Morgunblaðið - 15.08.2007, Blaðsíða 4
4 MIÐVIKUDAGUR 15. ÁGÚST 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Bjarni töframaður grínar og kynnir Hara systur syngja
Gis Jóhannsson syngur kántrýtónlist Gospel kórinn syngur
Guðmundur Jónsson flytur eigin tónlist
Grillveisla
Golf og berjamór
Hoppukastalar
Gospelmessa
Uppistand
Dorgveiðikeppni
Línudans
SJÁ DAGSKRÁ: www.skagastrond.is
HUGVERKASM
IÐJA
DAGAR
Kántrý
FJÖLSKYLDUHÁTÍÐ NORÐURSINS
SKAGASTRÖND 17.-19. ÁGÚST 2007
SIGURÐUR Haukur
Guðjónsson, fyrrverandi
sóknarprestur Lang-
holtsprestakalls, lést 13.
ágúst s.l. á Landspítal-
anum á 80. aldursári.
Sigurður Haukur
fæddist 25. október
1927 í Hafnarfirði.
Hann var sonur
hjónanna Þórunnar
Guðmundsdóttur og
Guðjóns A. Sigurðsson-
ar garðyrkjubónda.
Sigurður Haukur
lauk stúdentsprófi frá
MR 1950 og varð cand.theol. frá HÍ
1954. Hann stundaði framhaldsnám í
Edinborg 1977 og við guðfræðideild
HÍ 1989-90. Sigurður Haukur var
bóndi í Gljúfurholti í Ölfusi ásamt
föður sínum 1950-51, bókhaldari frá
SÍS 1954-55, íslenskukennari við
Vogaskóla 1964-67, prestur á Hálsi í
Fnjóskadal 1955-63, og prestur í
Langholtsprestakalli í Reykjavík
1964-91. Hann starfaði sjálfstætt að
ritstörfum frá árinu 1991 og allt til
dauðadags. Hann skrifaði bókagagn-
rýni í Morgunblaðinu
áratugum saman, fjölda
greina í blöðum og
tímaritum auk fastra
þátta í DV, Alþýðu-
blaðinu og Pressunni.
Árið 1988 komu endur-
minningar hans út í
bókinni Guð almáttug-
ur hjálpi þér sem Jón-
ína Leósdóttir skráði.
Sr. Sigurður Haukur
þótti alla tíð mikill
ræðuskörungur í mess-
um sínum og erindum.
Hann þótti ætíð tala til
fólks tæpitungulaust um málefni líð-
andi stundar. Sigurður Haukur var
formaður skólanefndar Hálshrepps
1958-63 og var forseti Sálarrann-
sóknarfélaga Íslands og Hafnar-
fjarðar 1964-65. Hann sat í stjórn
Prestafélags Íslands og í stjórn
BSRB.
Eftirlifandi eiginkona Sigurðar
Hauks er Kristín Sigríður Gunn-
laugsdóttir. Hann lætur eftir sig 2
uppkomin börn, 4 barnabörn og 2
barnabarnabörn.
JÓN Ásgeir Sigurðsson
dagskrárgerðarmaður
á RÚV lést á heimili
sínu aðfaranótt 14.
ágúst sl. á 65. aldursári.
Jón Ásgeir greindist
með briskrabbamein í
maí sl. og varð það
banamein hans.
Jón Ásgeir var fædd-
ur í Reykjavík 13. sept-
ember 1942. Hann var
sonur hjónanna Sigurð-
ar Á. Guðmundssonar,
forstjóra Hörpu, og
Rögnu Björnsson.
Jón Ásgeir varð stúdent frá Versl-
unarskóla Íslands, lauk BA-prófi í
heimspeki frá UCLA í Kaliforníu,
námi í stjórnmála- og fjölmiðlafræði
frá Freie Universität í Vestur-Berlin
og MBA-námi frá HÍ.
Jón Ásgeir starfaði alla tíð við fjöl-
miðlun, fyrst á Þjóðviljanum og síðar
Vikunni. Á árunum 1985-94 var hann
fréttaritari í Bandaríkjunum, fyrst
fyrir Morgunblaðið og síðan fyrir
Ríkisútvarpið frá árinu 1987. Jón Ás-
geir starfaði hjá RÚV til dauðadags.
Frá 1994 starfaði hann sem dagskrár-
gerðarmaður þar sem
hann m.a. mótaði og hélt
utan um m.a. þáttinn
Samfélagið í nærmynd,
auk þess að vera reglu-
lega með pistla t.d. í
fréttaskýringarþáttum
RÚV og Morgunútvarp-
inu.
Jón Ásgeir var mikill
áhugamaður um fé-
lagsmál. Hann sat um
árabil í stjórn Starfs-
mannafélags RÚV þar
sem hann gegndi einnig
formennsku og sat í
stjórn Blaðamannafélags Íslands.
Hann var formaður og sat í stjórn
Samtaka íslenskra námsmanna er-
lendis (SÍNE), var einn af stofnend-
um Búseta og sat um árabil í stjórn
Neytendasamtakanna. Í seinni tíð
hafði Jón Ásgeir mikinn áhuga á
kosningastjórnun og aflaði hann sér
bæði menntunar og reynslu á því
sviði, m.a. í Bandaríkjunum og víðar.
Eftirlifandi eiginkona Jóns Ásgeirs
er Margrét Oddsdóttir skurðlæknir
og eiga þau tvo syni. Fyrir átti Jón
Ásgeir dóttur og son.
Andlát
Jón Ásgeir Sigurðsson
Eftir Gunnar Pál Baldvinsson
gunnarpall@mbl.is
ÖLLUM starfsmönnum Ratsjár-
stofnunar verður sagt upp til að
rekstrarskipulag það sem Banda-
ríkjamenn höfðu á stofnuninni
standi ekki í vegi fyrir nauðsynlegri
hagræðingu stofnunarinnar. Skoðað
verður hvernig hagræða megi í
rekstri stofnunarinnar sem og
hvernig nýta megi starfsemi hennar
til annarra þarfa á Íslandi. Íslend-
ingar taka við rekstri stofnunarinn-
ar í dag.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, ut-
anríkisráðherra, boðaði fjölmiðla á
sinn fund í gær til að kynna þeim
hvað stæði fyrir dyrum varðandi
rekstur Ratsjárstofnunar. Hafa
Bandaríkjamenn séð um rekstur ís-
lenska ratsjárkerfisins til þessa en
það er reist af, og er í eigu, NATO.
Reksturinn endurskoðaður
Í fyrra var rekstrarkostnaður
Ratsjárstofnunar rúmar 1.200 millj-
ónir en nú er gert ráð fyrir að kostn-
aður sem falli á íslenskra ríkið muni
verða 824 milljónir króna. Ingibjörg
Sólrún sagði á fundinum í gær að
nauðsynlegt væri að ná þeim kostn-
aði enn frekar niður. „Til þess þarf
að losa um alla samninga, þ.m.t. alla
ráðningarsamninga við starfsmenn.
Liður í þessari endurskipulagningu
er að öllum starfsmönnum verður
sagt upp.“ Starfsmenn Ratsjárstofn-
unar eru 46 talsins og var þeim til-
kynnt um uppsagnirnar í gær. Að
öllu óbreyttu er gert ráð fyrir að
uppsagnarfrestur renni út í lok mars
2008. Ingibjörg sagði að ljóst væri
að einhverjir starfsmenn yrðu end-
urráðnir og að staðið yrði við þá
kjarasamninga sem gerðir hefðu
verið. „Það getur hins vegar horft
öðruvísi með einstaklingsbundna
samninga.“ Er gert ráð fyrir að fljót-
lega verði leitað eftir starfskröftum
margra núverandi starfsmanna.
Starfshópur í utanríkisráðuneyt-
inu mun á næstu vikum skoða hvern-
ig best er að hátta rekstri Ratsjár-
stofnunar. Sagði Ingibjörg að ekkert
hefði verið ákveðið í þeim efnum en
allar sparnaðarleiðir verði skoðaðar
og jafnframt hvort nota megi tækja-
búnað Ratsjárstofnunar til annarra
verkefna. Nefndi Ingibjörg að
NATO hefði byggt upp ljósleiðara-
kerfi vegna gagnaflutnings frá rat-
sjárstöðvunum sem einnig mætti
nýta til annarra nota. Hafa aðilar á
markaði lýst áhuga á að fá aðgang
að ljósleiðurunum en með þeim
mætti aukagagnaflutningsgetu inn-
anlands um allt að 60%. „Ljósleið-
arinn liggur um land allt svo að hér
gætu verið að skapast möguleikar á
að bæta aðgengi landsbyggðarinnar
að upplýsingahraðbrautinni,“ sagði
Ingibjörg. Rekstur ljósleiðarakerfis
Ratsjárstofnunar hefur til þessa
kostað um 120 milljónir á ári og má
ætla að með betri nýtingu kerfisins
nýtist sú fjárfesting betur.
Jafnframt kemur til greina að
Flugstoðir muni greiða fyrir þau
merki sem stofnunin nýtir frá rat-
sjárkerfinu en til þessa hefur fyr-
irtækið ekki greitt fyrir afnot af
merkjunum. Samhliða endurskipu-
lagningunni á síðan að skoða hvort
mögulegt sé að flytja störf frá
Reykjavík.
Íslenska loftvarnarkerfið
verður sameinað hinu evrópska
Hermálanefnd og fastanefnd
NATO hafa metið það svo að nauð-
synlegt sé að ratsjárkerfið verði rek-
ið áfram til að hægt sé að halda uppi
loftferðaeftirliti hér við land. Óháð
þeim aðstæðum sem upp eru komn-
ar hér á landi hefur yfirherstjórn
bandalagsins raunar sagt að hvort
svo sem auðkennileg ógn sé til stað-
ar á friðartímum eða ekki, verði loft-
rýmiseftirlit og stýrikerfi ásamt full-
nægjandi herafla að vera til staðar
til að hægt sé að fylgjast með flug-
umferð.
Sagði Ingibjörg Sólrún á fundin-
um í gær að vegna þessa væri
áframhaldandi rekstur loftvarna-
kerfisins mikilvægur fyrir bæði ís-
lenskar varnir sem og varnir NATO.
„Við tökum við kerfinu núna 15.
ágúst og það er ljóst að þegar það
gerist þá munum við standa við allar
skuldbindingar gagnvart grannþjóð-
unum og gagnvart NATO.“
Íslendingar munu hins vegar
ákveða sjálfir hvernig rekstrinum
verði háttað. „Kannski má fækka
ratsjárstöðvunum og líka kemur til
greina að hafa þær ekki allar í
rekstri allt árið um kring. Það er
okkar að ákveða þetta. [...] Það geta
líka verið alls kyns samlegðaráhrif
og Neyðarlínan hefur verið nefnd.“
Spurð um þann möguleika að eftirlit
með ratsjárkerfinu verði flutt inn í
stjórnstöðina í Skógarhlíð sagði
Ingibjörg að hafa bæri í huga að
búnaðurinn væri nú þegar í stjórn-
stöð á Miðnesheiði og kostnaðarsamt
gæti orðið að flytja hann. Á fund-
inum var einnig bent á að slíkt myndi
e.t.v. ekki samræmast skuldbinding-
um Íslendinga gagnvart NATO.
Einnig að erfitt gæti orðið að sam-
þætta starfsemi stjórnstöðvarinnar í
Skógarhlíð þeirri starfsemi sem
fram fer í stjórnstöð ratsjárkerfisins
þegar erlendir hernaðarsérfræðing-
ar hafa þar aðsetur.
Íslenska loftvarnarkerfið hefur til
þessa verið sjálfstætt frá loftvarn-
arkerfi NATO í Evrópu (NAT-
INADS). Verður nú stefnt að því að
sameina íslenska kerfið hinu evr-
ópska. Líkt og verið hefur frá brott-
hvarfi Bandaríkjamanna munu ís-
lenskir sérfræðingar halda áfram að
fylgjast með frumratsjám Ratsjár-
stofnunar en upplýsingum síðan
miðlað til annarra stjórnstöðva evr-
ópska kerfisins. Hefur slík gagna-
miðlun farið fram að einhverju leyti
síðastliðið ár en þó ekki með sama
hætti og verður þegar Ísland verður
hluti af kerfinu. Er gert ráð fyrir að
sameining kerfanna muni jafnframt
leiða til sparnaðar.
Öllum starfsmönnum sagt upp
Ráðist verður í heildarendurskipulagningu kerfisins Forsenda að loftvarnarkerfið verði áfram
rekið Ljósleiðarakerfi stofnunarinnar getur aukið gagnaflutningsgetu hér á landi um 60%
Ljósmynd/Ratsjárstofnun
Fullkomið kerfi Ratsjárstofnun rekur fjórar ratsjárstöðvar á landinu.
30. september 2006: Flotastöð Bandaríkjanna á Íslandi lokað.
26. september og 11. október 2006: Samningar Íslands og Bandaríkj-
anna um varnarmál. Samin var varnaráætlun fyrir landið ef til ófriðar
kæmi. Samið um viðskilnað á varnarsvæðum og jafnframt um áfram-
haldandi samstarf, reglubundnar viðræður og æfingar. Ljóst að Banda-
ríkjamenn leggja ekki áherslu á að reka kerfið sjálfir. Geir H. Haarde
forsætisráðherra segir að Íslendingar muni taka við kerfinu 15. ágúst á
þessu ári. Eftir viðskilnaðinn bera Bandaríkjamenn ekki lengur ábyrgð
á loftvörnum landsins á friðartímum.
Nóvember 2006: Á leiðtogafundi NATO í Riga óskar forsætisráðherra
eftir því að NATO taki að sér eftirlit í íslenskri lofthelgi. Þörf á loft-
vörnum hér á landi verði metin.
Desember 2006: Utanríkisráðuneytið óskar eftir því við framkvæmda-
stjóra NATO að fastaráð bandalagsins gefi hermálanefnd þess fyr-
irmæli um að þróa valkosti um viðbúnað á Íslandi á friðartímum.
2. júlí 2007: Hermálanefnd NATO skilar áliti sínu til framkvæmdastjóra.
Telur ljóst að íslenska loftvarnarkerfið verði að vera til staðar svo hægt
sé að tala um loftvarnir hér á landi. Lagt til að íslenska loftvarnarkerfið
verði samþætt inn í loftvarnarkerfi NATO í Evrópu. NATO styðji við
þjálfun íslenskra starfsmanna. Loftferðaeftirlit bandalagsríkja verði
hér á landi ársfjórðungslega.
26. júlí 2007: Fastaráð NATO fellst á tillögur hermálanefndarinnar.
NATO vill ratsjárkerfi hér
Í FRÉTT á miðopnu Morgunblaðs-
ins í gær um heræfinguna Norð-
urvíking 2007 var gefið í skyn í
millifyrirsögn að Björn Bjarnason,
dóms- og kirkjumálaráðherra, sé
þeirrar skoðunar að allt ratsjáreft-
irlit á Íslandi skuli heyra undir
Flugstoðir eða vaktstöðina í Skóg-
arhlíð. Hið rétta er að Björn hefur
lýst þeirri skoðun sinni að merki
þau sem aflað er með tækjum Rat-
sjárstofnunar og varða landvarnir
og samstarf við Atlantshafsbanda-
lagið skuli send inn í eftirlitskerfi
bandalagsins, en ekki sé þörf á að
halda úti sérstakri vaktstöð vegna
þeirra.
Látið var í veðri vaka að ósam-
komulag væri á milli Björns og
Geirs H. Haarde forsætisráðherra
um þetta atriði, en svo er ekki.
Beðist er velvirðingar á þessum
mistökum.
Greinir ekki
á um rat-
sjáreftirlit
LEIÐRÉTT
Sigurður Haukur
Guðjónsson