Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1964, Qupperneq 53

Fœddur 30. desember 1879
Dáinn 5. októbar 1961
5. okt. s.l. lézt í Hrafnistu
Sigurjón Kristjánsson, vélstjóri.
Með hvarfi hans er merkur
forustumaður í launþegasam-
takasögunni genginn.
Ungur gerðist Sigurjón vél-
stjóri á skipum, þar sem hann
starfaði í mörg ár. í þessum
nýja vélaheimi, sem hélt innreið
sína í íslenzkt atvinnulíf, rak
Sigurjón sig strax á, að margt
var leyndardómi hulið og nauð-
syn þekkingar á undi-asviði
nýrrar óþekktrar tækni.
Honum rann og til rifja mis-
réttið; sem vélstjórar urðu að
þola í starfi sínu á fyrstu frum-
sporum tækninnar samfara litl-
um skilningi á þvi, að menn
þyrftu yfirleitt nokkrum verð-
leikum að vera búnir til að geta
annast slík störf.
Sá Sigurjón að hér var þörf
að stinga við fæti og efla sam-
takamátt til að leiðrétta mis-
skilninginn á starfi vélstjórans
og reyna að koma á fót fræðslu
fyrir menn, sem hyggðust starfa
að vélgæzlu.
Það varð úr að nokkrir vél-
gæzlumenn ákváðu að koma
saman og stofna félag til efling-
ar samtakamætti starfandi og
verðandi vélstjóra.
Komu þeir saman á heimili
Sigurjóns heitins að Smiðjustíg
6 í Reykjavík og undirbjuggu
félagsstofnunina. Nokkru síðar
eða 20. feb. 1909 var svo stofn-
fundurinn haldinn á sama stað
og mættu þar 8 stofnendur. Mun
þetta vera eitt fámennasta fé-
lag er stofnað hefur verið. 1 dag
VlKINGUR
eru 600 félagsmenn í þessu sama
félagi.
Sigurjón var kjörinn fyrsti
formaður félagsins, sem hlaut
nafnið Gufuvélagæzlumannafé-
lag Reykjavíkur.
Fyrsta starf félagsins var
samning tillagna um vélgæzlulög,
sem samþykkt voru á Alþingi og
fengu konungsstaðfestingu 11.
júlí 1911. Annað stórmál, sem
unnið var að, var stofnun Vél-
stjóraskólans, sem fékk farsælar
lyktir. — í kaupgjaldsmálunum
tókst félaginu einnig að rétta
hlut vélstjóranna og vinnahinni
nýju stétt álits og virðingar.
Sigurjón heitinn var formað-
ur árin 1909—1912. Féhirðir var
hann árið 1913 og gegndi því til
ársins 1920.
Árið 1927 starfaði hann sem
meðstjórnandi í félaginu.
Sigurjón var geysiáhugasam-
ur um félagsmálin og átti marg-
ar góðar og skemmtilegar hug-
myndir.
Barðist hann mikilli hörku
fyrir framgangi áhugamála
sinna og var þá oft óvæginn.
Skapaði þetta honum á stundum
marga andstæðinga, og var þá
tíðum gustur nokkur í félags-
málum vélstjóra.
Við ath. á gömlum gögnum úr
sögu vélstjórastéttarinnar og
persónulegum kynnum mínum
af Sigurjóni eftir að hann varð
gamall maður, virðist mér hann
hafa verið róttækur og fram-
sýnn umbótamaður í félagsstarf-
seminni, sem vildi umbæturnar
skjótt
Alla tíma hafði Sigurjón á-
huga fyrir sínu gamla félagi, og
þegar honum fannst þrótturinn
ekki nægur, gekk hann á félags-
fundi og ræddi félagsmálin af
krafti. Eftir að Sigurjón var
kominn vel yfir sjötugt mátti
enn sjá hann á fundum, þar sem
hann reyndi að stappa stáli í
yngri menn. Undraðist ég minni
hans og kyngiskraft.
Ein tillagna Sigurjóns, sem
mér fannst merkileg, og sýndi
að hann horfði fram á við,. var
tillaga, sem fram kom 10. júlí
1922, um að stofna 12 manna
ráð, er kallast skyldi Farmanna-
ráð fslands. Ætlaðist Sigurjón
til að ráðið mynduðu skipstjór-
ar, stýrimenn, vélstjórar og há-
setar. Átti ráðið að fjalla um og
bera saman bækur sínar um
málefni sjómannastéttarinnar í
heild og gæta hagsmuna hennar
í hvívetna. Tillagan var sam-
þykkt og leitað samstarfs við
önnur sjómannafélög. Samstarf-
ið komst þó ekki á í það sinn, en
varð síðar milli yfirmannafé-
laganna, eins og kunnugt er.
Árið 1942 var Sigurjón kjör-
inn heiðursfélagi í Vélstjórafé-
lagi íslands.
Síðustu æviár sín starfaði
Sigurjón sem smiður og aðstoð-
armaður við orkuver Rafmagns-
veitu Reykjavíkur. Sýndi langur
starfstími hans hversu harður
Sigurjón var við sjálfan sig, því
að í starfi var hann fast að átt-
ræðu og þá léttur vel.
Síðustu árin dvaldi Sigurjón í
Hrafnistu og fékk þar að njóta
umönnunnar í fyrirtæki, sem er
hápunktur samtakamáttar sjó-
mannastéttarinnar og fyrirmynd
þess sem koma skal. Þá fyrir-
mynd trúði Sigurjón á og vildi
efla.
f okkar hópi verður Sigurjóns
ávallt minnst sem merks manns,
er hóf brautryðjendastarf við
frumstæð skilyrði, og sem við
nú margir njótum ávaxta af.
Hvíl þú í friði.
Öm Steinsson.
267