Morgunblaðið - 30.11.2007, Blaðsíða 32

Ég vil í fáum orðum minnast
tengdamóður minnar. Það var vetur-
inn 1960 að ég og bróðir minn rákum
fiskverkun í Keflavík en á þeim tíma
var oft erfitt að fá mannskap til vinnu
því nóg var að gera og mikil vinna
tengdist flugvellinum. Eini möguleik-
inn til að fá menn í aðgerð var að
bjóða kvöld- og helgarvinnu, um ann-
að var ekki að ræða. Menn lögðu mik-
ið á sig á þessum árum. Eftir að hafa
unnið fullan vinnudag í fastri vinnu
þá var farið í fiskvinnu á kvöldin og
um helgar.
Einn af þessum ósérhlífnu mönn-
um var Erling Eyland Davíðsson,
verðandi tengdafaðir minn, sem lést
langt um aldur fram 58 ára gamall.
Þá kynntist ég einnig konu hans,
Guðrúnu S. Gísladóttur.
Guðrún var sterkur persónuleiki
og skemmtilegur karakter, hún var
vel greind og hafði ákveðnar skoðanir
á hlutunum og í pólitíkinni vissi hún
hvar hún stóð. Hún var ljóðelsk og
unni mjög gömlu íslensku ljóðskáld-
unum. Hófsemi og nægjusemi í öllu
var hennar aðalsmerki.
Hún var ein af mörgum konum
sem á þessum tíma helguðu heimilinu
krafta sína og kusu að annast uppeldi
barna sinna sjálfar og það gerði Guð-
rún af kostgæfni og hlaut ríkuleg
laun erfiðis síns eins og afkomendur
hennar bera glöggt vitni um. Hún
minntist oft á afstöðu þeirra kvenna
sem börðust fyrir því að koma sínum
börnum og annarra fyrir á dagheim-
ilum. Það fannst henni ekki vænleg
þróun.
Það var alltaf gaman að fá Guð-
rúnu í heimsókn á afmælis- og tylli-
dögum. Það má segja að það hafi ver-
ið fastur liður hjá henni að halda
ræðu á slíkum stundum. Hún komst
alltaf vel og skemmtilega að orði og
það brást aldrei að hún kom aðeins
inn á pólitíkina í ræðum sínum en hún
gerði það svo skemmtilega að allir
höfðu gaman af. Það kom oft fram í
ræðum hennar á slíkum stundum að
einn versti ljóður á annars ágætum
mönnum sem hún var að ræða um,
var að þeir voru á annarri skoðun en
hún sjálf í pólitíkinni.
Það vildi svo til að stutt frá heimili
hennar hafði verið reist stytta af Ólafi
heitnum Thors.
Guðrún átti það til þegar hún var
að passa barnabörnin að labba með
þau að styttunni og segja þeim frá
Ólafi Thors og um leið leggja grunn-
inn að pólitískri framtíð barnabarna
✝ Guðrún S. Gísla-dóttir fæddist á
Sólbakka í Garði í
Gerðahreppi 25.
febrúar 1916. Hún
lést á dvalarheim-
ilinu Hlévangi í
Keflavík 21. nóv-
ember sl.
Foreldar Guð-
rúnar voru hjónin
Steinunn Stefanía
Steinsdóttir hús-
freyja, f. 18.10. 1895,
d. 31.1. 1944 og Gísli
Sighvatsson formað-
ur og útgerðarmaður í Garði, síðar
í Keflavík, f. 4.5. 1889, d. 19.9. 1981.
Systkini Guðrúnar eru Þorsteinn
kennari, f. 7.10. 1917, d. 25.8. 1939,
Sighvatur Jón afgreiðslumaður, f.
16.6. 1920, d. 7.7. 2001, Ingibjörg
húsmóðir, f. 4.8. 1926, og dvelur nú
á dvalarheimilinu Garðvangi í
Garði. Hálfbróðir Guðrúnar er
Hörður Gíslason fjármálastjóri, f.
11.6. 1948, búsettur í Reykjavík.
Guðrún giftist árið 1938 Erlingi
Davíðssyni sjómanni og bifreið-
arstjóra, f. 8.3. 1916 í Reykjavík, d.
8.9. 1974 í Keflavík. Foreldrar Er-
lings voru Davíð Björnsson búfræð-
ingur og seinna bóksali í Winnipeg,
f. 7.7. 1890, d. 29.9. 1981 og Krist-
jana Guðbrandsdóttir húsmóðir í
Reykjavík, f. 7.8. 1895, d. 26.5.
1983.
Guðrún og Erling eignuðust 6
börn, þau eru: 1) Örn skipstjóri, f.
3.2. 1937. Örn giftist Bergljótu
Stefánsdóttur, f. 14.5. 1938, d. 12.8.
Börn þeirra eru: a) Ester, f. 1962,
maki Elías Theódórsson, f. 1961.
Börn þeirra eru Elísa og Esra. b)
Guðrún, f. 1963. Hún var gift Grét-
ari Erlingssyni, dóttir þeirra er
Agnes. c) Davíð, f. 1969, sambýlis-
kona er Hrönn Helgadóttir. 4) Þor-
steinn skipstjóri, f. 28. 5. 1943,
maki Auður Bjarnadóttir, f. 25.12.
1944. Börn þeirra eru: a) Björk, f.
1968, maki Guðmundur J. Guð-
mundsson, f. 1965. Dætur þeirra
eru Auður Erla og Sonja Steina. b)
Guðrún, f. 1972, hún var gift Sig-
urði Guðmundssyni. Dætur þeirra
eru Sigrún Björk og Helga Guðrún
. c) Sigríður, f. 1974. d) Erla, f.
1978. 5) Kristjana Pálína, starfs-
maður Fríhafnarinnar, f. 4.10.
1949. Hún var í sambúð með Hans
Erik Håkansson. Börn þeirra eru:
a) Erling, f. 1980. b) Sara, f. 1985. 6)
Stefanía, starfsmaður Air Atlanta,
f. 28. 6. 1953. Hún var gift Birgi
Svan Símonarsyni. Synir þeirra
eru: a) Steinar Svan, f. 1982. b) Sím-
on Örn, f. 1984.
Guðrún ólst upp í foreldrahúsum
á Sólbakka í Garði. Það var mikið
menningarheimili. Söngur og tón-
list voru í hávegum höfð og það
hefur skilað sér til afkomenda í rík-
um mæli. Guðrún var virkur þátt-
takandi í Slysavarnadeild kvenna í
Garði sem stofnuð var 10. marz
1934. Hún var einnig virkur félagi í
sjálfstæðiskvennafélaginu Sókn.
Hún bjó lengst af í Steinshúsi í
Gerðum en fluttist til Keflavíkur
1958 að Vatnsnesvegi 30 með fjöl-
skyldu sinni. Guðrún bjó um skeið á
Kirkjuvegi 11 en hin síðustu ár á
dvalarheimilinu Hlévangi þar sem
hún naut frábærrar umönnunar.
Þar lést hún hinn 21. nóvember sl.
Útför Guðrúnar verður frá
Keflavíkurkirkju föstudaginn 30.
nóvember kl. 13.30.
2000. Synir þeirra
eru: a) Stefán, f. 1962,
maki Elín Guðjóns-
dóttir, f. 1964. Börn
þeirra eru Stefanía
Bergljót og Friðrik
Þjálfi. b) Erlingur, f.
1967, sambk. Þórdís
Lúðvíksdóttir, f. 1975.
Börn þeirra Elísabet
Eva, Lovísa Ýr, áður
átti Erling soninn
Örn. c) Hjörtur, f.
1971, maki Björg
Ólafsdóttir, f. 1975.
Dætur þeirra Berg-
ljót Sóllilja og Tinna Steinunn. d)
Örn, f. 1975.
Fyrir átti Örn dótturina Dagfríði
Guðrúnu, f. 1958, maki Sigurvin
Breiðfjörð Guðfinnsson, f. 1958.
Synir þeirra eru Guðfinnur Guðjón,
f. 1978 og Rúnar Már, f. 1982.
Sambýliskona Arnar Erlings er
Ingunn Þóroddsdóttir. 2) Steinn
vélstjóri, f. 14.1. 1939, maki Hildur
Guðmundsdóttir, f. 27.4. 1940.
Börn þeirra eru: a) Einar Ólafur, f.
1960, maki Sigríður Dagbjört Jóns-
dóttir, f. 1961. Börn þeirra eru
Hildur, Jón, Haukur og Elísabet. b)
Dagný Alda, f. 1962. Hún var gift
James Stewart Ruben. Synir þeirra
eru Aron Steinn og Magnús Egill.
c) Una, f. 1966, maki Reynir Val-
bergsson, f. 1960. Dætur þeirra eru
Stefanía og Sóley. d) Guðmundur
Kristinn, f. 1978. 3) Steinunn,
starfsmaður Heilbrigðisstofnunar
Suðurnesja, f. 28.12. 1941, maki
Ólafur Sigurðsson, f. 7.8. 1936.
sinna á sinn hógværa hátt.
Það er söknuður að slíkri persónu,
en þannig er lífið og dauðinn ekki
umflúinn. En minningarnar lifa og
barnabörnin munu ylja sér við sög-
urnar um „ömmu Gúu“ en það gælu-
nafn gaf hún sér sjálf. Blessuð sé
minning hennar.
Ólafur Sigurðsson.
Það eru margar góðar minningar
tengdar ömmu okkar, Guðrúnu S.
Gísladóttur. Hún var baráttukona
með sterkar skoðanir en bar mikla
virðingu fyrir skoðunum annarra.
Stundum tókumst við á en sættumst
jafnharðan aftur. Og líklega lagði hún
grunninn að pólitískum áhuga okkar
bræðranna enda ófáir göngutúrarnir
frá Vatnsnesvegi að styttunni af Ólafi
Thors þar sem fræðslan fór fram.
Hún var líka frábær leikfélagi. Þeir
voru ófáir leynistaðirnir á Vatnsnes-
vegi. Reyndar var allt hverfið eins og
ævintýraheimur, hægt var að
smeygja sér undir girðinguna hjá
Steinunni eða stökkva yfir garðinn
hjá Guðrúnu Möller. Skemmtilegast
var þó þegar amma lék við okkur
bræðurna fótbolta úti í garði. Yfirleitt
endaði leikurinn á því að amma
sparkaði boltanum í markið og á eftir
boltanum flaug inniskórinn í fallegum
boga stöngina inn. Þá hlógum við.
Amma Guðrún var góður kokkur.
Hún eldaði dýrindiskjötsúpu, læri á
sunnudögum og soðna ýsan stóð allt-
af fyrir sínu. Eldamennska ömmu var
líkt og hún sjálf, laus við allt stærilæti
og sýndarmennsku. Amma Guðrún
bakaði vöfflur og vínarbrauð. Í minn-
ingunni var alltaf vínarbrauðsilmur
út á hlað á Vatnsnesveginum; þegar
við lögðum í heimreiðina og heyrðum
marrið í mölinni undan dekkjum
gamla Skódans.
Amma Guðrún hugsaði vel um
garðinn sinn. Hún setti niður kart-
öflur og rabarbara. Það var alltaf
gaman þegar við fengum að hjálpa til
við uppskeruna. Enda var amma
Guðrún afar nægjusöm og ekki fyrir
neinn óþarfa. Þegar við vorum sendir
út í búðina á horninu var sko skylda
að koma heim með miðann til að
passa upp á að allt stemmdi. Og við
þurftum að muna sjálfir hvað við átt-
um að kaupa. Það var hluti af hennar
námskrá – alveg eins og þegar hún
kenndi okkur margföldunartöfluna
og bænirnar á kvöldin.
Amma Guðrún var mikill ræðu-
snillingur. Í fermingarveislum og
jólaboðum var beðið eftir að hún
myndi hefja upp raust sína. Hún virt-
ist alltaf eiga nóg af góðum ráðum,
heilræðum sem hafa fylgt okkur
strákunum út í lífið. Við áttum að
standa beinir í baki, tyggja vel og þvo
okkur um hendur fyrir matinn. Þegar
árin færðust yfir breyttust kröfurn-
ar. Hún varð mér fyrirmynd í að
hætta að reykja og okkur báða hvatti
hún til að fylgja eigin sannfæringu og
sýna almættinu auðmýkt.
Það var okkur bræðrunum ómet-
anlegt að eiga svona góða ömmu.
Hún var nefnilega svo góður vinur
okkar. Hún var góður hlustandi og
skilningsrík. Þegar heilsunni tók að
hraka var komið að okkur að halda í
hönd hennar. Þau augnablik sem við
áttum með henni, við rúmgaflinn á
Hlévangi, munu aldrei hverfa okkur
úr minni. Allt fram á hinstu stund bar
hún höfuðið átt. Hún skildi við þenn-
an heim með reisn.
Við kveðjum ömmu Guðrúnu með
virðingu og þakklæti í hjarta.
Steinar Svan og Símon Örn.
Mannlífið er daufara eftir að silf-
urhærða konan með alpahúfuna og
göngugrindina er horfin á braut.
Amma Guðrún var sá allra mesti kar-
akter sem ég hef komist í kynni við og
er ógleymanleg þeim sem hana
þekktu.
Hún var stálgreind, skemmtileg og
minnug með eindæmum. Húmorinn
var óborganlegur. Hún var manna
orðheppnust og fór með vísur alltaf á
réttu augnablikunum. Milli okkar var
ætíð sterkt og gott samband. Við átt-
um skap saman. Andlát hennar
markar kaflaskil. Ég á ekki von á því
að þó ég bregði mér í heimsókn verði
ég beðin um að flytja ljóð eða vera
með tískusýningar eins og ég gerði
fyrir hana. Þar sem amma var hrein-
skilin fékk ég oftar last en lof fyrir
háhælaðan og stórhættulegan skó-
fatnað. Ég kunni vel að meta ráðlegg-
ingarnar en fór ekkert sérstaklega
eftir þeim, okkur til gamans.
Úr barnæsku eru mér minnisstæð-
ar gönguferðir með ömmu til að fá
frískt loft. Þá var farið og dáðst að
styttunni af Ólafi Thors hjá bæjar-
skrifstofunum. Amma dásamaði
hæfileika hans sem Sjálfstæðisflokk-
urinn naut góðs af og svo var hann
bráðhuggulegur. Hann var grand!
Pólitískt uppeldi hennar skilaði til-
ætluðum árangri og við urðum sam-
herjar í pólitík. Ef amma var eitthvað
slöpp þá var næsta víst að hún hresst-
ist þegar það styttist í kosningar, og
við fórum saman á kjörstað í vor og
hún kaus í hinsta sinn.
Það er eftirsjá að ömmu og það er
mér eftirminnilegt í árlegu jólaboði
fjölskyldunnar þegar hún gekk í
kringum jólatréð með aðstoð göngu-
grindarinnar og söng jólalög. Hún
var ekki að hika við hlutina.
Í seinni tíð töluðum við amma oftar
um Þorstein bróður hennar sem var
henni ákaflega kær en hann lést ung-
ur af slysförum. Við ræddum um þá
fagnaðarfundi sem yrðu með þeim
þegar að endurfundum kæmi og nú
er sú stund runnin upp. Að síðustu
votta ég aðstandendum samúð mína
og þakka starfsfólki Hlévangs fyrir
góða umönnun. Ég bið guð að blessa
minningu stórfenglegrar konu sem
ég var svo heppin að eiga fyrir ömmu.
Megi hún hvíla í friði.
Sigríður Þorsteinsdóttir.
Amma Gunna var engin venjuleg
amma. Hún var mjög pólitísk, ákveð-
in, orðheppin, skemmtileg og hafði
góðan húmor. Þegar ég fór í heim-
sókn til hennar á Vatnsnesveginn, þá
var ýmislegt brallað en þó klikkaði
ekki rútínan hennar. Við fórum í
gönguferð og virtum fyrir okkur
styttuna af Ólafi Thors, síðan sendi
hún mig með innkaupanetið út í
Sölvabúð og síðast en ekki síst átti ég
að tyggja hvern bita 40 sinnum. Við
horfðum á Derrick og í sameiningu
leystum við hvert glæpamálið á fætur
öðru.
Amma fræddi mig um listamenn,
skáld og Sjálfstæðisflokkinn. Ekki
get nú sagt að áhuginn hjá mér hafi
verið mikill, íþróttir áttu hug minn
allan og fannst henni það óttalegt
puð. Hún sagði svo oft við mig: ertu
ekki slæm í skrokknum og viltu ekki
hvíla þig.
Amma hringdi oft heim og sagði
mér frá merkilegum útvarpsþáttum
sem voru að byrja á Rás 1. Ég ætti að
hlusta, ég hefði svo gaman af því.
Stundum vissi ég ekki um hvaða fólk
hún var tala, en þá sagði mín í
ákveðnum tón: Erla mín, að þú skulir
segja þetta, og hélt síðan góðan fyr-
irlestur.
Eitt sitt var ég í pössun hjá ömmu í
nokkra daga. Hún sendi mig á hverj-
um morgni út á stétt til að greiða
mér, hún sagði að ég gæti stíflað
vaskinn með öllu þessu hári, því stóð
ég kl. 7.30 úti á stétt og greiddi mér,
svei mér þá ef flækjan var ekki meiri
þegar inn var komið.
Við amma ræddum oft um jólainn-
kaup og jólaskreytingar. Henni
fannst algjört rugl hversu miklu fólk
eyddi í jólagjafir. Fyrir ein jólin kom
ég til hennar á Kirkjuveginn hlaðin
jólaskrauti og ætlaði ég að lífga upp á
íbúðina hennar. Hún hélt nú ekki,
þetta var nú algjör óþarfi, á endanum
náðum við samkomulagi um aðventu-
ljós. Þó svo að hún væri ekki mikið
gefin fyrir svona óþarfa þá fannst
henni þetta fallegt og hafði lúmskt
gaman af. Hún hringdi í mig fyrir
hver jól og sagði: ertu byrjuð að
skreyta. Henni fannst steinninn fyrir
utan hjá okkur dásamlegur og sagði
að ég væri listamaður. Síðan ræddi
hún við Sigríði um hvað þetta væru
miklir óþokkar í jólanefndinni að
veita mér ekki verðlaun.
Amma var gallhörð sjálfstæðis-
kona, landsfundir og kosningar voru
hennar uppáhaldstímar, hún var
aldrei jafn hress og þá. Amma hefur
aldrei verið jafn stolt af mér og þegar
ég sagði henni að ég væri að fara í
Stjórnmálaskóla Sjálfstæðisflokks-
ins, þarna var ég skyndilega komin á
annan stall.
Það merkilega við ömmu var að því
eldri sem hún varð því duglegri varð
hún. Amma fór alltaf í gönguferðir
með göngugrindina og andaði að sér
fersku lofti. Verslunarferðir með
ömmu voru engu líkar og tóku marga
klukkutíma.
Ég hitti ömmu síðast 17. ágúst eða
áður en ég hélt til Flórída í nám, það
var okkar kveðjustund. Það verður
mjög skrýtið að koma heim um jólin
og hitta hana ekki. Mér þykir mjög
leitt að geta ekki fylgt ömmu síðasta
spölinn í dag en ég er með ykkur öll-
um í huganum.
Kæra fjölskylda, ég sendi ykkur
öllum mínar dýpstu samúðarkveðjur.
Við erum öll ríkari að hafa verið svo
lánsöm að eiga ömmu Gunnu að.
Kveðja,
Erla Þorsteinsdóttir.
Þá er ferðalagi Guðrúnar Gísla-
dóttir, ömmu minnar, á þessari jörð
lokið. Eins og allir sem hana þekktu
vita var það gæfuríkt ferðalag sem
bar mikinn ávöxt og hún amma mark-
aði djúp spor í lífi samferðamanna
sinna.
Ég minnist hversu sjálfstæð,
greind og atkvæðamikil kona hún
var. Skoðanir hennar komu mér
stundum spánskt fyrir sjónir þegar
ég var yngri en með meiri þroska
lærði ég að meta þá visku sem í þeim
fólst. Ungum dreng sem gerði lítið
annað en að sprikla í íþróttum þótti
viðvaranir hennar um hætturnar sem
felast í of mikilli hreyfingu undarleg-
ar. En þar sem ég rita þessi minning-
arorð þjakaður af verkjum í hnjánum
og mjóbaki geri ég mér enn og aftur
grein fyrir að oft felast engin sann-
indi í almæltum tíðindum. Fáar
manneskjur hafa jafn oft leitt mér
það í ljós og amma gerði.
Þegar ég tók að vaxa úr grasi og
fór að sýna öðru en mínum eigin nafla
athygli átti ég oft á tíðum í afar
áhugaverðum samræðum við ömmu
um stjórnmál og bókmenntir. Þrátt
fyrir að töluverð gjá hafi verið milli
okkar á unglingsárum mínum þegar
kom að stjórnmálum átti hún á end-
anum auðvelt með að innræta mér að
íhaldsemi og einstaklingshyggja væri
í mér blóð borin. Þegar ég fór að
helga mig námi í stjórnmálum og lög-
málum auðs og eklu lærði ég að meta
samræður okkar enn frekar enda
hafði amma fyrstu kynni af mörgum
þeim atburðum og persónum sem
mótuðu síðari tíma sögu.
Þrátt fyrir að pólitíkin hafi aldrei
verið langt undan í samskiptum við
ömmu var ekki síður gaman að tala
við hana um bókmenntir og listir, en
af hvorutveggja hafði hún töluvert að
segja. Enda hafði amma þá náttúru-
greind og innsæi sem þá, sem van-
rækja sókn í fyrirlestra í skóla lífsins,
skortir svo oft.
Ég kveð magnaða og skarpgreinda
konu sem var mér góð og holl fyr-
irmynd. Guð blessi minningu hennar.
Örn Arnarson.
Það var í byrjun árs að Guðrún var
spurð hvernig hún hefði það. Hún
brosti og sagðist ætla að þrauka fram
yfir kosningar. Hennar atkvæði var
sú framtíð sem hún vildi búa afkom-
endum sínum hér á Íslandi. Þær voru
stórkostlegar ræðurnar sem hún hélt
og það var mikið hlegið. Hún varaði
okkur við forystu vinstri flokkanna
og Gaddafi Líbýuleiðtoga í sömu
setningu. Henni fannst femínisminn
óttaleg húmbúkk en dáði jafn ólíkar
konur og Margréti Thatcher, Goldu
Meir og Önnu Eleanor Roosevelt.
Hún vitnaði í Einar Ben og Davíð
Oddsson og allt þar á milli en gleymdi
svo kannski að óska afmælisbarninu
til hamingju með daginn.
Á áttræðisaldrinum kynnti ég
ömmu fyrir vini mínum og unnustu
hans sem var kölluð Gúa. Hún hróp-
aði upp af ánægju og spurði af hverju
engum hefði dottið í hug að kalla sig
Gúu? „Ég vil vera kölluð Gúa hér eft-
ir“ skipaði hún fyrir og hét amma
Gúa upp frá því.
Ég hefði viljað sjá ömmu spjalla við
Milton Friedmann hagfræðing hér
forðum daga. Hún vissi að „hádeg-
isverðurinn er aldrei ókeypis“ og
borgaði fyrir allar sendiferðir og jóla-
kökur sem við færðum henni. Hún
þáði heldur ekki afslætti nema hún
þyrfti á þeim að halda. Þannig lifði
hún eftir sínum meginreglum í því
velferðarkerfi sem við búum við. Hún
tók ekki það sem hún þurfti ekki á að
halda.
Við sátum oft og spiluðum rommí í
eldhúsinu hjá ömmu Gúu. Hún skrif-
aði stigin aftan á umslög til að spara
pappírinn og gömlum spilum var
safnað í tösku sem við lékum okkur
oft með. Með þessum gömlu spilum
byggðum við stórar spilaborgir á
stofugólfinu. Mesta spennan var á sjá
hversu stór spilaborgin gat orðið áð-
ur en hún hrundi.
Guðrún Steinunn
Gísladóttir
32 FÖSTUDAGUR 30. NÓVEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR