Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1976, Blaðsíða 16

sínum fjör að launa. Grautarfötin
hennar frú Smith eða frú Brown,
sem þær settu á afvikinn stað til
kælingar, voru ákaflega freistandi.
Stundum tók hann „sjansinn“ á
að læðast í eldhússkápa eða í aðrar
matargeymslur, þegar sulturinn
svarf sem harðast að. Slík fífldirfska
gat reyndar kostað hann barsmíð
og jafnvel verra, en alltaf hafði
Anton sloppið ótrúlega vel. Að
minnsta kosti bar hann engin ytri
merki. Ekki var heldur hægt að
merkja að hann hefði beðið sálar-
legt tjón að heldur, nema ef vera
kynni fullkomið tillitsleysi við mat-
borðið.
Eftir því sem tíminn leið náði
hann fastari tökum á okkur. Okkur
fannst borga sig að þóknast honum
í einu og öllu til að halda frið við
hann, því skapsmunimir voru stimd-
um ekki upp á marga fiska, ef hann
varð að þola mótlæti.
Stundum vorum við dálítið
hræddir um að hann gengi á lagið
og sýndi okkur hreinan stórbokka-
skap, en sú varð ekki raunin.
Hann varð þvert á móti latari
og værukærari, sem hefir eflaust
stafað af því, að áður fyrr hafði
hann oft lapið dauðann úr skel.
Og það kom í ljós að hann gat
ýmislegt kennt okkur. Þegar djúp-
sprengjumar sprungu eða skip skot-
ið í kaf hélt hann sig ávallt í nánd
við björgunarbátana.
Okkur var þess vegna ekki grun-
laust um að hann hefði áður fyrr
siglt yfir Atlantshafið og öðlast ein-
hverja reynslu af því.
Hann sýndi fyrirmyndar leikni í
því að hlaupa yfir lausabrúna í
rysjuveðri og sjógangi án þess að
blotna.
Honum var bölvanlega við að
verða votur og það skýrði eflaust að
hann sýndi ótrúlega leikni við að
forða sér undan sjósléttum og ágjöf.
Og svo kenndi hann okkur vissa
borðsiði; enginn skyldi byrja mál-
tíðina fyrr en allir voru sestir. Hann
var aldrei svo matbráður að hann
gæfi sér ekki tíma til að bíða þar
til allir vom sestir.
En þegar dró að styrjaldarlokum
urðum við þess áskynja, að smám
saman dró af Antoni. Þóttinn í
augnaráði hans og hreyfingum
dvínaði.
Hann missti matarlystina.
Hann nartaði aðeins lítilsháttar
úr kjötbitum, sem matsveinninn
valdi honum og niðursoðinn skel-
fisk, uppáhaldsmatinn sinn, hreyfði
hann varla.
Við vomm sammála um, að eitt-
hvað alvarlegt hrjáði hann. Hann
fékk sár í kringum munninn og á
tunguna, augun urðu sljó og hann
vildi helst alltaf sofa.
Þegar augljóst var, að endalokin
nálguðust hjá Anton, héldum við
fund og samþykkt var, að leysa
þyrfti hann frá frekari líkamlegum
þjáningum með skjótvirkari hætti.
En þegar spurningin um, hver
skyldi framkvæma aftökuna, varð
ógurlegur hávaði í matsalnum.
Karlarnir sem staðið höfðu í eld-
línunni við óvinakafbáta og flug-
vélai', harðneituðu að koma nálægt
þessu.
Það varð þó samkomulag um, að
varpað skyldi hlutkesti, og hlutur
eins hásetans, sunnlendings, kom
upp.
í fyrstu neitaði hann og hélt því
fram, að aðrir væru hæfari til þessa
verks en hann. En það stoðaði ekk-
ert.
Allir stóðu á móti honum og
héldu réttilega fram að hlutkesti
væri fullkomlega heiðarlegt og hlut-
laust með jafna möguleika fyrir alla,
að vinna eða tapa og nú hefði hann
tapað og dæmdist því til að fram-
kvæma verkið.
Sunnlendingurinn dró aftökuna
í fleiri daga og láði það honum eng-
inn.
Hann gerði ítrekaðar tilraunir til
að hressa upp á Anton þó ekki væri
nema að hann þæði nokkra mjólk-
urdropa, — en allt kom fyrir ekki.
Svo var það árla morguns í janú-
arbyrjun 1945 að sunnlendingurinn
birtist félögum sínum í matsalnum.
Hann var nábleikur og skjálfandi
á beinunum. Tilkynnti hann með
erfiðismunum, að nú væri Anton
fluttur yfir á friðsælar slóðir, en
líkami hans hvíldi djúpt á hafsbotni.
Það varð dauðaþögn í matsaln-
um, en svo kvaddi gamall bátsmað-
ur sér hljóðs og hélt stutta en á-
hrifaríka ræðu yfir skipskettinum
þeirra, sem ekki hefði fengið að lifa
til að sjá friðinn. Hann hefði verið
mikill styrkur, þeim öllum á hættu-
stundum, enda hefði heppnin alltaf
fylgt skipinu þau þrjú ár, sem An-
ton var skipsköttur um borð.
Við heiðruðum minningu hans
með einnar mínútu þögn.
Matsveinninn og brytinn, sem
höfðu fylgst með þessum sorgarvið-
burðum, urðu ásáttir um að senda
mannskapnum sérstakan „matglaðn-
ing,“ í tilefni dagsins og voru þá
valdir þeir réttir, sem þeir vissu
manna bezt að Anton hélt upp á.
Meira að segja skipstjórinn, sem
hvorki þótti tilfinninganæmur né úr
hófi örlátur, sendi þeim ósvikna
„brjóstbirtu“ til að skála í fyrir
horfnum félaga.
Já — Anton er eflaust sá skips-
köttur, sem sárast var tregaður á
norska flotanum. En hann var nú
líka köttur, algjörlega í sérflokki.
Endursagt. G. Jensson.
Ms. Hvítá
Ms. Skaftá
Ms. Selá
Ms. Langá
HAFSKIP HF.
Skrifstofa Hafnarhúsinu.
Sími 2116o.
Símnefni: Hafskip.
Telex 2034
16
VfKINGUR