Morgunblaðið - 10.05.2007, Síða 20

20 FIMMTUDAGUR 10. MAÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
MENNING
LÓA Hlín Hjálmtýsdóttir heitir
listakona sem lauk námi frá LHÍ
árið 2003 og heldur sína fyrstu
einkasýningu á Íslandi í 101 gall-
eríi. Sýningin nefnist „La Grande
Colline“ og er óður til Breiðholtsins
þar sem listakonan ólst upp. Þunga-
miðja sýningarinnar er blýants-
teikningar af rókókó-legu aðalsfólki
sem býr í blokkum Breiðholtsins.
Stundum gætir einhvers vandræða-
gangs í teikningunni. En úr því að
þetta eru skopmyndir en ekki aka-
demískar teikningar skemmir það
ekki frekar út frá sér, heldur eru
skemmtilegar þverstæður í mynd-
unum og sýnist mér aðallinn standa
fyrir einhvers konar bælingu eða
afneitun á aðstæðum. Allavega er
það aðalsmerki að halda reisn sinni
út á við þótt allt sé í klessu innivið.
Lóa bregður einnig á leik með
rýmið. Málar veggi gráa eins og er
algengt þegar eldri list er til sýnis
en lætur ódýra Ikea-lampa sjá um
lýsinguna sem gefur heildarmynd-
inni leikrænan eða dramatískan
blæ. Einnig hefur hún dregið hluti
út úr myndunum og mótað í þrívítt
form og geta sýningargestir dundað
sér við að finna hlutinn í mynd-
unum en á sama tíma gefur hún
myndunum annað og áþreifanlegt
líf.
Þegar þetta ólíkar og afmarkaðar
hugmyndir eru í gangi í einu er
alltaf hætt við að þær kaffæri hver
aðra. Lóu tekst aftur á móti að
halda sýningunni nógu lágstemmdri
til að þetta virki allt saman, þjóð-
félagsádeilan í teikningunum, leik-
urinn í hlutunum og svo litlir sætir
plastleirskúlptúrar sem ekki virðast
koma aðalsmyndunum nokkuð við.
Aðalsmenn í úthverfi
Morgunblaðið/Sverrir
Leikur Lóu tekst að halda sýningunni nógu lágstemmdri til að allt virki
saman, segir gagnrýnandinn um sýningu Lóu Hlínar Hjálmtýsdóttur.
MYNDLIST
101 gallerí
Opið þriðjudaga til laugardags frá kl. 14–
17. Sýningu lýkur 31. maí. Aðgangur
ókeypis.
Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir
Jón B.K. Ransu
ÞAÐ var fámennt en góðmennt í
Bessastaðakirkju síðastliðinn
sunnudag þegar Rúnar Magn-
ússon gaf áheyrendum tækifæri á
að heyra hljóðlist þá sem hann
flutti fyrst í Kaupmannahöfn í til-
efni af sýningu á verkum Ólafs
Elíassonar og Kjarvals sem haldin
var í vor undir heitinu Hraunland.
Megin efniviður verksins eru
hljóðupptökur úr íslenskri nátt-
úru, sumar hverjar umbreyttar
með hljóðforritinu Same Same but
Different sem Rúnar hefur verið
að þróa ásamt Þórhalli Magn-
ússyni síðan árið 2003.
Verk Rúnars, sem hófst í þetta
skipti á orgelleik Péturs Eyvinds-
sonar, var margslungið og kraft-
mikið ferðalag, hljóðin skullu á
áheyrandanum og ferðuðust milli
hátalara svo stundum var líkt og
hann væri í miðju ölduróti eða á
ferð meðfram fuglabjargi. Sek-
vensar af ólíkum hljóðum og tón-
um kölluðust á, í bland við djúpa
undiröldu bassahljóðanna svo út-
koman varð krefjandi og sefandi í
senn, jafnt fyrir eyru, hug og lík-
ama. Rúnar hefur augljóslega
mikið vald á list sinni og er þess
óskandi að hann fremji hana oftar
opinberlega svo fleiri fái að slást í
för.
Fóður fyrir hugarflugið
TÓNLEIKAR
Bessastaðakirkju, sunnudaginn 6. maí.
Rúnar Magnússon – Tón- og hljóðverk
vegna sýningarinnar Hraunland
 Ólöf Helga Einarsdóttir
15:15-TÓNLEIKARÖÐ Caputs
sprengdi nærri utan af sér sal Nor-
ræna hússins sunnudaginn 29. apríl
og þætti óefað eftirtektarvert víðar
á Norðurlöndum. Sömuleiðis
sprengdi dagskráin hefðbundið skír-
lífisbelti hreinræktaðrar fram-
úrstefnu með tveim verkum af fjór-
um í blygðunarlausum dúr og moll,
og gæti sú óvenjulega blanda komið
ýmsu góðu til leiðar ef áfram er
haldið.
Hanagal Guðbrands var fyrra
dæmið um tónalan kött í bóli til-
raunabjarnar þar sem flaggskip ís-
lenzkrar framvarðarstefnu lék dun-
andi hlöðuballsdansa eins og það
hefði aldrei gert annað. Hið seinna
var 6 kaflar úr Jökultónum eftir Jón
R. Arason við geðþekk ljóð Auðar
Gunnarsdóttur er söng sjálf á hlý-
legu mezzo-alt-sviði við strengja-
kvintett, víbrafón, gítar og píanó.
Notaleg náttúrulýrík, jafnvel þótt
gegnsætt tónmálið héldist ekki alltaf
áhugavert í fyrirsjáanleika sínum.
Felst þar líklega aðalvandi einfald-
leikans.
Úr gagnstæðum herbúðum var lit-
ríkt verk Rotaru f. flautu, píanó og
slagverk; áhrifamikið hljóðaljóð um
skipakvarnandi kletta úr forngrískri
goðsögn. Loks var þríþætt Risaeðla
Hafdísar Bjarnadóttur f. 15 manna
sveit; stílblendnasta verk dagsins
sem gerði sig engu að síður furðuvel,
enda blómstrandi af frjóu ímynd-
unarafli. Caput-liðar léku hér sem
fyrr af fagmennskri innlifun er kór-
ónaði óvænt fjölskrúðuga tónleika.
Kettir í bóli bjarnar
TÓNLIST
Norræna húsið
Guðbrandur Óli Sigurgeirsson: Við han-
ans fyrsta gal (frumfl.). Diana Rotaru:
Symplegade. Jón Rúnar Arason: 6 kaflar
úr Jökultónum* (frumfl.) Hafdís Bjarna-
dóttir: Risaeðla (frumfl.). Auður Gunn-
arsdóttir sópran*; Caput. Stjórnandi:
Guðni Franzson. Sunnudaginn 29. apríl
kl. 15:15.
Kammertónleikar  Ríkarður Ö. Pálsson
KYRRALÍFSMYNDIR
Louisu Matthíasdóttur og
Lelands Bells eru við-
fangsefni sýningar sem
opnuð verður í Hafnarborg
á morgun kl. 17. Sýningin
samanstendur af uppstill-
ingum máluðum með olíu-
og akríllitum.
Louisa Matthíasdóttir
fór ung utan til náms, að-
eins sautján ára gömul, og
bjó eftir það mest erlendis
þótt hún kæmi oft heim til
Íslands, héldi tryggð við
landið og fjölskyldu sína
hér og léti aldrei eftir ís-
lenskan ríkisborgararétt
sinn. Hún lærði í Kaup-
mannahöfn og París og
hefði hugsanlega ílengst í
Frakklandi ef heimsstyrj-
öldin síðari hefði ekki sett
strik í reikninginn eins og
hjá svo mörgum öðrum af
hennar kynslóð.
Heimsborgari
með taug heim
Louisa Matthíasdóttir
fluttist því til Bandaríkj-
anna og átti þar síðan lang-
an og gifturíkan feril sem
listamaður, giftist og eign-
aðist fjölskyldu. Ísland var
þó aldrei langt undan og
varð æ meira áberandi í
myndum hennar eftir því
sem frá leið. Hún var
heimsborgari en sameinaði
í málverkum sínum al-
þjóðlega listhugsun og
ræktarsemi við uppruna
sinn, fjölskyldu og nánasta
vinahóp. Í sambandi Lo-
uisu og Lelands Bells, sem
hún hitti og giftist fljótlega
eftir að hún kom til Banda-
ríkjanna, sameinaðist líka
á einstakan hátt listrænn
metnaður þeirra beggja og
ævarandi ást og vinátta.
Þau voru bæði miklir hug-
sjónamenn í listinni og
lifðu mikla umbrotatíma.
Þau tókust af fullum krafti
á við þau úrlausnarefni
sem þeim þóttu brýnust í
málaralistinni, viðfangsefni
hins móderníska málverks,
samþættingu afstrak-
sjónar og fígúratífrar nálg-
unar, myndbyggingu,
hrynjandi og litróf. Úr
þessu unnu þau hvort á
sinn hátt en þó í nánu sam-
starfi og leystu úr sínum
viðfangsefnum af slíku
innsæi og heilindum að
skipa má ævistarfi þeirra
við hlið virtustu málara
sinnar kynslóðar. Sýningin
opnar innsýn í verk Louisu
sem hefur átt svo mikinn
þátt í að móta skilning okk-
ar á íslensku landslagi þótt
hún sjálf byggi erlendis og
hún kynnir okkur betur
heillandi hugmyndaheim
Lelands sem var flestum
mönnum fremur opinn og
leitandi í hugsun en ákaf-
lega einbeittur og ná-
kvæmur í sköpun sinni og
listrænni úrvinnslu.
Temma Bell
sýnir einnig
Á sama tíma verður
einnig opnuð í Hafnarborg
sýning á verkum Temmu
Bell, dóttur Louisu og Le-
lands, en verk Temmu eru
öll ný.
Myndefni hennar er
fyrst og fremst landslagið
beggja vegna Atlantsála,
hið íslenska annars vegar
og uppsveitir New York-
ríkis hins vegar þar sem
hún býr með fjölskyldu
sinni. Dæturnar fjórar,
dýrin á búgarði fjölskyld-
unnar og hversdagslífið
verður henni gjarnan að
yrkisefni. Allt þetta dregur
hún sterkum dráttum í
málverkum sínum og hefur
skapað sér sjálfstæðan og
afar áhugaverðan stíl í list
sinni.
Líf Temmu hefur frá
unga aldri verið mótað af
myndlistinni. Hún var
virkur þátttakandi í list-
sköpun foreldranna og
þeirri umræðu um listir
sem fram fór á æskuheim-
ilinu. Síðar fór hún sjálf í
listnám og sýnir reglulega
í New York og víðar. Ung
kom hún líka til Íslands í
fylgd með móður sinni og
hefur alla tíð átt sér at-
hvarf hér og dvalið í lengri
og skemmri tíma til að
mála og rækta samband
við vini og fjölskyldu. Líkt
og Louisa móðir hennar
hefur Temma tengt löndin
tvö, Ísland og Bandaríkin,
bæði í lífi sínu og list.
Úr langri sambúð
Listakona Louisa Matthíasdóttir listmálari, á ljósmynd
Kristins Ingvarssonar frá 1993.
Ljósmynd/Kristinn Ingvarsson