Morgunblaðið - 06.06.2006, Qupperneq 20

Umbo›s- og sölua›ili
Birkiaska ehf.
sími: 551 9239
www.birkiaska.is
Birkiaska
BÖRN í Svíþjóð og Noregi horfa
minnst á sjónvarp af evrópskum
börnum, að því er ný rannsókn
bendir til. Á vef Aftenposten
kemur fram að norrænu börnin
velji frekar að leika sér eða
stunda íþróttir. Rannsóknin tók
til nokkurra Evrópulanda, þ.á m.
Svíþjóðar og Noregs og þátttak-
endur voru börn á aldrinum 7–14
ára.
Á Spáni er sjónvarpsáhorf vin-
sælast í frítímanum en yfir 40%
spænskra barna nefndu það sem
fyrsta val í frítímanum en minna
en 18% norskra barna. 15%
norskra barna setja samveru með
vinum í fyrsta sæti. Sænsk og
norsk börn velja íþróttir oftast af
öllum börnunum.
Norsk Gallup-könnun bendir til
að norsk börn horfi að meðaltali
á sjónvarp í 103 mínútur á dag.
Stig Ryland hjá BarneVakten í
Noregi er nokkuð ánægður með
þessa tölu. Hann segir að for-
eldrar beri ábyrgð og eigi góða
möguleika á að örva börn til að
gera fleira en að horfa á sjónvarp
í frítímanum.
Reglur frá svokallaðri barna-
vakt í Noregi:
 Ekki segja alltaf nei. Börnin
mega ekki fá á tilfinninguna
að fjölmiðlanotkun sé eitt-
hvað „ólögleg“.
 Látið góðar myndir vera að-
gengilegar. Fjölbreytni er
hollari en að horfa alltaf á
sama.
 Segðu þína skoðun á ýmsum
þáttum.
 Börnin erfa þínar sjónvarps-
venjur. Kennið þeim að
slökkva á sjónvarpinu.
 Ekki nota samningaleiðina
of oft.
 Gefðu skýr skilaboð og þá
verða börnn örugg.
 Vertu skapandi og gerðu
eitthvað með börnunum þín-
um. Margt er jafnskemmti-
legt og að horfa á sjón-
varpið.
 Börn geta orðið mjög hrædd
þegar þau sjá ofbeldi í frétt-
unum, hræddari en við of-
beldi í teiknimyndum. Ekki
láta börnin horfa ein á frétt-
ir. Sumar fréttir ættu börn
ekki að sjá. Börnin eiga að
fá innsýn inn í stóra viðburði
sem eru á hvers manns
vörum. Horfðu á fréttatíma
með börnunum og útskýrðu
hvað er að gerast.
Sænsk og norsk börn
horfa minnst á sjónvarp
 BÖRN
Morgunblaðið/Arnaldur
Börnin erfa sjónvarpsvenjur foreldranna. Kennið þeim að slökkva á sjónvarpinu.
A
llt sem ég kaupi inn til
heimilisins er lífrænt.
Ég hef valið það sem
lífsstíl og ég kann því
vel. En ég ákvað í upp-
hafi að vera ekki fanatísk í þessum
efnum og þess vegna fer ég til dæm-
is út að borða og í matarboð hjá öðr-
um, án þess að velta því fyrir mér
hvort hráefnið í matnum sé lífrænt
ræktað eða ekki. Ef maður verður
alveg heilagur í þessu þá er ekkert
gaman lengur,“ segir Anna Karen
Kristinsdóttir sem breytti um lífsstíl
fyrir tíu árum þegar hún kynntist
lífrænum mat og snyrtivörum hjá
vinafólki sínu í Bandaríkjunum.
Sojakerti og reykelsi
úr sedrusviði
Lífsstíll Önnu Karenar er áhuga-
mál, þar sem hún horfir á umhverfið
í heild. „Mér finnst svo gaman að
vasast í þessu. Ég endurvinn allt
sem ég get endurunnið og ég nota
sjampó og snyrtivörur án rotvarnar-
efna. Ég lita á mér hárið með nátt-
úrulegum hennalit sem er án allra
eiturefna. Ég nota sojakerti og nátt-
úruleg reykelsi úr sedrusviði. Ég
rækta allar mínar kryddjurtir sjálf
og salat á sumrin. Ef hér væri versl-
un með fatnað úr lífrænni bómull, þá
væri ég fastakúnni. Ef ég væri ekki
svona mikið malbiksbarn, þá væri
ég sennilega flutt upp í sveit með
sólarrafhlöðu.“
Hugsað vel um mig í Yggdrasil
Anna Karen segir að vissulega
séu þær vörur dýrar sem hún velur
að kaupa, en samt sem áður hafi
matarreikningurinn lækkað. „Vegna
þess að ég kaupi allt öðru vísi í mat-
inn nú en áður fyrr. Ég fer til dæmis
alltaf á þriðjudögum í Yggdrasil
þegar grænmetissendingin kemur
og svo aftur á fimmtudögum þegar
ávaxtasendingin kemur, og þá kaupi
ég inn fyrir alla vikuna. Í Yggdrasil
er hugsað svo vel um mig, þær taka
frá fyrir mig ef ég kemst ekki sjálf á
staðinn og þar fæ ég líka rotvarnar-
frítt þvottaefni og fleira. Úrvalið hér
heima af lífrænum vörum er svo
miklu meira en það var þegar ég
byrjaði í þessu.“
Brúneggin miklu betri
Anna Karen er ekki grænmetis-
æta, en þó er rautt kjöt ekki oft á
hennar borðum. „Ég borða mjög
sjaldan nautakjöt og aldrei svína-
kjöt, en íslenska lambakjötið finnst
mér frábært, það er besta kjöt sem
hægt er að fá. Kjúklingur er oft á
mínum borðum og ég vildi óska að
eins vel færi um hann og hænurnar
sem vistvænu brúneggin koma úr,
sem eru nýkomin á markað hér. Þau
eru æðislega góð og ég er svo ánægð
með þetta framtak. Ég vona að það
styttist í að hægt verði að kaupa líf-
rænan kjúkling á Íslandi, því hann
er svo miklu betri, því hef ég kynnst
erlendis.“
Hún segist finna mikinn mun á
grænmeti sem er lífrænt ræktað og
því sem er ekki lífrænt ræktað. „Líf-
rænt ræktaða grænmetið er svo
miklu bragðmeira og maður fær auk
þess miklu meiri næringu úr því. Til
dæmis hefur það epli tapað næring-
arefnum, sem hefur verið vaxað og
geislað til að það geymist í óhugn-
anlega langan tíma.“
Bakar öll brauð sjálf
Matarvenjur hafa breyst mikið
hjá Önnu Karen eftir að hún fór að
tileinka sér lífræna stílinn. „Nú
baka ég öll mín brauð sjálf og þau
eru án gers. Ég borða miklu meira
af baunum en ég gerði og mjólk-
urvörur borða ég ekki, nema osta.
Hádegismaturinn minn saman-
stendur af kjarngóðum gulrótar-
safa.“
Anna Karen segir að eftir að hafa
lesið allskonar greinar og kynnt sér
þessi mál geti hún ekki, samvisku
sinnar vegna, snúið við. „Enda líður
mér miklu betur. Mér líður líka vel í
sálinni að vita að ég forðast allt það
eitur sem getur verið í matvöru og
húðvörum. Um leið og maður veit
hvað maður er að setja ofan í sig líð-
ur manni betur.“
 HEILSA | Anna Karen Kristinsdóttir valdi lífrænan lífsstíl fyrir tíu árum
Mér líður miklu betur
Eftir Kristínu Heiðu Kristinsdóttur
khk@mbl.is
Morgunblaðið/Eyþór
Lífræna gnægtarborðið heima hjá Önnu Karen er sannarlega girnilegt.
Daglegtlíf
júní