Morgunblaðið - 19.03.2007, Page 1

STOFNAÐ 1913 . TBL. 95. ÁRG. MÁNUDAGUR 19. MARS 2007 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
FRÉTTASKÝRING
Eftir Önnu Pálu Sverrisdóttur
aps@mbl.is
FRUMVARP til laga um að Alcan á Ís-
landi gangi inn í hið almenna skattkerfi var
eitt þeirra sem ekki fengu afgreiðslu á ný-
yfirstöðnu þingi. „Óþægilegt og slæmt að
þetta sé ekki á hreinu,“ segir bæjarstjóri
Hafnarfjarðar. Menn velta því nú fyrir sér
hvort þetta geti haft áhrif á atkvæða-
greiðslu um stækkun álversins.
Með lögunum hefði verið staðfestur
samningur ríkisins og Alcan frá 5. mars. Í
honum felst m.a. að Alcan greiði hefðbundin
fasteignagjöld til Hafnarfjarðarbæjar
vegna álversins í Straumsvík, en ekki fram-
leiðslugjald til íslenska ríkisins. Þetta hefði í
för með sér umtalsverðar tekjur til bæj-
arfélagsins, sem í dag fær aðeins um 70
milljónir á ári af framleiðslugjaldinu.
Í samningi um álverið, sem er frá 1966, er
ákvæði um að fyrirtækinu sé heimilt að
velja að borga samkvæmt almennum ís-
lenskum skattalögum í staðinn fyrir sér-
samninga. Alcan tilkynnti um slíkt val 28.
maí 2003, eða fyrir tæpum fjórum árum. Í
samningnum frá ’66 segir að við þannig til-
kynningu skuli þegar ganga til samninga
um yfirfærslu í almenna skattkerfið.
Fjárhagsleg rök Alcan séu nú brostin
Í viðræðum var lengi ágreiningur um
hvort nýr samningur ætti að gilda aftur-
virkt frá 1. janúar 2004 eða 2005. Niðurstað-
an varð 2005. Lúðvík Geirsson, bæjarstjóri
Hafnarfjarðar, segir að bærinn muni samt
leita samninga um það sem út af standi, 100
milljónir. Það hefði þó alls ekki átt að koma í
veg fyrir að frumvarpið yrði afgreitt, það sé
annað mál. „Frumvarpið var lykilatriði í að
koma öllum málum á hreint.“ Miklu skiptir
að allt liggi sem skýrast fyrir þegar gengið
verður til atkvæðagreiðslu um stækkun ál-
versins í Straumsvík, 31. mars.
Samtökin Sól í Straumi sendu í gær frá
sér yfirlýsingu þess efnis að rök Alcan um
fjárhagslegan ávinning bæjarins af stækk-
un álversins séu nú brostin, en fyrirtækið
hafi byggt sína baráttu fyrir stækkun á því
að lagabreytingin væri föst í hendi.
Jón Sigurðsson, iðnaðarráðherra, sem
flutti frumvarpið, leggur hins vegar áherslu
á að nákvæmlega hvenær frumvarpið sé af-
greitt breyti engu, þar sem búið sé að und-
irrita samninginn. Þess vegna hafi af-
greiðslan dottið út við samninga um
meðferð mála við þinglok. „Varðandi at-
kvæðagreiðsluna um stækkun eru allar
upplýsingar klárar,“ segir Jón. Þá segir
Árni Mathiesen, fjármálaráðherra, að
stjórnvöld muni standa við sitt.
Morgunblaðið/Ómar
Straumsvík Spenna ríkir um málefni ál-
versins vegna umdeildrar stækkunar.
„Skiptir ekki
máli hvenær“
Frumvarp um skattlagn-
ingu Alcan ekki í gegn
Eftir Gunnar Pál Baldvinsson
gunnarpall@mbl.is
LOKA þurfti Hellisheiði, Holta-
vörðuheiði, Víkurskarði auk
Kirkjubólshlíðar á Vestfjörðum í
gær vegna veðurs og ófærðar.
Hellisheiði var upphaflega lokað í
gærmorgun og síðan aftur klukkan
fjögur eftir að reynt hafði verið að
opna hana að nýju. Nokkrir tugir
bíla festust á heiðinni og þurftu
sumir að skilja bíla sína eftir utan
vega. Björgunarsveitarmenn komu
fólki til hjálpar en nokkuð var um
árekstra og slösuðust m.a. þrír út-
lendingar, en keyrt var aftan á bíl
þeirra eftir að þeir höfðu stöðvað
hann vegna skorts á skyggni.
Holtavörðuheiði var lokað upp
úr hádegi í gær eftir að ljóst varð
að tæpur tugur bíla var þar fastur.
Tókst björgunarsveitarmönnum
að losa alla bílana og var aðgerðum
þar lokið um klukkan fjögur.
Í Víkurskarði þurftu björgunar-
sveitarmenn frá Svalbarðseyri að
hjálpa ökumönnum tveggja bíla en
um 15 bílar þurftu að snúa við. Þar
varð árekstur milli snjóruðnings-
tækis og jepplings, sem skemmdist
mikið, en enginn slasaðist.
Mörg snjóflóð féllu á vegina til
og frá Ísafirði um helgina og höfðu
vegagerðarmenn í nógu að snúast
við að halda þeim opnum. Starfs-
maður Vegagerðarinnar lenti í
snjóflóði í Kirkjubólshlíð án þess
að verða fyrir meiðslum. | 4
Vegfarendur veður-
tepptir víða um land
Morgunblaðið/Sverrir
Óveður Hjálparsveit skáta dró þennan jeppa úr ófærð á Hellisheiði en sumir þurftu að skilja bílana þar eftir.
Vegagerðin,
björgunarsveitir og
lögregla höfðu í
nógu að snúast
„MAÐUR getur ekkert gert og
fær náttúrlega sjokk,“ sagði Guð-
bjartur B. Ólafsson, starfsmaður
Vegagerðarinnar, sem lenti í snjó-
flóði þegar hann var að ryðja snjó
á milli Ísafjarðar og Súðavíkur.
Snemma á laugardeginum hófu
starfsmenn Vegagerðarinnar á
Ísafirði að ryðja vegi til og frá Ísa-
firði en reglulega féllu snjóflóð á
vegina til Bolungarvíkur og Súða-
víkur. Að sögn Guðbjartar var
veðrið afleitt og skyggni lítið sem ekkert.
„Ég var að moka við Bása í Kirkjubólshlíð en ég
hafði verið að keyra þarna fram og til baka um dag-
inn. Flóðið skall svo á moksturstönnina framan á
bílnum með miklum krafti. Ég sá ekki neitt og hélt
fyrst að þetta væri bara vindhviða en svo sá maður
kögglana hlaðast á milli tannarinnar og bílsins.“ Bíll
Guðbjartar lenti fyrst ekki sjálfur í flóðinu en um
leið og flóðið skall á moksturstönninni snerist bíllinn
heilan hring á veginum og kastaðist í vegrásina. „Ég
sat bara rólegur þegar bíllinn stöðvaðist og reyndi
að átta mig á hver staðan væri. Flóðið var tæpir fjór-
ir metrar á dýpt en það var þó ekki mikið breiðara
en bíllinn.“ Guðbjartur segist hafa komist sjálfur út
en bíllinn hafi verið algjörlega fastur í flóðinu.
Sem starfsmaður Vegagerðarinnar hefur Guð-
bjartur áður lent í snjóflóðum sem þessum. „Svo hef-
ur maður náttúrulega lent í alls konar smáspýjum.“
Mokstursbíllinn skemmdist lítillega en var kominn
aftur í baráttuna við veðrið á sunnudagsmorgni.
„Maður fær náttúrlega sjokk“
Guðbjartur B.
Ólafsson
ÞUMALLÍNA, fimm ára hryssa,
er minnsti hestur heims, aðeins
44,5 cm há og 26 kíló á þyngd.
Hryssan forðast stærri hesta en
er hænd að hundum sem eru svip-
aðir að stærð og hún. Hún er hér
með eiganda sínum og hundi í smá-
hestabúgarði í Missouri í Banda-
ríkjunum. | 14
AP
Minnsta
hross heims
Eftir Friðrik Ársælsson
fridrik@mbl.is
RAGNHEIÐUR Bragadóttir
lagaprófessor telur að lagaákvæði
um ófyrnanleika kynferðisbrota
muni hafa lítil áhrif. Þetta nýja
ákvæði er hluti af lögum um breyt-
ingu á kynferðisbrotakafla hegn-
ingarlaga sem samþykkt voru í
þinglok. Hún segir að ýmis önnur
ákvæði frumvarpsins muni hafa
meiri áhrif.
Ragnheiður segir að sönnunar-
staðan í kynferðisbrotamálum sem
beinast gegn börnum sé alltaf
strembin fyrir ákæruvaldið og eftir
því sem lengri tími líði frá því að
brot var framið, þeim mun minni
líkur séu á því að sönnun takist.
Þetta stafi af því að sönnunargögn
glatist, menn muni atburði verr
eftir því sem lengra er um liðið frá
því að þeir gerðust auk þess sem
staða sökunautar til að verja sig
verður erfiðari.
Brotin kærð fyrr
Ragnheiður telur jafnframt að
upplýstari umræða hafi leitt til
þess að brotin séu kærð fyrr en ella
og því ekki nauðsynlegt að gera
þau ófyrnanleg. „Það er auðvelt að
trúa því að reglur um ófyrnanleika
leysi einhvern vanda, en ég tel nán-
ast engar líkur á að svo verði og
sakfellingardómum mun væntan-
lega ekki fjölga vegna þessarar
breytingar,“ segir Ragnheiður og
tekur fram að hún sé ekki ein um
þessa skoðun, heldur hafi ýmsir
fræðimenn haldið hinu sama fram.
Ágúst Ólafur Ágústsson, þingmað-
ur Samfylkingarinnar, segist fagna
þeirri þverpólitísku sátt sem náðist
um málið og aðspurður um það af
hverju ekki hafi verið farið að til-
lögum Ragnheiðar segir hann að
Alþingi hafi einfaldlega tekið þá
refsipólitísku ákvörðun að gera
umrædd brot ófyrnanleg. | 2
Telur fyrningar-
ákvæðið litlu breyta
ROKKHUNDAR
U2-LIMIR BERA ÞAÐ EKKI UTAN Á SÉR
EN ÞEIR ERU MJÖG TRÚAÐIR >> 17
KONUR VERÐLAUNA
KONUR Í FYRSTA SINN
SAMSTAÐA
FJÖRUVERÐLAUNIN >> 15