Réttur - 01.10.1985, Blaðsíða 56

ar, voru fyllilega meðvitaðir um réttlæti
málstaðarins, sem varð til þess að treysta
heragann og auka liðsmönnum baráttu-
þrek og skapa þá miklu fórnarlund og
allsherjarhetjuskap, sem þurfti til sigurs.
(Þetta endurtók Rauði herinn í seinni
heimsstyrjöldinni.)
Að lokinni borgarastyrjöldinni 1921
tók við friðsamlegt viðreisnarstarf á sviði
atvinnulífsins. Sárin eftir styrjöldina varð
að græða og rétta við niðurníddan þjóð-
arbúskapinn og koma skipulagi á iðnað,
samgöngur og landbúnað. Öll skilyrði
fyrir slíkt endurreisnarstarf var með erf-
iðasta móti eins og hægt er að ímynda sér.
Hinn 21. janúar 1924 andaðist Lenin
leiðtogi og frumkvöðull bolsjevikaflokks-
ins í smábænum Gorki skammt frá
Moskvu. Verkamenn hvarvetna um lönd
gerðu fimm mínútna vinnuhlé á útfarar-
degi hans. Dauði Lenins varð til þess að
verkalýðsstétt Ráðstjórnarríkjanna fylkti
sér enn þéttar um flokkinn en áður. Nýir
liðsmenn úr verkalýðsstétt steymdu
hundruð þúsundum saman í flokkinn.
Þetta var sá hluti verkalýðsstéttarinnar
sem lengst var kominn í stjórnmálaþroska
og stéttvísi, byltingarvilja, áræði og sjálfs-
aga. í flokkinn gengu þá á skömmum
tíma rúmlega tvöhundruð og fjörutíu þús-
und verkamenn. Þetta var nefnt flokks-
útboð til minningar um Lenin.
A árunum 1924—1926 sköpuðust ný við-
horf í alþjóðamálum. Auðvaldsskipulag-
ið hafði staðist byltingaröldur fjöldans,
eftir heimsstyrjöldina. Tekist hafði að
bæla niður byltingarhreyfingarnar í Þýska-
landi, Ítalíu, Búlgaríu, Póllandi og fleiri
löndum, og höfðu forystumenn hinna sós-
íaldemókratísku bræðraflokka verið
borgarastéttinni hjálplegir í því efni.
Þessi viðreisn auðvaldsins var samfara
eflingu Ráðstjórnarríkjanna og var þó
hér um tvö gjörólík fyrirbæri að ræða.
Efling auðvaldsins var fyrirboði nýrrar
auðvaldskreppu. Efling Ráðstjórnarríkj-
anna táknaði hins vegar aukinn styrk sós-
íalismans á þjóðhagslegu og pólitísku
sviði.
Svo hratt verði farið yfir sögu voru árin
1926-1929 notuð í baráttu fyrir iðnvæð-
ingu landsins og 1930-1934 notuð í bar-
áttu fyrir framkvæmd samyrkjustefnunn-
ar. Það var á þessum tíma 1930-1933,
þegar margir sósíalistar horfðu með mikl-
um vonaraugum til Sovétríkjanna, enda
ekki nema von. Á kreppuárunum tvö-
faldaðist iðnaðarframleiðsla Ráðstjórnar-
ríkjanna eða rúmlega það, á sama tíma
minnkaði iðnaðarframleiðsla í auðvalds-
löndunum. Meðan allt var í niðurníðslu í
auðvaldsríkjunum var allt á uppleið í
Ráðstj órnarríkj unum.
En eftir því sem Ráðstjórnarríkin fest-
ust í sessi og útséð var um það að kapítal-
isminn yrði ekki endurreistur, færðist
baráttan frá vígstöðvunum yfir í flokkinn.
Þegar búið var að gera auðstéttina eigna-
lausa og valdlausa, var það eina sem hún
gat gert að smeygja sér inn í flokkinn og
reyna að hafa áhrif innanfrá og þá oft í
samvinnu við erlend öfl. Ég ætla mér ekki
að hætta mér út í það að fjalla um þessi
mál hér, í stuttri grein. Margar bækur
hafa verið skrifaðar um þessa atburði, en
því miður hefur lang mestur hluti þessara
skrifa verið áróður, órökstuddar fullyrð-
ingar og getgátur gripnar meira eða
minna úr lausu lofti.
Valdataka nasista 1933 beindi utanrík-
isstefnu Ráðstjórarríkjanna inn á þá
braut að reyna að halda frið eins lengi og
hægt væri. Sovétríkin voru ekki þess
megnug að fara í stríð.
Eins og reynt hefur verið að skýra út í
þessari grein hefur hatur borgarastéttar-
232