Morgunblaðið - 26.11.2006, Side 44
44 SUNNUDAGUR 26. NÓVEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
UTANRÍKISRÁÐHERRA Ís-
lands, Valgerður Sverrisdóttir, hélt
þrumuræðu úr ræðu-
stóli á Alþingi þann
sextánda þessa mán-
aðar um utanríkismál.
Ráðherra fjallaði m.a.
um aðgerðir gegn svo-
kölluðum sjóræn-
ingjaveiðum og lét eft-
irfarandi ummæli falla:
„Hugsanlegt er að við
stöndum frammi fyrir
því að heyja nýtt
þorskastríð til varnar
fiskimiðunum um-
hverfis landið gegn
taumlausri rányrkju.
Þá hlýtur að koma til álita að beita
öllum tiltækum ráðum – og verða
togvíraklippurnar sem nýttust vel í
fyrri þorskastríðum ekki und-
anskildar í þeim efnum.“
Þann 13. september síðastliðinn
birtist í Morgunblaðinu grein eftir
undirritaðan sem bar heitið Þorska-
stríðsþráhyggja. Í þeirri grein var
bent á að róttækar aðgerðir, þar sem
togvíraklippur koma við sögu, gagn-
vart svokölluðum sjóræningjaskipum
á úthafinu væru ekki einungis í ósam-
ræmi við reglur þjóðaréttarins held-
ur einnig íslenskan rétt, stefnu ís-
lenskra stjórnvalda í málefnum
hafsins og afstöðu þeirra til úthafs-
veiða í Smugudeilunni.
Nú gerir undirritaður sér grein
fyrir að ráðherra hafi ýmislegt annað
að gera en að lesa greinar í dag-
blöðum eftir hina og þessa. Hins veg-
ar má ætla að ráðherra viti svona
nokkurn veginn hvað birtist á vefsíðu
utanríkisráðuneytisins eftir lyk-
ilstarfsmenn þess.
Til að upplýsa ráðherra, ef hann
skyldi ekki hafa litið á
síðuna nýlega, þá er þar
að finna ræðu Tómasar
H. Heiðars, þjóðrétt-
arfræðings ráðuneyt-
isins, sem hann flutti
þann 19. október síðast-
liðinn á aðalfundi LÍÚ.
Í þeirri ræðu fjallaði
Tómas um ýmsa athygl-
isverða þætti sem tengj-
ast sjóræningjaveiðum,
m.a. eftirfarandi: „Sú
spurning vaknar þá til
hvaða aðgerða sé unnt
að grípa gagnvart skip-
um er stunda sjóræningjaveiðar á út-
hafinu og hvaða ríki geti gripið til
slíkra aðgerða. Hér komum við að
sérstöku eðli þjóðaréttarins. Ólíkt því
sem gildir almennt um framfylgd
laga og viðurlög við brotum að lands-
rétti er ekki til að dreifa neinni al-
þjóðalögreglu sem kemur almennt
lögum yfir þá sem brjóta gegn
reglum þjóðaréttar. Lögsögureglur
þjóðaréttarins takmarka og í mörg-
um tilvikum möguleika eins ríkis til
að grípa til fullnustuaðgerða gagn-
vart þegnum annars ríkis [...] Sam-
kvæmt meginreglu hafréttarsamn-
ingsins, sem leiðir af frelsi ríkja til
siglinga á úthafinu, hefur fánaríki
einkalögsögu yfir skipum sínum þar.
Ríkjum er því almennt ekki heimilt
að grípa til aðgerða gagnvart fiski-
skipum sem sigla undir fána annars
ríkis á úthafinu, jafnvel þótt fyrir
liggi að viðkomandi skip hafi gerst
sekt um ólöglegar veiðar þar.“
Ráðherra hlýtur að geta fallist á að
mikilvægt sé fyrir smærri ríki að
halda sér innan marka þjóðaréttarins
í stað þess að tefla á tæpasta vað í
heimi alþjóðastjórnmálanna. Jafn-
framt hlýtur ráðherra að geta fallast
á að í baráttunni gegn svokölluðum
sjóræningaveiðum hljóti að teljast
skynsamlegast að nota fyrst og
fremst löndunarbönn, bannlista og
þær undantekningar frá meginregl-
unni um einkalögsögu fánaríkis sem
til staðar eru.
Allt tal um róttækari aðgerðir en
heimilaðar eru að þjóðarétti eru firra.
Orð ráðherra geta því varla talist
annað en vanhugsuð tilraun til að
skapa þjóðrembingslegan æsing með
það að markmiði að hífa upp fátæk-
legt fylgi Framsóknarflokksins.
Þorskastríðsþráhyggja
Bjarni Már Magnússon
fjallar um þjóðarétt og
gerir athugasemd við ummæli
utanríkisráðherra um
sjóræningjaveiðar
»Ráðherra hlýtur aðgeta fallist á að mik-
ilvægt sé fyrir smærri
ríki að halda sér innan
marka þjóðaréttarins í
stað þess að tefla á tæp-
asta vað í heimi al-
þjóðastjórnmálanna.
Bjarni Már Magnússon
Höfundur er lögfræðingur og stundar
LL.M-nám í hafrétti við háskólann í
Miami og MA-nám í alþjóða-
samskiptum við HÍ.
BARÁTTAN fyrir bættum kjör-
um aldraðra og ör-
yrkja hefur oft verið
nokkuð samofin en
vissulega er um margt
ólíku saman að jafna.
Sannarlega hefur
margt áunnist en alltof
oft má segja um fetin
fram á við: Of seint –
of lítið.
Hafandi starfað um
langt skeið að mál-
efnum öryrkja er mér
óhætt að fullyrða að
einhver stærsti
áfangasigurinn hafi
unnist undir forystu Garðars Sverr-
issonar sem formanns Ör-
yrkjabandalagsins þegar sam-
komulag náðist við ríkisstjórnina
um aldurstengda örorkuuppbót sem
næmi jafngildi grunnlífeyris ör-
yrkja til þeirra sem öryrkjar hefðu
verið alla tíð en uppbótin fór svo
stiglækkandi eftir því sem örorkan
kom til seinna á lífsleiðinni. Að vísu
gerðist það dapurlega að rík-
isstjórnin stóð ekki að
fullu við loforð sín svo
stiglækkunin varð
mun meiri en samið
hafði í raun verið um.
En fyrir stóran hóp
öryrkja var hér um
dýrmæta kjarabót að
ræða og það fólk sem
glímt hafði lengst við
örorku fékk sinn hlut
stórbættan. Ekki skal
hér farið í þessa van-
efndasögu en hennar
má gjarnan minnast.
Erindið með þessum
línum var hins vegar það að vekja
athygli á þeirri oft afar tilfinn-
anlegu kjaraskerðingu sem ör-
yrkjar verða fyrir við það eitt að
eldast, þ.e. að verða 67 ára, verða
sem sé „löggilt gamalmenni“. Þá
fellur nefnilega aldurstengda ör-
orkuuppbótin niður því samkvæmt
laganna hljóðan þá er viðkomandi
ekki lengur öryrki heldur ellilífeyr-
isþegi og brúttótalan getur sem sé
lækkað um meira en 24 þúsund á
mánuði og það munar um minna.
Bæði Öryrkjabandalagið og sam-
tök eldri borgara hafa knúið á um
leiðréttingu, ranglætið verið við-
urkennt, en enn ekkert verið að-
hafzt. Ekki þyrfti nú annað ákvæði
inn í tryggingalöggjöfina okkar
margbættu en svo einfalt viðbót-
arákvæði að saman mættu fara
bætur ellilífeyrisþega og aldurs-
tengd örorkuuppbót. Eru mér þá
Karvelslögin svokölluðu í fersku
minni, sjúklingatryggingin svokall-
aða, þar sem réttlát og eðlileg
framkvæmd strandaði á að ekki var
til ákvæði sem heimilaði bætur
samkvæmt lögunum og almennar
örorkubætur. Þetta þýddi sem sagt
að öryrkjar sem fyrir viðbót-
arheilsutjóni urðu fengu ekki bætur
samkvæmt sjúklingatryggingu Kar-
velslaganna, svo hlálega sem það
nú hljómar. Þessu var loks kippt í
liðinn og öllum þótti sjálfsagt rétt-
lætismál þegar upp var staðið.
Hvaða aðferð sem notuð kann að
verða til leiðréttingar nú skiptir
ekki máli heldur það að öryrkjar
verði ekki sviptir þeim tekjum sem
þeir fyrir 67 ára aldur áttu laga-
legan rétt til.
Ég skora á Alþingi og stjórnvöld
að láta þessa ósvinnu ekki líðast og
leiðrétta það sem auðvitað á að
vera meginsjónarmið að ekki sé
unnt að hrifsa bætur af fólki sem
það hefur réttilega notið aðeins af
því að það er komið á vissan aldur.
Grunngildi aldurstengdu örorku-
uppbótarinnar fer þá vissulega fyrir
lítið ef ekki verður leiðrétt.
Aldurstengd örorkuuppbót og 67 árin
Helgi Seljan skrifar um
kjarabætur eldri borgara » ...að vekja athygli áþeirri oft afar tilfinn-
anlegu kjaraskerðingu
sem öryrkjar verða fyr-
ir við það eitt að eld-
ast...
Helgi Seljan
Höfundur er varaformaður FEB í
Reykjavík.
Til sölu er félagsheimilið Hellubíó á
Hellu. Húsið er byggt úr steinsteypu
og holsteini árið 1951 og er heildar-
gólfflötur 435 fermetrar. Húsið skiptist
í anddyri, sem er á tveimur hæðum,
tvö salerni eru á jarðhæð, lítinn veit-
ingasal með eldhúsi og salarbyggingu
með sviðsbyggingu. Kjallari er undir
sviðsbyggingunni. Húsið er skemmt
eftir jarðskjálftana árið 2000. Óskað er
eftir tilboðum í eignina. Áskilið er að
tilboðsgjafar geri grein fyrir fyrirhug-
aðri nýtingu hússins.
FANNBERG FASTEIGNASALA ehf.
Guðmundur Einarsson, lögg. fasteignasali
Jón Bergþór Hrafnsson, viðskiptafræðingur
Sími 487 5028
Hellubíó til sölu
Nánari upplýsingar á www.fannberg.is og á skrifstofu
Símar : 551 7270, 551 7282 og 893 3985
Þjónustusími utan skrifstofutíma 893 3985
Öndverðarnes 1
Orlofsheimili múrara, 3 sumarhús
Þuríður Halldórsdóttir hdl., lögg. skipasali
hibyliogskip@hibyliogskip.is • www.hibyliogskip.is
Hús 32B sem er stofa með eld-
húsi, tveimur svefnherbergjum,
svefnlofti og snyrtingu.
Húsið er 37,4 fm byggt 1980,
hitaveita og rafmagn er í húsinu.
Stór verönd er við húsið.
Hús 32C sem er stofa með eld-
húsi, tveimur svefnherbergjum og
snyrtingu.
Húsið er 37,4 fm byggt 1980,
hitaveita og rafmagn er í húsinu.
Stór verönd er við húsið.
Hús 32D sem er stofa með eld-
húsi, tveimur svefnherbergjum,
svefnlofti og snyrtingu.
Húsið er 34,1 fm. byggt 1984,
hitaveita og rafmagn er í húsinu.
Stór verönd er við húsið.
Öndverðarnes er með glæsilegustu sumarhúsabyggðum landsins,
með golfvelli, sundlaug o.fl.
Húsin eru öll vel staðsett á útsýnislóðum. Óskað er tilboða í húsin.
Allar nánari upplýsingar á skrifstofu og í síma 893 3985.
Myndir á heimasíðu.
Stærð: 69,3 fm
Herb: 2
Byggt: 1992
Verð: Tilboð óskast
Í dag kl 17 - 18
SLÉTTUVEGI 17, RVK
Fyrir 55 ára og eldri
Falleg 2ja herbergja íbúð á 3. hæð
miðsvæðis í Reykjavík. Innréttingar
úr beyki, parket og flísar á gólfum.
Góðar svalir til suðurs með miklu
útsýni. Ýmis þjónusta á svæðinu.
Guðrún Hulda Ólafsdóttir hdl. og
löggiltur fasteignasali sýnir íbúðina.
Laugavegur 182 • 4. hæð • 105 Rvík Fax 533 4811 • midborg@midborg.is
Björn Þorri hdl., lögg. fastsali, Karl Georg hrl., lögg. fastsali.
Sími 533 4800
126 fm mjög góð 4ra herbergja íbúð á fyrstu hæð með sérinngangi í
nýlegu þriggja hæða fjölbýlishúsi. Glæsilegt útsýni. Íbúðin skiptist í
anddyri, rúmgóða stofu, eldhús með borðkrók, þvottahús, baðher-
bergi og þrjú svefnherbergi. Í kjallara er sérgeymsla. Sérinngangur.
Verð 29,3 millj. 7972
Opið hús í dag milli kl. 13.00 og 14.00. Íbúð 106.
Kristnibraut 51A – Opið hús
– Ö r u g g f a s t e i g n a v i ð s k i p t i ! –