Morgunblaðið - 17.06.2008, Qupperneq 25
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 17. JÚNÍ 2008 25
Bréf til blaðsins
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík Bréf til blaðsins | mbl.is
HVÍTBLÁINN varð með rauðum
krossi að þjóðfána Íslands.
Þetta er 90. árið í sögu hans.
Þú Íslands blessar daginn!
Lag: Ó, fögur er vor fósturjörð.
Sjá friðarbogi í skýjum skín
svo skartar Íslands fáni.
Þitt útlit geislar – ásýnd þín,
rétt eins og sól og máni.
Kær fagurbláinn helgist hann
sem hvítt með rautt krossmerkið.
Næst jökulísnum eldhraun brann
er Ísland kraftaverkið.
Hann þjóðartákn er það til sanns
– að því vér skulum hyggja.
Á kristnum grunni Guðs og manns
er gott að mega byggja.
Ein er fánans leið ei löng
sú leið er hugsvið þegna,
í hálfa eða heila stöng
er hafin upp þess vegna.
Skín yfir fáni á Alþingi.
Hann æðst í þingsal standi,
þar forsjón þings og fulltingi
hér fyrir þjóð og landi.
Í musterum og menntasal
og miðum – landsbyggð yfir
á ystu strönd sem innst í dal
með innsýn fáninn lifir.
Hann ruddi braut Jón Sigurðsson
á sigurgöngu þjóðar,
hans framgekk – rættist – frelsis von
þá fáninn vígðist óðar.
Ó, vernda Drottinn borg og byggð,
eins bæði loft og sæinn,
þín eilíf varir elska og tryggð
þú Íslands blessar daginn.
PÉTUR SIGURGEIRSSON
biskup.
Til þjóðfánans
Eftir Pétur Sigurgeirsson
ALMANNAHEILLASAMTÖK á Ís-
landi hafa ekki átt sér sameiginlegan
vettvang, þar sem skilgreind eru og
fylgt er eftir sameiginlegum hags-
munum þeirra. Þannig heildarsamtök
eru víða í samfélaginu, og nægir að
nefna Samtök atvinnulífsins sem hlið-
stæðu. Hafa þau og fyrirrennarar
þeirra haft víðtæk áhrif á þróun lög-
gjafar um ólík mál sem snerta starfs-
umhverfi atvinnufyrirtækjanna.
Mörgum finnst tími til kominn að al-
mannaheillasamtök, sem gegna vax-
andi hlutverki í samfélaginu, eignist
slíkan sameiginlegan vettvang.
Á það hefur verið bent að á meðan
atvinnufyrirtækin búa við eitt besta
starfsumhverfi sem þekkt er, verða al-
mannaheillasamtök að búa við lakari
skilyrði en gengur og gerist í vestræn-
um heimi. Úttekt á skattalegri stöðu
félagasamtaka, sem gerð var fyrir
fjórum árum, sýnir svo ekki verður
um villst að staða íslenskra félaga er
mun lakari í mörgu tilliti en sambæri-
legra félaga og sjálfseignar-stofnana í
helstu viðmiðunarlöndum okkar, bæði
austan hafs og vestan. Mestur er mun-
urinn í flokki góðgerðarsamtaka. Þá er
lagaumhverfi þessara samtaka á ýms-
an hátt veikt hér á landi. Árið 1987
ræddi þáverandi dómsmálaráðherra á
Alþingi um nauðsyn þess að styrkja
löggjöf um þessa starfsemi, en lítið
hefur orðið um breytingar síðan.
Þessa stöðu má eflaust að hluta
skýra með því að íslensk almanna-
heillasamtök hafa ekki náð að bindast
samtökum um sín sameiginlegu hags-
munamál. Þau hafa ekki náð að standa
saman um tillögur til breytinga og
mynda afl til að fylgja þeim eftir. Í
flestum löndum sem við berum okkur
saman við eru slík heildarsamtök við
líði og gegna mikilvægu hlutverki. Því
teljum við mörg sem afskipti höfum
haft af málefnum þessarar mikilvægu
starfsemi í samfélaginu orðið tíma-
bært, eins og stendur til 26. júní (nán-
ari upplýsingar má nálgast um al-
mannaheill@internet.is), að gangast
fyrir stofnun slíkra samtaka. Mörg
samtök hafa þegar tilkynnt um þátt-
töku, en æskilegt væri að sem flestir
aðilar, stórir og smáir, sem sinna skil-
greindum almannaheillamálefnum í
þágu hópa fólks sem hvorki á né rekur
samtökin, verði um borð í þessu nýja
skipi.
Hlutverk almannaheillasamtaka er
að bæta og efla samfélagið. Þeirra er
að finna lausnir og tala máli fólks sem
á af einhverjum ástæðum undir högg
að sækja. Þeirra er einnig að ýta undir
lífsgildi og efla uppbyggjandi málefna-
viðhorf. Þau verða sífellt mikilvægari
vettvangur fyrir þróun þjónustu og úr-
ræða, og þau verða í vaxandi mæli
nauðsynleg rödd í þróun lýðræðislegs
samfélags. Því er að okkar dómi ekki
seinna vænna að þau nái að snúa bök-
um saman og þeim auðnist að beita sér
fyrir jöfnun starfsskilyrða sinna í sam-
anburði við þau sem algengust eru í
öðrum löndum.
EVA ÞENGILSDÓTTIR,
JÓNAS GUÐMUNDSSON,
KRISTÍN JÓNASDÓTTIR,
STEFÁN HALLDÓRSSON,
áhugafólk um frjálsa
félagastarfsemi.
Almannaheillasamtök
bindist öflugum samtökum
Frá Evu Þengilsdóttur, Jónasi Guð-
mundssyni, Kristínu Jónasdóttur,
Stefáni Halldórssyni
NÚ ER sumarið
komið og ferðatími
landsmanna fram-
undan. Fellihýsa- og
hjólhýsaeign lands-
manna eykst stöðugt og
því er ekki úr vegi að
huga að nokkrum atrið-
um hvað það varðar.
Þegar sú ákvörðun er tekin að
kaupa sér hjólhýsi þarf að hafa í huga
hvernig bíl skal nota til að draga það.
Í skráningarvottorði bifreiðar er gef-
in upp sú þyngd sem leyfilegt er að
draga á bílnum, en gildir sú tala líka
þegar draga á hjólhýsi?
Í hjólhýsatímaritum á borð við
What Caravan og Caravan Magazine
er mælt með að þyngd hússins fari
aldrei yfir 85% af eigin þyngd bifreið-
ar. Ástæða þess að önnur viðmið ættu
að vera með hjólhýsi en fellihýsi og
kerrur er t.d. sú að hæðarpunkturinn
er kominn mun hærra, lengdin er
meiri, og þar af leiðandi eru allt öðru-
vísi hreyfingar þegar það er dregið
en eftirvagnar sem eru minni um sig.
Í ákveðnum aðstæðum, s.s. vind-
hviðu, við nauðhemlun eða á ójöfnum
vegi, tekur of þungt hjólhýsi völdin af
bílnum og hver veit
hvernig það endar.
Fjögurra manna hjól-
hýsi af algengri tegund
hér á landi er að eigin
þyngd 1.440 kg en leyfi-
leg hámarksþyngd er
1.600 kg (þá er miðað
við að búið sé að setja
farangur, vatn, gas o.fl.
um borð).
Sjö manna hjólhýsi
sömu tegundar er 1.800
kg en leyfileg hámarks-
þyngd 2.000 kg. Miðað
við hámarksþyngdina
þarf bíllinn að vera um 1.900 kg til að
draga minna húsið, ef farið er eftir
viðmiði fagaðila, en 2.350 kg fyrir
stærra húsið.
Til að átta sig á því hvernig bíl þarf
þá í dráttinn eru fólksbílar á bilinu
1.300-1.500 kg, jepplingar 1.400-1.800
kg en jeppar eru 2.000-3.000 kg.
Þegar rétti bíllinn er fundinn (eða
rétta húsið fyrir bílinn) er fleira sem
þarf að huga að.
Hæfileg niðurþyngd á kúlu er að að
mínu mati 50-75 kg og það mat byggi
ég á áralangri reynslu minni í drátt-
arbeisla- og kerruframleiðslu. Ef
húddið á bílnum þínum fer að leita
upp á við og afturendinn niður, eftir
að þú hefur sett fellihýsið/hjólhýsið
aftan í, þarf öryggisins vegna að end-
urskoða hvernig farangrinum og
aukahlutum er raðað í hýsið. Ef ekki,
er hætta á að bíllinn láti verr að
stjórn en ella. Kerra sem er yfir 750
kg og er þar af leiðandi skráð þarf að
fara í skoðun árlega. Margir nota
kerrurnar til að fara með rusl, sækja
mold í garðinn og fleira í þeim dúr
þegar verið er að dytta að á vorin.
Tjaldvagnar, fellihýsi og hjólhýsi eru
einnig skráð og á númerum. Þau eru
dregin landshlutanna á milli yfir sum-
artímann og eru meira og minna á
ferðinni á sama tíma og stór hluti
landsmanna. Samt sem áður þarf
aldrei, samkvæmt lögum, að skoða
húsin eftir að þau koma á götuna.
Þetta er að mínu mati lögleysa sem
þarf að breyta sem fyrst. Þangað til
það er gert vil ég skora á alla tjald-
vagna-, fellihýsa- og hjólhýsaeigend-
ur að sýna skynsemi og yfirfara und-
irvagn og ljós áður en haldið er út í
umferðina.
Eigum öruggan drátt í sumar.
Öruggur dráttur
Sveinn Rúnar Þór-
arinsson brýnir fyr-
irökumönnum að
gæta að örygg-
isbúnaði hjól- og
fellihýsa sem tengd
eru við bíla
» ...ég skora á alla
tjaldvagna-, felli-
hýsa- og hjólhýsa-
eigendur að sýna skyn-
semi og yfirfara
undirvagn og ljós áður
en haldið er út í umferð-
ina.
Sveinn Rúnar
Þórarinsson
Höfundur er framkvæmdastjóri
Víkurvagna ehf.
NÚ HEFUR Björk
Guðmundsdóttir,
söngkona, boðað til
ókeypis tónleika und-
ir nafninu „Náttúra“,
til að halda uppi
áróðri móti virkj-
unum og álverum á
landinu. Hún heldur
því fram að í útlönd-
um sé Ísland álitið „ósnert og
tært“ af hreinleika og þeirri trú
megi ekki eyða með því að nýta
auðlindir landsins til atvinnu-
uppbyggingar á hinum ýmsu stöð-
um.
Björk mín! Veist þú ekki að við
landnám var landið þakið gróðri
sem nemur allt að þremur fjórðu
hlutum þess? Veist þú líka að nú
þekur gróðurinn aðeins um einn
fjórða hluta þess? Kallar þú þetta
ósnerta náttúru? Finnst þér rétt
að varðveita hana eins og hún er
núna, stærsta manngerða eyði-
mörk í Evrópu? Bara svo útlend-
ingar geti hvílt sig á trjánum
heima? Eyðimörkin Ísland.
Lítum svo á þennan „tæra
hreinleika“ landsins. Alveg frá því
að maður stígur upp í rútuna á
Keflavíkurflugvelli og ekur sem
leið liggur gegnum Hafnarfjörð,
Garðabæ, Kópavog, Reykjavík,
Mosfellsbæ og áfram upp í Borg-
arfjörð, getur maður dundað sér
við að telja og flokka rusl í veg-
köntum og bæjarbeðum. Þvílík
ruslakista sem við erum að bjóða
upp á til sýnis, finnst hvergi á
byggðu bóli í heiminum nema ef
vera skildi á ruslahaugum. Landið
er þakið rusli megnið af árinu.
Það er rétt yfir blásumarið sem
það hverfur að mestu. Eftir er þó
einstaka grotnandi hús og ein-
staka húsagarðar fullir af rusli,
girðingar fullar af heyplasti og svo
heyplastshaugar hér og þar.
Ruslakistan Ísland.
Skoðum svo þetta „tæra“ loft.
Flestir þéttbýliskjarnar á Íslandi
sitja uppi með eiturspýjandi fiski-
mjölsverksmiðjur og einstaka
staðir með hausaverk-
smiðjur. Frá þessum
fyrirtækjum berst
þvílíkur ódaunn að
fólk flýr hús sín og
hverfi þegar Guð er
að grínast og sendir
„hagstæðar“ áttir inn
yfir plássið. Eitrað
andrúmsloftið frá
þessum verksmiðjum
orsakar bæði ógleði
og höfuðverk og
gegnsýrir hús, klæði
og bíla. Það eru mjög
skert lífsgæði og mannréttindi að
geta ekki verið úti við á góðviðr-
isdögum vegna fúls og eitraðs
andrúmslofts. Já, þetta er ekkert
nema andleg nauðgun að þurfa að
lifa við þetta. Ekki má ég svo
gleyma að á góðviðrisdögum er
ólíft í höfuðborginni vegna svif-
ryks frá umferðinni. Kallar þú
þetta hreint/tært loft? Þetta er Ís-
landsfýla.
Nei, Björk mín. Landið er
hvorki „tært né ósnert“. Það er
þvert á móti rúið gróðri og jarð-
vegi og þakið rusli og fýlu.
Að vernda íslenska náttúru er
ekki fólgið í því að koma í veg fyr-
ir að við virkjum okkar aðal-
auðlind, vatnið, til hagsældar fyrir
íbúana. Og verndunin er heldur
ekki fólgin í því að koma í veg fyr-
ir álverksmiðjur sem eru þúsund
sinnum umhverfisvænni en hausa-
og fiskimjölsverksmiðjur. Og þó
þér þyki fyrir neðan virðingu þína
að vinna í svona álverksmiðjum
kemst þú ekki hjá því að nota ár-
ans álið, manna mest, á öllum þín-
um þeytingi um heiminn. Svo
þarftu bíla undir alla starfsmenn
þína og ykkur og öllum öðrum
túristum fylgir mikið traðk og
áníðsla á náttúrunni. Og þarna er-
um við að tala um mengun sem
um munar. Og tónleikar menga
kannski mest af öllu. Allur bíla-
floti gestanna, allt sorpið sem það
skilur eftir sig á gólfum og götum,
reykingar hundruð manna á sama
stað og fleira.
Hér með skora ég á þig að nota
tækifærið og biðja gesti þína að
bera það mikla virðingu fyrir nátt-
úrunni að þeir byrji á sjálfum sér
og hendi ekki rusli út um allt á
tónleikunum. Taka svo þátt í
landgræðslunni við að end-
urheimta gróður og jarðveg og
hætta að nota náttúruna sem
öskubakka. Já, notaðu tækifærið
til að gera virkilega góða hluti við
að hjálpa náttúrunni. Burt með
ruslið.
Hættum að telja okkur trú um
að hér sé allt „tært, hreint,
ósnortið og óspillt“, en snúum
okkur að vandamálinu og leysum
það. Endurheimtum gróðurinn og
burtfokinn jarðveg og berjumst
gegn rusli og ólíðandi fnyk frá
verksmiðjum. Það gerir nátt-
úrunni miklu meira gagn heldur
en að reyna að telja fólki trú um
að það megi ekki nota okkar dýr-
mætu auðlind, vatnið.
Áskorun til Bjarkar
Guðmundsdóttur
Margrét Jónsdóttir
skrifar áskorun til
Bjarkar Guðmunds-
dóttur
»Ég skora á Björk að
fá gesti á tónleikum
til að ástunda alvör-
unáttúruvernd og að
þeir byrji á sjálfum sér
og skilji ekki eftir rusl á
staðnum.
Margrét Jónsdóttir
Höfundur býr á Akranesi.
Lögg. fasteignasali: Bergur Guðnason hdl.
Loksins - loksins
Oft hef ég verið spurður hvort ég vildi selja
Fyrirtækjasöluna Suðurveri. Það hefur ekki verið á
dagskrá því þetta er mjög gott fyrirtæki hjá mér. En
núna neyðist ég til að athuga með sölu ef ég finn
góðan kaupanda. Ástæðan er langvarandi veikindi mín
og áframhaldandi. Mjög skemmtilegt fyrirtæki og starf
enda elsta fyrirtækjasalan á landinu og sú þekktasta.
Áhugasamir (ekki forvitnir) hafi samband við mig,
Reyni Þorgrímsson, í síma 896 1810.
Skráin á netinu: www.fyrirtaeki.is
Elsta fyrirtækjasalan á landinu.