Skinfaxi - 01.02.1989, Blaðsíða 26

Fullorðinsmót fyrir böm eru ekki
rétta leiðin. Þrýstingurog vanhugsaðar
væntingar foreldra, aðstandenda og
þjálfar eru óholl bömum. Böm eru
langt frá því að vera fullmótaðir
einstaklingar og því er af og frá að þau
geti staðið undir þeirri pressu að eiga
að ná vissum árangri sem einhverjir
utanaðkomandi hafajafnvel ákveðið
að nást eigi. Kröfur og væntingar
fullorðinna til bama eiga og mega alls
ekki verajafnmiklarog til fullorðinna,
þrautreyndra keppnismanna.
Eiga börn aö keppa
um
íslandsmeistaratitla?
Keppni um landsmeistaratitla í
barnaflokkum er sífellt að færast neðar
í aldursflokka. I raun er það ekki
óhollusta keppninnar sjálfrar sem
mælir gegn keppni 10 ára bama um
íslandsmeistaratitil heldur sú spenna
og væntingar sem byggðar eru upp
fyrir og eftir að um slíkan titil er
keppt. Ólíklegter að takist að minnka
þá spennu sem hér um ræðir á meðan
við köllum þessi mót okkar
Islandsmót. Lausnin gæti því verið sú
að komið verði á keppnum sem
kenndar eru við t.d. ákveðna kappa úr
fomsögunum eða einhverjar aðrar
áhugaverðar persónur. Lögð verði
áherslaákeppni liðaog fjöldaþátttöku.
Dregið verði úr keppni um
einstaklingstitla og keppni í
einstaklingsgreinum. Ahersla lögð á
fjölhæfni og keppni í fjölþrautum.
Lögð áhersla á að keppnis-
fyrirkomulagið endurspegli og laði
fram þá þætti sem mikilvægastir eiga
að vera í þjálfuninni á viðkomandi
aldurskeiðum. Mun meiramáleggja
upp úr félagslegum uppákomum og
kynnumkeppenda. Dragaverðureins
mikið og mögulegt er úr kröfum og
væntingum sem til keppenda verða
gerðar með öflugri kynningarherferð
um allt land.
Sama umfjöllun um
börnin og stjörnurnar?
Umfjöllun í fjölmiðlum um
barnaíþróttir þarf ekki að vera mikil
og ef um er að ræða umfjöllun þá ætti
að leggja áherslu á frásögn af keppni,
æfingum og árangri sem heild.
Keppnisíþróttir barna
Fjölmiðlar búa til stjörnur með
umfjöllun sinni, slíkt ætti ekki að eiga
sér stað með böm og unglinga. Þau
eru engan vegin undir það búin að
taka þeirri athygli og umstangi sem
um þau geturorðið á unga aldri og því
síður mótlætinu seinna meir ef þau
skyldu hrapa af þessum
„stjörnuhimni”. Böm geta og gera
það oft að skara fram úr á vissu
aldursskeið í keppni vegna
bráðþroska. Þessi börn eru síðan hafin
upp til skýja og gerð að stjömum í
augum fullorðinna og félaganna.
Forskotið sem bráðþroskinn veitir er
skammgóður vermir þeim sem á
honumbyggja. Þaðmótlætisemslíkar
„stjömur” verða fy rir þegar þær hætta
að skína verður mörgum þeirra um
megn. Hvað manst þú eftir mörgum
bamastjömum í íþróttum sem horfið
hafa af sjónarsviðinu, um og stuttu
eftir kynþroskaskeiðið og aldrei hafa
komið fram meira sem íþróttamenn
hvað þá „stjömur”?
Þátttaka barna í
keppni
Hlutur keppninnar í barna- og
unglingaíþróttum á að vera lítill en
þeim mun meiri áhersla á kennslu og
leik. Hver er tilbúinn að segja að
keppni krakkaliða á sparkvellinum sé
óholl, eða metingur krakka í milli um
hver stekkurlengst í langstökki. Hver
verður annar, þriðji o.s.frv. Hér er átt
við þær keppnir og leiki sem þau
koma á sjálf. Pabbi stendur ekki á
hliðarlínunni og argast og skammast.
Mamma stendur ekki við sandgrifjuna
og krefst þess að Stína stökkvi lengra
en Gunna. Þar sem krakkamir fá að
stjórna keppninni sjálf og ekki er um
óeðlilega utanaðkomandi spennu og
þrýsting að ræða er keppni þeim holl.
Þau leika Carl Lewis, Atla Eðvaldsson,
Einar Vilhjálmsson, Griffith-Joyner
ofl. Þau ímynda sér að þau séu
stjörnur og reyna að herma eftir þeim.
Engin utanaðkomandi spennaerfyrir
hendi eða kröfur gerðar til þessara
stjarnaáspark-eðaleikvellinum,þetta
er leikur sem inniheldur keppni.
Keppni og samanburður er eitth vað
sem við getum ekki komist hjá á
lífsleiðinni og því er nauðsynlegt að
við kennum ungum börnum hvernig
eigi að keppa, hvernig eigi að taka
sigri hvemig eigi að taka ósigri,
hvemig eigi að umgangast þá sem
sigra og hvernig við umgöngumst þá
sem töpuðu. Kennum þeim að setja
sér raunhæf markmið í keppni við
sjálfansigeðaandstæðinga. Leggjum
áherslu á heiðarlega keppni og að
farið sé nákvæmlega eftir þeim reglum
sem gilda í hvert skipti.
Sigur hvaö sem
hann kostar ?
Iþróttir eru svo miklu meira en það
sem íhreyfingunni felst. Iþróttaiðkun
og þar með keppni snýst um: aga,
þrautseigju, samvinnu, þroska
sjálfsvirðingar, presónuleg markmið
og hæfileika, uppgötvanir, tilraunir,
gleði, frjálsa tjáningu og sjálfvalinn
leik.
Sigur í keppni er langt frá því að
vera það sem alltaf skal stefnt að í
keppni. Það eru aðeins fáir sem sigra
í keppni og því er það fljótvirk leið til
að brjóta niður sjálfstraust og gleði ef
markmiðin eru alltaf röng.
Kennum börnunum:
- Að setja sér og okkur raunhæf
markmið sem fylgir hæfileg spenna
t.d með því að:
-Ná betri árangri en síðast.
-Að gefast ekki upp og sýna
þrautseigju.
- Að setja markmið og finna hentuga
leið til að ná því.
-Að spila fyrir liðið.
-Að hafa gaman af keppninni.
Barna- og unglingaþjálfarar,
stjórnendur ungmenna og
íþróttafélaga, fræðsluráð og nefndir
íþróttahreyfingarinnar, íþrótta-
kennarar og kunnáttufólk á sviði
fþrótta eru þei r aði lar sem bera áby rgð
á að rétt sé á málum haldið varðandi
keppnisfyrirkomulag og íþróttaiðkun
barna. Það er okkar mál að ákveða
stefnuna, kynna hana síðan og koma í
framkvæmd. Við þurfum að kynna
fyrir foreldrum hvernig þeir geta best
staðiðaðbaki bömumsínum í íþróttum
og aðstoðað þjálfarana og
leiðbeinendurna við að gera
íþróttaiðkun barnsins sem ánægju-
legasta og árangursríkasta í öl 1 u t i 11 i ti.
26
Skinfaxi