Morgunblaðið - 05.04.2008, Page 47

Morgunblaðið - 05.04.2008, Page 47
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 5. APRÍL 2008 47 hélt afi þéttingsfast í hönd pabba þegar hann var að kveðja, eins og hann vildi ekki sleppa takinu. Hann vissi án efa að þetta yrði í síðasta sinn sem hann sæi son sinn og áreiðanlega margt sem hann vildi segja, en gat ekki sagt. Kannski þessi snerting hafi sagt meira en mörg orð, það getur aðeins pabbi vitað. Þegar ég kyssti afa bless þá sagði ég honum að mér þætti vænt um hann. Ég hafði aldrei sagt það við hann áður, hafði bara ekki þor- að það, við vorum ekki vön að tjá tilfinningar við hvort annað, en á þessari stundu virtist það vera það eina sem var eftir að segja. Ég er svo glöð að hafa fengið tækifæri til að segja þessi orð við hann, það er aldrei of seint að segja fólki að þér þyki vænt um það. Bless afi minn, takk fyrir allt. Hvíl í friði. Helga Kristín. Elsku afi. Þá hefur þú fengið hvíldina eftir langa bið. Minningarnar sem ég á um þig og ömmu eru ófáar. Það var alltaf ótrúlega gaman að koma í heim- sókn til ykkar á Laugaveginn og fá að kúra í stóra rúminu ykkar og hlusta á ömmu lesa Disney-bæk- urnar fyrir mann. Ég man líka hvað mér fannst alltaf magnað að sjá þegar þú varst að prjóna ullarsokka eða laga þá, hélt að karlmenn gætu sko ekki gert svona. Og fiskiboll- urnar þínar voru bestu fiskibollur sem hægt var að fá! Þegar þú varst orðinn slappur og varst farinn á dvalarheimilið þá brást það ekki að í hvert skipti sem ég fór í klippingu eða litun þá tókst þú alltaf eftir því, sama hvað breyt- ingin var smávægileg. Þegar ég var yngri kenndir þú mér að spila kas- ínu og varst alltaf til í að spila við mig. Það voru ótrúlega góðar stundir. Bílferðirnar milli Glaumbæjar og Varmahlíðar eru líka eftiminnileg- ar. Áður en lagt var af stað gáðir þú alltaf hvort beltin væru nú ekki alveg örugglega spennt og svo var lagt í hann. Á leiðinni þuldir þú upp bæjarnöfnin fyrir okkur og á end- anum vorum við orðin svo klár að við kunnum öll bæjarnöfnin utan að. Þegar ég var yngri og í grunn- skóla var oft minnst á þig og ég varð alltaf jafn stolt af því að þú værir afi minn og ég sparaði það sko ekki að láta alla vita af því. Það síðasta sem þú spurðir mig að var hvort ég væri nú ekki komin í háskóla, ég sagði að það væri nú ekki alveg komið að því en stefnan væri sko sett þangað. Þú hafðir alltaf trú á manni og ég er þér mjög þakklát fyrir það. Takk fyrir að ég hafi fengið að ganga í gegnum part af mínu lífi með þér. Afi minn, hvíldu í friði og megi Guð geyma þig. Aldís Rut Gísladóttir. Kæri afi. Með þessum orðum vilj- um við kveðja þig í hinsta sinn. Það sem við eigum eftir eru kærar minningar um góð sumur hjá þér og ömmu í Glaumbæ. Þar var gott að vera og vorum við barnabörnin alltaf velkomin til ykkar. Við vorum svo heppin að kynnast lífinu í sveit- inni. Fyrir okkur sem ólumst upp í sjávarplássi var þetta ómetanleg reynsla sem við búum að alla ævi. Það eru örugglega ekki margir sem hafa látið afa sinn kenna sér að prjóna, það sýnir vel hversu fjöl- hæfur maður þú varst. Við fundum vel hvað þú varst mikils metinn og virtur í samfélaginu. Yfirleitt var hringt í afa áður en lagt var af stað norður og lögð inn pöntun hvað átti að vera í matinn um kvöldið er við kæmum. Oft var það kjötsúpa, lambalæri eða fiskibollur en afi gerði bestu kjötsúpu í heim að okk- ar mati. Þegar við vorum í sveitinni hjá afa og ömmu þá voru ófáar ferð- irnar sem við fórum með afa frá Varmahlíð út í Glaumbæ og til baka með viðkomu í fjósinu eða gefa lömbunum. Mikið var spjallað en afi var alltaf til í að ræða við okkur barnabörnin um hina ýmsu hluti. Þótt stoppunum í Varmahlíð hafi fækkað er við fórum að eldast var hugurinn oft hjá þér afi okkar og minningarnar sem við eigum um þig og ömmu munu lifa um ókomna tíð í hjörtum okkar. Heiðar Hrafn, Tómas Þór, Gunnlaugur, Gunnar og fjölskyldur. Er ég minnist frænda míns síra Gunnars Gíslasonar koma upp í hugann myndir liðinna daga og ára. Hann var af húnvetnskum og aust- firskum ættum. Ungur að árum missti hann móður sína og var hon- um þá komið fyrir hjá móðurafa sínum séra Arnóri Árnasyni í Hvammi í Laxárdal í Skagafirði en þar átti hann æskuár sín. Við séra Gunnar vorum systra- synir og áttu því leiðir okkar eftir að liggja saman í áranna rás. Hann var tíður gestur á heimili foreldra minna á Sauðárkróki og hygg ég að móðir mín hafi látið sér jafn annt um hann og sín eigin börn. Fljótt kom í ljós dugnaður hans og ár- vekni til allra starfa. Séra Gunnar varð stúdent frá Menntaskólanum á Akureyri. Hann var mikill náms- maður í skóla og jafnan með bestu einkunnir. Síðan lá leið hans í Há- skóla Íslands þar sem hann settist í guðfræðideild. Þaðan lauk hann guðfræðiprófi árið 1943. Sama ár sótti hann um Glaumbæjarpresta- kall í Skagafirði. Hlaut hann kosn- ingu eftir allharða kosningabaráttu eins og títt var á þeim árum. Sama ár vígðist hann sem sóknarprestur og settist að í Glaumbæ. Séra Gunnar varð brátt vinsæll meðal sóknarbarna sinna. Hann samlag- aðist þeim og tók þátt í lífi þeirra og starfi. Hann þótti góður ræðu- maður og vann prestverk sín af trú- mennsku. Prófastsstörfum gegndi hann um skeið. Um árabil þjónaði hann Barðssókn í Fljótum og mátu Fljótamenn prestsstörf hans mikils. Hann gekk ungur í raðir sjálfstæð- ismanna. Á stúdentsárum sínum tók hann þátt stúdentapólitíkinni og sat í stúdentaráði Háskóla Íslands og var formaður Vöku um tveggja ára skeið. Hann var kjörinn vara- þingmaður Skagfirðinga fyrir Sjálf- stæðisflokkinn og sat á Alþingi um tíma. Síðar varð hann þingmaður Norðurlandskjördæmis vestra. Séra Gunnar beitti sér fyrir mörg- um málum á þingi, einkum þeim er vörðuðu landbúnaðarmál og málefni hinna dreifðu byggða. Heima í hér- aði tók hann ríkan þátt í félagsmál- um, sat í hreppsnefnd, sýslunefnd og í stjórn Varmahlíðar. Hann var mikill áhugamaður um skógrækt, sat í stjórn Skógræktarfélags Skag- firðinga og var formaður félagsins um árabil. Nokkrum árum eftir að hann tók við prestsstarfi í Glaumbæ var Byggðasafnið stofn- að. Sat hann löngum í stjórn safns- ins. Séra Gunnar var söngvinn og gekk snemma í Karlakórinn Heimi og var formaður kórsins um tíu ára bil. Búskap stundaði hann lengst af samhliða prestsstörfum. Séra Gunnar var meðalmaður á vöxt, fríður sýnum og vakti hvarvetna at- hygli á mannfundum. Um langt skeið átti hann við mikla vanheilsu að stríða. Hann lét af prestsskap 1982 og flutti hann þá til Varma- hlíðar ásamt konu sinni. Síðustu ár ævi sinnar dvaldi hann á sjúkra- deild Heilbrigðisstofnunarinnar á Sauðárkróki þar sem hann lést há- aldraður saddur lífdaga. Hann er kvaddur frá Glaumbæjarkirkju af sóknarbörnum sínum, ættingjum og vinum er sakna mikilhæfs sam- ferðamanns á langri leið. En minn- ingin um hann lifir heið og björt. Að lokum þessara fátæklegu orða minna votta ég frændfólki mínu samúð svo og venslafólki þess. Guð blessi minningu hans. Árni Sigurðsson. Skagafjörðurinn er falleg sveit ,,skrauti búinn, fagurgjörður“ og gott er mannlífið sem þar dafnar, fullt af glaðværð og hlýrri gæsku. Þessu fékk ég að kynnast á sínum tíma, þá um tvítugsaldur, og hafði ráðist svo að ég tók að mér að vinna á skurðgröfu fyrir Búnaðarsam- band Skagfirðinga. Vinnufélagi minn var Gunnar Gunnarson frá Glaumbæ, skólabróðir úr mennta- skóla, kær og náinn vinur. Þessar aðstæður réðu því að ég varð heimagangur hjá foreldrum hans í Glaumbæ, séra Gunnari Gíslasyni og Ragnheiði Ólafsdóttur og síðar á heimili þeirra á Laugarnesveginum í Reykjavík. Og svo vel var mér tekið af þessum heiðurhjónum frá fyrsta degi að mér hefur jafnan síð- an fundist ég vera einn af fjölskyld- unni. Ég skildi síðar að kynni mín af þessu heimili höfðu ríkari og sterkari áhrif á mig en ég gerði mér grein fyrir þá. Umhyggja og hlýja í allra garð merkti viðmót og framgöngu og einhvern veginn var allt í svo öruggum höndum, traust og áhyggjulaust. Ég skynjaði þessa gulltryggu viðmiðun bestu gilda sem komu svo ríkulega fram í öllu sem sagt var og gert. Ég skynjaði heiðarleika og sanngirni í hverju orði og hverri gjörð, virðingu fyrir stöðu og sjónarmiðum samferða- manna og réttsýni í þeirra garð í einu og öllu. Væri á einhvern hallað í umræðunni var málstaður hans varinn og færður til betri vegar. Það var ætíð stutt í gáska og græskulaust gaman og næmi fyrir því spaugilega í mannlífinu og söngur og gleði helgaði góðar stundir. Einlæg og trygg var líka samhygðin við samfélag fólksins í sveitinni og birtist í fórnfúsri þakk- argjörð þar sem enginn lá á liði sínu. Allt í yfirvegun og jafnvægi, hégómalaust og án tilgerðar. Ég sé séra Gunnar fyrir mér, bóndann og náttúrubarnið einlæga, mitt í önninni á fallegum sumar- degi, vinnuklæddan með axlabönd í skagfirskri sól og brakandi þerri. Orðfár í hversdeginum en viðmótið traust og hlýtt. Ég sé hann líka í kirkjunni sinni í Glaumbæ, prestinn ástsæla í virðu- legri og fallegri þjónustu við helgan málstað. Ég man líka þingmanninn góða í snarpri og rökfastri orðræðu á stjórnmálafundi í kjördæminu sínu fyrir norðan. Þau hjónin Ragnheiður og séra Gunnar voru einstakar manneskjur og það er eitt af stóru þakkarefnum lífsins að hafa átt með þeim samleið og eignast vináttu þeirra og trúnað. Samhent og einhuga stýrðu þau búi sínu af rausn og myndarskap og veganestið sem þau gáfu börnum sínum var gert af öllum bestu gild- um lífsins. Þau enda öll strangheið- arlegt sómafólk sem unnið hefur vel úr sínu með góðri menntun og hef- ur þegar skilað samfélagi sínu giftudrjúgu og góðu lífsstarfi hvert á sínu sviði. Við hjónin vottum þeim og fjöl- skyldum þeirra samúð okkar. Sr. Gunnar verður lagður til hinstu hvílu við hlið konu sinnar í kirkju- garðinum í Glaumbæ. Fögur er lýs- ing skáldsins Hannesar Pétursson- ar á sveitinni fríðu sem var lífsvettvangur séra Gunnars. Gullbúinn himinvagn kvöldsins er horfinn við eyjar í þögul grunn. Fjörðurinn lognblár og landið lögzt til værðar með munn við munn. Hestar að nasla á votum völlum. Vinnulúnir menn sofa í ró, fá heilnæma hvíld undir herðabreiðum fjöllum. Guð blessi minningu drengsins góða og mæta. Megi hann hvíla í friði í faðmi landsins sem hann unni og helgaði krafta sína alla. Jón Þorsteinsson, Sigríður Anna Þórðardóttir. tveggja radda í söng, þar sem Dísa var hin leiðandi sterka sópranrödd og Stebbi hin trausta og nauðsynlega bassarödd. Hvor röddin um sig hafði sjálfstæðan hljóm, en saman hljóm- uðu þær enn betur. Þannig unnu Dísa og Stebbi saman í sterkum samhljómi alla tíð. Við urðum með tímanum allmörg, aðkomubörnin, sem vorum eitt eða fleiri sumur í Brennigerði. Í sumum tilvikum tvær kynslóðir, því við sem eldri erum vildum gjarna að börnin okkar fengju að upplifa sveitina okkar líka. Þannig höfum við og fjölskyldur okkar tengst Brennigerðisfólkinu órjúfanlegum vináttuböndum, sem áfram eru jafn traust þótt kynslóða- skipti hafi orðið í Brennigerði. Sumarbörnunum öllum var Dísa sem góð og umhyggjusöm móðir. Hún hafði alltaf lag á því að finna fyrir okkur verkefni við hæfi og láta okkur líða vel. Rigningardagar voru gjarnan notaðir til að baka hafrakex, sem var uppáhald okkar allra. Þá fannst okkk- ur vera hátíð á bænum. Dísa í Brennigerði stóð fyrir einu gestrisnasta heimili sem við höfum kynnst fyrr og síðar, enda voru þeir dagar fáir sem ekki bar einhverja gesti að garði. Matseld og bakstur lék í höndunum á henni og allt bragðaðist vel sem hún bjó til. Jafnvel matvandir kaupstaðakrakkar í sumardvöl átu fljótlega allan Brennigerðismat með bestu lyst. Slátrið, bæði nýtt og súrt, var líka (og er reyndar enn) ljúffengt og betra í Brennigerði en annars staðar. En Dísa vann ekki bara í eldhúsinu í Brennigerði, því auk þess gekk hún í flest önnur bústörf bæði úti og inni eftir þörfum. Hún var hörkudugleg til allra verka, ósérhlífin, vandvirk og af- kastamikil. Var gaman að vinna með henni ekki síður en með Stebba og læra af þeim báðum vinnubrögð, verklag og dugnað. Við útiverk gaf Dísa fílhraustum karlmönnum lítið eftir. Krafturinn var svo mikill og áhuginn að láta verk- in ganga hratt og vel, að allir hrifust með. Við sumarkrakkarnir lærðum þarna að leggja okkur fram og að finna ánægjuna eftir gott dagsverk. Oftar en ekki gátum við svo reiknað með einhverjum gestum um kvöldið og söng við orgelið. Þá var gaman að vera til og syngja með, hvort sem það var í sópran eða bassa. Þegar augn- lokin voru farin að síga hjá okkur krökkunum gaf Dísa okkur spenvolga nýmjólk og hafrakex. Svo fengum við heita vatnsflösku í ullarsokk til að hafa með út í kofa til að ylja okkur á undir sænginni meðan við vorum að sofna. Elsku Dísa. Við vitum að þú hlakkaðir til að hitta Stebba aftur og trúðir því að svo yrði. Megi ómurinn af röddum ykkar halda áfram að hljóma saman yfir Brennigerði. Björn Már Ólafsson, Ólafur Már Björnsson, Hjalti Már Björnsson og fjölskyldur. Á annan áratug er liðið síðan Her- dís og Stefán í Brennigerði voru á ferð í bænum, þá um áttrætt, og komu í heimsókn. Stefán heilsaði með orð- unum: Eins og stendur er ég rúinn öllum fjöðrum og lifi eins og lús á öðr- um. Tónninn var sleginn, íbúðin lýst- ist upp og þau Herdís fylltu hana af hlýju og stemmningu. Við hjón böð- uðum okkur í birtunni og nutum hvers andartaks. Fáa ef nokkurn hef ég þekkt sem kunnu þessa list betur en þau. Herdísi og Stefán, mér er ómögu- legt að tala um þau nema bæði í einu, þekkti ég nánast frá því ég man eftir mér, fyrst í Reykjavík og síðan í Brennigerði, þó að samfundir væru fáir lengi vel. Þegar ég og fjölskylda mín flutti í Skagafjörðinn árið 1971 var fyrsta tækifæri notað til að fara í Brennigerði og móttökurnar voru lík- astar því að týndi sonurinn væri kom- inn heim (með fjölskyldu). Utanfrá séð var Brennigerði venju- leg bújörð, með kýr, hesta og kindur, þar sem þess var sýnilega gætt að skepnunum liði vel. Innanstokks ríkti svo eitthvert það andrúmsloft sem laðaði gesti og gangandi að heimilinu; jákvæðni, rausnarskapur og upplífg- andi samræður. Þar var Herdís í ess- inu sínu. Með tímanum gerðist það að yngri hjónin, Margrét og Álfur, byggðu við íbúðarhúsið þannig að hreint augnayndi var að. Fegrun þeirra utanstokks var ekki síðri, auk þess sem Álfur hefur lagt grunn að mikilli skógrækt á jörðinni. Þarna voru þau Herdís og Stefán borin á örmum Margrétar og Álfs og barna þeirra og nutu þess að sjá hvernig lífsstarf þeirra hélt áfram að bera ríkulegan ávöxt en með nýjum áherslum í takt við nýja tíma. Mætti sem flestum hlotnast slíkt hlutskipti. Herdís og Stefán í Brennigerði sóttust ekki eftir athygli. Þau skiluðu hins vegar ævistarfi sínu með þeim hætti að ljóma stafar af. Þegar að er gáð eru engir þeir kvarðar til sem unnt er að bera heimilið við, einungis tilfinning þeirra sem hafa kynnst því. Ég flyt aðstandendum Herdísar innilegar þakkar- og samúðarkveðjur okkar hjóna. Matthías Eggertsson. Við andlát Dísu í Brennigerði fyllist hugurinn af minningum og myndum frá löngu liðnum tíma er við áttum saman heimili við Hjallaveg í Reykja- vík. Hún ung kona í blóma lífsins en ég strákpatti á árunum 7-11 ára. Þessi ár bjuggum við í sama húsinu, nánast sömu íbúð, en Dísa var gift föðurbróður mínum Stefáni. Í húsinu okkar voru tvær tveggja herbergja u.þ.b. 40 m² íbúðir með sameiginleg- um inngangi, þvottahúsi og snyrt- ingu. Um tíma vorum við alls tíu í þessu húsi, nú er mér sagt að búi þarna ein kona. Samvera okkar þenn- an tíma var afar góð og nákomin og finnst mér eins og eldhúsið hennar hafi verið jafn tíður viðkomustaður minn og okkar eldhús. Oft og iðulega bjuggu hjá henni næturgestir, fólk að norðan, frændur, sveitungar og vinir. Alla tíð var Dísa hin hressa og káta húsmóðir sem fagnaði gestum sínum af einstökum innileik og undi með þeim löngum stundum við söng og spilavist í stofunni sinni sem alltaf var hrein og fín og vel pússuð. Dísa var grannvaxin og í meðallagi á hæð með slétt skollitað hár, hún var létt á fæti, kvik og snögg í hreyfingum, lengst af við góða heilsu en þó kom í ljós löngu síðar að annar fótur hennar var veru- lega styttri en hinn og gæti hafa or- sakað skekkju í baki sem hún varð að búa við mörg hin síðari árin og hefur það efalaust háð henni við vinnu þótt ekki væri hún að kvarta. Hressileiki og glaðværð voru ríkir þættir í henn- ar eðli, hún bjó yfir þessari tæru og innilegu lífsgleði sem virtist eins og hafin yfir allan tíma, og smitaði svo ríkulega til þeirra er nærri voru. Hlátur hennar, hár og bjartur, gat svo sannarlega hrifið nærstadda upp úr hversdagsleikanum. Er þau Dísa og Stebbi fluttu aftur til Skagafjarð- ar, eftir að hafa dvalist, að mestu, í Reykjavík rúman áratug, hófst nýr kafli í lífi hennar, þá tók við að reisa heimili á nýjum slóðum og gerast landnemar í Brennigerði. Fá ár liðu þar til þau gátu flutt í bráðabirgða- húshluta en reistu síðan vandað og gott íbúðarhús ásamt útihúsum. Dísa var vinnusöm, sívakandi yfir velferð heimilisins og dró ekki af sér, gat ver- ið áhlaupamanneskja til vinnu, meðan þrek og heilsa leyfði, þótt mörg væru verkin þung á höndum. Hún var rík af jákvæðu hugarfari og unni sveit sinni og héraði, gladdist innilega yfir al- mennum framförum svo og velgengni annarra. Sönggleði var henni í blóð borin, hún hafði háa og bjarta rödd og yndi af að syngja. Oft settu þau Stef- án upp konsert í Brennigerði þegar gesti bar að garði og voru ósínk á tíma sinn ef svo bar undir, hefur það efa- laust glatt hennar góða hjarta þegar ömmustelpan hún Herdís yngri fór að stunda söngnám. Dísa hafði jafnan bjartsýni að leiðarljósi og gerði mikl- ar kröfur til sjálfrar sín. Gestrisni hennar og þeirra hjóna var með af- brigðum og verður mér orða vant að lýsa henni til hlítar. Margar voru ferðirnar í Brennigerði gegnum árin og jafnan fannst mér viðtökurnar eins og húsráðendum fyndist ég úr helju heimtur. Nokkur síðustu árin dvaldi Dísa á Heilbrigðisstofnun Skaga- fjarðar og lenti oft í slæmum hremm- ingum vegna sýkinga sem lyf virtust illa vinna á, en þótt hún sýndist einn daginn rétt vera á förum var hún næsta dag komin á fætur og farin að taka í spil með hinu fólkinu, hlæjandi að vanda. Að leiðarlokum kveðjum við, ég og fjölskylda mín, Dísu í Brennigerði með þakklæti. Minning hennar mun lengi lifa í huga okkar. Sigurður Sigurðsson.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.