Morgunblaðið - 15.08.2007, Blaðsíða 1
STOFNAÐ 1913 220. TBL. 95. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR 15. ÁGÚST 2007 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
Réttur dagsins
Engjaþykkni “crème de la crème”
borið fram með hnetu-, karamellu- og kornkúlu-mélange
Nýtt bragð
ALLAR STÆRÐIR
STÓRLAXAR, VÆNIR SMÁLAXAR OG
SVO LÍKA PÍNULITLIR LAXAR >> 6
„HÉLDU AÐ ÉG VÆRI
GENGINN AF GÖFLUNUM“
FRÁ JÖRÐINNI
FLÝGUR HANN VÉLUNUM >> 18
FRÉTTASKÝRING
Eftir Unu Sighvatsdóttur
unas@mbl.is
ÁRIÐ 1984 var Reykjavíkurmaraþon
hlaupið í fyrsta sinn og var þá með stærstu
íþróttaviðburðum á landinu. Knútur Ósk-
arsson, upphafsmaður hlaupsins, fékk hug-
myndina árið 1983 þar sem hann var stadd-
ur í Gautaborg þegar götum var lokað og
mikil stemning kviknaði vegna Gautaborg-
arhálfmaraþonsins. Við heimkomuna skrif-
aði hann bréf til Reykjavíkurborgar þar
sem hann kynnti hugmyndina og var Mark-
ús Örn Antonsson, þáverandi forseti borg-
arstjórnar, svo hrifinn af hugmyndinni að
hann mætti á skrifstofu Knúts daginn eftir
og tókust þeir í hendur upp á að halda
hlaupið að ári. Tveimur tímum síðar mætti
Ríkissjónvarpið á staðinn „og þá var ekki
aftur snúið,“ segir Knútur. Alls mættu 250
til leiks og 214 luku hlaupi, en sú tala átti
eftir að fara ört vaxandi næstu árin.
Heildarfjöldinn varð yfir 2.000 manns ár-
ið 1991 og þremur árum síðar náði hann há-
marki sem ekki var jafnað í rúman áratug,
þegar 3.726 manns skráðu sig til hlaups. Að
sögn Knúts sveiflaðist þátttakan upp og
niður næstu árin þar til 2004 en þá varð
sprenging í maraþonáhuga Íslendinga og
gesta þeirra og 3.800 hlauparar tóku þátt.
Vinsældirnar jukust enn og í fyrra var nýtt
met slegið þegar 5.372 tóku þátt, eða 9.667
ef með eru taldir krakkarnir í Latabæjar-
hlaupinu, sem þá var haldið samhliða í
fyrsta sinn.
Fagmennska frá upphafi
Knútur segir eina ástæðu þess hve vel
hafi gengið að halda lífi í maraþoninu vera
þá að það var strax skráð inn í samtökin
AIMS – samtök alþjóðlegra maraþona. Í
kjölfarið fékkst löggilding á hlaupaleiðina
og tekið var upp strangt framkvæmdakerfi.
Til að byrja með var boðið upp á heilt og
hálft maraþon auk 7 km leiðar fyrir al-
menning, þar sem sárafáir maraþonhlaup-
arar voru á Íslandi. Knútur segir svo fljótt
hafa komið í ljós að bjóða þyrfti enn styttri
vegalengdir og var byrjað með 3 km hlaup
undir nýyrðinu skemmtiskokk. Knútur seg-
ir að gjörbreyting hafi svo orðið með bak-
hjörlum eins og Glitni, sem gátu uppfyllt
þann draum að gera Reykjavíkurmaraþon
að góðgerðarhlaupi. Og á laugardaginn
færist hlaupið á enn hærra stig með þátt-
töku heimsþekktra hlaupara, t.d. núverandi
Ólympíumeistara, Stefano Baldini. | 11
Morgunblaðið/Kristinn
Hlaupagarpar Margir taka þátt í Reykja-
víkurmaraþoninu á hverju sumri.
Maraþon í
framþróun
Þátttaka í hlaupinu hefur
margfaldast frá upphafi
Eftir Hjört Gíslason
hjgi@mbl.is
„ÞAÐ eru örfá tilfelli þar sem
hafnarvigtarmenn eru einnig í
vinnu hjá útgerð eða fiskvinnslu á
sama stað. Það eru vissulega
óheppileg tengsl. Hins vegar er
það mun algengara að löggiltir
endurvigtunarmenn séu starfs-
menn þeirra fyrirtækja, sem hafa
leyfi til endurvigtunar. Það er í
raun óhjákvæmilegt fyrst endur-
vigtun er leyfð á annað borð,“ segir
Þórður Ásgeirsson fiskistofustjóri.
Fiskistofa hefur sem kunnugt er
kært hafnarvigtarmann og útgerð
á Austurlandi fyrir að hafa gefið
ranglega upp afla, sem sendur var
utan á markað í gámi. Í ljós kom að
vigtarmaðurinn var jafnframt
starfsmaður útgerðarinnar.
Þórður segir að í einstaka til-
fellum sé það þannig á smæstu
stöðunum að starf vigtarmanns á
hafnarvoginni sé ekki fullt starf og
því sinni menn öðrum störfum
jafnframt. Það sé því mjög mikil-
vægt að vigtarmenn geri greinar-
mun á því fyrir hvern þeir séu að
vinna hverju sinni. Það sé ótvírætt
að þeir séu í vinnu hjá sveitarfé-
laginu þegar þeir eru að vigta fisk.
Annað með endurvigtun
Við endurvigtun horfi nokkuð
öðruvísi við. Hún verði að vera
framkvæmd af löggiltum vigtar-
manni eins og reyndar eigi líka við
um vigtarmenn á hafnarvogunum.
Í langflestum tilvikum séu endur-
vigtunarmenn starfsmenn viðkom-
andi fiskverkanda. Þegar menn fái
löggildingu sé þeim uppálagt
hverjar skyldur þeirra eru og þær
séu miklar. Þeir eigi auðvitað að
starfa sjálfstætt og óháðir sínum
vinnuveitanda.
„Það má segja að þetta sé
óheppilegt, en það er jafnframt
óleysanlegt á annan hátt, þar sem
endurvigtunarleyfi felur í sér að
fiskur er vigtaður á ný í viðkom-
andi fiskverkunarhúsi eftir vigtun
á hafnarvog, til að finna út hve
mikill ís sé í hverju kari og hin
rétta vigt fisksins komi fram.
Menn kæra sig ekki um að kaupa
mikið af ís á verði fisksins. Það er
svo ekki öðrum til að dreifa til að
borga endurvigtunarmanni laun en
fiskverkandanum sjálfum,“ segir
Þórður.
Eftirlitsmaður á staðnum
Þórður segir enn fremur að í til-
fellinu fyrir austan hafi upplýsing-
ar frá veiðieftirlitsmanni einnig
leitt til þess að í ljós hafi komið að
þorskur hafi verið látinn heita
hlýri. Útgerðarmönnum beri að
senda áætlun um það sem fari í
gáma til útflutnings. Í þessu tilfelli
hafi eftirlitsmaður verið á staðnum
og engan hlýra séð í afla bátsins.
Engu að síður hafi slíku verið hald-
ið fram í áætlun útgerðarmannsins.
Það hafi svo endanlega komið í ljós
við eftirlit ytra að enginn hlýri hafi
verið í gámnum.
Endurvigtun í höndum
starfsmanna útgerða
Einnig dæmi um að hafnarvigtarmenn starfi fyrir útgerð eða fiskvinnslu
Í HNOTSKURN
»Í örfáum tilfellum eruhafnarvigtarmenn einnig
í vinnu hjá útgerð eða fisk-
vinnslu á sama stað.
» Í langflestum tilvikumeru endurvigtunarmenn
starfsmenn viðkomandi fisk-
verkanda.
»Fiskistofa hefur lagtfram kæru á hendur
hafnarvigtarmanni og út-
gerðarfyrirtæki á Austur-
landi fyrir meint brot á
reglum um vigtun sjáv-
arafla.
Bagdad. AFP, AP. | Að minnsta
kosti 175 manns biðu bana og um
200 særðust þegar fjórir bílar
hlaðnir sprengiefnum voru
sprengdir í loft upp í árásum
sem beindust að fornum trú-
flokki, Yazidi, í norðvesturhluta
Íraks.
Eru þetta mannskæðustu
árásirnar í landinu frá 23. nóv-
ember sl. þegar 215 manns létu
lífið í fimm bílsprengjuárásum í
hverfi sjíta í Bagdad.
Um 30 íbúðir eyðilögðust í
árásunum í gær. Yfirvöld töldu
að hreyfingin al-Qaeda í Írak
hefði staðið fyrir árásunum.
Um hálf milljón manna er í
Yazidi-trúflokknum og fólkið tal-
ar flest kúrdíska mállýsku. Fylg-
ismenn Yazidi trúa á Guð og
virða spámenn Biblíunnar og
Kóransins, einkum Abraham, en
dýrka þó aðallega erkiengil sem
kristnir menn og múslímar telja
vera Lúsífer eða Satan. Margir
hafa því litið á Yazidi-menn sem
djöfladýrkendur.
Minnst 175 manns
lágu í valnum í Írak
SÍFELLT fjölgar þeim ferða-
mönnum sem koma hingað til
lands með skemmtiferðaskipum.
Mörgum Íslendingum þætti ef-
laust ákjósanlegra að sigla með
suðrænum ströndum eyja í Kar-
íbahafinu en að sigla um Norður-
Atlantshafið, meðfram eyjum eins
og Íslandi, Jan Mayen og Sval-
barða. Engu að síður virðist ótrú-
legur fjöldi fólks koma hingað í
leit að lundum, lopapeysum og
öðru sem merkilegt þykir við
landið. Ósagt skal látið hvort
þessir skipsfarþegar höfðu fyllt
ferðatöskur sínar af minjagripum
en ljóst er þó að flestir hafa ef-
laust fundið eitthvað við sitt hæfi. Morgunblaðið/Frikki
Sigla af
landi brott