Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.2004, Blaðsíða 14

Viðtal við Árna Bjarnason, forseta FFSÍ, um nýjan kjarasamning sjómanna
og LÍÚ sem undirritaður var í október. Atkvœðagreiðsla fer nú fram meðal
sjómanna um samninginn
Samningurmn mjög
mikiívægt skrej í rétta átt
Segja má að tímamót hafi orðið í sam-
skiptum sjómanna og útvegsmanna þeg-
ar fulltrúar LÍÚ og sjómanna skrifuðu
undir nýjan kjarasamning laugardaginn
30. október að afloknum löngum og
ströngum samningaviðræðum. Búið var
að lýsa yfir að farið yrði að leita verk-
fallsheimilda. Póstkosning fer nú fram
meðal sjómanna og stendur hún til 31.
desember. Forystumenn FFSÍ hafa farið
víða til að kynna samninginn fyrir félags-
mönnum, ræða innihald hans og svara
fyrirspurnum. Árni Bjarnason forseti
FFSÍ greinir frá gangi mála í eftirfarandi
viðtali við Víkinginn.
Það er geysilega mikilvægt að það
tókst að semja yfirhöfuð og ég veit ekki
hver hefði eiginlega verið staða stéttarfé-
laganna ef samningar hefðu ekki tekist.
Nú erum við með menn sem hafa verið
12 ár á sjó án þess að hafa róið undir
kjarasamningi sem stéttarfélag þeirra hef-
ur gert við LÍÚ án verkfalls. Það hefur
ekki gerst síðan 1992. Samningurinn er
geysilega mikilvægt skref í rétta átt og ég
hefði aldrei skrifað undir ef ég hefði ckki
haft þá trú að í heild væri samningurinn
til hagsbóta fyrir mína menn, segir Árni í
upphafi viðtalsins.
-Hvað varð til þess að það tóhst að nd
samningum núna?
Það eru eflaust margir samverkandi
þættir sem urðu þess valdandi. Fyrir það
fyrsta held ég að þetta sé í fyrsta skipti
sem menn ræða um samninga út frá því
markmiði að stefna á svokallaða raun-
mönnun á flotanum. Það má segja að
lausnin hafi falist í því hvernig farið var í
mönnunarmálin og sá vandamálapakki
leystur. Þetta var lykillinn að því að
samningar tókust og þegar um hægist vil
ég trúa að framvegis verði hreinlega jafn
margir menn á hverju skipi og þörf er
fyrir og þeir beri þá að öllu jöfnu meira
úr býtum hver og einn. Það stenst ekki í
mínum huga að hægt sé til lengri tíma
litið að ná hámarksafkomu fyrir útgerð,
út úr fiskiskipi sem er undirmannað.
Raunar er grunnhugsunin sú með samn-
ingunum að allir eigi að hafa það betra
en áður, en þó geri ég mér fulla grein fyr-
ir því að það eru dapurleg frávik frá því.
Mönnun og skiptaprósenta
Ég held að öllurn sjómönnum sé ljóst að
þetta náðist fram tneð samspili við
mönnunarmál og skiptaprósentu. Það er
misjafnt milli útgerðarflokka hvernig
kostnaðurinn við að ná þessum réttind-
um dreifist, allt frá því að útgerðin taki á
sig stóran hluta kostnaðarins yfir í það
að kallarnir borga þetta nánast sjálfir.
Þetta er misjafnt milli flokka og því gekk
brösuglega að ná lendingu í þessu máli.
í grunninn var þetta unnið út frá reikni-
líkani sem hvert einasta skip í flotanum
var inn í. Þar vorum við með lögskrán-
inguna á öll skipin hvern mánuð allt árið
2003, aflaverðmæti á hvert skip og afla-
hluti sem og allar aðrar upplýsingar sem
tengjast útgerð á hverju einasta skipi.
Með þessar upplýsingar í farteskinu gát-
um við hringlað með forsendurnar fram
og aftur, breytt einhverju einu atriði og
séð hvaða áhrif það hafði á þann skipa-
flokk og hver áhrifin yrðu á heildarút-
komu útgerða á landsvísu. Með þessu
var fundin meðalmönnun i hverjum
skipaflokki. Síðan má segja að í flestum
tilvikum, þar sem því var viðkomið, var
einum manni bætt við þessa meðal-
mönnun, búin til fölsk mönnun ef svo
má segja. Svo fylgir textLsem hljóðar á
þá leið, að um hvern mann sem fækkar
eða fjölgar í áhöfn, skal skiptaprósentan
hækka eða lækka þetta mikið. Ef við
segjum að um sé að ræða ísfisktogara þar
sem meðalmönnunin er 15 þá er skipta-
prósentan þetta mikil miðað við 16
menn en lækkar svo um ákveðna pró-
sentu við hvern sem fækkar. Þeir fjár-
rnunir sem skapast við fækkun um einn
mann eru nýttir til þess að sjómenn fái
þennan félagsmálapakka sem mikið hef-
ur verið barist fyrir. Þessi lækkun er met-
in að meðaltali á flotann á 3% en á móti
koma þessi auknu réttindi varðandi líf-
eyrissjóð, séreignasparnað, sjúkrasjóð,
Árni Bjarnason forseli FFSÍ
orlofssjóð og hækkandi orlof með aukn-
um starfsaldri en þessir þættir eru metnir
á 3.6 %. Auk ofangreindra þátta eru all-
mörg atriði sem metin eru til kjarabóta
s.s. löndunarfrí á uppsjávarskipum, upp-
sagnarfrestur, hækkun ahnennra launa-
liða, ný olíuverðsviðmiðun og fl. sem
samtals er metið er til kostnaðarauka fyr-
ir útgerðina. Eins og ég sagði áðan er það
misjafnt milli flokka að hve miklu leyti
sjómenn taka þátt í þessu.
14 - Sjómannablaðið Víkingur