Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1994, Blaðsíða 6

VÍKINGUR
Forystugrein:
Gefur seiðatalning marktæka
vísbendingu?
Guðjón A. Kristjánsson, forseti Farmanna- og fiskimannasambands íslands
Nýlega voru birtar niðurstöður úr rannsóknum
Hafrannsóknastofnunar um ástand og fjölda
seiða helstu nytstofna við Island.
Það sem einkum vakti athygli fjölmiðla úr
þeim niðurstöðum var hversu lítið fannst af
þorskseiðum í hafinu umhverfis landið og í
Grœnlandssundi. Nú er vitað að þorskstofninn
við landið er ekki sterkur um þessar mundir. Af
þeim sökum hafa stjórnvöld m.a. í samráði við
hagsmunaaðila í sjávarútvegi takmarkað veiðar
á þorski yfir hrygningartímann undanfarin tvö
ár. Tilgangur þessara aðgerða er að gefa þorsk-
inum grið á hrygningarslóðinni til að auka sem
mest líkurnar á góðu klaki.
Þegar í Ijós komið sumarið 1993 að þorskklak
hafði tekist sœmilega og talsvert var um þorsk-
seiði, þá töldu menn að þessi veiðistöðvun á
hrygningartíma þorsksins hefði náð tilgangi
sínum; að aukafjölda þorskseiða. Meðal annars
hélt sjávarútvegsráðherra þeirri skoðun fram
haustið 1993.
Veiðistöðvun var víðtœkari og lengri árið 1994
en árið á undan og töldu menn það vissara í Ijósi
þess að þorskstofninn er í lœgð. Það var hins
vegar Ijóst að loknu veiðistoppi á þessu vori að
þorskurinn var seint á ferð við Suðvestur- og
Vesturland og var jafnvel enn á þeim miðum
bceði í Skerja- og Jökuldýpi þegar kom fram í
júní sl. Þess vegna er líklegt að talsvert afþors-
ki hafi hrygnt seint á sl. vori með þeim
afleiðingum að veiðistoppið hafi haft tilætluð
áhrifá klakið.
Menn kenna nú of litlum hrygningarstofni
þorsks um þessa lélegu útkomu á þorskseiðum
og kann það vel að vera. Aftur á móti er árferðið
í sjónum gott og þess vegna verð ég enn um sinn
bjartsýnn. Seiðarannsóknir geta í besta falli
verið vísbending um styrkleika viðkomandi
fiskárgangs og nauðsynlegt er að hafa allan
fyrirvara á, hversu marktœk vísbendingin getur
verið. Það er hins vegar aðra sögu að segja af
ýsunni. Þar á að vera áferðinni stór og góður
hrygningarstofn að sögn Hafrannsóknastofn-
unar og ekki œtti klak að misfarast þar vegna
lítils hrygningarstofns. Þrátt fyrir það vekurþað
enga athygli fjölmiðla að líka finnst lítið afýsu-
seiðum. Eg verð að láta þá skoðun í Ijós að mér
finnst að fréttamenn fjölmiðlanna matreiði
upplýsingar til fólksins í landinu án þess að
hugsa sjálfstætt og velta upp þeirri spurningu,
hver sé skýringin á því að bæði seiði þorsks og
ýsu eru smá og fá en annar fiskstofninn er í
lœgð, en hinn, þ.e. er ýsan, virðist vera í góðu
ásigkomulagi. Er það virkilega svo að þetta
atriði veki enga athygli fréttamanna? Er hægt
að matreiða hvað sem er í fjölmiðla og beina
umræðunni að ákveðnum punkti án þess aðfrétt-
amenn hafi neitt við það að athuga ef upplýsing-
arnar koma frá „viðurkenndri“ stofnun á sínu
sviði? Það eru auðvitað líkur til þess að
þorskklakið hafi misfarist að þessu sinni eins og
vísbendingar úr rannsóknum gefa til kynna. En
hvar eru þá ýsuseiðin og hvers vegna misfórst
klak ýsunnar, þrátt fyrir stóran hrygningarstofn
hennar að mati Hafrannsóknastofnunar?
Þar til öryggari vísbending liggurfyrir ætla ég
að hafa efasemdir um að þessi niðurstaða
Hafrannsóknastofnunar sé rétt. Eftir stendur að
bæði slakur og góður fiskstofn gefur af sér fá
seiði í rannsóknum á seiðum sumarið 1994.
6