suður-Víetnam,
Ngó Dính Díem.
-g Díem og Bandaríkjamenn neita
að efna til frjálsra kosninga, en í
slíkum kosningum er augljóst að þjóð-
frelsishetjan Hó Chí Mính muni sigra.
CIA hefur spellvirki í norðurhluta
landsins. í suðurhlutanum eru allir, sem
221